Басқару құрылымы туралы жалпы түсінік



І КІРІСПЕ

Басқару құрылымы туралы жалпы түсінік

ІІ НЕГІЗГІ БӨЛІМ

1. Сызықтық құрылымның сипаттамасы;
2. Функционалды құрылымның ерекшеліктері;
3. Сызықты.штабты құрылымның маңызы;
4. Сызықты . функционалды басқару құрылымы;
5. Матрицалық құрылымның ұйымдастырылуы.

ІІІ ҚОРЫТЫНДЫ

ІV ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
Басқару кұрылымы — басқару деңгейлерінің теменнен жоғары қарай рет-ретімен орналасуы.
Социология ғылымы классиктерінің бірі М.Вебер әкімшілік басқарудың "идеалдық типін", "бюрократия" теориясын жасады. Оның негізгі сипаттамалары мынандай:
 белгілі бір ұйым алдында тұрған мақсатқа жету үшін қажетті барлық іс-әрекеттер қарапайым амалдарға жіктеліп, оларды атқарушы әр буынның міндеті қатаң түрде ресми анықталуы керек. Еңбектің барынша жіктелуі басқару жүйесінің барлық буындарында өз міндеттерін тиімді орындау үшін толық жауапкершілікте болатын сарапшы мамандарды пайдалануға жағдай туғызады:
• ұйым әкімшілік иерархия принципі бойынша, яғни
төмен тұрған қызметкер, не бөлімше жоғары тұрғанға бағынады. Әкімшілік иерархиядағы әрбір қызметкер жоғары тұрған бастықтың алдында өзінің ғана емес, барлық бағыныштыларының іс-әрекеттері үшін де жауап береді;
• ұйым қызметі ережелер мен нұсқаулардың жүйесімен
реттеліп отырады. Нақтылы ережелер мен нұсқаулар ұйымның әрбір мүшесінің жауапкершілігі мен олардың жеке іс-әрекеттерін үйлестіру нормаларын анықтап отырады;
• ұйымның жоғары деңгейде қалыпты жұмыс жасауы
жеке ойлар мен көңіл-күйдің, симпатия мен антипатияның жок,тығына негізделеді. Қызмет бабындағы симпатияларды жою — барлық қызметкерлердің мүдделеріне жауап беретін, әкімшілік қызметіндегі демократиялық принциптерді дамыта түсетін қолайлы фактор;
• басқару жүйесіндегі қызметкерлердің біліктілігі олардың атқарып отырған қызметіне сай келуіне негізделіп, кызметкерлер ешбір негізсіз жүмыстан босатудан қорғалуы керек. Ұйымдағы қызмет мансаппен тығыз байланысты, сондықтан да қызметкерлердің тәжірибесіне, не жемісті жұмысына қарай қызмет бабымен өсуін қамтамасыз ететін жүйе болуы керек. Кадрларға катысты осьшдай саясаттың жүргізілуі қызметкерлердің арасында "бірлік рухын" дамытады. Оларды бастама ұйым ісіне барынша берілгендікке тәрбиелейді;
1. Анафияева Жибек, Менеджмент. Оқу құралы, Астана, 2009
2. Королев Н. М. Менеджмент. Москва, 2002
3. Бекбаева З.Н. Басқару іс-әрекетінің маңызы, мәні және негізгі қызметтері: Басқарудағы жаңа көзқарастар // Білім берудегі менеджмент=Менеджмент в образовании. 2009. − №4. − Б.3-6
4. Бельгимбаев А.К. Менеджмент: оқу құралы [электронный ресурс]. Алматы, 2009
5. Виханский О. С. Наумов А. И. Менеджмент, Гардарика 2004
6. www.google.kz
7. www.stud.kz

Пән: Менеджмент
Жұмыс түрі:  Реферат
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 11 бет
Таңдаулыға:   
ЖОСПАР

І КІРІСПЕ

Басқару құрылымы туралы жалпы түсінік

ІІ НЕГІЗГІ БӨЛІМ

1. Сызықтық құрылымның сипаттамасы;
2. Функционалды құрылымның ерекшеліктері;
3. Сызықты-штабты құрылымның маңызы;
4. Сызықты - функционалды басқару құрылымы;
5. Матрицалық құрылымның ұйымдастырылуы.

