Маркетингтің дамуы, маркетингтің қағидалары, тұжырымдамалары

1. Маркетингтің дамуы
2. Маркетингтің қағидалары, тұжырымдамалары
3. Маркетинг кешені
4. Маркетинг қызметтері

Маркетинг (ағыл. market — нарық, өткізу) кәсіпорындардың өндірістік өткізу және сауда істерін басқаруды ұйымдастыру әдісі ретінде ХІХ-ХХ ғасырлар аралығында пайда болады. Алғашқыда маркетингті өткізуді ұйымдастыру әдісі деп қарастырды. Дегенмен, маркетинг тек қана тауарларды өткізумен шектелмейді. Қазіргі таңда маркетинг бәсекенің стратегиясы мен тактикасын, сатып алушыларды өзіне тарту тәсілін, нарықты билеу әдістерін жасайтын, көзделген пайда деңгейін қамтамасыз ететін, нарық және бағаларға белсенді бақылау орнататын жан-жақты ғылым және іс-әрекет саласы болып табылады. Сонымен бірге оның маңызды міндеті -өндірісті дұрыс бағдарлау үшін нарықты терең зерттеу. Маркетингті әрекет ету саласына тұтынушылардың сұранысының құрылымын құрайтын географиялық, демографиялық, әлеуметтік-психологиялық және басқа да факторларды бөлек-бөлек есепке ала отырып, нарықтың сыйымдылығын анықтау кіреді, сонымен қатар бәсекелестердің бағыт-бағдарын, мақсатын қадағалап отыру да жатады. Маркетинг — бұл адамның тұтынуын айырбас арқылы қанағаттандыруға бағытталған іс-әрекет түрі (Ф. Котлер).
Маркетинг — бұл тауарларға, қызметтерге, адамдарды ұйымдастыруға, аймақтарға және идеяларға сұранысты айырбас арқылы болжау, басқару және қанағаттандыру (Дж.Р. Аванс.Б. Берман). Қазіргі заманғы маркетинг теориясы оны басқарудың нарықтық бағдарын қамтамасыз ететін күрделі динамикалық жүйе деп қарастырады. Маркетингтің мәнін қысқаша былай сипаттауға болады: «Не өндірілетін болса, соны өндіру және сату керек».
Маркетингтің дамуын үш кезеңге бөлуге болады:
1- кезең. Тауарларды артық өндірумен, яғни олардың ұсынысы сұранысынан артық бола бастауымен байланысты. Мұндай жағдайда, кәсіпорынның негізгі мақсаты тауарларды барынша көп шығару, сосын барлық әдістермен оларды сатып алуға тұтынушыларды мәжбүр ету.
2- кезең. Оның негізгі принципі өндірушілерді тұтынушыларға, нарыққа бағдарлау болып табылады.
3- кезең. Бұл кезеңдегі маркетингтің негізгі тұжырымдамасы қоғамның экономикалық ресурстарына бағдарланған. Маркетингтің негізгі қасиеті — нарықта орын алатын қандай да бір құбылыстармен белгілі бір қатынаста болуы. Маркетинг нарықтағы болатын себепті-салдарлы байланыстарды және субъектілер мен олардың арасындағы тәуелділіктерді зерттеп, анықтауды оңайлатады. Қорыта келе, маркетингті нарықты терең білуге, баға белгілеу сұрақтарына және тұтыну мен сұранысты болжаудағы өндіріске, тауарларды тұтынушыларға жеткізуге және одан кейінгі қызмет көрсетуге негізделе құрылған өндірісті басқару мен өнім өткізуге бағытталған көзқарас деп анықтау керек.