ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ ІШКІ ІСТЕР МИНИСТРЛІГІНІҢ ЖАЛПЫ СИПАТТАМАСЫ

Пән: Мемлекеттік басқару
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 16 бет
Таңдаулыға:

титулка
МАЗМҰНЫ

КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..3
1. ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ ІШКІ ІСТЕР МИНИСТРЛІГІНІҢ ЖАЛПЫ
СИПАТТАМАСЫ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... .4
1. ҚР ішкі істер министрлігінің сипаты мен құрылу
тарихы ... ... ... ... ... ... ... . ...4
2. ҚР ішкі істер министрлігінің негізгі қызметтері мен
бағыттары ... ... ... ... ... .6
2. ҚР ІШКІ ІСТЕР ОРГАНДАРЫНЫҢ НЕГІЗГІ ФУНКЦИЯЛАРЫ МЕН ҚҰҚЫҚТЫҚ
ТАЛДАМАСЫ ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ...7
2.1 Ішкі істер органдарының негізгі қызметтері мен
міндеттері ... ... ... ... ... ... . ...7
2.2 Iшкi iстер органдары құқықтарының
негіздері ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ..14
ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ..14
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР
ТІЗІМІ ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ..15

КІРІСПЕ

Тақырыптың өзектілігі: Кез келген мемлекет өмірдің барлық қоғамдық
салаларында, адамдар арасындағы өзара қарым-қатынастарда қатаң тәртіп пен
сақтықты орнатуға мүдделі. Онсыз қоғамның бірқалапты дамуы,
экономиканың,мәдениеттің, игіліктің көтерілуі және халықтың қауіпсіздігінің
артуы мүмкін емес.
Сондықтан мемлекет азаматтардың, олардың бірлестіктерінің, шаруашылық
ұйымдардының, мемлекеттік органдарының, олардың лауазымды адамдарының
құқықтары мен міндеттерін, жауапкершілігін белгіңлейді. Мемлекет өзі
қабылдаған заңдарды барлық адамдардың қатаң сақтауын, заңдардың талаптарын
бұзушылардың заңмен жауапқа тартылуын әрдайым қадағалап отырады.
Мемлекеттің мұндай қызметі, яғни заңдар талаптарынан ауытқуларға жол
бермеу үшін азаматтардың құқықтары мен бостандықтарын қорғау жөнінде,
шаруашылық және қоғамдық ұйымдардың, мемлекеттік органдардың қызметіндегі
белгіленген тәртіпті сақтау – бақылау және қадағалау қызметі деп аталады.
Мемлекеттің құқықтық қорғау қызметін жүзеге асыру үшін құқықтары мен
міндеттері арнаулы заңдармен реттелініп әр түрлі органдар құрылады.
Құқық қорғау органдары, негізінен, Қазақстан Республикасының Ішкі
істер министрлігінің, Ұлттық қауіпсіздік комитетінің, Прокуратураның және
Әділет министрлігінің құрамында әрекет етеді. Біз бұл зерттеу жұмысымызда
ішкі істер органдарының қызметі мен міндеттеріне, және олардың құрылымына
толығырақ тоқталатын боламыз.
Жұмыстың мақсаты – ішкі істер органдарының теориялық және әдістемелік
ережесін анықтап, оның мазмұны мен мүдделі міндеттерін ашу үшін әдебиет
көздерін зерттеу және мәліметтер мен деректерді, заңнамаларды елеу
негізінде, оның қызметінің теориялық сипатын беру.
Жұмыстың міндеті:
-Ішкі істер органдарының даму тарихына шолу жасай отырып оның
міндеттері мен құқықтарын анықтау;
-Iшкi iстер органдарының қатардағы және басшы құрамдағы қызметке
қабылдау үлгісіне тоқталу;
-Ішкі істер органдарының құрылымындағы әскери тергеу қызметтерін
қарастыру.
Зерттеу нысаны. Қазақстан Республикасындағы Ішкі істер органдары.
Жұмыстың құрылымы: Жұмыс кіріспеден, екі бөлімнен, қорытындыдан және
қолданылған әдебиеттер тізімінен тұрады. Бөлімдердің атауы, құрылымы және
мазмұны жұмыстың тақырыбына, мақсатына және міндеттеріне сәйкес келеді.
1 ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ ІШКІ ІСТЕР МИНИСТРЛІГІНІҢ ЖАЛПЫ СИПАТТАМАСЫ
1. ҚР ішкі істер министрлігінің сипаты мен құрылу тарихы

