Муниципалдық қызметтің міндеттері мен принциптері
Мазмұны
Кіріспе
Негізгі бөлім
а) Муниципалдық қызметтің міндеттері мен принциптері
б) Табиғи ресурстарды пайдалану және айналадағы ортаны қорғау облысында жергілікті мемлекеттік және өзін-өзі басқару органдарының биліктері
в) Білім беру, мәдениет, халықтың денсаулығы қорғау салаларынағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару органдарының өкілеттіліктері
Қортынды
Пайдаланылған әдебиеттер
Кіріспе
Конституцияға сәйкес әр муниципалды құрылу ереже қабылдануы керек. Ережені талқылау дербес түрде өтеді. Ереже қабылданып басылып шығарылғаннан кейін өзінің күшіне енеді.
Ережеде келесі жағдайлар байқалады:
- Муниципалды құрылудың территориясының шекарасы, атауы, құрамы және белгілерінің (елтаңба және т.б.) болуы;
- Муниципалдық құрылуды жүргізуге қатысты жергілікті мағына мәселелері;
- Жергілікті мағынаның мәселелерін шешуде тұрғындардың формалары, реті және кепілденген тікелей қатысуы;
- Жергілікті өзін-өзі басқару органдарының құрылымы, оларды құру реті, өзін-өзі басқару органдарының және қызметшілердің билігі, оларбилік жүргізу мерзімі;
- Жергілікті өзін-өзі басқару органдарының және қызметшілерінің жауапкерліктерінің құрылуы және түрлері;
- Муниципалдық қызметті ұйымдастырудың шарттары мен реті;
- Жергілікті өзін-өзі басқаруды іске асыратын экономикалық және қаржылық негізі, муниципалдық меншіктің үлестіру, пайдалану, басқару реті;
- Жергілікт өзін-өзі басқаруды ұйымдастырудың мәселелері.
Өзіндік жергілікті конституция болатын қала және ауыл тұрғындарының негізгі заңы муниципалдық құрылу ережесі деп аталады.
Муниципалды құрылу өзінің істерінің координациясы мақсатында ассоцияциялар және одақтар формасындағы бірігулер құруға құқығы бар.
Органдар билігі, жергілікті өзін-өзі басқарудың, жергілікті өзін-өзі басқаруды іске асыруда берілген органдардың құқықтары мен міндеттерін анықтайтын және жергілікті мағынадағы мәселелерді дербес түрде шешудің шекараларын көрсетеді. Құқықтық нормалар жергілікті өзін-өзі басқарудың билігін анықтаудың негізі болып табылады. Жергілікті өзін-өзі басқару билігінің ортасын атап және дербестілікке кепілдік беретін негізгі құжат ҚР Конституциясы болады.
Жергілікті өзін-өзі басқарудың әр түрлі органдарының арасындағы биліктердің шектелмеуі маңызды мәселе ҚР Конституциясымен жергілікті өзін-өзі басқаруды өкілетті органдарды тек қана жүргізу үшін төмендегілер көрсетіледі:
- Муниципалды құрылудың ережесінде көрсетілген муниципалды құрылуды жүргізудің пәндері бойынша қажетті ережелерді қабылдау;
- Жергілікті бюджеттің оның атқарылуы жөнінде бекітуі және есеп беруі;
- Муниципалды құрылуды дамытуда жоспарлар мен бағдарламалар қабылдау, олардың атқарылуы туралы есеп беруді бекіту;
- Жергілікті салық пен жинақтардың құрылуы;
- Муниципалды меншікті басқару және үлестіру ретін құру.
