Комбинациялық схемаларды талдау және синтездеу

І КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 3
ІІ НЕГІЗГІ БӨЛІМ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 5
1 ЕСЕПТЕУ ТЕХНИКАСЫНЫҢ АРИФМЕТИКАЛЫҚ ЖӘНЕ ЛОГИКАЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
6
1.1 Санау жүйелері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 6
1.2 Алгебралогикасы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. 7
2 КОМБИНАЦИЯЛЫҚ ЛОГИКАЛЫҚ СХЕМАЛАР ... ... ... ... ... ... ... ... . 10
2.1 Дешифраторжәне шифратор ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 10
2.2 Мультиплексор және демультиплексор ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 12
2.3 Екілік.ондық кодты жеті сегментті индикатор кодына түрлендіруші ... ... ... ... 14
2.4 Цифрлық компаратор және сумматорлар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. 15
3 ТРИГГЕРЛЕР ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 20
3.1 Асинхронды RS.триггер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 20
3.2 Cинхронды RS триггер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 21
3.3 D.триггер статикалық және динамикалық басқаруы ... ... ... ... ... ... ... ... . 22
3.4 Әмбебап JK. және T.триггер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 23
4 РЕГИСТРЛЕР ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 24
4.1 Сақтау(жады) регистрлері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 24
4.2 Жылжудың резирсивті регистрі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 26
ІІІ ЕСЕП БӨЛІМІ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 28
ІV ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. 30
V ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. 32

Электрониканың даму тарихы 100 жылдан астам уақытты алады. Оның алғашқы сатысы вакуумдық электрондық шамдарды ойлап табумен байланысты. Вірақ, электрондық шамдардың көптеген кемшіліктері болады, олардың тұтынатын қуаты аз әрі өлшемдері үлкен, сынғыш келеді. Электрондық шамдар қазір тек қана қуатты радиотехника саласында пайдаланылады. 1948 жылы американдық физиктер Браттейн, Бардин және Шоклидің қатты шалаөткізгіш аспап –транзисторды ойлап табуы электроника, радиотехника саласында үлкен өзгеріс әкеліп, радиоэлектрондық аппаратураны өте үнемді әрі әрі өте кішкентай етіп жасауға мүмкіндік тудырды, бұл шалаөткізгіштік траннзисторлық электрониканың дамуына әкелді. Осыдан кейін, 1960 жылдардан бастап интегралдық электроника немесе микроэлектроника саласы дамый бастады, микросхемалар пайда болды. Интегралдық микросхема (ИМС) дегеніміз – бір технологиялық процеспен жасалып шыққан, өзара электрлік қосылысы бар, ортақ корпусқа салынған, біртұтас бөлінбейтін активтік элементтер (транзисторлар, диодтар) мен пассивтік элементтерден (резисторлар, конденсаторлар, индуктивтіктер), тұратын, функционалдық мүмкіндігі (күшейтуге, түрлендіруге, қоздыруға) бар микроэлектрондық бұйым.
Өнеркәсіптегі көптеген технологиялық объектіні басқару жүйесі құрылымын , бақыланатын шамалар туралы ақпарат бар электрлік сигналдар сәйкестігі сезгіштер арқылы өңделіп шығарылады да , іріктеліп, сүзіліп және күшейтіліп, аналогтық түрлендіргіштер арқылы цифрлық пішінге түрлендіріледі. Сосын олар микропроцессорға беріледі. Микропроцессордың орнында компьютер болуы мүмкін. Микропроцессор қалыптастырған сигналдар цифрлы-аналогтық түрлендіргіштер көмегімен аналогтық түрге айналдырылып, атқарушы механизмдерді басқаратын, тікелей объектіге әрекет ететін электрондық күштік құрылғыларға беріледі.
Менің қарастырып отырған комбинациялық схемаларды синтездеу негіздері тақырыбындағы курстық жұмысым аналогтық және цифрлық сигналдар мен жұмыс стейтін электрондық құрылғылардан, сондай-ақ сигналдарды аналогты түрден цифрлыққа және керісінше түрлендіруды іске асыратын құрылғылардан тұрады.

