Қан құрамындағы ақуыздың мыс ионымен комплекс түзуін зерттеу

Пән: Химия
Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 26 бет
Таңдаулыға:

МАЗМҰНЫ

МАЗМҰНЫ:

КІРІСПЕ . . .

1. КОМПЛЕКСТІ ҚОСЫЛЫСТАРДЫҢ ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ . . .

1. 1. Комплексті қосылыстардың зерттелу жайы . . .

1. 2. Полидентаантты лиганттардың ауыспалы d металдарымен комплекс түзілуі . . .

1. 3. Ақуыздың құрылысы мен қасиетті . . .

1. 4. Қанның құрамы . . .

2 ЕРІТІНДІДЕГІ КОМПЛЕКСТІ ҚОСЫЛЫСТАРДЫ ЗЕРТТЕУДІҢ ӘДІСТЕРІ

2. 1 Изомолярлы сериялар әдісі . . .

2. 2 Молярлы қатынастар әдісі . . .

2. 3. Шектеулі логорифмдік әдіс . . .

2. 4. Қосалқы әдістерге сипаттама . . .

2. 5. Сu (ІІ) мен гидролизденген қанның комплекс түзіліуінің рН метрлік титрлеу әдісі арқылы зерттеу . . .

3 ЭКСПЕРИМЕНТТІК БӨЛІМ

3. 1. Зерттеудің әдістері мен апаратурасы . . .

3. 2 Мыс (ІІ) ионы және гидролизденген қаны бар жүйені спектрофотометриялық әдіспен зерттеу . . .

ҚОРЫТЫНДЫ . . .

ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ . . .

ҚОСЫМША . . .

Ғылыми жұмыстың негізгі қағидаларының сипаты

Зерттеу жұмысының өзектілігі: Қазіргі кезде химия саласында комплексті қосылыстар химиясы, оларды синтездеу мәселесі және практикалық маңызы жайлы қарастыру өмір талабынан туып отыр. Комплексті қосылыстар халық шаруашылығының алуан түрлі тармағында қолданылады.

Химия ғылымы бойынша түрлі ашылулар, мәселелер, бағыттар арнайы зерттеу нысандарының негізі болып келді. Қазіргі-таңда сондай бір маңызды, тың мәселеге негіз болып отырған комплексті қосылыстар да жан-жақты зеттеуді қажет етеді. Ал оның дамуы біздің білімімізді жетілдірудің басты кепілі болып табылады. Агзадағы тасымалдау қүбылысын сөз еткенде комплексті қосылыстардың өмірлік қажеттілігі арта түседі. Осы және басқа көптеген биологиялық процестердің табиғатын тануда туындайтын, осындай жүйеде орнайтын, күрделі тепе-теңдіктерді анықтау қажет. Металдардың комплекс түзу, соның ішінде адам ағзасында қанмен комплекс түзеді. Ірі өндіріс орталықтарын Өскемен қаласы үшін зерттеу маңызды болғандықтан, зерттеліп отырған тақырыптың өзектілігі туындайды.

Зерттеу жұмысының мақсаты: комплексті қосылыстар төңірегіндегі түрлі зерттеу нәтижелері туғызған теориялық негізді бір жүйеге келтіре отырып, қан құрамындағы ақуыздың мыс ионымен комплекс түзуін зерттеу.

Зерттеу жұмысының кезеңдері: Осы қойылған мақсатқа сәйкес төмендегідей кезеңдер анықталды:

Нормативті-техникалық құжаттармен танысу, теориялық әдебиеттерге шолу жасау.
Ерітіндідегі қосылыстың оптикалық қасиетін анықтау;
Полидентантты лигандтардың ауыспалы d металдармен комплекс түзуімен танысу;
Ақуыздың құрылысы мен қасиетін оқып білу;
Қанның химиялық құрамын анықтау;
Қандағы ақуызбен Сu2+ионының комплексті қосылыс түзілуін

зерттеу;

Зерттеу жұмысының ғылымға енгізетін жаңалығы. комплексті қосылыстар табиғатын тануда түрлі арнайы зерттеу жұмыстары жүргізілген. Біз осы зерттеу жүмыстарының нәтижелері туғызып түрлі теориялық негізді басшылыққа ала отырып, мыс ионының гидролизденген қанмен комплексті қосылыс түзуінің әдебиеттерде қарастырылмағанын анықтадық. Осы анықтаулар нәтижелері жұмыстың жаңашылдығын көрсетеді.

