Зарядталған бөлшектерді үдетудің бетатрондық механизмдері

Пән: Физика
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 4 бет
Таңдаулыға:

Зарядталған бөлшектерді үдетудің бетатрондық механизмдері

ҒС-ң үдеу механизмдерінің түрлері: реттелген және реттелмеген(стохастикалық)

1) Реттелген механизмдерде:

<∆B>≠0, <∆E>≠0

Магнит және электр өрісінің уақыт бойынша орташа өзгерістері 0-ге тең емес. Бұл жағдайда бөлшектің энергиясы бірыңғай(монотонды) өзгереді, яғни не тек өседі, не тек азаяды.

2) Стохастикалық(реттелмеген) механизмде:

<∆B>=0, <∆E>=0

<∆B ² >≠0, <∆E ² >≠0

Бұл жағдайда бөлшектің энергиясы бірыңғай емес өзгереді.

Жалпы, ғарышта зарядталған бөлшектер уақытта немесе кеңістікте өзгеріп тұрған

магнит өрісімен(дәлірек, мұндай өрістермен тудырылатын құйынды электр өрістермен) үделеді.

Магнит өрісі өссе бір бағытта өріс тудырады, азайса қарама-қарсы бағытта өріс тудырады:

← →

Бөлшектерді ғарыштық энергияға дейін үдету үшін ҒС-ке қажет энергияға дейін үдету ғана емес, бөлшектер мен өрістер арасындағы энергия алмасатын механизм де болуы керек. Ғарыштық бөлшектерді үдететін бірнеше электромагниттік механизмдер бар: бетатрондық механизм, Ферми механизм, т. б.

Бетатрондық механизм реттелген механизмге жатады. Ол бетатрондарды жүзеге асырады. Бұл механизм бөлшек магнит өрісі өсіп жатқан аймаққа түскен жағдайда немесе магнит өрісі күшейген аймаққа түскенде жүзеге асырылады. Және бұл механизм мына инвариантта негізделген:

P┴ ² /B=const, (p өссе, энергия да өседі)

Бұл механизмнің 2 кемшілігі бар:

1) Энергиясы айтарлықтай өсу үшін, өріс әлдеқайда көп өсу керек(1000 болса, млн есе өсу керек) . Ал өте жоғары энергияға дейін өсу бола алмайды.

2) Бұл механизм толығымен қайтымды(квазипериодты-бөлшектің энергиясы орташа), өріс бастапқы мәнге дейін азайса, энергия да азаяды. Табиғатта шексіздікке дейін өзгермейді, бір кезде азая бастайды.

Сондықтан, бөлшектің энергиясы өсу үшін, бұл аймақтан шығып кетіп, үлкен аймаққа түсу керек, одан ары солай қайталанады, бөлшектің өз жолы болу керек.

18. Зарядталған бөлшектерді үдетудің 1, 2 текті Ферми механизмдері

ҒС-ң үдеу механизмдерінің түрлері: реттелген және реттелмеген(стохастикалық)

1) Реттелген механизмдерде:

<∆B>≠0, <∆E>≠0

2) Стохастикалық(реттелмеген) механизмде:

<∆B>=0, <∆E>=0

<∆B ² >≠0, <∆E ² >≠0

Бұл жағдайда бөлшектің энергиясы бірыңғай емес өзгереді.

Жалпы, ғарышта зарядталған бөлшектер уақытта немесе кеңістікте өзгеріп тұрған магнит өрісімен(дәлірек, мұндай өрістермен тудырылатын құйынды электр өрістермен) үделеді.

Магнит өрісі өссе бір бағытта өріс тудырады, азайса қарама-қарсы бағытта өріс тудырады:

← →

Ғарыштық бөлшектің қозғалыстағы біртекті емес магнит өрістерімен(магниттелген бұлттармен) әрекеттесуі- Ферми механизмдері . Магниттелген бұлттармен соқтығысқан кезде бөлшектің үделуі болады.

Үдеткіш Ферми механизмі : Үдетілу зарядталған бөлшектің магнит айнадан шағылысып соқтығысуынан болады. Ферми үдеткіштердің 2 түрі белгілі: 1-ші және 2-ші текті. Олар екеуі де соқтығыспайтын ортада жұмыс істейді-әйтпесе ортаның плазмамен соқтығысуы үдету процесін жоғалтуға алып келеді.

1-текті Ферми механизмі соққы толқындарда болады. Соққы толқынның алдында және оның артында зарядталған бөлшектерді шағылдыра алатын 2 біртекті еместік арасындағы бірнеше рет шағылу бөлшектердің айтарлықтай үделуіне әкеледі. Бөлшектің қорытқы энергетикалық спектрінің 2-ге тең дәрежелі көрсеткіші бар. Үдеу соққы толқынның жылдамдығына пропорционал. Тек энергиясы плазма энергиясынан көп бөлшектер үдетіледі, аз энергиялы бөлшектер соққы аймақты қиып өте алмайды. Демек, үдеу басынан бастап жоқ, бастапқы бөлшектер соққы аймаққа инжекцияланған болу керек.

2-текті Ферми механизмдері зарядталған бөлшектің үнемі немесе хаосты қозғалатын “магнит айнамен” соқтығысуын сипаттайды. Бөлшек қарсы қозғалыстағы магнит айнамен шағылысқанда энергиялы болады(қосылады), немесе қарама-қарсы(одан ары қарай кететін) айнамен соқтығысқанда энергиясын жоғалтады. Қарсы айнамен соқтығысу ықтималдығы керісінше(ары кететіннен) көп, сондықтан, жалпы, бөлшектер үдетіледі. Энергияның өсуі магнит айналардың орташа жылдамдығының квадратына пропорционал(“2-текті” аталуы да осыдан) . 2-текті Ферми үдеуіне баламалы атау-стохастикалық үдеу.

19. Магнит ырғалу.

Магнит ырғалу-бөлшектің магнит біртекті еместікте шашырау арқылы болатын изотропизация(изотроптану комбинациясы) .

B ₁ =kB ₀

Релаксация уақыты- τ ₀

τ _1<< τ _0< τ ₂ ,

τ ₀ - изотроптану уақыты(бөлшек біртекті еместікпен соқтығысып импульс алмасады) .

P┴ = ⅔р, Р‖ = ⅓р → изотропты(барлық бағытта бірдей) қозғалады

Р‖ өссе, бір бөлігін P┴ -ға береді. Әр периодта ортамен алғанда, толық импульс өседі.

*Перпендикулярлық және параллельдік біртекті магнит өрісіне сәйкес келетін _Р┴ және р _ıı құраушылары бар бөлшектің Р импульсін қарастырайық. Егер өрістің қысымы(напряженность) жай өзгерсе, онда импульс құраушылары мына қатынасқа бағынады:

_Р┴ ² /B=const (1), р _ıı =const (2)

р _ıı құрауыштары инвариант болып табылады _, ал р-толық импульсі t уақыттың кез-келген моментінде кейбір алдыңғы t ₀ уақыт моментінен және t мен t ₀ уақыт моменттеріндегі В өрістің қысымынан тәуелді. Осылайша, магнит өрісі өскен кезде, өріске перпендикуляр импульс құраушысы(сәйкесінше, толық момент) да өседі. Бірақ, егер магнит өрісінің өзгеруінде флуктуация болса, онда (1) және (2) -де энергияның орта мәні өзгермейді.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.