Муниципалдық қызметтің міндеттері мен принциптері
- Қызметтегі жетістіктеріне, мамандандырылған дайындығына сәйкес муниципалды қызметтің лауазымына көтерілу үшін Республика азаматтары тең құқылы;
- Жергілікті өзін-өзі басқарудың қызметшілеріне бақылау, муниципалдық құрылудың тұрғындары алдында жауапты;
- Муниципалды қызметті іске асырудың белгілі болуы;
- Муниципалды қызметшілердің мамандығы және компетенттілігі;
- Муниципалдық қызметшілердің әлеуметтік және құқықтық қорғанысы;
- Муниципалдық қызметшілердің партиядан тыс болуы;
- Жергілікті өзін-өзі басқаруды жүргізуге жатады;
- Жергілікті қоғамдастық ережесін қабылдау және өзгерту;
- Жалпылық қолдану орындарын жақсарту жұмыстарын ұйыдастыру (парк, даңғылдар, демалыс зоналары және т.б.);
- Сәйкес территорияны жақсарту және өсімдіктер отырғызу;
- Ұйымдардың тұрғындарға жылу, электр, газ, сумен қамтамасыз етулеріне бақылау жүргізу;
- Мектепке дейінгі, орта және мамндық білім, әлеуметтік-мәдениет ортасының мекемелерін дамыту, көтеру;
- Тұрғындарға транспорттық қызмет көрсетуді ұйымдастыру;
- Қоғамдастық территориясындағы әлеуметті әлсіз азаматтарға көмек және қорғау көрсету;
- Жергілікті қоғамдастық территориясында өнеркәсіп дамуына көмек көрсету;
- Жергілікті қоғамдастық территориясында қоғамдық ретті көтеруге қолдау көрсету;
Жергілікті қоғамдастық өмірлік қызметке қатысты басқа мәселелерді қабылдауға құқығы бар;
Заң шығарушылықпен сәйкес, жергілікті өзін-өзі басқару органдары мен қызметшілері жауапты:
Муниципалдық құрылу тұрғындарының алдында;
Заңды және физикалық адамдар алдыңда ;
Мұндай жауапкершілік құқықты және еркіндікті бұзу, мүліктік және басқа шығын әкелу нәтижесінде келеді. Бұл қызметшілердің жергілікті өзін-өзі басқару органдарымен қол қойылған келісімді бұзу нәтижесінде болады. Заң, ереже бұзғаны үшін прокурорлық бақылау жүргізіледі.
Жергілікті өзін-өзі басқаруды сотты - құқықтық қорғау жүргізудің үлкен мағынасы бар. Мемлекеттік органдар және қызметшілер жағынан құқық бұзушылықтан жергілікті өзін-өзі басқаруды қорғауға кепілдік беретін конституциялық жағдайға нормативті - құқықтық нақтылаулар енгізілуі керек.
Табиғи ресурстарды пайдалану және айналадағы ортаны қорғау облысында жергілікті мемлекеттік және өзін-өзі басқару органдарының биліктері
Жергілікті өзін-өзі басқару органдары жерді пайдалану шартын қойып, жерді пайдалануға бақылау жүргізе алады. Бұл биліктер ҚР Конституциясымен және 2001 жылы қаңтар айында қабылданған "Жер туралы" заңында реттеледі.
Сонымен ҚР "Жергілікті өзін-өзі басқару органдарының компетенциясы" 12 бабының "Жер туралы" заңына сәкес территорияларда жердік қатынастарды өзін-өзі реттеу облысында жергілікті өзін-өзі басқаруды жүргізуге келесілер жатады:
- Жерді рационалды пайдалану бойынша, топырақ құнарлығын арттыру, табиғатты қорғаудың басқа шаралармен жер ресурстарын қорғау мәселелері бойынша бағдарламаларды бекіту;
- Ауылдық басқарушы органдарға жүргізуге берілген, ауыл шаруашылық жерлерімен бірге, тұрғылықты пункттер территориясын жерді - шаруашылық құралдар жоспарын бекіту;
- Жергілікті бюджет құрамындағы жер ресурстарын қорғау және топырақ құнарлығын жоғарылату бойынша шығындарды бекіту;
- Заң шығарушы актілерімен бекітілген компетенция шегінде административті - территориялық құрылулардың арасында шекара қою туралы шешім қабылдау;
Басқа заң шығарушы актілеріне және "Жер туралы" заңның компетенциясына жататын басқа мәселелер.
Кішкентай су объектілері су кодексі бойынша муниципалды меншікте болуы мүмкін. Жергілікті өзін-өзі басқару органдары су объектілерінің қолданылуын реттейді,су объектілерінде суды пайдалану ережелерін орнатады (суға түсу орындарының, суды жинаудың, малды суарудың және т.б)
Жергілікті өзін-өзі басқару органдары сәйкес мемлекеттік органдармен бірге отырып, қоршаған ортаны қорғау шараларын жүргізуге қатысады.