Ғылыми жобаның нәтижелері мен қорытындылары. гидролизденген қан молекуласындағы ақуыз Си ²⁺ ионымен комплексті қосылыс түзеді. Жұмысты жазу барысында теориялық-әдеби шолу жасау және эксперименттік - спектрофотометрлік, гидролиздеу әдістері басшылыққа алынды. Эксперимент нәтижелері талданып, қорытынды жасалынды.

Зерттеу жұмысының болашағы. Ғылыми жоба нәтижесі бұл жұмысты химия пәнінен комплексті қосылыстарды өткен кезде, мыстың комплекстң қосылыстарының адам өміріне, қоршаған ортаға әсерін, жалпы экологиялық мәселелерді шешуге пайдалануға болады.

КІРІСПЕ

Қазіргі кезде химия саласында комплексті қосылыстар химиясы, оларды синтездеу мәселесі және практикалық маңызы жайлы қарастыру өмір талабынан туып отыр. Комплексті қосылыстар халық шаруашылығының алуан түрлі тармагында қолданылады.

Комплексті қосылыстар XIX гасырдан бері белгілі. Осы облыста көптеген зерттеушілер жұмыс атқарды. Олардан А. Вернерді, П. Пфейфферді, Ф. Файгльді, А. Б. Бабконы, Я. А. Фиалковты, Б. В. Некрасовты жэне тағы басқаларды атауға болады. Ал қазақстандық галымдар Е. Х. Абланова, Х. К. Оспанов, Шалдыбаева, Е. А. Мамбетказиевтар осы салада елеулі еңбек атқарды.

Химия ғылымы бойынша түрлі ашылулар, мәселелер, бағыттар арнайы зерттеу нысандарының негізі болып келді. Қазіргі-таңда сондай бір маңызды, тың мәселеге негіз болып отырған комплексті қосылыстар да жан-жақты зерттеуді қажет етеді. Ал оның дамуы біздің білімімізді жетілдірудің басты кепілі болып табылады. Ағзадағы тасымалдау құбылысын сөз еткенде комплексті қосылыстардың өмірлік қажеттілігі арта түседі. Осы және басқа көптеген биологиялық процестердің табиғатын тануда туындайтын, осындай жүйеде орнайтын, күрделі тепе-теңдіктерді анықтау қажет. Осы қажеттілікті өтеуден тақырыптың өзектілігі туындайды.

Осыған орай, ғылыми жобаның мақсаты комплексті қосылыстар төңірегіндегі түрлі зерттеу нәтижелері туғызған теориялық негізді бір жүйеге келтіре отырып, қан құрамындағы ақуыздың мыс ионымен комплекс түзуін зерттеу.

Осы қойылған мақсатқа сәйкес төмендегідей міндеттер анықталды:

1. Нормативті-техникалық құжаттармен танысу, теориялық әдебиеттерді шолу. 2. ерітіндідегі қосылыстың оптикалық қасиетін анықтау; 3. полидентантты лигандтардың ауыспалы d металдармен комплекс түзуіне тоқталу; 4. ақуыздың құрылысы мен қасиетіне тоқталу; 5. қанның химиялық құрамына шолу; 6. қандағы ақуызбен Сu ²⁺ ионының комплексті қосылыс түзілуін зерттеу;

Зерттеу нысаны Си ²⁺ ионының гидролизденген қандағы ақуыз молекуласымен комплексті қосылыс түзу процесі.

Зерттеу жұмысының ғылымға енгізетін жаңалығы. комплексті қосылыстар табиғатын тануда түрлі арнайы зерттеу жұмыстары жүргізілген. Біз осы зерттеу жүмыстарының нәтижелері туғызып түрлі теориялық негізді басшылыққа ала отырып, мыс ионының гидролизденген қанмен комплексті қосылыс түзуінің әдебиеттерде қарастырылмағанын анықталып, нәтижелері жұмыстың жаңашылдығын көрсететі.

КОМПЛЕКСТІ ҚОСЫЛЫСТЫҢ ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІКомплексті қосылыстардың зерттелу жайы

Сулы ерітіндіде берік, ыдырамайтын немесе өзінің құрам бөліктеріне өте аз мөлшерде ыдырайтын жоғарғы реттегі қосылыстарды Вернер комплексты қосылыстар деп атайды. Сонымен Вернер бойынша комплексты косылыстар жоғарғы реттегі қосылыстардың жеке жағдайы.

