Су факторымен байланысты аурулардың алдын алу жөніндегі шаралар

Марат Оспанов атындағы Батыс Қазақстан

Мемлекеттік Медицина Универсиеті

Студенттің өзіндік жұмысы

Тақырыбы: Су факторымен байланысты аурулардың алдын алу жөніндегі шаралар

Дисциплина: Жалпы гигиена

Кафедра: Жалпы гигиена және экология

Мамандығы: Жалпы медицина

Орындаған: Құдабаева Г. Б.

Тобы: 310 "Б"

Тексерген: Тулебаев Д. Қ.

Ақтөбе 2016ж

Жоспар:

I. Кіріспе

II. Негізгі бөлім

1. Адам өмірінде судың гигиеналық маңызы.

2. .

3. Судың антропогендік ластануының адам денсаулығына әсері

4. Су .

5. Санитарлық қорғау.

III. Қорытынды

IV. Пайдаланылған әдебиеттер

I. Кіріспе

Судың физиологиялық, гигиеналық және эпидемииологиялық маңызы.

Адам . Су органикалық орта . Адам денесінің 60-70 % судан тұрады. : ассимиляция, диссимиляция, осмос, диффузия, сорылу, сүзілусудыңқатысуымен жүреді. 2, 5 л. құрайды. Бұл , жасына, климаттық-.

Тұрғындарарасында . су арқылыжылдамөтеді, оғантікелейәсерететін төменде көрсетілгенжағдайлар:

-науқас немесе бациллотасымалдаушы шығарыстарымен инфекция қоздырғышының су көзінетүсуі;

- қоздырғыш суда өзінің өмірін және вируленттілігін ұзақ сақтайды;

- ластанған су адамның асқазан-ішек жолына түсуі.

Су эпидемиясына тән қасиет бір мезгілде көптеген адамның науқастануы, ол су көзін пайдаланатын тұрғындар арасында басталады. Су арқылы берілетін инфекциялар: холера, іш сүзегі, лептоспироз, эндемиялық гепатит және т. б.

II. Негізгі бөлім

Судың адамға гигиеналық маңызы.

Су ағзаның құрамды бөлігі болып табылады. Тірі ағзалардағы химиялық үрдістер тез жылдамдықпен су ортасы арқылы өтеді. Тұз алмасу, су алмасумен тығыз байланысты. Тұздардың ағзада ауысуын, су алмасуынсыз қарастыруға болмайды, ойткені минералдық қосылыстардың кобісі ағзада су ертіндісінде болады. Үлкен адамдар үшін тәуліктік су қажеттілігі орташа алғанда 3 л (2, 0 - 2, 5 ВОЗ) . Балаларда 1 кг салмағына есептегенде қажеттілігі жоғары. Егер үлкен адамдарда 1 кг салмағына 400 г болса, балаларда -150 -160 г, яғни 4 есе көп.

.

Жер беті су бассейндерінің ластануының себебі - суаттарға Өнеркәсіптерден, коммуналдық және ауылшаруашылығының тазартылмаған немесе жеткіліксіз тазартылған ағынды суларының түсуінен. Ағынды сулар - бұл адамдардың тұрмысты, тіршілік ірекетінде қолдануылдан кейінгі және елді мекендерден, Өнеркәсіптерден және ауылшаруашылық егіндерден атмосфералық жауын-шашындармен бірге ағып келетін лас сулар.

көздері:

а) Өнеркәсіп қалдықтарын сақтау және тасымалдау орындары;

б) Коммуналдық және тұрмыстық қалдықтарды жинау орындары;

в) Пестицидтермен және минералды тыңайтқыштармен оңделген ауылшаруашылық жерлері;

г) ;

д) Лас атмосфералық жауын-шашындардың жер асты суларына өтуі;

е) Өнеркәсіп алаңдары, фильтрация жерлері, бұрғылау скважиналары, тау кен қазбалары;

Судың антропогендік ластануының адам ағзасына әсері.

Ішек ауруларының пайда болуындағы су факторының маңызы мынадай жағдайларда болады:

А) аурулардың қоздырғыштары,

Б) суда тіршілігін сақтап, ауру тудырытын қоздырғыштар;

В) ластанған судың ағазаға түсуі.

су факторы маңызды рөл атқарады. Әсіресе холера ауруыныңтаралуында. . гепатит вирусы, .

Судың ластануының химиялық факторы және халықтың аурушаңдығымен байланысы.

Биосферада көп таралуына қарамастан, су көздерінде анықталған химиялық заттардың көбісі өнеркәсіп қалдықтарынан түскен заттар. Химиялық қосылыстардың улылығы, олардың химиялық және физикалық формасына, ағзаға түсу жолдарына, дозасына және әсер ету ұзақтығымен адамдардың жасына, жынысына байланысты.

Су .

Халықтың аурушаңдығының судың сапасына байланыстылығын зерттеу үшін, ластауыш көздерін анықтайды (ағынды сулардың су көздеріне түсуін, қатты қалдықтарды жинауды, сүзу және суару далаларына жақындығын) . Сонымен қатар (ластауыш көздерінен алыстау жерден) қорытынды учаскелерін таңдайды. Жер беті су көздерінің ластануын зерттеу үшін, Қортынды пункттерін таңдайды:ағынды сулардың түсу орындарынан төмен жерде, және ластауыш көздерінен жоғары жерде (Қортынды учаскесі) ; Судың сапасының санитарлық-химиялық, бактериологиялық, вирусологиялық, гельминтологиялық көрсеткіштерін және улы металдарға зерттейді. орталықтандырылған ауыз су құбырларындағы судың сапасынелді мекендердегі тарату жүйелерінде зерттейді: Су алу колонкаларынан, мектепке дейінгі және мектеп мекемелерінен алынған суды саниатрлық-химиялық, бактериологиялық, вирусологиялық көрсеткіштерге және улы металдарға зерттейді. Орталықтандырылмаған су көздеріндегі судың сапасын (құдық, скважина) әр түрлі елді мекендерден, ластауыш көздеріне жақын жерлерден ( малшаруашылық фермалары, канализациялық құрылымдар т. б. ) .

Су тұтынуға байланысты әр түрлі аурулардың алдын алу мақсатында, гигиена мамандары ауыз су сапасына қойылатын бірқатар талаптар дайындады . Біріншіден, ауыз су эпидемиялық және радиациялық жағынан қауіпсіз болуы тиіс, екіншіден, химиялық құрамы жағынан зиянсыз болуы керек, үшіншіден, органолептикалық қасиеттері (түсі, исі, т. б. ) жағымды болуы керек. Бұл талаптар келесі іс-шаралар кешенін орындау нәтижесінде жүзеге асырылады:

- заңнамалы гигиеналық шараларды орындау;

- су көзін таңдау;

- су көзінің санитарлық-қорғаныш аймағын (ЗСО) ұйымдастыру;

- суды тазарту, зарарсыздандыру және өңдеудің арнайы әдістерін қолдану;

- су құбыры жүйесін санитарлық қорғау.

Тұрғындарды сумен қамтамасыз ету жүйесінің екі түрі бар:

• - бұл, су көздерінен механикаландырып су алуды, оның сапасын жақсартуды (тазарту, зарарсыздандыру және өңдеу) немесе онсыз, суды сақтауды, ауыз су пайдаланатын орындарға беруді қарастыратын, елді мекендерді сапалы ауыз сумен жеткілікті мөлшерде қамтамасыз етуге арналған шаралар мен құрылғылар, құрылыстар және су құбырларының кешені болып табылады.
• орталықтандырылмаған (жергілікті) жүйесі- бұл, ауыз суды тұтынатын орындарына жеткізіп бермейтің, жалпы халық пайдалану үшін ашық немесе жеке адамдардың пайдалануындағы құрылыстардан тұрғындардың өз бетімен су алуына арналған жүйе.

Сумен қамтамасыз етудің орталықтандырылған жүйесі су құбырларын орнату арқылы жүзеге асырылады. Су құбырлары деп , су көздерінен механикаландырып су алуды, оның сапасын жақсартуды (тазарту, зарарсыздандыру және өңдеу) немесе онсыз, суды сақтауды, ауыз су пайдаланатын орындарға беруді іске асыратын орталықтандырылған сумен қамтамасыз етуге арналған инженерлік құрылыстар кешенін айтады. Қазіргі кездегі су құбырлары ашық және жер астылық су көздерінің суын пайдалана алады. Ашық су көздерінің суымен қамтамасыз ететін құбырлар:

а) су алатын құрылыстан;

б) суды жоғары көтеретін сору қондырғысынан;

в) судың сапасын жақсартуға арналған құрылыстан;

г) су құбырлары жүйесінен тұрады.

Құрылыстардың су құбырлар жүйесіне дейінгі бұл кешенінің барлығы бас құрылыстар деп аталады. Суды су көздерінен алу үшін, өзен ағысының бойымен елді мекеннен жоғары ұйымдастырылатын арнайы су қабылдағышты қолданады.

Жер асты су көздерінен орталықтандырылған сумен қамтамасыз ету жүйесі, негізінен, кішігірім ауылдық елді мекендер, қалалардың жекелеген аудандары, кейде жеке мекемелер үшін ұйымдастырылады. Оның артықшылықтары: бұл жердегі су барлық ластаушылардан сенімді қорғалғандықтан, суды тазартудың қажеттілігі, әдетте, туындамайды; су алатын орның елді мекеннің өзінде немесе оған жақын жерде орналастырады.

Су алу үшін, жер астындағы су тұтатын горизонтқа дейін жететін вертикалды шахталар түріндегі, бұрғылағыш артезиан ұңғымаларын құрады. Бұрғылау кезінде алынған топырақ шахтаға түспеу үшін, шахтаның қабырғаларын бекітетін айналдыра сақиналар қойылады. Ұңғымадан суды тартып алу үшін, оған сорғыш орнатады. Бұндай су құбырларының санитарлық қауіпсіздігінің кепілдігі, жүйенің, әсіресе, айналдыра қойылған сақиналардың қосылған жерінде, жақсы герметизациялануы болып табылады.

Орталықтандырылмаған ауыз су-шаруашылық мақсатында сумен қамтамасыз ету үшін жер асты сулары пайдаланылады. Тұрғындарды және шаруашылық- тұрмыстық нысандарды сумен қамтамасыз ету, су алатын құрылыстарға арнайы құрал-жабдықтарды (тарату жүйесі жоқ ұңғымаларды, шахталық және құбырлы құдықтарды, бастау каптаждарын) орнату арқылы жүзеге асырылады.

Ұңғымалар, құдықтар мен бастау каптаждарын орнату үшін қажетті орындар геологиялық, гидрогеологиялық мәліметтер негізінде таңдалып алынады.

Санитарлық қорғау

Орталықтандырылған сумен жабдықтау жүйесінің су көздерін ластанудан қорғау мақсатында, Қазақстан Республикасының санитарлық заңнамасы бойынша сумен жабдықтайтын су көздерінің санитарлық қорғау зонасы (СҚЗ) орнатылған, СҚЗ су көзінің жанындағы, санитарлық режимі ерекше, аумақ болып табылады.

СҚА үш белдеуден тұрады:

- бірінші белдеу (қатаң тәртіптегі ) су алатын орынды және су алу құрылыстарын ластанудан және зақымданудан қорғауға арналған, оған су алатын орындары мен су алу құрылыстары орналасқан аумақтар кіреді;

- екінші және үшінші белдеулер (шектейтін) шаруашылық-ауыз су мақсатында сумен қамтамасыз ететін су көздерінің микробиологиялық және химиялық ластануының алдын алуға арналған аумақтарды қамтиды.

СҚА белдеулерінің шекараларын орнату:

- сумен жабдықтау көздерінің түріне (жер бетілік немесе жер астылық) ;

- ластану сипатына (химиялық, микробтық) ;

- жер бетілік ластанудан табиғи қорғалу деңгейіне (жер асты су көзі үшін) ;

- гидрогеологиялық немесе гидрологиялық жағдайларына байланысты.

Орталықтандырылған сумен жабдықтауда ауыз судың сапасы, су тарату жүйесіне берілер алдында, сонымен қатар, сыртқы және ішкі су құбырлары жүйесінің су алынатын жерлерінде, гигиеналық нормативтерге сай болуы тиіс.

Ауыз судың эпидемиялық тұрғыдан қауіпсіздігі микробиологиялық және паразитологиялық көрсеткіштері бойынша кестеде көрсетілген нормативтерге сәйкес, бағаланады.

Жалпы микроб саны (ЖМС) бактериологиялық әдіс арқылы зерттелетін 1 мл судағы микроағзалар колониясының өсу санымен анықталады. ЖМС 50- аспауы керек. Жалпы колиформды бактериялар бойынша зерттеу 12 ай (1 жыл) бойына жүргізіледі, бұл кезде сыртқы және ішкі су құбырлары жүйесінің су алынатын жерлерінен алынған су сынамаларының саны 100 -ден кем болмауы керек және олардың 95% нормативтен аспауы керек.

Кесте 1

Орталықтандырылған шаруашылық-ауыз сумен қамтамасыз ететін жүйедегі ауыз су сапасының микробиологиялық және паразитологиялық көрсеткіштері (28. 06. 2004 ж. ҚР ДМ санитарлық-эпидемиологиялық нормалары мен ережелерінен)

Термотолерантты (ыстыққатөзімді) , 100 мл , анықтайды. . Колифагтар мен лямблия цисталарынанықтау тек жербетілік су , суды тарататынжүйеге беру алдында, ал - суды . Бұларды анықтаунәтижелері де терісболуытиіс.

Ауыз судың химиялық құрамы бойынша зиянсыздығы, оның құрамындағы химиялық заттардың мөлшері - табиғи суларда ең жиі кездесетін зиянды химиялық заттардың, сондай-ақ, антропогенді текті зиянды заттардың нормативтеріне сәйкес келуімен анықталады. Химиялық кұрамы бойынша ауыз судың сапасын бағалайтын көрсеткіштерге жалпылама көрсеткіштер, табиғи суларда ең жиі кездесетін және жаһандық таралу алған антропогенді зиянды органикалық және бейорганикалық химиялық заттар, суды өңдеу үрдісінде суға қосылатын және соның нәтижесінде суда түзілетін зиянды химиялық заттар, адамның іс-әрекет нәтижесінде сумен қамтамасыз ететін су көздеріне түсетін зиянды химиялық заттаржатады (4. 4., 4. 5., 4. 6., 4. 7. - кестелер) .

Ауыз су құрамында 1- және 2- қауіптілік класына жататын және зияндылықтың санитарлық-токсикологиялық белгісі (с. -т. ) бойынша нормаланған бірнеше химиялық заттар анықталған кезде, суда анықталған әрбір заттың концентрациясының әр қайсысына тиісті ШРЕК-не қатынасының қосындысы 1-ден аспауы тиіс (суат суларының сапасына қойылатын талаптар сияқты) . Есептеукелесі формула бойынша жүргізіледі:

С _1факт / С _{1рұқсат} + С _2факт. / С _{2рұқсат} . . . + С _{n факт} / С _{n рұқсат} ≤ 1

мұндағы - С _1, С _2, С _n - 1- және 2- : факт. - фактігенегізделген; рұқсат- рұқсатетілген.

Кесте 2

Орталықтандырылған шаруашылық-ауыз сумен қамтамасыз ететін жүйедегі ауыз су сапасының жалпылама көрсеткіштері (28. 06. 2004 ж. ҚР ДМ санитарлық-эпидемиологиялық нормалары мен ережелерінен)

Кесте 3

Орталықтандырылған шаруашылық-ауыз сумен жабдықтау жүйесіндегі ауыз судың бейорганикалық заттары бойынша көрсеткіштері (28. 06. 2004 ж. ҚР ДМ санитарлық-эпидемиологиялық нормалары мен ережелерінен)

---

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.

• Іс жүргізу
• Автоматтандыру, Техника
• Алғашқы әскери дайындық
• Астрономия
• Ауыл шаруашылығы
• Банк ісі
• Бизнесті бағалау
• Биология
• Бухгалтерлік іс
• Валеология
• Ветеринария
• География
• Геология, Геофизика, Геодезия
• Дін
• Ет, сүт, шарап өнімдері
• Жалпы тарих
• Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
• Журналистика
• Информатика
• Кеден ісі
• Маркетинг
• Математика, Геометрия
• Медицина
• Мемлекеттік басқару
• Менеджмент
• Мұнай, Газ
• Мұрағат ісі
• Мәдениеттану
• ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
• Педагогика
• Полиграфия
• Психология
• Салық
• Саясаттану
• Сақтандыру
• Сертификаттау, стандарттау
• Социология, Демография
• Спорт
• Статистика
• Тілтану, Филология
• Тарихи тұлғалар
• Тау-кен ісі
• Транспорт
• Туризм
• Физика
• Философия
• Халықаралық қатынастар
• Химия
• Экология, Қоршаған ортаны қорғау
• Экономика
• Экономикалық география
• Электротехника
• Қазақстан тарихы
• Қаржы
• Құрылыс
• Құқық, Криминалистика
• Әдебиет
• Өнер, музыка
• Өнеркәсіп, Өндіріс