Жатыр эндометритін анықтау

1) Кіріспе
Метриттер
2) Негізгі бөлім
А) Эндометриттер
Б) Диагноздеу үшін арналған әдістер
В) Емі

3) Қорытынды
4) Пайдаланылған әдебиеттер тізімі

Төлдегеннен кейін жатыр мойыншасының қабынуы (цервициттер) (жиі эндомиоцервициттер), әдетте төлдеуден кейін алған зақымнан кейін немесе жатырдың қабыну үрдісінің таралуының нәтижесінде дамиды. Сондықтан аталған патология жатырдың кілегей қабығының қабынуы (эндометритпен) ауруымен қоса кездеседі. Қынапты тексергенде жатырдың мойыншасының каналы ашылып, іші іріңді-кілегейлі экссудатқа толы болады, кейде қан аралас болуы мүмкін. Оның кілегей қабығының қыртыстары жазылып, ұлпасының мүшесінде қаны көбейіп, ісініп тұрады, эрозия немесе жара кездеседі. Қынаптық зерттеу кезінде және жатырдың мойыншасын тік ішек арқылы қолмен сипап зерттегенде мал ауырғандығын сезіп, мазасызданады.
Жатырдың қабынуы (метриттер) – жатырдың қабынуының ерекше түрі. Қабыну үрдісінің таралып кетпеуі бойынша ауру 2 түрге бөлінеді. Біріншісі, жатырдың кілегей қабығының қабынуы (эндометриттер), екіншісі, жатырдың сірі қабығының қабынуы (миометриттер). Бірақ, қабыну үрдістерін оларды одан әрі таратпау бойынша түрлерге бөлу салыстырмалы шама екендігін ұмытпаған жөн, себебі қандай да жағдай болмасын патологиялық үрдіс жатыр қабырғасының барлық қабаттарына тиіп өтеді. Осыған орай тәжірибе шарттарында жатырдың қабынуының негізгі екі түрін белгілейді: жатырдың кілегей қабығының қабынуы (эндометрит) және жатырдың қабынуы (метрит). Жатырдың кілегей қабығының қабынуы (эндометрит) ауруы көбіне кілегей қабығын зақымдап, салыстырмалы зарарсыз ағымымен сипатталса, жатырдың қабынуы (метрит) ауруы жатырдың барлық қабаттарын зақымдап, созылмалы, ауыр түрде өтумен сипатталады.
Қабыну үрдісінің барысы бойынша жатырдың қабынуы (метриттерді) ауруын жіті, жітілеу және созылмалы деп, ал байқалу сипаты бойынша – клиникалық анық және жасырын (субклиникалық) деп бөлуге болады. Жатырдың қабынуы (метриттер) ауруы қабыну түрі бойынша кілегейлі (катаралды), іріңді-кілегейлі (катаралды), іріңді, фибринозды, некрозды және гангренозды болып бірнеше түрге бөлінеді.
Тамырлар мен морфологиялық өзгерістердің жиынтығы жатырдың қуысында кілегейлі немесе іріңді-кілегейлі сұйықтық жиналып, бөлінуіне әкеп соғады. Жатырдағы қабыну реакциясы патогендік микробтардың және олардың токсиндерінің жарақаттау қабілетіне қарсы өтіліп, типтік альтерация және экссудация белгілерімен сипатталады. Малдардың ағзасы мен жатырдың ұлпаларының инфекцияларға қарсы тұра алуы төмендегендеп, микробтардың уыттылығы жоғары болған жағдайда, микробтар жатырдың кілегей қабығымен (эндометрия) бұлшықет қабығының (миометрияның) ең терең қабаттарына еңіп, ауыр өтетін іріңді, фибринозды эндометриттерді немесе метриттің некроздық және гангренозды түрлерін туғызуы мүмкін.

• Жануарлар морфологиясы және латын терминологиясы.Жаңабеков Г.К
• Ветеринариялық акушерлік гинекология және көбею биотехнологиясы Қалтаев Ш.К.,Жукин Б.Д.,Қойбағаров Б.У.
• Интернет желісі

Пән: Медицина
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 11 бет
Таңдаулыға:

ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ АГРАРЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ
Ветеринария факультеті

Акушерлік,хирургиялық және өсіп-өну биотехнологиясы
кафедрасы

Реферат

Тақырыбы: Жатыр эндометритін анықтау

Орындаған:
Тексерген:

АЛМАТЫ 2017

Жоспар
1) Кіріспе
Метриттер
2) Негізгі бөлім
А) Эндометриттер
Б) Диагноздеу үшін арналған әдістер
В) Емі