Осы облыста зерттеген көптеген ғалымдар (Л. А. Чугаев, П. Пфейффер т. б. ) жоғарғы реттегі қосылыстар мен комплексты қосылыстар мен комплексты қосылыстар ұғымы арасынан айырмашылық таппай, оларды тең мағыналы деп санайды. Кей кезде ескі ұғым-молекулалық косылысты да қолданады.

Чугаев, Пфейффер және басқа ғалымдар комплексты қосылыстарды немесе жоғарғы ретті қосылыстарды бірінші қатардағы қосылыстардың молекулаларының өнімдерінің қосылысы дейді. Бірақ бұл анықтама тиімді болып табылмайды. Бір жағынан, осы анықтама тұрғысынан, мысалы Н ₂ S0 ₄ (SОз пен Н ₂ 0 қосылысының өнімі), АuU ₃ (АuU мен U ₂ қосылысының өнімі) және т. б. түсінуі мүмкін. Ал басқа жағынан, жеке өнімдердің қосылысы түрінде қаралмайтын комплексты қосылыстардың класы да бар.

Соған байланысты көптеген әдебиеттерде комплексты қосылысқа әртүрлі анықтама береді.

Ф. Файгль осы ішкі комплексты түздармен көп жұмыс жасап, комплексты қосылыстардың құрылысын элементтердің валенттілік санымен түсіндіруге болмайды дейді [1, 96] .

Б. Ф. Некрасов комплексті қосылыстарды кұрам бөліктерінің бірігуімен, бірақ жаңа электрон жұбының пайда болуымен байланысы жоқ қосылыс екенін анықтаған. Комплексты қосылыстар ұғымын сулы емес ерітіндідегі заттың жағдайы мен кристалдың жағдайы жөніндегі талдауды Я. А. Фиалков жүргізген.

О. Е. Звягинцев комплексты қосылыстарға анықтама бергенде ондағы орталық ионға мән беру керек дейді. Ф. Гейн өз еңбектерінде комплексты қосылыстарды Верлег анықтағандай анықтайды. Яғни, ол да комплексты қосылыстарды жоғарғы ретті қосылыстардың жеке жағдайы деп санайды. Джон Бэйлар өз кітабында нақты анықтама бермейді. Ол комплексты қосылыстар табиғаты мен тұрақтылығы жағынан қатты ерекшеленетіндігімен ғана шектелген.

Кальвин мен Мартелл комплексты немесе координациялық қосылыстар металл ионының донор электронымен қосылысының өнімі дейді. Бұл комплексты қосылыстың емес, комплексты ионның анықтамасы.

Басоло мен Пирсон, координациялық немесе комплексті қосылыстар бірнеше ион немесе молекула санымен қоршалған орталық атомы немесе ионы бар қосылыстар дейді. Бұлардың анықтамасы Звягинцевтың аныктамасына жакын болады. Матья: «неорганикалық комплекс терминінің мағынасын анықтау үшін карастырылатын қосылыстардың элементтерін күрайтын касиеттер тәжірибе жүзінде көрінбеген жағдайда ғана оларды комплексті қосылыстар» деп жазған. Б. Ф. Ормонт комплексті ионның құрамына кіретін ерітіндідегі ион концентрациясынан аз мөлшері болған қосылысты ғана комплексті қосылыс деген. А. К. Бабко комплекс иондарының сатылы диссоциациясын зерттеп, ерітіндіде біртұтас кездесіп, комплекс түзетін компонентерінің қасиетімен атаған. Л. Г. Силлен де осындай анықтама береді.

Д. И. Менделеевтың көзқарасы әлі күнге дейін өз мағынасын жоғалтқан жоқ. Ол: бір қосылыс оның термодинамикалық жағдайына байланысты қарапайым қосылыс немесе комплексті қосылыс болуы мүмкін деген. Мысалы, хлорлы натрий бу күйінде NаСІ - дың жеке молекулаларынан тұрады; осы жағдайда ол карапайым бинарлы қосылыс. Егер осы тұзды кристалдық жағдайынан алып, рентгендік талдау жасасақ, біз әрбір натрий ионың симметриялы алты хлор ионы, ал әрбір хлор ионын - алты натрий ионы қоршаған жоғарғы молекулалы қосылыс (NaС1) _n аламыз. Бу күйінде су қарапайым Н ₂ 0 формуласына, ал сұйық күйінде (Н ₂ 0) _n формуласына сай келеді.