Қазақстан Республикасы Ішкі Істер министрлігі Қазақстан Республикасы
ішкі істер органының басшылық жүйесін жүзеге асыратын, сондай-ақ заңнамамен
қарастырылған, Қазақстан Республикасының қоғамдық тәртіпті қорғаудың
салааралық үйлестірілуі және қоғамдық қауіпсіздікті қамтамасыз ету, құқық
қорғау қызметі сферасында мемлекеттік саясатты әзірлеуге және іске асыруға
қатысатын орталық атқарушы орган болып табылады.
Қазақстан Республикасы Ішкі Істер Министрлігі — Қазақстан Республикасы
үкіметі құрамына енетін Қазақстан Республиксының орталық атқарушы органы,
Қазақстан Республикасы ішкі істер органдары жүйесін басқарады, сонымен
қатар қарастырылған заңнамалар аясында Қазақстан Республикасы аумағындағы
қоғамдық тәртіп пен қауіпсіздікті сақтау мақсатындағы салааралық іс-
қимылдарды реттейді, құқық қорғау аясындағы мемлекеттік саясатты жасаумен
және іске асырумен айналысады. Министрлік өз қызметін Қазақстан
Республикасы Конституциясы, Қазақстан Республикасы заңдары, Президент,
Қазақстан Республикасы Үкіметінің актілері, басқа да нормативтік актілер,
халықаралық келісімшарттар мен Қазақстан Республикасының басқа да
міндеттемелеріне сәйкес жүргізеді.
1920 ж. қазанда Қазақ КСР-інің Ішкі істер халық комиссариаты (ІІХК)
ретінде құрылды [1].
1946 жылдан Қазақ КСР-інің Ішкі істер министрлігі. ҚР Үкіметінің 2001
ж. 8 маусымдағы қаулысымен министрліктің Жол полициясы комитеті құрылды.
Осыған сәйкес министрлік туралы ережеге оның тағы бір ведомствосы - Жол
полициясы комитеті бар екендігі көрсетілген өзгерту енгізілді.
ҚР Үкіметінің 2001 ж. 28 желтоқсандағы қаулысымен[5] ҚР Әділет
министрлігінің Қылмыстық іс-атқару жүйелері комитеті құрылды. Оған
таратылған ҚР Ішкі істер министрлігінің Қылмыстық іс-атқару жүйелері
комитетінің мүлкін басқару жөніндегі функциялары мен өкілеттіктері берілді.
Осыған сәйкес министрлік туралы ережеге өзгертулер енгізілді: Қ Р Ішкі
істер министрлігінің қылмыстық іс-атқару жүйелері комитеті министрлік
ведомстволарының қатарынан шығарылды, сондай-ақ министрліктің негізгі
функцияларынан қылмыстық іс-атқару жүйелері қызметін қамтамасыз ету
функциялары шығарылды.
ҚР Үкіметінің 2002 ж. 22 мамырдағы қаулысымен министрліктің Тыл
департаменті таратылды [2].
ҚР Президентінің 2002 ж. 28 тамыздағы Жарлығына сәйкес ҚР Үкіметінің
2002 ж. 26 қыркүйектегі қаулысымен министрліктің Ішкі әскерлер
командашысының бас басқармасы министрліктің Ішкі әскерлер комитеті болып
қайта ұйымдастырылды. Осыған сәйкес министрлік туралы ережеге оның тағы бір
ведомствосы - Ішкі әскерлер комитеті бар екендігі көрсетілген өзгерту
енгізілді.
ҚР Президентінің 2002 ж. 28 тамыздағы Жарлығына сәйкес ҚР Үкіметінің
2002 ж. 11 қазандағы қаулысымен министрліктің Жол полициясы комитеті
таратылды, оның мүлкін басқару жөніндегі функциялары мен өкілеттіктері
министрлікке берілді. Осыған сәйкес министрлік туралы ережеге өзгерту
енгізілді: министрлік ведомстволарының қатарынан Жол полициясы комитеті
алынып тасталынды.
ҚР Президентінің 2003 ж. 23 желтоқсандағы Жарлығымен[3] министрлік
