ЭКГ-ның анализі; жүрек тондарының пайда болу механизмдері. Балалардағы ерекшеліктері

Пән: Медицина
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 16 бет
Таңдаулыға:

МАРАТ ОСПАНОВ атындағы БАТЫС ҚАЗАҚСТАН МЕМЛЕКЕТТІК МЕДИЦИНАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ

СТУДЕНТТІҢ ӨЗіндіК ЖҰМЫСЫ

Мамандық: Жалпы медицина

Пән : Физиология - 2

Кафедра: Қалыпты физиология

Курсы III

Тақырып: ЭКГ-ның анализі; жүрек тондарының пайда болу механизмдері.

Балалардағы ерекшеліктері.

Орындаған: Құдабаева Г. Б.

Тобы: 310Б

Тексерген: Аққожина А. М.

Ақтөбе 2016 ж.

Жоспар:

I. Кіріспе.

II. Негізгі бөлім.

а. ЭКГ тісшелерінің пайда болуы және табиғаты.

б. Тісшелер мен интервалдар параметрінің қалыпты көрсеткіштері.

в. Жүрек тондарының пайда болу механизмдері және аускультациялық нүктелері.

г. Балалар жасындағы ЭКГ-ның ерекшеліктері.

III. Қорытынды.

IY. Пайдаланылған әдебиеттер.

Кіріспе.

Электрокардиография - жүректе пайда болатын электр тогін жазу тәсілі. Электр тогінің пайда болуы жүрек бұлшық етінің қозу қасиетіне байланысты.

Бұл тәсіл қазіргі дамыған мүмкіншіліктердің арқасыда клиникалық тәжірибеде кеңінен қолданылады. Голланд физиологы Эйтховен-ЭКГ-ны гальванометр көмегімен тіркеуді бірінші болып ұсынды. Ресейде бұл тәсіл казань физиологы А. Ф. Смайлов арқасында белсенді түрде қолданыс тапты. Қазіргі таңға дейін экг-ның танымал теориялары жоқ. Көбірек таралғаны дипольдік теория. Ол қозған және қозбаған миокард бөлімдері арасында екі қабатты электірлік зарядты, яғни дтпольдан құралған сызықтан тұрады деген көрсетілімдерден нәтижеленген. нәтижесінде электрокардиограмма алынады. Электрокардиограмма (ЭКГ) - жүрек жұмысы нәтижесінде туындайтын және дененің бетінде жүргізілетін потенциалдар айырмасының графикалық көрінісі. Электрокардиограф (грек. kardia - жүрек, grapho - жазамын) - адамның немесе жануарлардың жүрек қызметінде болатын электр құбылыстарын жазып алатын аспап.

$C:\Users\007\Desktop\экг\-2-638.jpg$

Стандартты тіркемелерді электрокардиография тәсілінің авторы Эйнтховен ұсынған, сондықтан олар Эйнтховен тіркемелері деп аталған. 1-ші стандартты тіркеме көмегімен оң жіне сол қолдың арасындағы потенциал айырмасын, 2-ші стандартты тіркеме көмегімен оң қол мен сол аяқтың арасындағы потенциал айырмасын, 3-ші стандартты тікеме арқылы сол қол мен сол аяқтың арасындағы потенциал айырмасын тіркеп, қағазға түсіреді. Эйнтховен екі қол және сол аяқты тең қабырғалы үш бұрыштың ұштары деп қарап, ол үшбұрыштың әр қабырғасы бір тіркемеге сай келеді және жүрек осы үшбұрыштың ортасында орналасқан деп есептелінеді. Ал стандартты тіркемеде жазылған электрокардиограмманы жүректе пайда болатын потенциал айырмасының тең қабырғалы үш бұрыштың қабырғаларына түскен проекциясы деп қарауға болады.

Картинки по запросу электрокардиография схема

Негізгі бөлім.

а. ЭКГ тісшелерінің пайда болуы және табиғаты.

ЭКГ-да негізінен 5 тізшені ажыратуға болады: P, Q, R, S, T. Кейде U толқынын да байқауға болады. Қозудың ең алдымен оң, содан кейін сол жақ жүрекше миокардын біртіндеп қамтуынан Р тісшесі (жүрекшелік тісше) қалыптасады. Р тісшесінің ұзақтығы жүрекше миокарды қозуға енді қатыса бастаған уақытымен сәйкес келеді, және ол жүрекшелердегі қозу үрдісінің толық өту ұзақтығын қамтиды.