ІІІ ҚОРЫТЫНДЫ

ІV ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ

І КІРІСПЕ
Басқару құрылымы туралы жалпы түсінік

Басқару кұрылымы -- басқару деңгейлерінің теменнен жоғары қарай рет-ретімен орналасуы.
Социология ғылымы классиктерінің бірі М.Вебер әкімшілік басқарудың "идеалдық типін", "бюрократия" теориясын жасады. Оның негізгі сипаттамалары мынандай:
# белгілі бір ұйым алдында тұрған мақсатқа жету үшін қажетті барлық іс-әрекеттер қарапайым амалдарға жіктеліп, оларды атқарушы әр буынның міндеті қатаң түрде ресми анықталуы керек. Еңбектің барынша жіктелуі басқару жүйесінің барлық буындарында өз міндеттерін тиімді орындау үшін толық жауапкершілікте болатын сарапшы мамандарды пайдалануға жағдай туғызады:
· ұйым әкімшілік иерархия принципі бойынша, яғни
төмен тұрған қызметкер, не бөлімше жоғары тұрғанға бағынады. Әкімшілік иерархиядағы әрбір қызметкер жоғары тұрған бастықтың алдында өзінің ғана емес, барлық бағыныштыларының іс-әрекеттері үшін де жауап береді;
· ұйым қызметі ережелер мен нұсқаулардың жүйесімен
реттеліп отырады. Нақтылы ережелер мен нұсқаулар ұйымның әрбір мүшесінің жауапкершілігі мен олардың жеке іс-әрекеттерін үйлестіру нормаларын анықтап отырады;
· ұйымның жоғары деңгейде қалыпты жұмыс жасауы
жеке ойлар мен көңіл-күйдің, симпатия мен антипатияның жок,тығына негізделеді. Қызмет бабындағы симпатияларды жою -- барлық қызметкерлердің мүдделеріне жауап беретін, әкімшілік қызметіндегі демократиялық принциптерді дамыта түсетін қолайлы фактор;
· басқару жүйесіндегі қызметкерлердің біліктілігі олардың атқарып отырған қызметіне сай келуіне негізделіп, кызметкерлер ешбір негізсіз жүмыстан босатудан қорғалуы керек. Ұйымдағы қызмет мансаппен тығыз байланысты, сондықтан да қызметкерлердің тәжірибесіне, не жемісті жұмысына қарай қызмет бабымен өсуін қамтамасыз ететін жүйе болуы керек. Кадрларға катысты осьшдай саясаттың жүргізілуі қызметкерлердің арасында "бірлік рухын" дамытады. Оларды бастама ұйым ісіне барынша берілгендікке тәрбиелейді;
· ұйымның қызметкерлерді жұмысқа алуы оған үміткерлердің кәсіби біліміне негізделеді, лауазымды қызметкерлер сайланбайды, тағайындалады, сондықтан да олар сайлаушыларға емес, өзінен жоғары тұрган бастықтарға тәуелді. Ұйымның барлық қызметін арнайы әкімшілік штаты басқарады; оларға ұйымның алдына қойған мақсаттарына жету жолындағы тиімді іс-әрекеттерін қамтамасыз ету міңдеттеледі.
Бұл басқарудың типтік құрылымы. Басқару құрылымын тігінен және көлденеңінен деп екіге бөлуге болады. Аткарушылардың аралығында сатылар көп болса, тігінен, ал аз болса, көлденеңінен болады. Мыңдаған жылдар бойы өмір сүріп келе жаткан басқарудың дәстүрлі құрылымы желілік құрылым деп аталады. Ал басқару құрылымына көптеген қызмет салалары (кадр, конструкторлык, жарнама, жабдықтау, маркетинг бөлімі, бухгалтерия) кірсе, ол желлілік-штабтық кұрылым болады.
Менеджмент теориясы мен практикасында бірнеше басқару құрылымдары бар. Басқару құрылымның негізгі түрлері 1-сызбада көрсетілген:

1-сызба. Басқару құрылымның түрлері

Социология ғылымы басқару ісін басқарылатын жүйеге мақсатты түрде әсер етудің үздіксіз процесі ретінде зерттейді. Осыған байланысты басқару құрылымы ұдайы дамып отырады. Бүған ақпарат ағымының өсуі елеулі әсер етеді. Басқару құрылымы басқарылатын нысанның жай-күйіне, қозғалысына, тиімділігіне, т.б. қатысты ақпараттарды үздіксіз алып тұрғанда ғана жетіле түседі. Кез келген баскару үшін ақпарат жинап, оны ой елегінен өткізіп, басқаруға қатысты шешім қабылдау үшін қорықпаудан, сөйтіп басқару құрылымының субъектілеріне жіберуден, соңында жаңа ақпарат алудан тұрады.
Сонымен, басқару әртүрлі деңгейде: аймақты, республиканы, саланы басқарудан кәсіпорын ұжымын, оның бөлімшелерін, жеке адамдарды басқаруға дейін жүзеге асырылады. Сондықтан да басқару құрылымында басшының орны мен рөлі ғана емес, басқару істерімен айналысатын субъектілер де ерекше орын алады.