ҚР-ның "Қоршаған ортаны қорғау туралы" Заңының (1997 жылы қабылданған) "Қоршаған ортаны қорғау саласындағы жергілікті өкілеті және атқарушы органдардың және жергілікті өзін-өзі басқару органдарының құзыреті" деп аталатын 10-бабында келесі мәліметтер көрсетілген:
1. Жергілікті өкілетті органдар:
Сәйкес территорияларда қоршаған ортаны қорғау туралы және табиғатты пайдалану бойынша бағдарламаларды бекітеді;
Жергілікті бюджеттер құрамында қоршаған ортаны қорғау және жетілдіру бойынша шығындарды бекітеді;
Жергілікті атқарушы органдардың және ұйымдардың жетекшілерінің қоршаған ортаны қорғау және табиғатты пайдалану жағдайы туралы есеп берулерін тыңдайды;
Өзінің құзіретінің шеңберінде міндетті ережелерді қабылдайды; осы ережелерді бұзғаны үшін қоршаған ортаны жаңарту, қорғау, ұдайы өндіріс және ерекше экологиялық, ғылыми және мәдени құндылыққа не табиғи ресурстарды тиімді пайдалану, қоршаған орта объектілерін қорғау жөніндегі сұрақтар бойынша әкімшілік жауапкершілікке тарту қарастырылады. Ережелер жарияланғаннан 2 жұма өткен соң күшіне енеді.
2. Жергілікті атқарушы органдар:
Қоршаған ортаны қорғау саласында мемлекеттік бақылауды жүзеге асырады және өз құзіретінің шегінде табиғатты пайдалануды реттейді;
Өздеріне сәйкес территорияны қоршаған ортаны қорғау және табиғатты пайдалану бойынша бағдарламаларды жасау мен жүзеге асыруды, экологиялық сараптауды, қоршаған ортаны қорғау объектілерін салу мен жөндеуден өткізуді ұйымдастырады;
Қоршаған ортаны ластау жөнінде төлемдер мөлшерін бекітеді, экологиялық сараптаудың теріс қорытындысы жасалынған кәсіпорындарды, құрылыстарды және басқа объектілерді салумен қайта жөндеуге тыйым салу туралы қорытынды дайындайды, экологиялық тараптарды бұзу жағдайында шаруашылық және басқа іс-әрекеттерді тоқтатады және сәйкес шаралар қолданады;
Ерекше экологиялық, ғылыми және мәдени құндылыққа не қоршаған орта объектілерін қорғау және айрықша қорғалатын табиғи территориялды ұйымдастыру бойынша жоғарғы органдарға ұсыныс жасалды және шешімдер қабылдайды;
Заңға сәйкес басқа өкіметтерді іске асырады.
3. Жергілікті өзін-өзі басқару органдары қоршаған ортаны қорғау саласында заңдылықпен қойылған өкіметтік шегінде жергілікті дәрежедегі сұрақтарды шешуде халықтықатыстыруды қамтамасыз етеді.
Берілген Заңға сәйкес, қоршаған ортаны қорғаудың экономикалық тәсілдері болып келесілер табылады:
- қоршаған ортаны қорғау жөніндегі шараларды жоспарлаумен қаржыландыру;
- табиғи ресурстарды пайдалану үшін төлемдер;
- қоршаған ортаны ластау бойынша төлемдер;
- табиғи ресурстарды қорғау мен ұдайы өндіру бойынша төлемдер;
- қоршаған ортаны қорғауды экономикалық ынталандыру;
- экологиялық сақтандыру;
Қоршаған ортаны қорғау қорларын құру.
Қоршаған ортаны қорғау шараларымен экологиялық бағдарламаларды қаржыландыру келесілер есебінен өткізіледі:
- республикалық бюджет пен жергілікті бюджеттер;
- қоршаған ортаны қорғау қорларының қаражаттары;
- табиғатты пайдаланушылардың жеке қаражаттары;
- заңды және жеке тұлғалардың ерікті жарналары мен құрбандықтары;
ҚР-ның заңымен тыйым салынбаған басқа да қаржыландыру көздері.
Қоршаған ортаны қорғау шараларын қаржыландыру барлық деңгейдегі бюджеттерде жеке жол болып бөлінеді.
Қоршаған ортаны қорғау қорлары заңды тұлғалар болып есептелінеді және мемлекеттік пен қоғамдық та болулары мүмкін.
Қоршаған ортаны қорғаудың мемлекеттік қорлары республикалық және жергілікті қорлар болып бөлінеді.