1. Ермағанбетов Қ.Т., Цифрлы электроника: оқу құралы/ Ред. Ж.С.Ақылбаев – Қарағанды: ҚарМУ, 2001.-175б.
2. Цифровые и аналоговые интегральные микросхемы. Справочник. – М.: Радио и вязь, 1989. – 495с.
3. Савельев А.Я., Прикладная теория цифровых автоматов. Учеб. Для вузов по спец. ЭВМ. – М.: Высшая школа, 1987. – 271с.
4. Ахметов Б.С. Основы схемотехники. Учебное пособие. – Актобе: АГУ им.К.Жубанова, 2005. – 193с.
5. Миллер Р. Теория переключательных схем. М.: Мир, 1970.
6. Фридман А., Менон П. Теория и проектирование переключательных схем. М.: Мир, 1978.
7. Кук Д., Бейз Г. Компьютерная математика. М.: Наука, 1990.
8. Кузнецов О.П., Адельсон-Вельский Г.М. Дискретная математика для инженера. М.: Энергоатомиздат, 1988.
9. Вавилов Е.Н., Портной Г.П. Синтез схем электронных цифровых машин. М.: Наука, 1970.
10. Фомичев В.С. Арифметические и логические основы вычислительной техники: Конспект лекций./ЛЭТИ. Л., 1973-1975. Вып.1. 1973; Вып.2. 1974; Вып.3. 1975; Вып.4. 1975.

Пән: Автоматтандыру, Техника
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 35 бет
Таңдаулыға:

Тақырыбы: Комбинациялық схемаларды талдау және синтездеу

Орындаған:
Тексерген:

Мазмұны
І КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
3

ІІ НЕГІЗГІ БӨЛІМ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
5

1
ЕСЕПТЕУ ТЕХНИКАСЫНЫҢ АРИФМЕТИКАЛЫҚ ЖӘНЕ ЛОГИКАЛЫҚ
НЕГІЗДЕРІ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .

6

1.1
Санау жүйелері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
6

1.2
Алгебралогикасы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... .
7

2
КОМБИНАЦИЯЛЫҚ ЛОГИКАЛЫҚ СХЕМАЛАР ... ... ... ... ... ... ... ... .
10

2.1
Дешифраторжәне шифратор ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
10

2.2
Мультиплексор және демультиплексор ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
12

2.3
Екілік-ондық кодты жеті сегментті индикатор кодына түрлендіруші ... ... ... ...
14

2.4
Цифрлық компаратор және
сумматорлар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
15

3
ТРИГГЕРЛЕР ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
20

3.1
Асинхронды RS-триггер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
20

3.2
Cинхронды RS триггер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
21

3.3
D-триггер статикалық және динамикалық басқаруы ... ... ... ... ... ... ... ... .
22

3.4
Әмбебап JK- және T-триггер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
23

4
РЕГИСТРЛЕР ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
24

4.1
Сақтау(жады) регистрлері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
24

4.2
Жылжудың резирсивті регистрі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
26

ІІІ ЕСЕП БӨЛІМІ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
28

ІV ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. ...
30

V ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
32

Кіріспе

Электрониканың даму тарихы 100 жылдан астам уақытты алады. Оның алғашқы сатысы
вакуумдық электрондық шамдарды ойлап табумен байланысты. Вірақ, электрондық
шамдардың көптеген кемшіліктері болады, олардың тұтынатын қуаты аз әрі өлшемдері
үлкен, сынғыш келеді. Электрондық шамдар қазір тек қана қуатты радиотехника
саласында пайдаланылады. 1948 жылы американдық физиктер Браттейн, Бардин және
Шоклидің қатты шалаөткізгіш аспап –транзисторды ойлап табуы электроника,
радиотехника саласында үлкен өзгеріс әкеліп, радиоэлектрондық аппаратураны өте
үнемді әрі әрі өте кішкентай етіп жасауға мүмкіндік тудырды, бұл шалаөткізгіштік
траннзисторлық электрониканың дамуына әкелді. Осыдан кейін, 1960 жылдардан бастап
интегралдық электроника немесе микроэлектроника саласы дамый бастады, микросхемалар
пайда болды. Интегралдық микросхема (ИМС) дегеніміз – бір технологиялық процеспен
жасалып шыққан, өзара электрлік қосылысы бар, ортақ корпусқа салынған, біртұтас
бөлінбейтін активтік элементтер (транзисторлар, диодтар) мен пассивтік элементтерден
(резисторлар, конденсаторлар, индуктивтіктер), тұратын, функционалдық мүмкіндігі
(күшейтуге, түрлендіруге, қоздыруға) бар микроэлектрондық бұйым.
Өнеркәсіптегі көптеген технологиялық объектіні басқару жүйесі құрылымын ,
бақыланатын шамалар туралы ақпарат бар электрлік сигналдар сәйкестігі сезгіштер
арқылы өңделіп шығарылады да , іріктеліп, сүзіліп және күшейтіліп, аналогтық
түрлендіргіштер арқылы цифрлық пішінге түрлендіріледі. Сосын олар микропроцессорға
беріледі. Микропроцессордың орнында компьютер болуы мүмкін. Микропроцессор
қалыптастырған сигналдар цифрлы-аналогтық түрлендіргіштер көмегімен аналогтық түрге
айналдырылып, атқарушы механизмдерді басқаратын, тікелей объектіге әрекет ететін
электрондық күштік құрылғыларға беріледі.
Менің қарастырып отырған комбинациялық схемаларды синтездеу негіздері тақырыбындағы
курстық жұмысым аналогтық және цифрлық сигналдар мен жұмыс стейтін электрондық
құрылғылардан, сондай-ақ сигналдарды аналогты түрден цифрлыққа және керісінше
түрлендіруды іске асыратын құрылғылардан тұрады.

