ЖЕЛІЛІК ТЕХНОЛОГИЯЛАР. ИНТЕРНЕТ. HTML ТІЛІНІҢ НЕГІЗДЕРІ ТЕОРИЯЛЫҚ СИПАТТАМАСЫ

Пән: Информатика, Программалау, Мәліметтер қоры
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 31 бет
Таңдаулыға:

Титулдық бет үшін
МАЗМҰНЫ

КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 3
1 ЖЕЛІЛІК ТЕХНОЛОГИЯЛАР. ИНТЕРНЕТ. HTML ТІЛІНІҢ НЕГІЗДЕРІ ТЕОРИЯЛЫҚ СИПАТТАМАСЫ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...5
1.1 Желілік технологиялар мен интернет түсінігі және ерекшеліктері ... ... ... ..5
1.2 HTML бағдарламалау тілі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...8
2 HTML ТІЛІНІҢ НЕГІЗДЕРІ МЕН WEB ПАРАҚТАРДЫ ҚҰРУ ЖОЛДАРЫ МЕН ОНЫ ЖЕТІЛДІРУ ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... 16
2.1 Web-сайттарды құру ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .16
2.2 HTML тілінің көмегімен WEB-парақтарды құру ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..21
ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...29
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... .30

КІРІСПЕ

Қурстық жұмыстың жалпы сипаттамасы. Бүгінгі күнде интернет әртүрлі білім салалары бойынша жан - жақты жинақталған ақпарат көзі болып табылады.
Интернет деп бүкіл әлемдік компьютерлердің желіде бірігуін айтады. Интернет серверінен алынатын құжаттар гипермәтіндік пішімде дайындалған. Құжаттарды тасымалдаумен шұғылданатын интернеттің қызмет түрін World Wide Web (Web, WWW) деп атайды.
Интернет өзара тікелей қосылған компьютерлердің жиынтығы ғана емес, ол қандайда бір ақпараттық кеңістікті құрайды. Бұл кеңістіктегі жеке құжатты Web - беттер деп атайды. Әдетте бұл әртүрлі обьектілер жиынтығынан тұратын құжат. Оның құрамында мәтіндік, графиктік бейнелер мультимедиялық және басқа енгізілетін обьектілер болады. Қазіргі кезде Web - құжаттардың ішкі мазмұнын HTML тілін немесе бағдарламалау мүмкіндіктерін арнайы пайдаланбай - ақ, жылдам өзгертетін көптеген технологиялар бар.
Демек бұл курстық жұмыста Web - технологияларға жататын НТМL сияқты бағдарлама қарастырылып отыр.
Курстық жұмыстың өзектілігі. Бүгінгі күнде ақпараттық технологиялар өндірісінде ең танымал қызметтердің бірі сайт құру болып есептеледі. Біздің ғасырымызда интернет - кез келген компьютерлер мен бүкіл әлем бойынша ақпарат алмасу мен беру мүмкіндігі бар желілер жүйесі болып табылады. Дүниежүзілік компьютерлік интернет желісінің дамуына World Wide Web жүйесі үлкен әсерін тигізгені барлығымызға мәлім. Өзіміз білетіндей Internet желісі түрлі сайттардан тұрады. Қазіргі таңда сайттарды пайдалана білумен қатар оны жасай білуде өте маңызды. Жаңа инновациялық - технологиялардың дамуын, олардың пайдаланылуын ескерсек, Web сайттарды құруда қарапайымдылық пен әмбебаптық ерекше орын алады.
WWW технологиясы алғашқысынан әр түрлі елдердің ғалымдары арасында ақпаратпен ыңғайлы алмасу үшін жасалған болатын. Арнайы бағдарламаны пайдалана отырып, жер бетінің бір жағындағы ғалымдар екінші жақтағы ғалымдардың дайындаған ақпараттарына қол жеткізе алатын болды. Сонымен бірге, олар қысқаша пікірлерімен алмасуға және құжаттарын дұрыстауға мүмкіндіктері пайда болды, бұл қызмет түрі қазір электрондық пошта деп аталады.
Қарым-қатынасу мен қызметтестіктің жаңа түрі өте жағымды болды, сондықтан да тез арада бәріне қол жетімді ресурсқа айналып, Интернет желісінің ең әйгілі мүмкіндігі деп танылды.
Курстық жұмыстың мақсаты Аталмыш бағдарламалардың мүмкіндіктерін жан - жақты қарастырып және қарастырылған мүмкіндіктерді пайдалана отырып тәжірбиелік жұмыстар ұйымдастыру.
Көзделген мақсатқа жету үшін келесі міндеттер қойылды:
- желілік технология мен интернеттің жалпы түсінігін қарастыру;
- HTML тілінің негізгі құрылымына және жалпылама сипаттамасына тоқталу;
- қазіргі кездегі HTML тілінің көмегімен сайттарды құру жолдарына тоқталу, сипаттау болып табылады.
Тақырыптың зерттелу деңгейі. Курстық жұмыстың барысында желілің технологиялардың түсінігі мен ерекшеліктері, түрлері мен пайда болу негіздері қарастырылады, олардың жалпылама сипаты анықталды.
Курстық жұмыстың объектісі желілік технологиялар мен HTML тілі болып табылады.
Курстық жұмыстың пәні - информатика пәні.
Курстық жұмыстың құрылымы. курстық жұмыстың көлемі кіріспеден, екі бөлімнен, қорытынды және пайдаланылған әдебиеттер тізімінен тұрады.

1 ЖЕЛІЛІК ТЕХНОЛОГИЯЛАР. ИНТЕРНЕТ. HTML ТІЛІНІҢ НЕГІЗДЕРІ ТЕОРИЯЛЫҚ СИПАТТАМАСЫ
Желілік технологиялар мен интернет түсінігі және ерекшеліктері

Ethernet - жергілікті желі құрастыру мақсатында өте кең тараған технология түрі. Ол ІЕЕЕ 802.3 стандартына негізделіп,мәліметтерді 10Мбитс жылдамдықпен тасымалдап отырады. Ethernet желісіндегі құрылғылар желі арнасында сигналдың бар екендігін бақылап отырады.Егер арнаны ешбір құрылғы пайдаланбайтын болса,онда Ethernet құрылғысы мәліметтерді жөнелте бастайды.Бұл сегментегі әрбір жұмыс станциясы жергілікті желідегі мәліметтерді талдап,олардың өзіне бағытталғанын айқындап теріп алады.Бұл схема тұтынушылар саны аз болып сегменттегі тасымалданатын мәлімет мөлшері де төмен болғанда,тиімді болып саналады.Тұтынушылар саны ұлғайған кезде бұл желініңжұмысы тиімсіз бола бастайды.Мұндай жағдайды тұтынушыларды шағын топтарға бөліп,сегменттер санын арттыру ең тиімді (оптимальды) тәсіл болып табылады.Соңғы кездерде әрбір үстелдегі компьютерлік жүйеге 10 Мбитс жылдамдықты арнайы бөлінген арна беру ісі қалыптасып келеді.Мұндай тенденция онша қымбат емес Ethernet комутаторларының бар болуына байланысты қалыптасқан. Ethernet желісінде тасымалданатын пакеттер әртүрлі көлемде бола береді. Fast Ethernet желісінде ағымдағы арнаны бақылай отырып,көпарналы қатынасты жүзеге асыратын және қайшылықтарды (CSMACD Carrier Sense Multiple Acces with Collision Detection) айқындай алатын Ethernet технологиясы қолданылады.Бұл екі технологияларда ІЕЕЕ 802.3 стандартына тнегізделген осыған орай осы екі типтегі желілерді жасау кезінде (көбінесе) бірдей кабель типтерін,ұқсас желі құрылғыларын және біріңғай қолданбалы программаларды пайдалануға болады. Fast Ethernet желісінде мәліметтер 100Мбитс жылдамдықпен тасымалданады,яғни Ethernet желісіне қарағанда он есе жылдам жүргізіледі.Қолданбалы программалар күрделенгенде және желідегі тұтынушылар саны артқан кезде мұндай жоғарғы өткеру мүмкіндігі қысылшаң кездерді болдырмайтын тәсілдің бірі болып табылады.
Соңғы кездерде 10Мбитс Ethernet және 100Мбитс Fast Ethernet шешімдерін қатарластыра үйлестіреді қамтамасыз ететін жаңа шешім табылады.Қос жылдамдықты 10100 Мбитс EthernetFast Ethernet технологиясы -- желілік тақша,концентратор,коммутатор сияқты құрлғларға жоғарыдағы жылдамдықтардың (қай құрылғыларға байланысқанына байланысты) кез-келгенімен жұмыс істеуге мүмкіндік береді.10100 Мбитс
EthernetFast Ethernet желілік тақшасы бар дербес компьютерді 10 Мбитс жылдамдықты концентратор портымен байланыстырғанда ол 10Мбитс жылдамдықпен жұмыс істейді.Егер де оны 10100 Мбитс жылдамдықты концентратор (3 Com SuperStack II Dual Speed Hub 500 сияқты) портымен байланыстырсақ,ол автоматты түрде 100 Мбитс жылдамдықпен жұмыс істей бастайды.Бұл тәсіл біртіндеп жоғары жұмыс өнімділігіне көшу ісін жүзеге асыра алады.Оған қоса,мұндай тәсіл серверлер мен клиенттердің желілік жабдықтарын қарапайым күйде сақтап,желілік құрылғыларын мен тасымалдау арналарының өткеру алабын өте кең пайдаланатын жаңа программаларды пайдалануға мүмкіндік береді.
Gigabit Ethernet желілері Ethernet және Fast Ethernet желілерінің ифрақұрылымымен үйлеседі,оның үстіне олар Fast Ethernet желілеріне қарағанда 10 есе артық,яғни 1000Мбитс жылдамдықпен жұмыс істей алады. Gigabit Ethernet желілері негізгі желілердің қысылшаң орындарын болдырмайтын мықты шешім болып саналады. Қысылшаң орындар тасымалдау арналарының өткеру алабына сезімтал қолданбалы программаларға байланысты және интражелілер мен мультимедиалық программалардың трафиктері ағынының шамадан тыс ұлғаюына қарай туындайды. Gigabit Ethernet желісі Ethernet және Fast Ethernet жұмыс топтарын біртіндеп жаңа технологияға көшіру тәсілі болып табылады.Мұндай тәсіл - олардың жұмыстарына өте аз әсер етіп,жоғары жұмыс өнімділігіне тез қол жеткізу мүмкіндігі.
АТМ (Asynchronous Transfer Mode) немесе асинхронды тасымалдау режимі - бұл мәлімет алмасу үшін тұрақты ұзындықты ұялар қолданылатын коммутация технологиясы .Үлкен жылдамдықпен жұмыс істей алатын АТМ желілері біріктірілген мәлімет жиындарын - сөзді,қозғалыстағы бейнелер мен жай мәліметтерді бір арнамен тасымалдау ісін жүзеге асыра отырып,жергілікті және аймақтық тармақталған желі рөлдерін атқара алады.Бұлардың жұмысы Интернет қызметі түрлерінен айрықша құрылып, арнайы инфрақұрылымның болуын талап ететіндіктен,олар желі сегменттерін бір-бірімен біріктіріп байланыстыратын магистральдық желі ретінде қолданылады.
Сақиналық архитектура технологиясы болып саналатын және технологиялары маркерлік қатынас құруға негізделген кумалы желі жасауды пайдаланылады.Олар сақина бойымен бір бағытта маркер деп аталатын арнайы биттер тізбегінен тұратын мәліметтердің айналып жүруі арқылы жасалған үздіксіз тұйық желі түрін құрайды.Маркер сақина бойымен желідегі әрбір жұмыс станциясын айналып өтіп үздіксіз қозғалыста болады.Желідегі мәлімет жөнелтетін жұмыс станциясы маркерге бір кадр қосып қояды, ал қалған станциялар тек маркерді ары қарай жылжытып отырады. Token Ring желілері мәліметтерді 4 немесе 16 Мбит\с жылдамдықтармен тасымалдап, көбінесе IBM компьютерлер3 ортасында қызмет етеді.
FDDI техрологиясы да сақиналы негізде жасалып, оптоталшықты кабельдермен жұмыс істеу үшін магистральды желілерде пайдаланылады. Бұл да Token Ring желілері тәрізді маркерді бір станциядан екінші станцияға жіберіп отырады. Token Ring технологиясынан айырмасы мұнда маркерлері қарама-қарсы бағытта қозғалыста болатын екі сақина болады.Бұл тәсіл бір сақинада үзіліс болып қалған жағдайда желінің ақаусыз қызметін ұйымдастыру мақсатынд(көбінесе оптоталшықты кабельде) жасалады. FDDI желілері мәліметтерді 100Мбит\с жылдамдықпен өте үлкен қашықтарға тасымалдау үшін қызмет етеді. Мұндағы желі сақинасы ең көп дегенде ұзындығы 100 км-ге дейінгі тұйық қашықтықты қамтиды да , жұмыс станцияларының арасы 2 км шамасында болады.
Осы көрсетілген сақина түріндегі екі технология жаңа желілерді ұйымдастыруда АТМ және Ethernetтехнологияларының баламасы ретінде қолданылып келеді.
Интернет дегеніміз компьютерлерді бір - бірімен белгілі хаттама арқылы (TCPIP) байланыстыратын желі, ол әр компьютерлерді өзара әр түрлі жаңалықтар алмасуына ықпал етеді. Интернеттің кросс- қаттамалық тәуелсіздігі оның күн сайын қуат алуына және экспоненциалдық өсуіне себепші.
Сонымен, желі дегеніміз не? Интернетте мыңдаған компьютерлер бір бірімен байланысады. Бұл өте жеңіл сияқты көрінеді және көптеген адамдар Интернет сөзін күнде қолданады, санаулы адамдар ғана оның концепциясын түсіне біледі.
1957 жылы бірінші Спутник атты жасанды жер серігін жіберді. Бұл АҚШ - та үлкен әсер етіп, олар Advanced Research Projects Agency (ARPA) атты Department of Defense (DoD) әскери ұйым жанынан ғылыми - технологиялық бөлім құрады. 1969 жылы DoD APRANET атты төрт түйіннен тұратын желі құрады: California және Los Angeles (UCLA) университеттері, Stanford Research (SRI) институты, California Santa Barbara (UCSB) университеті және Utah университеті 1-суреттен көре аламыз.

1 сурет - Төрт түйіннен тұратын желі

Бұл желі 50 Кбитс жылдамдығымен Network Control Protocol (NCP) арқылы бірінші түйін - түйін қаттамаларынан тұрды. Жылдар бойы көптеген түйіндер ARPANET желісіне қосылып, және де ол желі қаттамалар мен бағдарламалық жабдықты қолдана бастады.
1974 жылы Vint Cerf және Bob Kahn "A Protocol for Packet Network Interconnection" атты Transmission Control Program (TCP) құрды. Бағдарламасының құрылымы мен құрылысы туралы жинақ жарық көрді. 1978 жылы TCP екі қаттамадан тұрды: Transmission Control Protocol (TCP) және Internet Protocol (IP).
1982 жылы DoD TCP және IP (көбісі оны TCPIP деп біледі) қаттамаларын ресми түрде қабылдады. 1983 жылдың қаңтар айында ARPANET ресми түрде NCP және TCPIP қосылуы арқылы, Интернет пайда болды. Таңғажайып Интернеттің таралу жолдары: 1984 жылы қосылған түйіндердің саны 1000 болды, 1987 жылы ол 10000 -нан асты, 1989 жылы 100000-нан асты, 1992 жылы 1000000 болды, 1996 жылы 10 000 000 болды. Қазірде Интернет желілерінің саны 50 000 000-нан асты. Ол әлі де өсуде, оны 2 - суреттен көре аламыз.

2 сурет - Интернеттің өрістеу (қосылған түйіндер саны) және
World Wide Web (серверлер саны)

1.2 HTML бағдарламалау тілі

HTML - құжат, бұл - HTML-кодтардан және құжаттың негізгі мәтінінен тұратын мәтін. HTML-құжаттарда мәтінді форматтау, құжаттың құрылымын салу, сілтемелерді және мультимедиа-объектілерді енгізу үшін белгі дескрипторлары немесе тэгтер деп аталатын арнайы кодтық сөздер қолданылады. Интернет желісінің қайнар көзін санау 1961 жылдан іздеу керек. Сол кезде, интернеттің өсіп келе жатқан құрылымының ішінде дамыған көптеген тілдер мен протоколдар өндірілген. Web, тек Интернеттің бір бөлігі ғана екенін есте сақтау өте маңызды! Көптеген адамдар Web пен Интернеттің бір екенін ойлайды, бірақ бұл олай емес. Көптеген Internet протоколдар кеңінен танымал болған электрондық пошта мен бүгінгі заманға сай жаңалықтар топтарын қосқанда, сансыз Интернет қосымшаларының жұмыстарын жеңілдетеді.
World Wide Web бұл протоколдардың бірі ғана болып табылады, ал гипермәтінді белгілерінің тілі, яғни Hypertext Markup Language (HTML) - тек
Internet арқылы ақпаратты жеткізу үшін қолданылатын тілдердің бірі ғана. Ал бұл осы тілдің С++ немесе Visual Basic сияқты жоғары дәрежелі программа тілдеріне жатпайтынын білдіреді. Компиляцияланып орындалудың орнына, HTML тілі Web-броузер ретінде танылған қолданушы агент тарапынан интерпретацияланады.
Негізінен, HTML тілі Web-беттерін жасау үшін қолданылады. Ол World Wide Web түсінігімен оның құрылымынан алыс емес. HTML дүниеге келуі мен оның пайда болу факторы тарихи тұрғыдан еуропалық элементарлы бөліктер физикасы орталығының программисті Тим Бернерс Лимен тығыз байланысты. HTML-ді өндіру кезеңінде, Бернерс Ли мына жағдайларға бет бұрған еді:
- біріншіден, оқымысты ғалымдарға ақпаратты басып шығару, сақтау және түзетуге тәулікте 24 сағат бойынша мүмкіндік беретін құрал қажет еді;
- екіншіден, қолданылатын есептеуіш платформаға, желіге және терминалға қарамастан, ақпаратқа жалпыға бірдей қол жеткізуге берілетін мүмкіндікті жеңілдететін қандай да бір тіл керек еді.
Ғылыми мақсаттардың қолданбалы шешімі ретінде өндірілген HTML, алғашқыда тек мәтіндік аяға кіру үшін және зерттеу ақпараттарымен алмасу үшін қолданылатын еді.
Ең қызығы: графикалық аяны қолданылуы HTML-ң кейбір алғашқы мақсаттарына әсер етті, нәтижеде шектелген физикалық мүмкіндіктері бар адамдардың WWW-да жұмыс істеулері үшін және WWW-ң интернационализациялануы үшін қажет болған арнайы құралдар өндірілді.
HTML-ң қайнар көзі - белгілердің стандарттық жалпыланған тілінің (Standard Generalized Markup Language - SGML) моделінде негізделген программалық кодтау тілі болып табылады. SGML, құжаттама мамандары тарапынан көптеген жылдар бойы техникалық құжаттарды белгілеу құралдары ретінде қолданылған жүйені береді. Форматтау тілі ретінде,
HTML тілі SGML декларациялары мен құжат түрінің анықтамасын (Document Type Definition - DTD) қолданылады. Қазіргі кезде универсалдық құралы болып табылатын HTML гипермәтінді жеткізу протоколымен бірге (Hypertext Transfer Protocol - HTTP), әр түрлі типтегі компьютерлік құжаттардың өзара әрекетін жүзеге асыруға және ақпарат алмасу жылдамдығын тездетуге мүмкіншілік береді. Дегенмен, мұндағы болымсыз жағдай - әр түрлі желілер әр түрлі тілдерде сөйлейді. HTML, құжаттарға кеңінен қол жеткізуді қамтамасыз ете отырып, әр түрлі компьютерлердің, платформалардың және желілердің арасындағы құжаттарды аудару мәселелерін шешеді [4].
HTML - бұл клиент немесе қолданушы тарапынан осы процесті мүмкін етіп шығарады. HTML тілі HTTP-протоколы көмегімен жұмыс істейді, бұл протокол кодты серверден клиентке алып барады. HTML ақпаратқа қол жеткізудің өте қолайлы жолы болып келеді. Ондай болса, осы барлық түпті өзгерістер не үшін қажет? Мұның себебі, интернеттегі көптеген басқа өзгерістер сияқты HTML-дің кеңінен жайылуында. Оның сахнаға шыққаннан кейін Internet түсінігі өте танымал және жалпыға бірдей ортақ дүниежүзілік өрмекші ауын (Всемирная паутина) беретін болды. Internet тек академиктер кеңсесінің үстелінде ғана емес, қарапайым азаматтардың үстелінде де пайда болды. Ол ақпараттың құрылымын өнімге айналдырып жіберді. Гипермәтіннің қолданылуы Internet ландшафтың түпкі тұрғыдан өзгертті. Біз гипермәтіннің Web-аясы мен гипермедианың сызықты болып табылмайтынын білеміз. Бұл ақпаратты сызықты, яғни тізбекті (бір беттен кейін келесі бетті) ретпен қарап шығудың орнына Web қолданушыларға сілтемеге басып, көмекші ақпарат пен керекті жерлерге көшуге мүмкіндік жасайды. Бұл сондай-ақ HTML-беттердің авторлары Web-аясымен таныс болып, оның ішінде әсерлі архитектураны қалай жасау керек екенін білулері керек екенін білдіреді. Көптеген адамдар тізбекті түрде ойланып, мәтінді бір беттер кейін келесі бетте басынан аяғына қарай оқып үйреген, осы Web-тің сызықсыз қасиеті адамды шатастырып жіберуі мүмкін. Қолданушыларға берілетін ақпараттың бүкіл мағынасы Web-беттерінің құрылымына тәуелді. Онымен қоса, Web-баулар не тізбекті бетті құрылымға, не болмаса, оларды қолданушыға таныс болып келетін иерархиялық құрылымдардың негізінде жасау қажет. Бұл жағдайда қолданушылар, өздерін ыңғайлық пен қауіпсіздікте сезенетін болады. Сызықсыздықты жақсы түсіну үшін Web-те көптеген сілтемелері, новигация құралдарымен жарнамалық безендірмелері бар соңғы Web-бетті ашқан кезіңізді еске түсіруіңіз қажет. Мұндай типтегі басудың жақсы мысалы ретінде порталдарды атап өтуге болады, олар Web- тің қалған бөлігіне кіруге мүмкіндік береді. Порталдардың көмегімен, ақпаратты ұйымдастыруға болады, порталдарды жиі кезеңдерде талап етілген деректер көрсетіледі.
Бұл - броузерге арналған командалар жиынтығы, бұларсыз бірде-бір сайт жасалмайды. Командалар тэгтерінің көмегімен орындалады. HTML кодты блокнотта броузер арқылы көру үшін, тышқанның оң жағын басу және мәзірден сәйкес мәтін жолын таңдау жеткілікті. Оларға тэгтер мен атрибуттар көмегімен код жазылады. HTML-дың кез келген бастаушы программистіне кодты үйреніп кодты алу оңай болады, себебі ол код бастапқыда көп нәрсені білмейтін және бастаушы программистер үшін ойластырылған.Ал егер, нақтырақ айтсақ, html - кодпен жасалатын жұмыс программалау деп аталмайды.
HTML (Hyper Text Markup Language) сөзбе-сөз аударғанда, гипермәтінді белгілеу тілі болып аударылады. Бұл тіл Web-беттерді жасаған кездегі программалаудың негізгі тілі болып табылып, белгілі командалар көмегімен беттің әр түрлі элементтерін (мәтінді, графиканы, кестені және т.б.) орналастыру үшін қолданылады. Өзінің қарапайымдылығының арқасында, ол басқа программа тілдерінен бөлек тұрады. Оны информатика негіздерін білмейтін қарапайым мектеп оқушысы да түсініп, үйрене алады, себебі алғашқыда ол ПК қолданушыларының кең ортамы үшін ойластырылған болатын. HTML-дың көмегімен қарапайым және қиын емес сайттарды жасауға болады. HTML-тілі тек броузерлер және графикалық HTM-редакторлары (визуалды режимдегі WEB-беттерін құрау үшін арналған арнайы программалар) тарапынан оқылады [5]. HTML-тілінің командаларын тэгтер деп атайды. Бүкіл беттегі мұндай командалардың толық жиынын HTML-код деп атайды. Кез келген тэгтің атауы бұрыштық жақшалардың ( ) ішіндегі бір немесе бірнеше әріптерден тұрады. Бұл әріптердің жиыны жай алына салмаған, оларға ағылшын тілінен келген сөздер, қысқартылған сөздер мен сөздер аббревиатурасы сәйкес келеді. Бұл тэг қызметін оңай анықтау үшін арнайы жасалған. Мысалы, table тэгіндегі table (кесте) сөзі кестенің құрылымына команда береді, ал a (ағылшын ddress - адрес сөзінің бірінші әрпі) сілтеме құрайды, ol тэгіндегі ol аббревиатурасы (ағылшынша ordered list - реттелген тізім) сәйкес тізімнің жасалуына сілтейді. Тэгтер беттегі қандай да бір әдістің басталғанын білдіретін ашышы tag тэгі мен осы tag әрекетінің беттің қай жерінде тетінің көрсететін жабушы tag болып бөлінеді. символы жабуды білдіреді.
HTML-кодта тэг, негізінен, беттің қандай да бір элементінің өзгеру әдісін ғана көрсетеді. Объектілерді форматтаудың барлық параметрлерінде өз мәні бар атрибут болады. Атрибут тэгке элементтің форматталу мінездемесін (бұл ALIGN - түзетуі, COLOR - түс өзгерту немесе басқа толық тізім болуы мүмкін) көрсетеді, ал оның мәні реттік сипатта немесе нақты және түсінікті ағылшын сөздерімен (мысалға, left - солға, top - жоғарыға және т.б.) беретін атрибутқа қажетті параметр. Беттің кодында тэгтің атрибуттары бір орын қалдыру (пробел) арқылы жазылады, ал атрибут мәні тырнақшалардың ішіне жазылып, өзара теңдік белгісімен бөлінген. Барлық жоғарыда айтылғандарға мысал келтірейік:
TABLE width="800" height="100%" border="1" align="left" bordercolor="red" кесте элементтеріTABLE - ашушы және жабушы тэгтер, ал width, height, border, align, bordercolor - оның атрибуттары, олардың мағынасын ағылшынша-орысша сөздікті алып қарастыратын болсаңыз, бірден түсініп алуға болады, ал қалғаны атрибуттар мәндері болып табылады.
Атрибуттардың барлығы көрсетілуі мүмкін, тек қажет болғанша ғана қолданылады. WEB-бетте элементтердің параметрлері жиі қолданыла беретін болса, стильдердің каскадтық кестесін қолданған жөн. Мұнда түс атрибутын айырып көрсету керек. Оның мәнінде әрқашан дерлік өте түсінікті RGB (қызылжасылкөк) моделі қолданылады. Ондағы негізгі түрде көрсетілген түстер екі тәсілмен араласады: пайыздық құрамда олар 00-ден басталып 99-ға дейінгі (кодта бірге жазылады) мәндерге ие болады. Мысалы: bordercolor="#003366", мұнда %-R, 33%-G және 66%-B.
Оналтылық жүйеде, 0-ден 9-ға дейінгі он сан және алты (A,B,C,D,E,F) әріп (кодта бірге жазылады) жазылатын есептеулер. Мысалы: bordercolor="#00C3D6". Әрбір мәннің алдына # символы қойылатынын байқаңыз. align атрибуты HTML-тіліндегі кеңінен жайылған және өте маңызды атрибуттарының бірі болып табылады. Ол басқа элементке объектінің орналу жерін немесе өзара түзелу әдісі бойынша бетті толығымен көрсетеді. Элеметтің ені мен биіктігі мен экран кеңістігіне байланысты пайыздар арқылы немесе басқа элементке қатынасы бойынша және пиксельдермен беріледі.
HTML-дің дамуын айта отырып, оның бір орында тұрғанын айтуға болмайды. WEB-мастерге барлық жаңа мүмкіндіктерді беретін, HTML-дің (дегенмен соңғы HTML 4.01 спецификациясы санау 1991 ж. шыққан болса да) көптеген элементтері пайда болып жатыр. Дегенмен, мұнда өндірушілердің бір сүрінетін жері бар - барлық броузерлер бір элементті бірден түсінбеуі мүмкін. Бастаушы программистер көптеген HTML- редакторларда болатын және осы мәселені шешуге көмектесетін арнайы іштей құрылған құралдарға бет бұрулары керек.
Сонымен, HTML деген не? HTML тегі нені білдіреді.
Мен бұл мақаламда HTML дегеннің не екендігіне тоқталып қана қоймай, HTML дің үйренуге қаншалықты жеңіл тіл екендігіне оқырмандардың көздерін жеткізгім келеді.Себебі, бұл тілді үйрену арқылы сіз қалай сайт жасалатынын сәл де болса ұғына аласыз.
HTML дегеніміз- ағылшынша HyperTextMarkupLanguage, яғни гипертексті таңбалау тілі дегенді білдіреді.Осы тіл арқылы сайттың парақтары жазылады.
Оны ең бірінші болып ашып, әлемге паш еткен интернеттің атасы Тим Бернерс-Ли деген азамат.Ол мұндай тілді ашу үшін сол кезде қолданыста жүрген SGML деген тілді пайдаланған.
HTML дің ең бірінші нұсқасы 90-шы жылдардың басында пайда болған.Кейін Тим Бернер тілді әркім өз білгендерінше бұрмалап кетпес үшін, сол тілді белгілі бір стандартқа бағындырмақ ниетпен консорциум-құрылым ашқан.Ол W3C( World Wide Web Consortium) деп аталады.
1994 жылы гипертексті таңбалау стандарттарының екінші версиясы әзірленіп, ал 1995 жылы HTML3 версиясы CSS тің сүйемелдеуімен бірге жарық көреді.Одан соң 3.2 кейін 4.0 версиялар пайда болады.
Ал қазір біз 1999 жылы пайда болған HTML дің 4.01 версиясын осы күнге дейін пайдаланып келеміз.
HTML тегі деген не .
Сонымен, HTML тегі дегенді түсіну үшін төмендегі суретке назар салайық, ондағы бұрышты жақшаның ішінде орналасқан бір немесе бірнеше әріптерден тұратын сөздер сол "тег" дегенді сипаттайды.
Енді бұл тегтердің құрамына көз салайық.Олар ашық- жабық тегтер болып және сыңар тегтер болып екіге бөлінеді.
Енді осы гипертексті тілдің тәсілін пайдаланып, сайт парақшаларын қалай жазу керек екеніне тоқталайық.Оны жазу үшін әрине редактор керек және бұл үшін ең жақсысы Notepad ++ ті пайдалану керек.
HTML, HEAD, TITLE, BODY дегендер нені білдіреді.
Яғни, бұл жердегі html,html,headhead,title ,title,body,body дегендер де HTML тегі деп аталады.
Бұл жерде жоғарыда айтып өткенімдей - HTML тегтері жұптасқан, яғни ашылатын, жабылатын тегтері бар және жалғыздара тег болып екіге бөлінеді.
html - парақшаның басын , ал html аяғын білдіреді.
head - бұл жерде парақшаның тақырыбы, қанадай кодировкада(кирилица ма әлде басқа тілде) сипаталатыны, жүктелетін басқа комекші программалар тізбегі т.с.сияқтылар жазылады.шаблонның бұл бөлігі сайт бетіне шықпайды.head
body - бұл тег парақшаның денесі деп аталады яғни бұл жерде HTML тегтерімен не жазылса сол сайт бетінен көрініс табады.body
Ал title - бұл сіздің web парақшаңыздың тақырыбы.
Оны да өте мұқият таңдау керек, себебі ол кейін сіз сайтыңызды Іздеу сайттары арқылы интернет бетіне шығарғанда адамдардың назарына тек ілігіп қана қоймай оны осы сіздің сайтыңызға кіретіндей қызығушылығын тудыруы керек.
Бірінші парақшаңыз құтты болсын!
Егер сіз әлі Notepad++ ті өз компьютеріңізге орнатпаған болсаңыз, онда әзірше Блокнотты қолданыңыз.
Төмендегі суреттер арқылы, сіздер HTMLтегі арқылы сіздің жазған сөйлеміңіздің қалай параққа айналғанын көре аласыз.Ол үшін алдыңғы суреттегі жазылғанның бәрін Блокнотқа көшіріп алыңыз да, оны файл қылып сақтап кейін ашыңыз.
Файлға өзіңіз қалаған атты қойыңыз да, кодировканы міндетті түрде UTF-8 мен сақтап жіберіңіз.Мен мысалы, "меніңПарағым" деп атадым.
Сақтап, компьютерге жазып болған соң оны ашыңыз.
Құттықтаймын, бұл сіздің бірінші парағыңыз, ғаламтор әлеміндегі өз орныңызға жасаған бірінші қадамыңыз.
DOCTYPE нені білдіреді.
Енді парақ(немесе документ деп те атайды) бетіндегі осы жоғарыда аталған атауларға тоқталып өтейік.
Төмендегі көрсетілген суреттегі жазылған сөйлем директива деп аталады.Яғни бұл директива бойынша біздің жазған документ алдында айтып кеткенімдей W3C стің стандарттарына бағыну керек.
Басқаша айтқанда әр браузер документті яғни сіздің жазған парақшаңыздың кодтарын осы W3C стандарттарына сәйкес талқылауы керек.
Негізінде HTML гипертексті тілінің барлық тегтер жиынтығы белгілі бір жүйе бойынша топтастырылып, W3C парақшасында стандарттар ретінде көрсетілген.Яғни, біз қолданатын әр бір тег сол стандарт бойынша жазылуы керек.
Оған көз жеткізгіңіз келсе, осы парақшаға мен көрсеткен сілтеме бойынша кіріп, Web Design and Applications бетінің төменгі жағындағы "Current Status of Specifications" деген бөлімдегі HTML дің ішіндегі HTML 4.01 Specification ге осы сілтемемен кіріп elements вкладакасын қарап шығыңыз.
Бұл жерде "O"-optional ( қалауыңыз бойынша) , "F" -forbidden (рұқсат етілмейді), "E" -empty (бос), "D" - depricated (қолданбауды ұсынады).
Мысалы, BODY ді алсақ, оның жабық тегін body ді жазбай-ақ қоюға болады, себебі қасында "O" тұр.
Бірақ, браузерлер олардың көрсетілген сайттарына кіріп, әр сайттың кодын қадағалап отыруы тіпті ақылға симайтын нәрсе.Сол себепті ешкім бұл үрдісті есепке алмайды, сол себепті оны ұзын-шұбақ қылмай тек қана "Doctype html" мен шектелуге болады.
H1, H2, H3, H4, H5, H6, p не үшін қолданады.
Бұлар да HTML тегтері деп аталады.Оларды түсіну үшін төмендегі суретке назаз салыңдар.
Мұндағы h1-h6 тақырыптарды белгілеу үшін, ал p абзац жазуға арналған.
Яғни, ағылшынша аттары айтып тұрғандай, сол өз мақсаттарында қолданылады."H" деген ағылшынша "Header"деп, яғни қазақша тақырып дегенді білдіреді.Ал "p"- "Paragraph", яғни бізше абзац дегенді білдіреді.
Абзац дегеніміз әлбетте, бір мағына білдіретін бірнеше сөйлемдер жиынтығын сипаттайды.Және де ол сайт парақшасының бетінде бір-бірлерінен бос кеңістік арқылы оқшауланып тұрады.Бұл ерекшелігі сайтты қарап отырған адамды жалықтырмайды деп есептелінеді.
Енді HTML гиперттексті таңбалау тілі арқылы шыққан парақшамызды көрейік, қалай болып шықты екен.
Меніңше бұл жерде р тегінен басқасының бәрі түсінікті сияқты, себебі ішіндегі жазғандарымыз төрт орынға жайласуы керек еді.Бірақ, олай болмады, себебі ол р тегінің функциясы осындай. Яғни ол екі тегінің ішіне жазылған сөйлемнің бәрін парақшаның еніне сиғанша толтырып шығады.Ал төрт орынды сөйлемдер жиынтығын алу үшін біз сыңар HTML тегі BR ды қолданамыз.
Енді осы HTML тегтері арқылы жазылған парақшамызды браузер арқылы көрейік.Нәтижесі төмендегідей.Бұлардың бәрі редактор Notepad++ арқылы жасалып отырғанын естеріңе салып кетейін.
HTML тегінің атрибуты деген не?
HTML тегінің атрибуты оның қасиеттерін сипаттайды.Төмендегі суретте мен мысалға сайттағы жүктелетін суреттің қасиеттерін, яғни атрибуттарын бейнеледім: ені - 200px, биіктігі - 50px.
HTML атрибуттары үш топқа бөлінеді:
1. Жалпыға бірдей ортақ атрибуттар.Барлығы алтау, оның тек көбіне төртеуі қолданылады: id, class, title, style.
2. Оқиға (событие) атрибуттары.Бұлар javascript кодында қолданылады.Мысалы, менің сайтымдағы әр мақаламның соңында пікір қалдыру деген түйме сондай атрибут арқылы іске қосылады.
3. Жеке өзіндік атрибуттары.Мысалы, aa сілтемеге арналған тегте өзінің href атрибуты қатар жүреді.
Қазіргі уақытта HTML тегтерінің басым көпшілігінің атрибуттары CSS арқылы сипатталып, жеке стильді файл ретінде HTML парақшасына жүктеледі.Сондықтан, атрибуттың мағынасы CSS ке арналған мақаламда үлкен орын алып сипатталады.

2 HTML ТІЛІНІҢ НЕГІЗДЕРІ МЕН WEB ПАРАҚТАРДЫ ҚҰРУ ЖОЛДАРЫ МЕН ОНЫ ЖЕТІЛДІРУ
2.1 Web-сайттарды құру

Web - сайт - бір тақырып бойынша біріктірілген және гиперсілтемелер бойынша байланыстырылған болады. Веб-беттер жиынтығы әдетте, Веб-сайт атауы мен адресі жазылған бума түрінде серверде орналастырылып қояды. Дайындалған сайттар Веб-беттерді енгізу қиын емес. Сайтқа көптеген Веб-беттер енгізілуі де мүмкін, мыс, электрондық газеттер, түрлі жаңалықтар. Сондай сайт көлемі үлкен, күрделі құрылымды, иерархиялық түрде болуы мүмкін. Оларға енгізілетін түрлі ақпарат жиі ауыстырыла беретіндіктен, сайтты өңдеп, жаңа мәліметтер енгізіп отыру керек. Мұндай сайттарды тез іздеп табу үшін негізгі беттеріне кілттік сөздер (гиперсілтемелер) енгізіліп қойылады.
Негізінен, Web-сайт - бұл негізгі екі компонентті қамтитын ақпараттық жүйе. Олар:
1) Көрсету компоненті (front - end). Оған мазмұнының көрінісі кіреді (беттер өлшемі, графика, аудио, мәтін).
2) Жүзеге асыру компоненті (back - end). Көрсету компонентіне негіз болып табылатын бейнеленбейтін сценарийлер, серверлік компоненттері бар ағымды кодтарды тиімді жүзеге асырумен байланысты.
2) Сайтты жоспарлау. Web-сайт бұл дүниенің кішкентай моделі. Бұрынғы кезде Web-сайты бір адам - Web-мастер жасаған болса, қазіргі кезде Web-сайттарды бірнеше адам жасайды. Олар Web-дизайнер, программист, бизнес-кеңесші, маркетинг бойынша басқарушы, менеджер.
Web-сайтты жобалау кезеңдері - сайттың көлемі, функционалдылығы және т.б. байланысты болады.
Сайтты жоспарлау кезеңдері:
* Алдымен сайттың негізгі міндетін анықтап алу керек.
* Сайтта қандай ақпарат орналасу керек екендігін анықтау керек.
* Қажетті ақпаратты жинақтап алу керек.
* Сайттың дизайнын анықтау керек.
* Сайттың логикалық құрылымын ойластыру керек.
* Сайттың физикалық құрылымын ойластыру керек, яғни сайтты құрайтын бөлек файлдарды бумаларға бөліп алу керек.
* Барлығы дұрыс болғандығын тексеру керек. Web-сайт жасақтау жұмысы бірнеше кезеңдерден тұрады:
Жоспарлау;
Элементтерді жасақтау;
Бағдарламау;
Тестілеу;
Жариялау;
Жарнамалау;
Бақылау.
Жоспарлау кезеңінде төменгі мәселелер шешілуі керек:
1. Сайттың орны.
2. Сайттың аудиториясы кімдер.
3. Қандай ақпарат жарияланады.
4. Қолданушылармен қарым-қатынас қандай түрде ұйымдастырылады.Элементтерді жасақтау кезеңінде сайттың программалық өнім түрінде жүзеге асырылуы қарастырылады:
1. Навигациялық құрылымын жасау.
2. Беттің дизайнын жасау.
3. Бетті толтыру үшін мәтіндік және бейне ақпаратты әзірлеу. Бағдарламау. Бұл кезеңнің мәні сайтты форматтауда. Тестілеу. Сайт жасаудың негізгі кезеңдерінің бірі тестілеу. Тестілеу кезеңінде сайттың жұмыс істеу дұрыстылығы тексеріледі, оның ішінде:
1. Сілтеменің жұмысы;
2. Мәтіндегі қателер;
3. Навигацияның тиімділігі.
4. Пошта және басқа формалардың дұрыстығы.
5. Графикалық файлдардың ашылуы.
6. Әр түрлі браузерлерде сайттық жұмысы. Жариялау. Тест аяқталғандан кейін Web-сайт серверде жарияланады және қайтадан тексеріледі.
Жарнамалау. Web-қоғамдастығына жаңадан жарияланған сайт туралы белгілі болу үшін сайттың адресін ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.