... жалғасы
Кіріспе
Негізгі бөлім
а) Муниципалдық қызметтің міндеттері мен принциптері
б) Табиғи ресурстарды пайдалану және айналадағы ортаны қорғау облысында жергілікті мемлекеттік және өзін-өзі басқару органдарының биліктері
в) Білім беру, мәдениет, халықтың денсаулығы қорғау салаларынағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару органдарының өкілеттіліктері
Қортынды
Пайдаланылған әдебиеттер
Кіріспе
Конституцияға сәйкес әр муниципалды құрылу ереже қабылдануы керек. Ережені талқылау дербес түрде өтеді. Ереже қабылданып басылып шығарылғаннан кейін өзінің күшіне енеді.
Ережеде келесі жағдайлар байқалады:
- Муниципалды құрылудың территориясының шекарасы, атауы, құрамы және белгілерінің (елтаңба және т.б.) болуы;
- Муниципалдық құрылуды жүргізуге қатысты жергілікті мағына мәселелері;
- Жергілікті мағынаның мәселелерін шешуде тұрғындардың формалары, реті және кепілденген тікелей қатысуы;
- Жергілікті өзін-өзі басқару органдарының құрылымы, оларды құру реті, өзін-өзі басқару органдарының және қызметшілердің билігі, оларбилік жүргізу мерзімі;
- Жергілікті өзін-өзі басқару органдарының және қызметшілерінің жауапкерліктерінің құрылуы және түрлері;
- Муниципалдық қызметті ұйымдастырудың шарттары мен реті;
- Жергілікті өзін-өзі басқаруды іске асыратын экономикалық және қаржылық негізі, муниципалдық меншіктің үлестіру, пайдалану, басқару реті;
- Жергілікт өзін-өзі басқаруды ұйымдастырудың мәселелері.
Өзіндік жергілікті конституция болатын қала және ауыл тұрғындарының негізгі заңы муниципалдық құрылу ережесі деп аталады.
Муниципалды құрылу өзінің істерінің координациясы мақсатында ассоцияциялар және одақтар формасындағы бірігулер құруға құқығы бар.
Органдар билігі, жергілікті өзін-өзі басқарудың, жергілікті өзін-өзі басқаруды іске асыруда берілген органдардың құқықтары мен міндеттерін анықтайтын және жергілікті мағынадағы мәселелерді дербес түрде шешудің шекараларын көрсетеді. Құқықтық нормалар жергілікті өзін-өзі басқарудың билігін анықтаудың негізі болып табылады. Жергілікті өзін-өзі басқару билігінің ортасын атап және дербестілікке кепілдік беретін негізгі құжат ҚР Конституциясы болады.
Жергілікті өзін-өзі басқарудың әр түрлі органдарының арасындағы биліктердің шектелмеуі маңызды мәселе ҚР Конституциясымен жергілікті өзін-өзі басқаруды өкілетті органдарды тек қана жүргізу үшін төмендегілер көрсетіледі:
- Муниципалды құрылудың ережесінде көрсетілген муниципалды құрылуды жүргізудің пәндері бойынша қажетті ережелерді қабылдау;
- Жергілікті бюджеттің оның атқарылуы жөнінде бекітуі және есеп беруі;
- Муниципалды құрылуды дамытуда жоспарлар мен бағдарламалар қабылдау, олардың атқарылуы туралы есеп беруді бекіту;
- Жергілікті салық пен жинақтардың құрылуы;
- Муниципалды меншікті басқару және үлестіру ретін құру.