4

Негізгі бөлім

1. Есептеу техникасының арифметикалық және логикалық негіздері
1.1 Санау жүйелері
Комбинациялық схемаларда логикалық функциялар тек кіретін айнымалылардың мәндерінің
комбинациясынан байланысты болады.
Көп цифрлық құрылғыларды сипаттау барысында кіретін және шығатын сигналдардың
реттелген екілік жиынын қолданады. Бұл жиындарды санау жүйелерінде көрсету ыңғайлы.
Санау жүйелерi позициялық және позициялық емес болып екiге бөлiнедi.
Позициялық емес санау жүйесiнде цифрдың мәнi оның сандағы позициясына (разрядына)
байланысты емес. Позициялық емес СЖ Римдік сандар жатады.
Мысалы, римдiк санау жүйесiнде ХI санында Х-ондықты, I-бiрлiктi бiлдiрдi; IХ
санында да I-бiрлiктi, Х- ондықты бiлдiрдi.
Позициялық санау жүйесiнде цифрдың мәнi оның сандағы позициясына (разрядына)
байланысты.
Мысалы: 455 санында 4 цифрасы жүздiктi, 245 санында 4 цифрасы ондықты, 184
санында 4 цифрасы бiрлiктi бiлдiредi.
Кез келген теріс емес n – разрядты бүтін сан Сn-1, ... , C1, C0 позициялық СЖ-де мына
түрде көрсетіледі:
D = Сn-1bn-1 + ... C1b1 + C0b0 ,
мұндағы D – ондық жүйедегі сан, Сi – i разрядтың мәні, b – санау жүйесі, bі –
салмақтық коэф., n – бүтін санның разряд саны. Цифрлық және есептеу техникасында
кең таралған екілік (BIN), ондық (DEC), он алтылық (HEX) санау жүйелері.
Санау жүйелерiнiң айырмашылықтары оның базалық цифрларына байланысты.

Санау жүйелерi
Бет
6

Берiлген санды q-ға бөлу; (бөлу амалы бағанамен орындалады, ондық бөлшекке
айналдырылмайды).
Шыққан нәтиженiң бүтiнi q-ға бөлiнетiн болса, нәтиженi тағы да q-ға бөле беру; 2-п.
қайталай беру.
Бүтiндi және қалдықтарды оңнан солға қарай тiзiп жазу.
q-жүйесiндегi санды ондық (10) жүйеге ауыстыру тәртiбi: q 10
Берiлген санның разрядтарын оңнан солға қарай 0-ден бастап нөмiрлеу;
Санның цифрларын q-дың разрядқа сәйкес нөмiрiндей дәрежесiне көбейтiп,
көбейтiндiлердiң қосындысын табу;
Шыққан нәтиже 10 жүйедегi сан болады.
1.2 Алгебра логикасы
Логика – (“ logos”_грек сөзi – сөз, ой, ақыл-ой) ойлаудың заңдылықтары мен формасы
туралы ғылымдардың жиыны.
Математикалық логиканың негiзi – логика алгебрасы. Оның негiзiн қалаушы Джордж
Буль.

Негiзгi логикалық байланыстар:
Керiсiнше (емес, not): Сөйлесу тiлiнде оған “жоқ”’, “емес” деген сөздер сәйкес
келедi. А-ға керi тұжырымдама деп белгiленедi.
Мысал: егер А тұжырымдамасы ”күн-суық” болса,
А-ға керi, яғни =‘’Күн суық емес’’ болады.
“Керi“ логикалық операциясына мынадай ақиқаттық таблица сәйкес келедi.

А

1
0

0
1

Коньюнкция (and): Сөйлеу тiлiнде оған ’’және’’ деген сөз сәйкес келедi.
Жазылутүрi:
F=A(B; F=AxB; F=A&B, АВ.
Бет
7
Бет
8

Схемаларда логикалық функцияларды логикалық элементтер жүзеге асырады. Электр
сигналдары логикалық элементтер арқылы өткенде түрленедi.
Негiзгi логикалық элементтер:
ЕМЕС (инвертор), ЖӘНЕ, НЕМЕСЕ.

Логикалық элементтердiң кескiнделуi (схемасы):

Логикалық элементтердiң ақиқаттық кестесi сәйкес логикалық операциялардың
таблицасымен бiрдей.
Мына схеманың шығыстағы сигналын анықтау үшiн ақиқаттық таблица құрамыз.

Бет
9

2.Комбинациялық логикалық схемалар
Дешифратор. Шифратор
Кодтардың комбинациялық түрлендірулері кірістегі m-элементті параллельді кодты
шығыста n-элементті параллельді кодқа түрлендіру үшін қолданылады. Кіріс және
шығыс сигналдары арасындағы байланыс ақаиқат кестесімен беріледі. Кең таралған
түрлендірушілер: дешифратор, шифратор, мультиплексор, демультиплексор,
екілік-ондық кодты жеті сегментті индикатор кодына түрлендіруші.
Дешифратор (DC символымен белгіленеді, ағылш. decoder) – кірістегі параллельді
екілік кодты шығыста жалғыз сигналға түрлендіретін комбинациялық құрылғы.
Дешифраторлар басқару құрылғыларында, газоразрядтық индикаторлары бар цифрлық
индикация жүйелерінде, әр-түрлі шынжырлар бойынша импульстарды үйлестірушілерді
және т.б. кең қолданылады.
Дешифратордың белгіленуі 1- суретте көрсетіледі.
Екілік n-разрядты кодты дешифратордың 2n шығысы болады, себебі кіріс кодының әр
2n мәндердің біріне оның бір шығысына бір сигнал сәйкес келу керек. Төменде ондық
сандардың үш разрядты екілік кодының дешифраторы үшін ақиқат кестесі келтірілген.
Осы кестеде әр функцияға тек бір минтерм сәйкес келеді, сондықтан да осы
функцияларды минимизациялаудың қажеті жоқ.

Дешифратордың қалып күй кестесі:
X3

Х2
X1
Y0
Y1
Y2
Y3
Y4
Y5
Y6
Y7

0
0
0
1
0
0
0
0
0
0
0

0
0
1
0
1
0
0
0
0
0
0

0
1
0
0
0
1
0
0
0
0
0

0
1
1
0
0
0
1
0
0
0
0

1
0
0
0
0
0
0
1
0
0
0

1
0
1
0
0
0
0
0
1
0
0

1
1
0
0
0
0
0
0
0
1
0

1
I
1
0
0
0
0
0
0
0
1

Y0 = **; Y1 = **X1; Y2 = *X2*; Y3=*X2*X1;
Y4 = X3**;Y5 = X3**X1; Y6 = X3*X2*; Y7 = X3*X2*X1;
Бет
10

Алынған теңдеулерден толық дешифратор жасалу үшін үш кіріске сегіз
үшкірістікэлемент Y конъюнкция , 3 элемент , , теріске аудару қажет
болады.
Шифратор (CD символымен белгіленеді,ағылш.coder) кірістегі жалғыз сигналды n
разрядты екілік кодқа түрлендіреді.Шифратор – бұлдешифратордың кері функциясын
орындайтын комбинациялық құрылғы. Шифратордың ақиқат кестесі бойынша келесі схеманы
құруға болады (сурет 2):
X0
X1
Х2
X3
Y1
Y2

1
0
0
0
0
0

0
1
0
0
0
1

0
0
1
0
1
0

0
0
0
1
1
1

Төменгі дизъюнктор шығыста кодтың жоқ екенін анықтайды. Кез келген кіріс
қоздырылғанда EN шығысында сигнал пайда болады.
Шифраторлар көбінде ондық санды екілік санау жүйесіне аудару үшін ақпаратты енгізу
құрылғыларында (басқару пульттарда) қолданылады.

Бет
11

2.2 Мультиплексор және демультиплексор
Мультиплексор m ақпараттық, n басқарушы кірісі және бір шығысы бар комбинациялық
құрылғы. Бірнеше кіріс сигналдың біреуін кезек – кезек бір шығысқа жіберуге
(мультиплексорлеуге) арналған. Мультиплексирленген кіріс саны мультиплексордың
канал саны деп аталады. Мысалы, екі каналды 4 разрядты мультиплексорда 4 шығыс
болады. Оның әр шығысына 2 кіріс сигналының тек біреуі жіберілуі мүмкін. Ал төрт
каналды 2 разрядты мультиплексорда 2 шығыс болады. Оның әр шығысына 4 кіріс
сигналдан тек біреуі жіберіледі. Әдетте канал саны 2-ден 16-ға дейін, ал разряд
саны 1-ден 4-ке дейін болады. Мультиплексордың каналы неғұрлымкөпболса,
разрядтарысоғұрлым аз болады.