Осы айтылғанның барлығынан барып, комплексты косылысқа дәл, нақты анықтама беру мүмкін емес екеніне көзіміз жетті.

Комплексті қосылыстар дегеніміз - ерітіндіде және кристалл күйінде кездесетін оң және теріс зарядталған күрделі иондары бар анықталған молекулалы косылыстар.

Комплексты қосылыстар ең алғаш әйгілі швед химигі Берцелиустың еңбектері сақталған скандинавия елдерінде зерттелген. Бломстрандтың, Киевтың, Иергенсеннің зерттеулері ерекше роль алады.

XIX ғасырдың аяғында комплексті қосылыстарды зерттеу орталығы Вернер (Цюрих) зертханасына көшіп келеді. Ұлы Қазан төңкерісінен кейін зерттеулер Совет Одағында жүргізілді. Бүл бағыттағы зерттеу жүмыстарын Л. И. Менделеев бақылап отырды. Д. И. Менделеевтың «Химия негіздері» еңбегінде комплекті қосылыстардың түзілуі, құрылысы, қасиеттері жөнінде кұнды мәліметтер бар.

Маңызды комплексты - химиялық жұмыстар XIX ғасырдың соңында И. С. Курлаковтың еңбектерінде кездеседі. Комплексті қосылыстарды зерттеу орталығын ашуда совет химигі, профессор Л. А. Чугаевтың еңбегі зор. 1970 жылдары комплексті қосылыстарды зерттеу қарқынды жүрген.

Скандинавия елдерінде (әсіресе Дания мен Швецияда) комплексті ерітіндіде сатылы тепе-теңдікті теория және тәжірибелі зерттеу ерекше орын алады. (Я. Бьеррум, И. Леден, С. Франеус, Л. Г. Силлен) . Сонымен қатар, Я. Бьеррум, К. Бальхаузен, Х. К. Иергенсен зертханаларында комплексті қосылыстардың спектрохимиясын зерттеу жөнінде көптеген жұмыстар жасалды.

Цюрихте Г. Шварценбах және оның шәкірттері металл иондарын аминполиқышқылдарымен қосылысын зерттеген жэне оларды комплексон деп атаған. Осы комплексондар жайлы жүмыстар Чехословакияда жэне АҚШ жасалған.

Англияда комплексті қосылыстар химиясымен Чатт және оның шәкірттері айналысқан. Комплекстүзілудің кинетикасы мен механизмінің жүйелі зерттеулері Англияда Ингольд мектебінде, ал АҚШ-нда Басол мен Пирсон мектептерінде жүргізілген. Басоло белгілі американ комплексисі Бэйлардың шәкірті, ол осы салада көп зерттеулер жасады.

Комплексты қосылыстардың жаңа типтерінің синтезінің қызықты зерттеулері, мен олардың оптикалық әрекетттерінің қасиеттерін окыту Австралияда (Дуайер мектебінде) жүргізіледі. Комплексті қосылыстардың оптикалық қасиеттері Францияда (Матье), Италияда (Калиоти) жоғары дәрежеде карастырылған.

Комплексті қосылыстардың қазіргі ғылымда алатын орны мен маңызына қысқаша тоқталсақ;

