Автомобиль жолдарын табиғаты күрделі ауданда жобалау

Пән: Құрылыс
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 27 бет
Таңдаулыға:

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ

КУРСТЫҚ ЖОБА

Тақырыбы : Автомобиль жолдарын табиғаты күрделі ауданда жобалау

Мазмұны

Кіріспе . . .

Тапсырма . . .

Жобаланатын ауданының табиғи климаттық

жаҒдайы . . .

Климаты . . .
Жер бедері . . .
Гидрологиясы менгидрографиясы . . .
Өсімдіктері мен жануарлары . . .

Техникалық нормативтерді есептеу . . .
автомобиль Жолының трасс жоспарын жобалау . . . Трасс жоспарының варианттарын жобалау . . . Трасс жоспарының варианттарын салыстыру . . .
автомобиль Жолының бойлық бейнесін жобалау . . . Гидрогеологиялық шарттарға байланысты қармен басылмау жағдайын есептеу . . . Шаблон әдісін қолданып, жер төсемесінің бровкасын жобалау . . .
автомобиль Жолының кӨлденең қимАсын жобалАу . . .
Жер тӨсемесінің конструкциясын жасап, оны есептеу . . . Жол төсемесінің конструкциясын жобалау . . . Негіздің серпімділік модулін есептеу . . . Иілу моменттін есептеу . . . Жалпы кернеуді есептеу . . .
Жоба деталін Жобалау . . .

8. Қолданылған әдебиеттер . . .

Кіріспе

Автомобиль жолдары- республиканың транспорттық жуйесінің негізгі бөлімі. Жол торларының дамуы және техникалық жағдайы аудандардың дамуына тікелей әсерін тигізеді. Ол өндірістің және еңбектің өнімділігін көтереді. Жол шаруашылықтары өте күрделі экономикалық жағдайда тұр. Заманның өзгеріп келе жатқанынан жолдағы жеңіл және ауыр көліктердің саны көбейіп, жолдағы өткізу қабілетінің өсуінен қатты жамылғысы бар жоғарғы категориялы жолдарды қажет етеміз.

Берілген курстық жобада автомобиль жолдарын табиғаты күрделі аудандарда жобалауды қарастырамыз. Курстық жобаны жазу барысында ауданның атын, топырағының құрамын, топырақ асты суларын, топографиялық картасын қарастырамыз.

Топографиялық карта масштабы 1:1000, горизонтальдары әр 1м сайын орналасқан. Жобаланатын аудандағы трасты екі нұсқа бойынша есептейміз және жол жамылғысын таңдап, оның шамаларын есептейміз.

Осы есептеулерді жүргізгеннен кейін өзімізге қолайлы жобаны аламыз. Жоба бөлшегінде - автомобиль жолдарын жыралы аудандарында жобалауды қарастырамыз. Ондағы болған апаттарды қарастырамыз.

Тапсырма

Автомобиль жолдарының жобалау негіздері

Негізгі деректер

Топографикалық карта - М 1:1

Автомобиль жолын жобалау ауданы -Зайсан ауданы

Жол категориясы - II

Жобалау ауданындағы топырақ құрамы

Кесте 1

Скважина нөмірлері: Скважина нөмірлері

Қабаттың орналасқан тереңдігі, м: Қабаттың орналасқан тереңдігі, м

Скважина нөмірлері: Балшық

Қабаттың орналасқан тереңдігі, м: Ауыр сазбалшық

Ұсақ саз балшық

Ірі дәнді құм

Шағыл тас

Скважина нөмірлері: 1

Қабаттың орналасқан тереңдігі, м:

2, 00-2, 90

0-2, 00

Скважина нөмірлері: 2

Қабаттың орналасқан тереңдігі, м: 2, 20-3, 60

1, 60-2, 20

0-1, 60

Скважина нөмірлері: 3

Қабаттың орналасқан тереңдігі, м: 2, 10-3, 00

0, 50-2, 10

0-0, 50

Скважина нөмірлері: 4

Қабаттың орналасқан тереңдігі, м: 2, 10-3, 20

0-1, 20

1, 20-2, 10

Скважина нөмірлері: 5

Қабаттың орналасқан тереңдігі, м: 2, 50-4, 00

0-1, 40

1, 40-2, 50

Скважина нөмірлері: 6

Қабаттың орналасқан тереңдігі, м: 2, 30-3, 20

0-1, 40

1, 40-2, 30

Жолдағы автомобильдердің құрамы мен жиілігі

Кесте 2

Көлік маркасы

к _і

1-жылдағы көлік жиілігі, авт/тәул

Келтірілген жиілік, авт/тәул

Көлік маркасы: ГАЗ-53

кі: 0, 086

1-жылдағы көлік жиілігі, авт/тәул: 495

Келтірілген жиілік, авт/тәул: 42, 57

Көлік маркасы: ЗИЛ-130

кі: 0, 178

1-жылдағы көлік жиілігі, авт/тәул: 855

Келтірілген жиілік, авт/тәул: 152, 19

Көлік маркасы: МАЗ-500

кі: 1, 0

1-жылдағы көлік жиілігі, авт/тәул: 215

Келтірілген жиілік, авт/тәул: 215

Көлік маркасы: Камаз-5320

кі: 0, 061

1-жылдағы көлік жиілігі, авт/тәул: 255

Келтірілген жиілік, авт/тәул: 15, 555

Көлік маркасы: МАЗ-504

кі: 1, 0

1-жылдағы көлік жиілігі, авт/тәул: 115

Келтірілген жиілік, авт/тәул: 115

Көлік маркасы: ЛАЗ-699 А

кі: 0, 35

1-жылдағы көлік жиілігі, авт/тәул: 35

Келтірілген жиілік, авт/тәул: 12, 25

Көлік маркасы: Σ

кі:

1-жылдағы көлік жиілігі, авт/тәул:

Келтірілген жиілік, авт/тәул: 552, 565

1. Жобаланатын ауданының табиғи климаттық

жаҒдайы

Климаты

Зайсан ауданының климаты тым континенттік, қысы суық, жазы ыстық. Ауданның таулы бөлігінің жазы қоңырқай салқын, ылғалды, қыста қар қалың, аязды күндер аз. Ауданда қаңтардың орташа температурасы -17Стан -20Сқа дейін. Ал шілдеде +23; 21Сқа дейін. Ең ыстық температура +40С, ең суық температура -49Сқа дейін барады. Жауын-шашын мөлшері Зайсан қазаншұңқырларында 150-250мм аралығында болса, таулы бөлікте 400-500мм-ге жетеді.

1. 2 Жер бедері;

Зайсан ауданының жер бедері өте күрделі болып келеді. Оның оңтүстігінде Маңырақ жотасы мен Сауыр жотасы, солтүстік жағын Зайсан қазаншұңқырының шығыс бөлігі, ал шығыс жағы Қытаймен шектеседі. Қазаншұңқырдың солт-шығыс бөлігінде Айғырқұм құмы орналасқан. Аудан жерінде күлгін, қызыл қоңыр, боз қызыл, қоңыр сортаң және құмды топырақтар тараған.

1. 3 Гидрологиясы мен гидрографиясы

Жер беті сулары Зайсан көлінің оңт-шығыс бөлігі мен оған құятын Қара Ертіс, Ақсу, Кендірлік, Теректі, Темірсу, Жеменей, Үйдене өзендерінен және Айғырқұмдағы Сарыкөл, Сарманақ, Тұздыкөл және т. б кішігірім көлдерден тұрады.

1. 4 Өсімдіктері мен жануарлары;

Мұнда тек қана ағаш пен бұтаның 26түрі өседі. Тау беткейлері мен өзен бойларында тал, тобылғы, итмұрын, одан биіктеу жерде қайың, көктерек, одан жоғары бөлікте қылқан жапырақты ормандар өседі.