Муниципалдық қызметтің міндеттері мен принциптері
- Қызметтегі жетістіктеріне, мамандандырылған дайындығына сәйкес муниципалды қызметтің лауазымына көтерілу үшін Республика азаматтары тең құқылы;
- Жергілікті өзін-өзі басқарудың қызметшілеріне бақылау, муниципалдық құрылудың тұрғындары алдында жауапты;
- Муниципалды қызметті іске асырудың белгілі болуы;
- Муниципалды қызметшілердің мамандығы және компетенттілігі;
- Муниципалдық қызметшілердің әлеуметтік және құқықтық қорғанысы;
- Муниципалдық қызметшілердің партиядан тыс болуы;
- Жергілікті өзін-өзі басқаруды жүргізуге жатады;
- Жергілікті қоғамдастық ережесін қабылдау және өзгерту;
- Жалпылық қолдану орындарын жақсарту жұмыстарын ұйыдастыру (парк, даңғылдар, демалыс зоналары және т.б.);
- Сәйкес территорияны жақсарту және өсімдіктер отырғызу;
- Ұйымдардың тұрғындарға жылу, электр, газ, сумен қамтамасыз етулеріне бақылау жүргізу;
- Мектепке дейінгі, орта және мамндық білім, әлеуметтік-мәдениет ортасының мекемелерін дамыту, көтеру;
- Тұрғындарға транспорттық қызмет көрсетуді ұйымдастыру;
- Қоғамдастық территориясындағы әлеуметті әлсіз азаматтарға көмек және қорғау көрсету;
- Жергілікті қоғамдастық территориясында өнеркәсіп дамуына көмек көрсету;
- Жергілікті қоғамдастық территориясында қоғамдық ретті көтеруге қолдау көрсету;
Жергілікті қоғамдастық өмірлік қызметке қатысты басқа мәселелерді қабылдауға құқығы бар;
Заң шығарушылықпен сәйкес, жергілікті өзін-өзі басқару органдары мен қызметшілері жауапты:
Муниципалдық құрылу тұрғындарының алдында;
Заңды және физикалық адамдар алдыңда ;
Мұндай жауапкершілік құқықты және еркіндікті бұзу, мүліктік және басқа шығын әкелу нәтижесінде келеді. Бұл қызметшілердің жергілікті өзін-өзі басқару органдарымен қол қойылған келісімді бұзу нәтижесінде болады. Заң, ереже бұзғаны үшін прокурорлық бақылау жүргізіледі.
Жергілікті өзін-өзі басқаруды сотты - құқықтық қорғау жүргізудің үлкен мағынасы бар. Мемлекеттік органдар және қызметшілер жағынан құқық бұзушылықтан жергілікті өзін-өзі басқаруды қорғауға кепілдік беретін конституциялық жағдайға нормативті - құқықтық нақтылаулар енгізілуі керек.
Табиғи ресурстарды пайдалану және айналадағы ортаны қорғау облысында жергілікті мемлекеттік және өзін-өзі басқару органдарының биліктері
Жергілікті өзін-өзі басқару органдары жерді пайдалану шартын қойып, жерді пайдалануға бақылау жүргізе алады. Бұл биліктер ҚР Конституциясымен және 2001 жылы қаңтар айында қабылданған "Жер туралы" заңында реттеледі.
Сонымен ҚР "Жергілікті өзін-өзі басқару органдарының компетенциясы" 12 бабының "Жер туралы" заңына сәкес территорияларда жердік қатынастарды өзін-өзі реттеу облысында жергілікті өзін-өзі басқаруды жүргізуге келесілер жатады:
- Жерді рационалды пайдалану бойынша, топырақ құнарлығын арттыру, табиғатты қорғаудың басқа шаралармен жер ресурстарын қорғау мәселелері бойынша бағдарламаларды бекіту;
- Ауылдық басқарушы органдарға жүргізуге берілген, ауыл шаруашылық жерлерімен бірге, тұрғылықты пункттер территориясын жерді - шаруашылық құралдар жоспарын бекіту;
- Жергілікті бюджет құрамындағы жер ресурстарын қорғау және топырақ құнарлығын жоғарылату бойынша шығындарды бекіту;
- Заң шығарушы актілерімен бекітілген компетенция шегінде административті - территориялық құрылулардың арасында шекара қою туралы шешім қабылдау;
Басқа заң шығарушы актілеріне және "Жер туралы" заңның компетенциясына жататын басқа мәселелер.
Кішкентай су объектілері су кодексі бойынша муниципалды меншікте болуы мүмкін. Жергілікті өзін-өзі басқару органдары су объектілерінің қолданылуын реттейді,су объектілерінде суды пайдалану ережелерін орнатады (суға түсу орындарының, суды жинаудың, малды суарудың және т.б)
Жергілікті өзін-өзі басқару органдары сәйкес мемлекеттік органдармен бірге отырып, қоршаған ортаны қорғау шараларын жүргізуге қатысады.