Ең алдымен, комплексті қосылыстар өте көп кездеседі. Олардың әрқайсысы кристаллогидрат түзеді, жағдайға байланысты кристаллогидраттар әртүрлі құрамды болады.
Н20 формуласына су тек бу күйінде сәйкес келдеі, ал сұйық қатты күйлерінде ассациаланып, молекулааралық әрекеттесуді көрсетеді. Сол сияқты, бірінші ретті қосылыстар, мысалы, NаСІ, NН3, СН3СООН - тар да жатады. Сонымен, карапайым бинарлы қосылыстар валенттілік іліміне сай келгенімен, ары қарай зерттегенде қанықпаушылық қасиет көрсететіні анықталады.
Комплексті қосылыстар облысында химиялық қосылысының күрылысының кеңістіктік түрінің дамуы ерекше орын алады. Химиялык косылыстың мағыналы арифметикалық, геометриялық сипатта ғана болып қоймаса, біздің көзқарасымыз шектеулі болмайды. Барлық денелер үшөлшемді, үсақ бөлшектер, осы денелерді қүрайтын, яғни, молекулалар, атомдар, иондар да үш өлшемде сипатталуы керек.
Координациялық теорияның негізін қалайтын, комплексті қосылыстың қасиетін сипаттайтын кеңістіктік түсініктер кристаллохимияда немесе қатты денелер химиясында өте ерекше орын алады. Егер тұздардың рентгенограммасын оқу үшін қажет, комплексті қосылыстардың изомериясын талқылау нәтижесінде туындаған координация түсінігі болмаса, онда ғалымдарға бұл түсінікті комплекстен тыс зерттеу қажеттігі туар еді. Бұл түсінік ерте қалыптасқандықтан, кристаллохимия үлкен жетістіктерге жетті.
Еру процесінің нәтижесінде, еритін зат пен еріткіштің әрекеті комплекс түзеді. Комплекстердің қүрылысын тереңірек зерттеу электролиттік механизмін түсінуге мүмкіндік береді.
Комплексті қосылыстарды зерттеу негізінде қышқылдар мен негіздердің электростатистикалық теориясы дамыды.
Комплексті қосылыстардың тек теориялық емес, тәжірибелік мәні де зор, Негізінен олар сандық және сапалық анализ әдістерінде көп қолданылады. Комплекс түзілу құбылысы жеке иондардың касиеттерін анықтауға мүмкіндік береді.
Платина тобының химиялық таза металдарын алуда қосалқы мағынасы бар.

Сонымен қатар, комплексті қосылыстар сілтілік - жер, трансуран элементтерін бөлуде, химиялық технологияда алтын, никель, кобальт, мысты бөлуде, сілтілік металдарды бөлуде қолданылады.

Комплексті қосылыстар катализаторлар ретінде колданылып, органикалық синтезде аралық өнім болып табылады.
Комплексті қосылыстар сондай-ақ ағзалардың тіршілік әрекетінде үлкен роль атқарады. Гемоглобин, хлорофилл сияқты қажетті биологиялық заттар ішкі комплексті тұздар категориясына жатады. Белгілі диабетке қарсы ем - инсулин - мырыштың комплексті туындысы сияқты. В12дәрумені, анимияға қолданылатын, кобальт комплексінің туындысы. Комплексті - байланысты металдар көптеген ферменттердің құрам бөлігі, көбінде тотықтырғыш ферменттердің фенолдар немесе аминдерді хилонға дейін тотықтыратын фенолоксидозалар немесе энзимдер мыс туындысы, ал каталаза мен пероксифазалар - темір туындылары.
Комплексті қосылыстар бояу процестерінде де үлкен роль ойнайды.
Комплексті қосылыстар радиохимиядада мағынасы зор. Олар радиоактивті изотоптарды концентрлегенде қолданылады.

Комплексті қосылыстар жөніндегі түсініктер ерітіндіде жүретін реакцияларды оқу нәтижесінде туды. Ең алдында комплексті қосылыстар химиясында препаративті әдіс жоғары қойылған, яғни, ерітіндіден белгілі қосылыстарды бөлу әдісі. Осы әдістің мәліметтері нәтижесінде координациондық теория дамыды. Кейінірек физико-химиялық анализ әдісі қолданыла бастады, ол ерітіндіден комплексті косылысты бөлмей, оның құрамы мен тұрактылық константасын анықтауға пайдаланылды.

Комплексті тұздардың иондарға ыдырау типі және комплексті ионның құрамын анықтағанда физико-химиялық әдістерді пайдаланған жөн. Комплексті қосылыстарды зерттеудің физико-химиялық әдістердің ішінде ыңғайлы және көп таралғаны ерітіндінің электроөткізгіштігін өлшеу. Бұл әдісті тәжірибеге Вернер енгізді.