3) Қорытынды
4) Пайдаланылған әдебиеттер тізімі

Төлдегеннен кейін жатыр мойыншасының қабынуы (цервициттер) (жиі эндомиоцервициттер), әдетте төлдеуден кейін алған зақымнан кейін немесе жатырдың қабыну үрдісінің таралуының нәтижесінде дамиды. Сондықтан аталған патология жатырдың кілегей қабығының қабынуы (эндометритпен) ауруымен қоса кездеседі. Қынапты тексергенде жатырдың мойыншасының каналы ашылып, іші іріңді-кілегейлі экссудатқа толы болады, кейде қан аралас болуы мүмкін. Оның кілегей қабығының қыртыстары жазылып, ұлпасының мүшесінде қаны көбейіп, ісініп тұрады, эрозия немесе жара кездеседі. Қынаптық зерттеу кезінде және жатырдың мойыншасын тік ішек арқылы қолмен сипап зерттегенде мал ауырғандығын сезіп, мазасызданады.
Жатырдың қабынуы (метриттер) - жатырдың қабынуының ерекше түрі. Қабыну үрдісінің таралып кетпеуі бойынша ауру 2 түрге бөлінеді. Біріншісі, жатырдың кілегей қабығының қабынуы (эндометриттер), екіншісі, жатырдың сірі қабығының қабынуы (миометриттер). Бірақ, қабыну үрдістерін оларды одан әрі таратпау бойынша түрлерге бөлу салыстырмалы шама екендігін ұмытпаған жөн, себебі қандай да жағдай болмасын патологиялық үрдіс жатыр қабырғасының барлық қабаттарына тиіп өтеді. Осыған орай тәжірибе шарттарында жатырдың қабынуының негізгі екі түрін белгілейді: жатырдың кілегей қабығының қабынуы (эндометрит) және жатырдың қабынуы (метрит). Жатырдың кілегей қабығының қабынуы (эндометрит) ауруы көбіне кілегей қабығын зақымдап, салыстырмалы зарарсыз ағымымен сипатталса, жатырдың қабынуы (метрит) ауруы жатырдың барлық қабаттарын зақымдап, созылмалы, ауыр түрде өтумен сипатталады.
Қабыну үрдісінің барысы бойынша жатырдың қабынуы (метриттерді) ауруын жіті, жітілеу және созылмалы деп, ал байқалу сипаты бойынша - клиникалық анық және жасырын (субклиникалық) деп бөлуге болады. Жатырдың қабынуы (метриттер) ауруы қабыну түрі бойынша кілегейлі (катаралды), іріңді-кілегейлі (катаралды), іріңді, фибринозды, некрозды және гангренозды болып бірнеше түрге бөлінеді.
Тамырлар мен морфологиялық өзгерістердің жиынтығы жатырдың қуысында кілегейлі немесе іріңді-кілегейлі сұйықтық жиналып, бөлінуіне әкеп соғады. Жатырдағы қабыну реакциясы патогендік микробтардың және олардың токсиндерінің жарақаттау қабілетіне қарсы өтіліп, типтік альтерация және экссудация белгілерімен сипатталады. Малдардың ағзасы мен жатырдың ұлпаларының инфекцияларға қарсы тұра алуы төмендегендеп, микробтардың уыттылығы жоғары болған жағдайда, микробтар жатырдың кілегей қабығымен (эндометрия) бұлшықет қабығының (миометрияның) ең терең қабаттарына еңіп, ауыр өтетін іріңді, фибринозды эндометриттерді немесе метриттің некроздық және гангренозды түрлерін туғызуы мүмкін.
Төлдегеннен кейін туындайтын жатырдың кілегей қабығының қабынуы (эндометрит) ауруының жіті іріңді-кілегейлі (катаралды) түрі. Аурудың клиникалық белгілері төлдегеннен кейін 8-10-ші тәулігінде, кейде 6-7-ші тәулігінде байқала бастайды. Бұл кезеңде жатырдың кілегей қабатының қабынуы (эндометрит) ауруы әдетте шудың түспей қалуы немесе жатырдың кешеуілдеп тартылуы (субинволюция) ауруының жіті түрінің негізінде дамиды. Мал жатқан кезде, күшенгенде немесе тік ішек арқылы жатырын уқалағанда жыныс мүшелерінен консистенциясы сұйық, сұр-қоңыр, сары-қоңыр түсті, жағымсыз шіріктін иісі бар, іріңді-шырышты немесе іріңді сұйықтық көп мөлшерде бөлінеді. Сондай-ақ, мұндай сұйықтық малдың сарпайы мен құйрығының түбінде қабыршықтанып қатып қалады.