P-Q сегменті жүрекшедегі барлық миокардиоциттер қозуымен толық қамтылған кезеңге сәйкес келеді, олардың арасында потенциалдар айырмасы жоқ.

Қозудың таралу үрдісі атриовентрикулярлы түйін шекарасы мен Гис будасының бастапқы бөлімін құрайтын құрылымдарда, жүректің ішкі бөлімінің терең тіндерінде өтеді, тәртіпке сай ол жер жалпы ЭКГ-да бейнеленбейді. Қозу жүректің беткейінде жатқан миокард талшықтарына жеткен кезде-R, Q және S тісшелері пайда болады. Q тісшесі негізінен қарыншааралық қалқа миокардиоциттерінің қозуын көрсетеді. Rтісшесі қарыншалар денесі мен ұшындағы миокардиоциттер қозуын, ал S тісшесі - қарыншаларды қамтитын миокардиоциттер қозуын бейнелейді. Барлық миокардиоциттер деполяризацияланған уақытта, S- T интервалы байқалады. Реполяризация бұл - T тісшесінің пайда болуы. Миокардтаңы қозу эндокардтан эпикардқа қарай таралады деп есептеледі, ал реполяризация кері баңытта өтеді: алғашында эпикардқа жақын жатқан миокардиоциттер реполяризацияланады, одан кейін эндокардқа жақын жатқан миокардиоциттер. Патология кезінде өзгерістер қозудың таралу баңыты бойынша байқаладыжәне бұл ЭКГ-да тісшелердің амплитудасының, формасының, конфигурациясының өзгерісімен бейнеленеді.

$C:\Users\007\Desktop\экг\Healing_myocardial_infarction.jpg$

б. Тісшелер мен интервалдар параметрінің қалыпты көрсеткіштері.