Ерітіндідегі комплекс ионының құрамын анықтау үшін спектрофотометрикалық әдіс қолданылады. Осы бағыттағы жұмыстар А. К. Бабконың және оның шәкірттерінің зерттеулерінің нәтижесінде туындады. Негізінен екі спектрофотометриялық әдістің екі түр өзгерісін пайдаланады; олар: «үздіксіз өзгерістер» әдісі (остролигеленский - Жоб әдісі) мен «шектеулі логарифмдеу әдісімен» құрамын анықтау. Екінші әдіс Абеггом мен Бодлендер әдісіне жақын. Шетел әдебиеттерінде оны Бент-Фрэнг деп те атайды.

«Үздіксіз өзгерістер» әдісі, молярлығы бірдей ерітінді күйіндегі заттардың әртүрлі арақатынасы араласып, бірақ жалпы көлемінің өзгеріссіз қалуына негізделген. Мысалы, 8 мл А ерітіндісі мен 2 мл В ерітіндісі араластырылса, 6 мл А ерітіндісі мен 4 мл В ерітіндісі, 5 мл А ерітіндісі мен 5 мл В ерітінділері араластырылса т. с. с. Әр комбинация үшін қандайда бір қасиеті өлшенеді (бұл жағдайда сіңіру өзгерісі) . Таңдалынып алынған қасиеттердің максимумы немесе минимумы ерітіндідегі қосылыстардың құрамына жауап береді. [6, 623]

Координациялық теория бойынша комплексті қосылыста орталық орын алып түрған ион, не атом комплекс түзуші деп аталады. Мысалы, мына қосылыстар СUS0 ₄ * 4NH ₃ немесе РtН ₄ * 2КСI комплексті қосылыстар болады. Бұлардағы [Сu (NH ₃ ) ₄ ] SO ₄ , К ₂ [ Рt (Н) ₆ ] мыс және платина иондары комплекс түзуші.

Комплекс түзушінің айналасына, соның әсері тиетіндей жақындатқанда жиналған, яғни координацияланған иондарды, не молекулаларды лигандтар (ligare - байланыстыру), адденттер деп атайды. Міне, осылар (комплекс түзуші мен лигандтар) бірігіп, комплексті қосылыстардың ішкі сферасын құрайды. Ішкі сфераға араласпай қалған иондар комплекс түзушіден алысырақ орналасады, олар комплексті қосылыстың сыртқы сферасын құрайды. Комплексті қосылыстарды жазғанда олардың ішкі және сыртқы сфераларын айырып көрсету үшін ішкі сфераны жоғарыда айтқандай квадрат жақшаға алады. Мысалы: [Pt(NH ₃ ) ₄ Cl ₂ ], [NH ₄ ] Cl, [Pt(NH ₃ ) ₄ Cl ₂ ] т. б.

Комплексті қосылыстардың саны әлдеқайда көп. Өйткені, біріншіден, элементтердің көпшілігі, оның ішінде металдар, әсіресе қосымша топтардағы металдардың барлығы, комплек түзуші бола алады. Екіншіден, комплекстің ішкі сферасына лиганд ретінде кіретін бөлшектер өте көп. Олар:

Құрамында оттек бар қосылыстар - су (комплексті қосылыс - кристаллогидраттар түзеді), спирттер (алгоголяттар түзеді), қышқылдар (ацидаттар түзеді) альдегидтер мен летондар да комплекстің ішкі сферасына кіре алады.
Құрамында азот бар қосылыстар - аммиак (аммиактар түзеді), нитридтер, амидтер т. б. қосылыстар да ішкі сфераға кіре алады.
Құрамында күкірт бар қосылыстар - сульфидтер, тиоспирттер, тиоэфирлер т. б. да қосылыстар ішкі сфераға кіріп комплекс түзеді.
Тұздар және тұздардың қос тұз типті қом тұзды комплектары.
Полигалогенид, полисульфид сияқты комплексті қосылыстар.
Күрделі қышқылдар (изополиқышқылдар, гетерополиқышқылдар) .

Химияда неше комплекс түзуші элемент болса, соның әрқайсысы осы аталған лиганттармен комплекс түзе алады. Осының өзінен комплексті қосылыстардың қаншалықты көп екендігін байқауға болады.

Орталық атомның төңірегіне лиганттардың қандай санын ұстап қалуына, яғни оның координациялық санына байланысты. Әртүрлі комплекс түзушілерде координациялық сан екіден онға дейін өзгертеді, төрт және алты сандары жиі, сегіз және екі сандары сирек кездеседі.

1. 2 Полидентанты лигандтардың ауыспалы d металдармен комплекс түзуі

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.