Тік ішек арқылы зерттегенде көлемі үлкейген жатыр (жатырдың көлемі 3-4 айлық буаздық кезіндегідей) құрсақ қуысынан табылады, жатырдың қабырғалары болбыр, борпас болады, жиырылуы нашар байқалады немесе байқалмайды, кейде флюктуация немесе сәл аурушаңдық сезіледі.
Қынап арқылы зерттеу кезінде қынаптың кілегей қабығы мен жатыр мойынының қынапты шеті ісініп, қызарып тұрғаның және нүктелі және жолақты қанталаулардың бар екендігін, цервикалды каналдан қынаптың қуысына іріңді-кілегейлі (катаралды) сұйықтықтың бөлініп тұратының көруге болады.
Малдың жалпы күйі көп жағдайда қалыпты күйінде қалып, қалыпты күйінен күрт
ауытқып кету жағдайы байқалмайды. Кейбір малдарда жатырдың кілегей қабығының қабынуы (эндометрит) ауруының іріңді түрінде денесінің қызуы 1,0-1,50С көтеріліп, жалпы мазасызданып, тәбеті нашарлап, сүт өнімділігі төмендейді.
Төлдегеннен кейін туындайтын жатырдың кілегей қабығының қабынуы (эндометрит) ауруының фибринозды түрі жатырда тек сірі-іріңді сұйықтықтардың жиналуымен ғана емес, сондай-ақ кілегей қабығының бетінде фибриннің пайда болуымен сипатталады. Жатырды тік ішек арқылы қолмен басып тексергенде жатырдың аурушаңдығын, босаңсығанын және жатырдың қабырғасының қалыңдағаның анықтауға болады. Жатырдың пішіні 3 айлық буаздық кезіндегідей көлемге жетеді. Малдың дене температурасы жоғарылап, жалпы мазасызданады. Төлдегеннен кейін жатырдың кілегей қабығының қабынуы (эндометрит) ауруы кезінде сиырлардың жұмыртқалықтарының беті тегіс болады немесе ұсақ фолликулдар байқалады.
Төлдегеннен кейін туындайтын жатырдың қабынуы (метрит) ауруының некрозды түрі әдетте жатырдың кілегей қабығының қабынуы (эндометрит) ауруымен бірге дамиды немесе оның жалғасы болып саналады. Бұл ауру жатырдың беті мен шырышты қабықтарының ішінде фибриннің бөлінуімен сипатталады, ол өз тарапынан жатырдың қоректенуінің бұзылуына, оның ұлпаларының жаны кетіп, ыдырауына әкеп соғады. Малдың жалпы күйінің нашар болуы, тәбетінің жоғалуы, сүт өнімділігінің төмендеуі, асқазанының босаңсуы, тонусының төмендеуі, ішінің өтуі осы ауруға сипатты клиникалық белгілерге жатады. Малдардың денесінің қызуы 2,0-2,50С дейін көтеріледі. Сиыр бүкірейіп тұрады, несеп шығарғанда және күшенгенде ыңырсиды. Жатырдан ұйыған фибриннің және шіріген ұнтақ массаның қосындысы бар сасық иісті қызыл-қоңыр түсті сұйықтық бөлінеді. Жатырды тік ішек арқылы қолмен басып тексергенде жатырдың тығыз және өте дертті екендігін және крепитация белгілерінің бар екенің анықтауға болады. Қынаптың кілегей қабығы құрғақ, аурушаң, ыстық болады.
Төлдегеннен кейін туындайтын жатырдың қабынуы (метрит) ауруының гангренозды түрі төлдегеннен кейін алғашқы 5-6 тәулік аралығында, терең жарақаттардың, ұлпалардың жаны кетіп, оларға анаэробты микробтардың енуінің негізінде дамиды. Ауру жіті, өте ауыр түрде өтіп, жалпы қанның улануы мен септицемиясы дамып, малдың күйі өте нашарлап (мал көбіне жата береді), тәбеті толығымен жоғалып, сүт бөлінуі тоқтап, денесінің қызуы қатты көтеріліп, тамыр соғысы мен тыныс алуы жиілеп, мес қарыны босаңсып, іші өтеді. Сыртқы жыныс мүшелерінен құрамында ыдыраған ұлпаның ботқа немесе кебек тәрізді массаның қоспасы бар, түсі қоңыр-қызыл (қараға жақын), жағымсыз шірік иісті сұйықтық ағады. Үрдіске жатырдың мойыны, қынап және жыныс еріндері ұшырайды. Олардың ісінуі байқалады. Жатырды тік ішек арқылы қолмен басып байқағанда жатырдың тығыз, босаң, аурушан екендігі байқалады. Қынаптың кілегей қабығы мен жатыр мойнының қынаптық бөлігін қынап арқылы зерттегенде олар аурушаң болады және қатты ісініп тұрады.
Жатырдың кілегей ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.