ЭКГсоСсылкой2

Қозу жүрек ырғағын (ритмін) қалыптастырушы СА - түйін клеткасында пайда болады. Бірақ бұл процесс ЭКГ - де тіркелмейді. Әрі қарай, ЭКГ - де жүрек алды қозуды Р тісшесі айқындайды. Р - тісшесінің бастапқы бӛлігін оң жақ жүрек алдының қозуы, ал соңғысын - сол жақ жүрек алдының қозуы қалаптастырады. Сол жақ жүрек алдына қозу аралық жүрек алды арқылы жетеді. Аралық жүрек алды жұмысының бұзылуы кезінде Р тісшесінде қозудың тіркелуі ӛзгерістерге ұшырайды, яғни электрокардиограммада Р тісшесі кең доға түрінде кӛрініс табады. Сонымен, P тісшесі - екі жүрек алды деполяризация процесін білдіреді. Бұрын айтылғандай, екі жүрек алды бір мезгілде қозады, нәтижесінде ЭКГ де бір ғана тісше түзіледі (бекітпеге тәуелді оң болуы мүмкін, бұл кезде изоэлектрлік сызықтан жоғары болады, теріс болуы да мүмкін, бұл жағдайда изоэлектрлік сызықтан тӛмен болуы мүмкін ) . Атривентрикулярлық түйінде қозу түйінаралық өткізгіш жолдары арқылы (Венкебах, Бахман және Торела шоғырлары) жүреді. Оның ролі: - жүрек алдынан қозудың қарыншаларға ӛтуі; - жоғарғы бӛлімдерді автоматизмдік қасиеті тӛмендеген жағдайдағы АВ - түйіннің ритм жүргізушісі болуы; - жүрек алдынан келетін импульстердің өте жиі болып кетуі кезінде АВ - түйін олардың әрбір екіншісін ғана өткізуі; Бірақ бұны блокада деп есептеуге болмайды; - АВ - түйінде қозу толқынының физиологиялық тежелуі РQ изоэлектрлік сегментінің тіркелуіне әкеледі, бұл кезде жүрекалды толық жиырылып, қан жүрек алдынан қарыншаларға құйылады. 22 Оптималды үзілістің бұзылуы (өте қысқа немесе тым ұзақ) қанның құйылуының төмендеуіне алып келеді. Бұл жүрек жетіспеушілігі кезінде байқалады және максималды жұмысты (мысалы, спортта) қажет етеді. Сонымен, P-Q(R) сегменті- жүрек алды деполяризациясы соңынан бастап, қарынша деполяризациясы басталғанға дейінгі уақыт. Жоғарыда айтылғандай, бұл АВ-түйініндегі импульстің физиологиялық тежелуі Ал жақша ішінде R тісшесінің бірге жазылу себебі, қалыпты жағдайдың ӛзінде, Q тісшесі кӛптеген адамдарда болмайтыны сирек емес, мұндай жағдайда P-R сегменті P тісшесінің соңынан R тісшесінің басына дейін деп саналады. P-Q(R) интервалы - жүрек алды деполяризациясының басталуынан, қарынша деполяризациясы басталғанға дейінгі уақыт (жүрек алды импульс өткізу жылдамдығын сипаттайды) . Р-Q интервалының шамасы бойынша жүрекшеден қарыншаға қозудың қалыпты жылдамдықпен таралуы туралы жорамалдауға болады. Қалыпты жағдайда осы уақыт 0, 12-0, 20с- қа тең. Одан соң, қозу процессі жоғарыда айтылғандай Гис шоғыры және оның үш тармақтары бойынша (оң жақ, сол жақ алдыңғы және сол жақ артқы) ӛткізуші жүйесі бойымен ӛтіп, Пуркинье талшықтары арқылы қарыншаларға өтіп QRS коплексі болып ЭКГ де қарыншалардың деполяризация уақытын сипаттайды. Қарыншалар комплексінің бірінші тісшесі Q әріпімен белгіленіп, теріс зарядтарын иеленеді. Q тісшесі - қарынша аралық перденің жоғары үштен бірінің қозуын сипаттайды. R және S тісшелері жүрек жоғары ұшының қозуын сипаттайды. QRS жиынтығының жалпы ұзақтығы қарыншалардың қозумен қамтылу жылдамдығын білдіреді және ол 0, 06-0, 1 с (сурет 7) құрайды Миокарда инфарктысы және жүрек бұлшық етінің басқа да ауыр зақымдарында ЭКГ де Q тісшесінің патологиялық ұлғаюы байқалады. Патологиялық болған жағдайда Q жүру уақыты (ені) 0, 03-0, 04с құрайды, ал тереңдігі (амплитудасы) R тісшесінің ¼ асып кетеді (III бекітпеде - ½) . Қарыншалар біркелкі қозған кезде, ЭКГ де ST изоэлектрлік сегменті жазылады. Әрі қарай, қарыншалардың жедел реполяризациясын Т тісшесі бейнелейді. Кейбір адамдарда қалыпты жағдайда ST сегменті изосызықтан кӛтеріліп және біршама доға түрде жазылады, бұл қарыншалардың ерте реполяризация синдромымен (ЕРС) байланысты. Кей бекітпелерден тіркелген бұндай изосызықтан кӛтеріңкі, доға түріндегі ST сегментінен кейін Т тісшесі теріс белгілі болуы мүмкін, ал оң белгілі Т негативті тісшесінің бейнеленуі өте сирек. Кей жағдайда, әсіресе баяулатылған ритмде кӛбінесе жас адамдарда генезі әлі күнге дейін мәлім емес (баяу реполяризация, іздік потенциалдар) U тісшесі тіркеледі. Бұл тісше гипокалиемияда, бас миы зақымданғанда, бірқатар дәрілердің (кордарон, хинидин, новокаинамид және т. б. ) әсерінен ұлғаяды. Аталған қалыпты тісшелерінен басқа ЭКГ - де қосымша элементтерді де көруге болады. Дельта - толқын уақытынан бұрын қарыншалардың қозуы 23 кезінде (Вольф - Паркинсон - Уайт, WPW) қарыншалар мен жүрекшелер арасындағы қосымша өткізгіш жүйесіне байланысты болатын, шамалы қарыншалар комплексіне сол жағымен жанасатын PQ сегментінде бейнеленеді. Бұл элемент үшбұрышты қарыншалар комплексінің басында доғал бұрыш тәрізді ∆ грек әріпіне ұқсас, биіктігі мен полярлығы әртүрлі болып келеді. Q-T интервалы - жүректің электрлік систолалық уақытын білдіреді. T-P комплексі - ереже бойынша, изосызықта жатады және жүректің электрлік диастолын білдіреді. R-R интервалы - толық бір кардиоцикл уақытын сипаттайды, немесе жүректің толық бір жиырылу уақытын сипаттайды (сау адамның ЭКГ - сында P-P, Q-Q, R-R, S-S, T-T интервалдары ӛзара тең болатынын атап өту керек, R тісшесі ереже бойынша ең үлкен амплитудасы бар болғандықтан оны оңай ажыратуға болады және пульс жиілігін анықтау үшін, кардиоцикл уақытын білу үшін ең алдымен R-R интервалын пайдаланады.