ҚР-ның "Қоршаған ортаны қорғау туралы" Заңының (1997 жылы қабылданған) "Қоршаған ортаны қорғау саласындағы жергілікті өкілеті және атқарушы органдардың және жергілікті өзін-өзі басқару органдарының құзыреті" деп аталатын 10-бабында келесі мәліметтер көрсетілген:
1. Жергілікті өкілетті органдар:
Сәйкес территорияларда қоршаған ортаны қорғау туралы және табиғатты пайдалану бойынша бағдарламаларды бекітеді;
Жергілікті бюджеттер құрамында қоршаған ортаны қорғау және жетілдіру бойынша шығындарды бекітеді;
Жергілікті атқарушы органдардың және ұйымдардың жетекшілерінің қоршаған ортаны қорғау және табиғатты пайдалану жағдайы туралы есеп берулерін тыңдайды;
Өзінің құзіретінің шеңберінде міндетті ережелерді қабылдайды; осы ережелерді бұзғаны үшін қоршаған ортаны жаңарту, қорғау, ұдайы өндіріс және ерекше экологиялық, ғылыми және мәдени құндылыққа не табиғи ресурстарды тиімді пайдалану, қоршаған орта объектілерін қорғау жөніндегі сұрақтар бойынша әкімшілік жауапкершілікке тарту қарастырылады. Ережелер жарияланғаннан 2 жұма өткен соң күшіне енеді.
2. Жергілікті атқарушы органдар:
Қоршаған ортаны қорғау саласында мемлекеттік бақылауды жүзеге асырады және өз құзіретінің шегінде табиғатты пайдалануды реттейді;
Өздеріне сәйкес территорияны қоршаған ортаны қорғау және табиғатты пайдалану бойынша бағдарламаларды жасау мен жүзеге асыруды, экологиялық сараптауды, қоршаған ортаны қорғау объектілерін салу мен жөндеуден өткізуді ұйымдастырады;
Қоршаған ортаны ластау жөнінде төлемдер мөлшерін бекітеді, экологиялық сараптаудың теріс қорытындысы жасалынған кәсіпорындарды, құрылыстарды және басқа объектілерді салумен қайта жөндеуге тыйым салу туралы қорытынды дайындайды, экологиялық тараптарды бұзу жағдайында шаруашылық және басқа іс-әрекеттерді тоқтатады және сәйкес шаралар қолданады;
Ерекше экологиялық, ғылыми және мәдени құндылыққа не қоршаған орта объектілерін қорғау және айрықша қорғалатын табиғи территориялды ұйымдастыру бойынша жоғарғы органдарға ұсыныс жасалды және шешімдер қабылдайды;
Заңға сәйкес басқа өкіметтерді іске асырады.
3. Жергілікті өзін-өзі басқару органдары қоршаған ортаны қорғау саласында заңдылықпен қойылған өкіметтік шегінде жергілікті дәрежедегі сұрақтарды шешуде халықтықатыстыруды қамтамасыз етеді.
Берілген Заңға сәйкес, қоршаған ортаны қорғаудың экономикалық тәсілдері болып келесілер табылады:
- қоршаған ортаны қорғау жөніндегі шараларды жоспарлаумен қаржыландыру;
- табиғи ресурстарды пайдалану үшін төлемдер;
- қоршаған ортаны ластау бойынша төлемдер;
- табиғи ресурстарды қорғау мен ұдайы өндіру бойынша төлемдер;
- қоршаған ортаны қорғауды экономикалық ынталандыру;
- экологиялық сақтандыру;
Қоршаған ортаны қорғау қорларын құру.
Қоршаған ортаны қорғау шараларымен экологиялық бағдарламаларды қаржыландыру келесілер есебінен өткізіледі:
- республикалық бюджет пен жергілікті бюджеттер;
- қоршаған ортаны қорғау қорларының қаражаттары;
- табиғатты пайдаланушылардың жеке қаражаттары;
- заңды және жеке тұлғалардың ерікті жарналары мен құрбандықтары;
ҚР-ның заңымен тыйым салынбаған басқа да қаржыландыру көздері.
Қоршаған ортаны қорғау шараларын қаржыландыру барлық деңгейдегі бюджеттерде жеке жол болып бөлінеді.
Қоршаған ортаны қорғау қорлары заңды тұлғалар болып есептелінеді және мемлекеттік пен қоғамдық та болулары мүмкін.
Қоршаған ортаны қорғаудың мемлекеттік қорлары республикалық және жергілікті қорлар болып бөлінеді.
... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz