Қазақстан Республикасында ұлттық валюта жүйесі

Кіріспе ... ... ... ... .2
Негізгі бөлім
1. Валюталық жүйе туралы түсінік және оның даму кезеңдері ... ... 3.4
2. Қазақстан Республикасында Ұлттық валюта жүйесінің орнауы...5.6
3. Қазақстан Республикасының валюталық жүйесінде Ұлттық банктің атқаратын рөлі ... ...7.8
Қорытынды ... ... ... ... ... 9
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі

Қазақстанның басқа елдермен сауда, экономикалық қарым-қатынасқа түсуі үшін шетел валюталарының еркін айналымын ұйымдастыруда, сонымен қатар халықаралық әр түрлі қарым-қатынасты іске асыру валюталық жүйе негізінде жолға қойылады.
Валюталық жүйелер дүниежүзiлiк шаруашылықта құрал-жабдықтар сатып алу және сату айналымын тудыратын әдiстер және мемлекетаралық ұйымдардың жиынтығынан тұрады. Оның пайда болу және одан әрi даму экономикасы халықаралық ақша кеңiстiгiндегi адекватты шарттарды талап ететiн ұлтаралық капитал үрдiсiнiң объективтi дамуын бейнелейдi.Шын мәніндегі тәуелсіз елдің болашағы — оның экономикалық, әлеуметтік тәуелсіздігі мен қауіпсіздігіне де тікелей байланысты екендігі ақиқат. Сол үшін де Қазақстанның ұлттық валютасы теңгесін айналымға енгізу – ел Үкіметіне де, Ұлттық банкке де тәуелсіз экономикалық, қаржылық-кредиттік саясат жүргізуге мол мүмкіндік берді. 1992 жылдан бастап Елбасы теңгені дайындау және айналымға енгізу мәселесін алға қойған болатын. Теңге алғаш айналымға түскен жылы Ұлттық Банк әуелде 1 теңгені сол кездегі мың рубльге бағалаған болатын. Дегенмен де еліміздің саяси-әлеуметтік мәселелері және мемлекетаралық қатынастары ескеріле келіп, бір теңге 500 сомға бекітілді. Кейіннен теңгенің бағамы елімізбен сауда жасайтын үлкен мемлекеттердің немесе АҚШ долларының валюталық себебіне сәйкес шығару керек болды. Екшелеп келіп, теңгені доллардың бағамына теңеп, бұл бірінші айналымға кірген күні 1 доллар 4,75 теңге болып бекітілген. Тоқтала кететін мәселе, осы кезеңде үлкен құнсыздану тек қана Қазақстанда емес, сол кездегі ресейлік рубль ақша ықпал ететін барлық аймақтарда жүріп жатқан болатын. Атап айтар болсақ, құнсыздану елімізде 1992 жылы 3200% болса, теңгенің айналымға кірген 1993 жылы 2 700% көрсеткішке жеткен. Бұл кезеңді мамандар кәдімгідей құнсызданудың ырықсызданған кезеңімен салыстырады. Осыншама құлдырауға теңгенің қарсы тұруы қамтылуы тиіс еді. Бірақ, бұған сол кездердің өзінде Қазақстанның Алтын валюталық қоры аздық етті.

1. Байгісиев Майдан-Әли, Халықаралық валюта қатынастары,
Алматы,2004.
2. Ғабжелов Хайролла, Теңге, Алматы, 2003.
3. Көшенова Баян, Ақша. Несие. Банктер. Валюта қатынастары,
Алматы, 2000.
4. Қазақстан Республикасының Ұлттық валютасы//Алматы,1995.
5. Сапаров С, Қазақстанның теңгесі қалай пайда болды? Ақиқат, 2002, 12қараша.
6. Нысапбаев Ә,Тәуелсіз елдің ұлттық валютасы,Алматы,2013.