Қалыпты ЭКГ-ның 10 ережесі.

1-ереже: PR интервалы 0, 12 - 0, 20 секунд немесе 6 - 10 мм.

2-ереже: QRS кешенінің ені - 0, 10 секундтан аз немесе 3-5 мм.

3-ереже: QRS кешені II және I шықпаларда басым болуы керек.

4-ереже: Қалыпты жағдайда QRS және T барлық шықпаларда бір бағытта болуы керек.

5-Ереже: Барлық сермелер aVR-де теріс.

6-ереже: R V1-ден V4-ке дейін өсуге бейім.

7-ереже: ST сегменті изосызықта болуы керек, тек V1 және V2 -де 1 - 2 мм элевация, ал V6 -да 0, 5 мм депрессия болуы мүмкін.

8-ереже: P сермесі I, II және V2-ден V6-ға дейін оң.

9-ереже: Q-сермесі ешқашан анықталмайды, тек кіші q - 0. 03 секундтан аз ( немесе 1. 5 мм) және I, II, V2 -ден V6 -ға дейін R -сермесінің ¼ құрайды.

10-ереже: I, II, V2-V6 шықпаларында Т-сермесі әрқашан оң,

Т сермесі R-сермесінің 1/3 немесе ½ құрайды.

$C:\Users\007\Desktop\экг\c3NuHQYsMhM.jpg$

$C:\Users\007\Desktop\экг\Rw5GgcCSTQ4.jpg$

$C:\Users\007\Desktop\экг\sPrjNoddCyg.jpg$

в. Жүрек тондарының пайда болу механизмдері және аускультациялық нүктелері.

Жүректі тыңдау реті.

Тыңдау нүктелері

Қос жармалы қақпақты- жүрек ұшы түрткісінде.
Қолқа қақпағын- ІІ қабырға аралықта оң жақтан төс ќырында.
Өкпе артериясының қақпағын - төстің сол жақ жанында, ІІ қабырға аралықта. Бұл орын шамамен осы қақпақтың проекциясына сәйкес келеді.
Үш жармалы қақпақты- семсерше өскіннің негізінде. Бұл орын шамамен осы қақпақтың проекциясына сәйкес келеді.
Қолқа қақпағын қосымша тыңдау нүктесі- Боткин-Эрб нүктесі - төстің сол жақ ќырында ІІІ қабырға аралықта - бұл нүктеде қолқа қақпаѓының шамасыздығында кездесетін диастолалық шу жақсы естіледі.

Жүректі тыңдау нүктелері және қақпақтардың кеуде сарайына проекциясы

Жүрек қақпақтарының кеуде сарайына проекциясы:

Қос жармалы қақпақтың проекциясы сол жақтан ІІІ қабырғаның төске бекіген жеріне сәйкес келеді.
Қолқа қақпағының проекциясы ІІІ қабырғаның төске бекіген деңгейдегі төс ортасына сәйкес келеді.
Өкпе артериясы қақпағының проекциясы төстің сол жақ шетінен 1-1, 5 см қашықтықта ІІ қабырға аралыққа сәйкес келеді.
Үш жармалы қақпақтың проекциясы сол жақтағы және оң жақтағы V қабырғалардың төске бекіген жерлерін қосатын сызықтың ортасына сәйкес келеді.

Сау адамның жүрегін тыңдағанда, олардың көпшілігінде тұрақты, ырғақты екі қысқа үнді естуге болады. Бұл жүрек тондары (гр. сөзінен tonos-соққы, екпін) деп аталады. Систолалық тон - І (бірінші), диастолалық тон - ІІ (екінші) тон деп аталады.

Кейде дені сау адамдардың 20-25%-да ІІІ тонды естуге болады. Ол да диастолалық тонға жатады. ІІІ тонды жүректі тікелей (құлақпен) тыңдағанда жиірек естуге болады (арық адамдарда) .

ЖҮРЕК ҮНДЕРІНІҢ ПАЙДА БОЛУ МЕХАНИЗМІ

I үн (тон) систоланың басындағы дыбыстардан пайда болады. Бұл дыбыстардың пайда болуы:

-қарыншаның бұлшықеттерінің жиырылуының нәтижесінде (бұлшықет компоненті) ;

-атриовентрикулярлы қақпақшалардың қозғалысы және жабылуы әсерінен (қақпақша компоненті) ;

-жүрекшелердің жиырылуының әсерінен (жүрекше компоненті) ;

-қан қарыншадан қан тамырларына өткенде қолқаның және өкпе артериясының қозғалысы әсерінен (қан тамырлар компоненті) .