Жабайы жануарлардан арқар, марал, елік, жабайы шошқа, қасқыр, түлкі, қарсақ, сасықкүзен, ақтышқан, қоян, суыр, сарышұнақ. Құстардан бүркіт, үкі, байғыз, кезқұйрық, құр, кекілік. Көл мен өзендерде аққу, қаз, үйрек, көкқұтан т. б мекендейді. Зайсан көлі мен Қара Ертісте шортан, алабұға, сазан, бекіре, ақбалық бар.

Ауа температурасы

Кесте 3

Ай: Ай

I: I

II: II

III: III

IV: IV

V: V

VI: VI

VII: VII

VIII: VIII

IX: IX

X: X

XI: XI

XII: XII

Ай: T ⁰ C

I: -17

II: -15, 0

III: -6, 5

IV: 6, 9

V: 15, 3

VI: 20, 7

VII: 22, 9

VIII: 21, 2

IX: 15, 3

X: 6, 2

XI: -5, 8

XII: -14, 6

Жел раушаны

Қаңтар Кесте 4

С: С

СШ: СШ

Ш: Ш

ОШ: ОШ

О: О

ОБ: ОБ

Б: Б

СБ: СБ

С: 1/1, 7

СШ: 3/2

Ш: 11/2, 2

ОШ: 14/2, 1

О: 17/2, 5

ОБ: 24/2, 7

Б: 26/2, 6

СБ: 4/2, 6

С: Шілде

С: С

СШ: СШ

Ш: Ш

ОШ: ОШ

О: О

ОБ: ОБ

Б: Б

СБ: СБ

С: 8/3, 6

СШ: 6/3, 1

Ш: 5/2, 7

ОШ: 3/2, 8

О: 21/4, 5

ОБ: 25/5, 3

Б: 18/4, 4

СБ: 14/4, 8

2. жолдың Техникалық нормативтерді есептеу

Автомобиль жолының категориясына сәйкес техникалық нормативтерді анықтау.

Курстық жобаның тапсырмасы бойынша жолдың техникалық категориясы - II. Соған сәйкес СНиП РК 3. 03-09-2003 « Автомобиль жолдары » бойынша нормативтермен көлік жиілігін аламыз. Оны 5-кесте түрінде келтіреміз.

Техникалық нормативтер

Кесте 5

Техникалық параметрлері: Техникалық параметрлері

СНиП, ІІ-кат.: СНиП, ІІ-кат.

Техникалық параметрлері: Жүру жолақтың саны

СНиП, ІІ-кат.: 2

Техникалық параметрлері: Жүру жағының ені, м

СНиП, ІІ-кат.: 3, 75

Техникалық параметрлері: Жүру бөлігінің ені, м

СНиП, ІІ-кат.: 7, 5

Техникалық параметрлері: Обочина ені, м

СНиП, ІІ-кат.: 3, 75

Техникалық параметрлері: Жол төсемесінің ені, м

СНиП, ІІ-кат.: 15

Техникалық параметрлері: Есептік жылдамдығы, км/сағ

СНиП, ІІ-кат.: 120

Техникалық параметрлері: Ең үлкен бойлық еңістік, ‰

СНиП, ІІ-кат.: 40

Техникалық параметрлері: Қисықтың ең кіші радиусы

СНиП, ІІ-кат.:

Техникалық параметрлері: Бойлық қимадағы

СНиП, ІІ-кат.: Дөңес, м.

15000

Техникалық параметрлері: Ойыс, м.

СНиП, ІІ-кат.: 5000

Техникалық параметрлері: Жоспарда, м.

СНиП, ІІ-кат.: 800

3. автомобиль Жолының трасс жоспарын жобалау

3. 1 Трасс жоспарының варианттарын жобалау.

Масштабы 1:1 топографиялық картадағы трасс жоспарының екі вариантында бұрылу бұрышының радиусы жолдың категориясына сәйкес R=800 м. Трасс жоспарының I-вариантын тангенс әдісі арқылы өтпе қисығын қолдана отырып жобалаймыз. Берілген радиусқа (800 м) сәйкес Митин Н. А. 1-кестесінен қисықтың элементтерін анықтап аламыз. Ал өтпе қисығының элементтерін 5-таблицадан мәндерді қолдана отырып анықтаймыз.