ІІ НЕГІЗГІ БӨЛІМ
1. Сызықтық құрылымның сипаттамасы

Сызықтық құрылым - тікелей еңбек бөлінісі арқылы пайда болады. Мұндай құрылымда басқарудың барлық қызметтері басшының өкілеттілігінде болады, кейінгі органдар тек басшыдан ғана тиісті нұсқауларды алады, яғни бұл құрылымда басшы басқарудың барлық қызметтерін дербес атқарады.
Сызықты басқару құрылымы қарапайым өндірістерде кеңінең тараған. Құрылымның ерекшелігі: басқарушының тікелей жетекшілігімен байланысты, әрбір бөлімше немесе жеке орындаушы жоғарғы органдагы басшының біреуіне ғана бағынып, тек содан ғана тиісті нұсқаулар алады.
Сызықты құрылымның артықшылыңтары мен кемшіліктері 2-сызбада көрсетілген.

2-сызба. Сызықтық құрылымның артықшылықтары мен кемшіліктері

Бұл құрылым алғаш пайда болды. Ол біршама қарапайым, түсінікті, қисынды. Алайда мұндай типтегі құрылымның кемшілігі: сызықты басшы өзіне бағынышты бөлімшелердің барлық жұмысына жауап беріп, барлық басқару жұмыстарын атқарады. Сол себептен басқару қызметін жүзеге асыру қиынға түседі.

2. Функционалды құрылымның ерекшеліктері

Функционалдық құрылым - көлденең еңбек бөлінісі арқылы пайда болады. Басқару функцияларын бірнеше басшылар жүргізеді.
Басқарудың фунционалдық құрылымы, әдетте құрылымның дербес түрі ретінде қарастарылады. Менеджменттің әрбір қызметінде басқару бөлімшелері құрылады. Олар төменгі деңгейдегі сатыға өз шешімдерін жүктейді. Құрылымдағы функционалдық элементтердің қажеттілігі ұйымдық жүйелер күрделене бастап, сызықты бас:шылардың жұмысын жеңілдету қажет болған кезде пайда болады.
Функционалды құрылымның артықшылықтары 3-сызбада көрсетілген:

3-сызбы. Функционалды құралымның артықшылықтары

Өндіріс процесіндегі құрамдас бөліктерді орындау үшін жұмыскерлер тиісті бөлімшелерге бірігеді: өндірісті әзірлеу, өндірісті қамтамасыз ету, негізгі және қосалқы өндірістер және т.б. Осы бөлімшелерді басқару үшін арнайы басшылар бөлінеді. Осы бағыттардың әр қайсысында қызмет лауазымдарының бір-бірше бағынуына қарай бөлінуі айқындалады.
Функционалды ұйымдастыру схемасы орта компанияларда кеңінен қолданылады. Барлық басқару деңгейіндегі нақты функцияларды орындау үшін бөлімшелерді құруды талап етеді.
Президент (бас басқарушы), бухгалтер, шығаратын орталық, жоспарлы-экономикалық бөлім, өндіріс бөлімшелері, функционалды департаментализация - бұл ұйымды бөлек элементгерге бөлу процессі.
Оның әрқайсысының анықталған нақты тапсырмалары мен міндеттері болады.
Функционалды құрылым құру олардың кең көлемді мәселелерді орындауына байланысты персоналдық топталуына әкеледі.
Функционалды құрылымның кемшіліктері 4-сызбада көрсетілген:

4-сызбы. Функционалды құралымның кемшіліктері

3. Сызықты-штабты құрылымның маңызы

Сызықты - штабты басқару қүрылымының ерекшелігі: сызықтық басқаруға арнайы штаб қабылдаған шешімдерді сызықты басшылар арқылы төменгі сатыларға беріледі.
Басқару жүйесі бұл құрылымның идеясының туындауына, жаңа басқару міндеттерінің үйлестіру қызметіне, ғылыми-ұйымдық бөлімдер, еңбекті ғылыми ұйымдастыру топтары және т.б. пайда болуына орай, функционалдық органдар санының көбеюі ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Экономика мамандықтарының студенттеріне арналған оқу-әдістемелік кешеннің жинағы
Бастауыш мектеп оқушыларының экономикалық тәрбиесі
Менеджмент туралы түсінік, оның мазмұны
Қонақ үйдің мазмұны мен нысаны.
Мәліметтердің өзара байланысы мен информациялық қарым-қатынасы.
Педагогиканың дәрістері
Әлеуметтік-экономикалық жоспарлаудың жүйесі
Құқықтық нормалардың элементтерінің құрылу тәсілдері
Басқарудың аралас құрылымдарындағы функционалды басқару және штабтық қызмет
Ғылыми зерттеудің әдістемесі
Пәндер