Бет
12

Функционалды мультиплексор конъюнкцияның m элементтерінен құалған. Бұл элементтедің
шығыстары m кірістері бар НЕМЕСЕ элементі арқылы дизъюнкциялық байлынысқан (сурет
4).
Конъюнкцияның барлық элементтерінің бір кірістеріне ақпараттық сигналдар беріледі,
ал осы элементтердің басқа кірістері n кірісі бар дешифратордың сәйкес
шығыстарымен байланысқан.
Функционалды схемадан мультиплексор құрамында әрбіреуінде екі не үш кірісі болатын
конъюнкция элементтері, мультиплексордың А, В, С, D кіріс санына тең шығыс саны
болатын дизъюнкция элементтері және оған сәйкес шығыс саны болатын дешифратор
бар екенін көруге болады. Бұл шығыстардың саны мультиплексордың ақпараттық кіріс
санымен анықталады.
Мультиплексорлар есептеуіш техникада цифрлық сигналдардың коммутаторлары ретінде
кең қолданылады. Олар динамикалық жедел сақтау құрылғылардың адрестік кірістерін
коммутациялау үшін компьютерлерде және микропроцессорлық контроллерлерде ,
шиналарды біріктіру немесе тармақталу түйіндерде (узел) және т.б. қолданылады.
Демультиплексор. Мәліметтерді бір кіріс каналдан бірнеше канал қабылдаушының
біреуіне ғана жібереді. Демультиплексордың функционалды схемасы және оның
белгіленуі 5 суретте көрсетілген.
Суреттен демультиплексор бұл дешифратор рұқсат ету кірісімен екенін көруге болады.
Бет
13

2.3 Екілік-ондық кодты жеті сегментті индикатор кодына түрлендіруші
Сандардың индикациясы экранда және пульттарда ондық түрде жасалады. Ол үшін жеті
сегментті жарық диодты немесе сұйық кристалды индикаторлар қолданылады. Индикаторды
бөлек элементтерінің кернеуімен басқарып, оны жарық қылуға (светодиодные
индикаторы) немесе түсін өзгертуге (жидкокристаллические индикаторы) болады.
Осылайша 0, 1, ... 9 ондық сандардың суретін алуға болады.
Екілік ақпаратты ондық түрге аудару үшін көбінде ондық сандардың дәптерлік түрін
қолданады. Екілік кодты жеті сегментті индикатор кодына түрлендіру алгоритмі
кестеде көрсетілген.

Бет
14

Цифра
Санның
Жетісегментті код

Екілік коды
а
b
с
d
е
f
g

0
0
0
0
0
1
1
1
1
1
1
0

1
0
0
0
1
0
1
1
0
0
0
0

2
0
0
1
0
1
1
0
1
1
0
1

3
0
0
1
1
1
1
1
1
0
0
1

4
0
1
0
0
0
1
1
0
0
1
1

5
0
1
0
1
1
0
1
1
0
1
1

6
0
1
1
0
1
0
1
1
1
1
1

7
0
1
1
1
1
1
1
0
0
0
0

8
1
0
0
0
1
1
1
1
1
1
1

9
1
0
0
1
1
1
1
1
0
1
1

2.4 Цифрлықкомпараторжәне сумматорлар
Екі n-разрядты екілік А және В сандарын салыстыру үшін арналған. Осы есепті шешу
үшін алдымен А және В сандарының әр разрядын салыстырады. Осы операцияны
орындайтын логикалық элемент екі модуль бойынша сумматор. Оған мына теңдеу сәйкес
келеді:

бұл теңдеу А=В болғанда ғана Y шығыс сигналы төменгі деңгейде болады. Бұл
операцияны көп кірісті элемент ЖӘНЕ төменгі деңгейдегі кіріс сигналдары үшін
орындайды. Осы элементтің шығыс сигналы Q мынаған тең:

Осылайша n разрядты цифрлық компаратор (6 сурет) екі модулі бойынша қосу
операциясын орындайтын n элементтен және инверсті сигнал бойынша ЖӘНЕ элементінің
бір n- кірісінен тұрады.

Бет
15

Сумматор – көпразрядты сандарды қосу операциясын орындайтын логикалық құрылғы.
Бір разрядты екілік а және в сандардың қосындысы келесі кестеге сәйкес жасалады:

a
b
S
C

0
0
0
0
... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.