1) Бірінші бұрылу бұрышының мәні . Соған сәйкес өтпе қисығының элементтерін анықтау. Өтпе қисығының тангенсі: , Т _ПК1 =(800+0, 75) ·0, 28675+59, 99=289, 6 м.

Қисықтың ұзындығы: , К _ПК1 =0, 01745*800*32+120=566, 72 м.

Биссектрисаны анықтау: , Б _ПК1 =800, 75*1, 0403-800=33, 02 м.

Домерді анықтау: , Д _ПК1 =2*289, 6-566, 72=12, 48.

Өтпе қисығының негізгі нүктелерінің пикетажын анықтау. Бұрылыс бастауының пикеті: ҚБ ₁ =№1БО-Т=555-289, 6=265, 4м.

Бұрылу қисығының басталу пикеті: БҚБ ₁ = ҚБ ₁ +l=265, 4+120=385, 4м

Бұрылыстың соңының пикеті: ҚС ₁ = ҚБ ₁ +Т=265, 4+566, 72=832, 12м.

Бұрылу қисығының соңының пикеті: БҚС ₁ = ҚС ₁ -l=

=832, 12-120=712, 12м.

Бұрылу қисығының ұзындығы: L _БҚ1 = ДҚС ₁ - ДҚБ ₁ =

=712, 12-385, 4=326, 72м.

Тексеру: ҚС ₁ =№1БО+ Т _ПК1 - Д _ПК1 =555+289, 6-12, 48=832, 12

Өтпе қисығының элементтері төмендегі 3-ші суретте көрсетілген.

Екінші бұрылу бұрышының мәні: . Соған сәйкес өтпе қисығының элементтерін анықтау. Өтпе қисығының тангенсі: , Т _ПК2 =800, 75*0, 56577+59, 99=513, 03м.

Қисықтың ұзындығы: , К _ПК2 =0, 01745*800*59+120=943, 64м.

Биссектрисаны анықтау: , Б _ПК2 =800, 75*1, 14896-800=120, 029м.

Домерді анықтау: , Д _ПК2 =2*513, 03-943, 64=82, 42м.

Өтпе қисығының негізгі нүктелерінің пикетажын анықтау. Бұрылыс бастауының пикеті: ҚБ ₂ =№2БО-Т=1455-513, 03=941, 97м.

Бұрылу қисығының басталу пикеті: БҚБ ₂ = =ҚБ ₂ +l=941, 97+120=1061, 97 м

Бұрылыстың соңының пикеті: ҚС ₂ = =ҚБ ₂ +Т=941, 97+943, 64=1885, 61м

Бұрылу қисығының соңының пикеті: БҚС ₂ = ҚС ₂ - l = 1885, 61-120=1765, 61 м.

Бұрылу қисығының ұзындығы: L _БҚ2 = ДҚC ₂ - ДҚБ ₂ =1765, 61-1061, 97=703, 64 м.

Тексеру: ҚС ₂ =№1БО+ Т _ПК2 - Д _ПК2 =1455+513, 03-82, 42=1885, 61м

Есептеулерді түзулер мен қисықтар және бұрылу бұрышы ведомостінде енгіземіз (7-кесте) .

3-сурет. Өтпе қисығының негізгі элементтері.

2) Трасс жоспарының II-вариантын клотоид (шаблон) әдісін қолданып жобалау. II-категориялы жолға сәйкес II-варианттың бұрылу бұрыштарындағы қисық радиустарын R ₁ =125 м, бұрылу орындарының ара қашықтығы BD=970 м, бірінші бұрылу бұрышының мәні және екінші бұрылу бұрышының мәні деп аламыз. Соған сәйкес түйіндес биклотоид элементтерін анықтаймыз.

1) Бірінші биклотоидтың элементтерін анықтаймыз. Бұл үшін I-кестеден болған кездегі биклотоидтың барлық элементтерін жазып аламыз. (4-суретке қара)

Т ₁ =138, 1909*1, 25=172, 7386

K ₁ =249, 5821*1, 25=301, 99

Д ₁ =26, 7998*1, 25=33, 499

Б ₁ =31, 1023*1, 25=38, 877

L ₁ =124, 7910*1, 25=155, 988

A ₁ =111, 7099*1, 25=139, 637

2) Т ₂ =895- =625-172, 7386=452, 26

3) I-кесте бойынша болғандағы кестелік мәнін аламыз. қатынасын табамыз.

Бұл қатынасқа дөңгелектенген барлық элементтерді көбейтіп, екінші биклотоид элементтерін табамыз:

R ₂ =100*2, 77=277, 05

K ₂ =284, 4886*2, 77=788, 03

Д ₂ =41, 9906*2, 77=116, 313

Б ₂ =42, 9315*2, 77=118, 92

L ₂ =142, 2443*2, 77=394, 016

A ₂ =119, 2662*2, 77=330, 367

Сурет 4. Клотоид қисығының негізгі элементтері

3. 2 Трасс жоспарының варианттарын салыстыру

Трасс жоспарының варианттарын салыстыруды кесте түрінде көрсетеміз. Содан кейін қолайлы вариантты таңдап аламыз.

Трасс жоспарының вариантын салыстыру кестесі.

Кесте 6

№: №

Көрсеткіштің атауы: Көрсеткіштің атауы

Вариант бойынша мәні: Вариант бойынша мәні

Салыстыру: Салыстыру

№: Вариант 1

Көрсеткіштің атауы: Вариант 2

Вариант бойынша мәні: 1

Салыстыру: 2

№: 1

Көрсеткіштің атауы: Трасса ұзындығы, км

Вариант бойынша мәні:

Салыстыру:

№: 2

Көрсеткіштің атауы: Ұзарту коэффициенті

Вариант бойынша мәні:

Салыстыру:

№: 3

Көрсеткіштің атауы: Бұрылудың орта саны

Вариант бойынша мәні: 2

Салыстыру: 2

№: 4

Көрсеткіштің атауы: Жолды басып өтетін сулар саны

Вариант бойынша мәні: -

Салыстыру: -

№: 5

Көрсеткіштің атауы: Трасс қиындығы

Вариант бойынша мәні:

Салыстыру:

№: 6

Көрсеткіштің атауы: Темір жол мен автомобиль жолдар саны

Вариант бойынша мәні: -

Салыстыру: -

№: 7

Көрсеткіштің атауы: Орман мен ауыл жолындағы участок

Вариант бойынша мәні: -

Салыстыру:

№: 8

Көрсеткіштің атауы: Көпірлер саны

Вариант бойынша мәні: -

Салыстыру: -

Ұзару коэффициентін табу үшін қисықтарды енгізгеннен кейін шыққан трасс ұзындығын қисықты енгізбегенге дейінгі ұзындығына бөлеміз: , мұндағы, - қисықты енгізгенне кейінгі трасс ұзындығы; - қисық енгізбегенге дейінгі ұзындық, м.

Трасс қолайсыздығын есептеу: ; мұндағы, - бұрылыс саны, - трасс ұзындығы.

Салыстыру нәтижесі бойынша трасса жобалаудың варианты неғұрлым тиімді. Сондықтан есептеулер мен жобалауларды осы вариант негізінде жүргіземіз.

L

155, 988:

_{155, 988}

394, 016:

_{394, 016}

Клотоид қисығымен өтпе қисығының бұрылу орындарының ведомосі 7-кесте

А

Р

155, 988:

_{139, 637}

394, 016:

_{330, 367}

БҚС

П

712, 12

1765, 61

155, 988:

БҚБ

385, 4

1061, 97

155, 988:

Пикет бойынша

Орналасуы

ҚС

+

32, 12

85, 61

155, 988:

394, 016:

ПК

8

18

155, 988:

ҚБ

+

654

41, 97

155, 988:

394, 016:

ПК

2

9

155, 988:

Қисықтың

Элементтері

Д, м

12, 48

82, 42

155, 988:

33, 499

394, 016:

116, 313

К, м

566, 72

943, 64

301, 99

155, 988:

788, 03

Б, м

33, 02

120, 029

38, 877

155, 988:

118, 92

Т, м

289, 6

513, 03

172, 7386

155, 988:

452, 26

R, м

800

125

155, 988:

125

Бұрыштың мәні

оңға

155, 988:

_{. . .}

394, 016:

₈₁ ⁰

солға

₃₂ ⁰

₅₉ ⁰

₇₁ ⁰

155, 988:

Бұрыштың орны

+

55

155, 988:

394, 016:

ПК

5

14

155, 988:

Км

0, 55 5

1, 455

155, 988:

Бұрыш-тың

нөмірі

№1 БО

№2 БО

№1 БО

155, 988:

№2 БО

4. автомобиль Жолының бойлық бейнесін жобалау

4. 1 Гидрогеологиялық және климаттық жағдайларға тәуелді қармен басылмау шарттары бойынша есептеу

Бойлық қимадағы ең аласа үйіндіні болашақта пайдалану кезінде қауіпті болмау үшін күні бұрын оның биіктігін есептеп бекітеді. Болашақта ол аласа үйінді қармен немесе сумен басылмау үшін келесі түрдегі тексерулерді жасаймыз.

Сумен басылмау жағдайын есептеу: Нmin1= hmin-вж. б·іж. б-aж. ш·іж. ш, м

в _{ж. б} =3, 75 м - жүру бөлігінің ені;

i _{ж. б} =15‰ - жүру бөлігінің еңістігі;

a _{ж. ш} =3, 75 м - жол шетінің ені;

i _{ж. ш} =35‰ - жол шетінің еңістігі;

h _min = мм - құрылыс ауданындағы жауын-шашын мөлшері;

Н _min1 = 0, 0 -3, 75·0, 015-3, 75·0, 035=-0. м.

Қармен басылмау жағдайы: Нmin2= Δh+hs; м.

h _s = мм - жобалау аудандағы бақылау арқылы алынған қардың биіктігі.

Δh=0, 7 м - жолдың категориясына байланысты алынатын қардың өсімшесі.

Н _min2 =0, 7+0, 0 =0, 773 м.

Қорытынды: қармен басылмау биіктігі үлкен болғандықтан, үйіндінің ең кішкене биіктігі 1, 8 м болу керек.

4. 2 Шаблон әдісін пайдаланып жер төсемесінің бровкасын жобалау

Шаблон әдісімен I-вариантта бойлық қиманы жобалаймыз, сонымен қатар қармен басылмау шартын ескереміз.

5. автомобиль Жолының кӨлденең қимАсын жобалАу

Көлденең қималарды жобалау үшін оларды екі топқа бөлеміз: қазындының көлденең қимасы және үйіндінің көлденең қимасы.

Үйіндінің көлденең қимасын жобалау:

I тип , бұған ПК12+00, ПК13+00, ПК13+00, ПК17+00 және ПК18+00; ПК19+00

II тип , бұған ПК1+00, ПК4+00, ПК5+00ПК7+00, ПК9+00, ПК11+00; ПК14+00; ПК15+00; ПК16+00; ПК19+60.

III тип , бұған ПК0+00; ПК6+00; ПК10+00,

Қазындының көлденең қимасы

тип, бұған ПК2+00; ПК3+00; ПК8+00.

Жол шетінің биіктігін есептеу: , м; мұндағы, - жол бровкасының белгісі (бойлық бейнеден аламыз), м.

=35% - жол шетінің еңістігі;

3, 75 - жол шетінің ені, м.

Жол төсемесі осіндегі биіктігін есептеу:

, м; мұндағы, - жол шетінің биіктігі, м;

=15% - жүру жолағының еңістігі;

3, 75 - жүру жолағының ені, м.

Жолдың көлденең қималары келесі суреттерде көрсетілген.

6. Жер тӨсемесінің конструкциясын жасап, оны есептеу

6. 1 Жол төсемесінің конструкциясын жобалау

Есептік жылдағы автомобиль жолындағы есептік қозғалу жиілігі авт/тәул құрайды. Осыдан келе бетонның иілуге және созылуға беріктігін R=5 МПа. Жол төсемесін жобалаудың ортақ ережелері бойынша оның конструкциясын қабылдаймыз (10-сурет ) .

10-сурет. Жол төсемесінің конструкциясы

1-цементбетонды төсеме

2-битуммен өңделген тегістегіш құм қабаты, 6 см

3-6% цементпен өңделген қиыршықтастан тұратын негіз қабаты

4-орта дәнді құмнан тұратын төсеме қабаты

Транспорт шегіндегі ең жоғары оське түсетін жүктемеге ие МАЗ-500 (100кН) автомобилі. Бұл жүктемені есептік ретінде аламыз, және де бұл жүктемеден төсемеге түсетін қысым 0, 6 МПа тең, доңғалақ ізінің есептік диаметрі D=33 см.

6. 2 Негіздің серпімділік модулін есептеу

V жол-климаттық зонадағы ылғалдану шарты бойынша 1-ші типтегі құм үшін есептік ылғалдылық СНРК 303-19-2003 «Қатаң жол төсемесін жобалау» бойынша анықталады. Ол тең. Бұл есептік ылғалдылыққа топырақтың келесі сипаттамалары сәйкес келеді: серпімділік модулі Е ₀ =53 МПа, ішкі үйкеліс бұрышы ϕ=21°, ілінісу с=0, 024МПа.

Материалдардың серпімділік модульдері: орта дәнді құм үшін Е ₁ =120 МПа; 6% цементпен өңделген қиыршықтас үшін Е ₂ =600МПа (11сурет) .

11-сурет. Негіз серпімділігінің эквиваленттік есептік модулінің схемасы

Ары қарай есептеу үшін бетон төсеменің үш қалыңдығына h ₁ =23 см, h ₂ =24 см, h ₃ =26 см есептеулер жүргіземіз. Әр қалыңдық үшін серпімділік модулін анықтаймыз.

а) h ₁ =23 см үшін есептеуді келесі реттілікпен жүргіземіз:

автомобиль доңғалағы ізінің ауданына тең доңғалақтың есептік диметрін табамыз: D _нег =D ₀ +h ₁ =33+23=56 см.

«топырақ үйіндісі+төсеме қабаты» жүйесінің эквиваленттік серпімділік модулін анықтаймыз: , , бұл мәндер арқылы номограммадағы келесі мәнді анықтаймыз бұдан .

Негіздің серпімділік модулін анықтау: , .

б) h ₂ =26см бетон үшін есептеу жүргіземіз:

D _нег =D ₀ +h ₁ =33+24=57 см

, , ,

Негіздің серпімділік модулі: см; , , , .

в) h ₃ =26 см бетон үшін серпімділік модулін есептеу.

D _нег =D ₀ +h ₁ =33+26=59 см

, , ,

Негіздің серпімділік модулі: см; , , , .

6. 2. 1 Автомобиль салмағынан пайда болған кернеуді есептеу.

Професор М. Н. Горбуков-Посадов бойынша серпімді негізінде жатқан плита қатаңдығы бойынша үш типке бөлінеді. Оны анықтау үшін келесі көрсеткішті есептеу керек:

мұндағы: Е _нег - негіздің эквиваленттік серпімділік модулі, мПа;

μ _нег - топырақ+төсеме қабат+негіз жүйесінің Пуассон коэффициенті, (μ _нег =0, 21) ;

в - плита енінің жартысы, (в=3. 75м) ;

Е _б - цементбетонның серпімділік модулі. Қабылданған бетон маркасы үшін егер R _PU =5 мПа, Е _б =35000 мПа.

μ _б - цемент бетонның Пуассон коэффициенті, (μ _б =0, 15) ;

1. h ₁ =23 см

2. h ₁ =24 см

3. h ₁ =26 см

Егер S<0, 5 болса плитаны абсолютті қатаң деп санайды; егер 0, 5≤ S ≤10 болса, плита белгілі бір қатаңдыққа ие; егер S>10 болса жоспарда шексіздікке ие, яғни жүктеме периметрінде, шеттерін бекіту иілу моментіне әсер етпейді. Қабылданған қалыңдықтағы плита қатаңдыққа есептеу, оны жоспарда шексіздікке тең екенін көрсетті.

Радиусы R - ге тең шеңбер бойынша таралған жүктемеден туатын иілу моменті қатаңдық параметрімен (а) сиптталатын плита қатаңдығына байланысты.

Иілу моментін анықтау:

мұндағы: Р - қатар доңғалақтың төсемеге түсірілетін есептік жүктемесі (Р=50 кН) ;

R=Д/2 - доңғалақ ізінің ауданына тең шеңбердің радиусы, см ;

С - а⋅R мәніне байланысты коэффиценті ;

Автомобиль жүктемесінен плитада туатын кернеуді есептеу:

Есептелген мәндерді 8-кестеге енгіземіз.

Плита қалыңдығы, см

Плита параметрлері

Плитадағы иілу моменті, Н⋅м/м

Плитадағы кернеу, МПа

а ⋅R

Плита қалыңдығы, см: h ₁ =23

Плита параметрлері: 0, 0041

Плитадағы иілу моменті, Н⋅м/м: 0, 06765

Плитадағы кернеу, МПа: 0, 110768

14991, 8

1, 700

Плита қалыңдығы, см: h ₂ =24

Плита параметрлері: 0, 00388

Плитадағы иілу моменті, Н⋅м/м: 0, 0627

Плитадағы кернеу, МПа: 0, 105

15330

1, 596

Плита қалыңдығы, см: h ₃ =26

Плита параметрлері: 0, 0035

Плитадағы иілу моменті, Н⋅м/м: 0, 05775

Плитадағы кернеу, МПа: 0, 09968

15800

1, 402

Плита қалыңдығы, см:

Плита параметрлері:

Плитадағы иілу моменті, Н⋅м/м:

Плитадағы кернеу, МПа:

6. 2. 2 Температура әсерінен бетон төсемеде пайда болатын кернеуді есептеу.

Төсеме бетіндегі температурамен негіздегі температура арасындағы максималды айырмашылығын табу:

мұндағы: А _Н - төсеме бетіндегі иаксималды температурамен ауаның орташа тәуліктік температурасынан ауытқу амплитудасы. (табл. 2. 20)

ϕ(h) - Функциясының мәні, кесте-2. 21 бойынша қабылданады.

Есептеуден шыққан мәндерді кесте 2. 2 енгіземіз. Температуралық кернеуді Уэстергард бойынша есептеу:

мұндағы α - цементбетонның сызықтық кеңеюінің коэффиценті (α=7. 25⋅10 ^-6 град ^-1 , 0 ⁰ < t <40 ⁰ болғанда) ;

С _х , С _у - плитаның жоспарындағы өлшемдері мен қатаңдығына байланысты параметрлер.

С _х және С _у мәндері сурет 2. 22-де L/l және в/l қатынастарына сәйкес алынады. Lжәне в плитаның пландағы өлшемдері. l - жабынының қатаңдығының сипттамасы:

=72, 877

=76, 56

=82, 94

Бетон плитадағы кернеу σ _рt доңғалақтан түскен кернеу σ _р мен температуралық кернеудің σ _t қосынды әсеріне тең: σ _рt =σ _р +σ _t 7 Сонымен қатар температуралық кернеудің жалпы кернеудегі мөлшерін σ _t /σ _рt анықтап 9-кестеге енгіземіз.

9-кесте

h, см

σ _р , МПа

σ _t , МПа

σ _рt , МПа

σ _t /σ _рt , МПа

h, см: 23

σр, МПа: 1, 7

σt, МПа: 2, 2

σрt, МПа: 3, 9

σt/σрt, МПа: 0, 5641

h, см: 24