II үннің (тон) пайда болу механизмі:

-қолқаның және өкпе артериясының айшық тәрізді қаөпақшаларының жабылуынан;

-қан тамырларының қозғалысы әсерінен.

І және ІІ тонның айырмашылықтары:

І тон (систолалық) : қос жармалы және үш жармалы қақпақтарды тыңдау нүктелерінде жақсы естіледі. Ұзақ үзілістен кейін естіледі. Жүрек ұшы түрткісінің соғуымен сәйкес естіледі. Қатты (серпімді) және ұзақ.

ІІ тон (диастолалық) : қолқа және өкпе артериясын тыңдау нүктелерінде жақсы естіледі. Қысқа үзілістен соң естіледі. Жүрек ұшы түрткісінің соғуымен сәйкес келмейді. Қысқа дыбысты.

І тон 3 компоненттен тұрады :

Бұлшық ет компоненті - систола кезінде жүрек (қарыншалар) миокарды дірілінен болады;
Қақпақтық компонент - екі қарыншадан систола кезінде қан қолқаға және өкпе артериясына шыққанда, қос және үш жармалы қақпақтардың дірілінен болады;
Тамырлар компоненті - өкпе артериясымен қолқаның дірілінен (қанмен толғандағы кеңу тербелісінен) пайда болады;

І тонның ұзақтығы 0, 11-0, 14 сек. Одан кейін 0, 2-0, 25 сек. созылатын систолалық қысқа үзіліс болады.

ІІ тон да 3 компоненттен тұрады:

Өкпе артериясының және қолқа қақпақтарының тербелісінен пайда болады (протодиастола фазасында жабылғалы келе жатқан қақпақтың тербелісі) ;
Жабық тұрған өкпе артериясы және қолқа қақпақтарының тербелісі;
Қанға толу кезеңінің басында ашылатын қос және үш жармалы қақпақтарының тербелісінен пайда болады.

Яғни ІІ тонның үш бөлшегі де жүрек қақпақтарының тербелісінен құралады. ІІ тонның ұзақтығы 0, 05-0, 07 сек. ІІ тоннан кейін 0, 43 сек. созылатын ұзақ үзіліс болады.

ІІІ тон ІІ тоннан соң 0, 13-0, 18 сек. кейін пайда болады. Оның пайда болуы қанға толу кезеңінің басында диастола кезінде жүрекшелерден қарыншаларға қан құйылғанда қарыншалар қабырғаларының аздап кеңуіне байланысты қарынша бұлшық еттерінің тербелісінен туындайды, оның ұзақтығы 0, 05 сек.

ІV тон диастола соңында жүрекшелер жиырылып, күрт толған қарыншаларда пайда болатын тербелістермен байланысты.

ІІІ және ІV тондар қалыпты жағдайда жас балаларда және арық адамдарда естілуі мүмкін. ІІІ тон ІV тон - жүрекшелер тоны, жүрекшелердің систоласында естілетін дыбыс. ІІІ тон да, ІV тон да өте нәзік, көбінде адам жатқан кезде жақсы естіледі.

г. Балалар жасындағы ЭКГ-ның ерекшеліктері.

Көбінесе балаларда түсті маркировты электрод қолданылады. Тіркегенде баланы горизонтальды жатқызады. Оның киімін шешіп, кеудесіне электродты қойар алдында спиртпен сүртеді. ЭКГ-мен тексеру 2-сағат тамақтанғаннан соң жүргізіледі. Жаңа туған балалардың оң жақ жүрекшкнің электрлік активтілігі жоғары. Оң жақ қарынша жүректің электрлік осьінен оң жаққа қарай ығысқан. Жүректің жиырылу жиілігі минутына 100-120 тең. Ал туғанына 15-16 күн өткеннен соң минутына 136-ға ұзарады. QRS комплексі төмен болады. Сонымен қатар Q тісі терең. Жаңа туған баланың жасы ұлғайған сайын оң жақ қарыншаның электрлік активтілігі жоғарлайды.

1-12 ай аралығындағы балаларды ЭКГ-мен тіркеудегі ерекшелік:

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.