қайта ұйымдастырылды, экономикалық және сыбайлас қылмыстарды анықтау және
тергеу жөніндегі функциялары мен өкілеттіктері ҚР Экономикалық және
сыбайлас қылмыстармен күрес жөніндегі агенттігіне (қаржы полициясы)
берілді; қылмыс жасады деп күдіктенген және айыпталған адамдарды ұстау және
тергеу изоляторында жазасын өткеретін сотталғандарға қатысты қылмыстық
жазаларды атқару, сондай-ақ құжаттау және ҚР азаматтарына жеке куәлігі мен
паспортын беру жөніндегі функциялары ҚР Әділет министрлігіне берілді. ҚР
Әділет министрлігі есірткі құралдары, психотроптық заттар, прекурсорлардың
айналымы және олардың заңсыз айналымына және оларды теріс пайдалануға қарсы
іс-әрекет ету саласындағы функциялары мен өкілеттіктері ҚР Ішкі істер
министрлігіне беріле отырып қайта ұйымдастырылды.
ҚР Президентінің 2003 ж. 23 желтоқсандағы Жарлығына сәйкес ҚР
Үкіметінің 2004 ж. 3 наурыздағы қаулысымен министрліктің Есірткі бизнесімен
күрес және есірткілердің айналымын бақылау жөніндегі комитеті құрылды.
Осыған сәйкес министрлік туралы ережеге өзгерту енгізілді: Есірткі
бизнесімен күрес және есірткілердің айналымын бақылау жөніндегі комитеті
министрлік ведомстволарының құрамына енгізілді; министрліктің негізгі
міндеттеріне қосымша есірткі құралдары, психотроптық заттар,
прекурсорлардың айналымы және олардың заңсыз айналымына және оларды теріс
пайдалануға қарсы іс-әрекет ету саласында мемлекеттік реттеуді жүзеге асыру
қосылды.
ҚР Үкіметінің 2005 ж. 22 маусымдағы қаулысымен министрлік туралы жаңа
ереже бекітілді. Министрлік ҚР Ішкі істер органдары жүйесін басқаруды,
сондай-ақ заңнамада көзделген шектерде қылмыспен күрес, қоғамдық тәртіпті
қорғау және қоғамдық қауіпсіздікті қамтамасыз ету саласында салааралық
үйлестіруді жүзеге асыратын ҚР орталық атқарушы органы болып табылады.
Министрліктің облыстарда, Астана және Алматы қалаларында, аудандарда,
қалаларда, қалалардағы аудандарда және көлікте аумақтық органдары, сондай-
ақ ведомстволары бар: Ішкі әскери комитеті және Есірткі бизнесімен күрес
және есірткілердің айналымын бақылау жөніндегі комитеті. Министрліктің
негізгі міндеттері қоғамдық тәртіп пен қоғамдық қауіпсіздікті қорғау,
қылмыспен және есірткі бизнесімен күрес, есірткі және қару айналымын
бақылауды қамтамасыз ету, азаматтар мен ұйымдардың құқықтары мен заңды
мүдделерін қорғау болып табылады.
Ішкі істер министрлігі (ІІМ), оның құрамына кіретін департаменттер мен
өзге де құрылымдық бөлімшелер, оған бағынатын облыстардың, республикалық
маңызы бар қалалардың ішкі істер басқармалары және қалалык, аудандық,
ауылдық, көліктегі жол бойының ішкі істер органдары, ішкі әскерлер, оқу
орындары мен өзге де ұйымдары ішкі істер органдарының бірыңғай жүйесін
құрайды.
Ішкі істер органдарының бүкіл жүйесінің қызметіне лауазым бойынша ішкі
әскерлердің қолбасшысы болып табылатын ІІМ басшылық жасайды. Оны Республика
Премьер-министрінің ұсынуы бойынша Президенттік қызметке тағайындайды және
қызметінен босатады. ІІМ ішкі істер органдарының бірыңғай жүйесіне басшылық
жасайтын Қазақстан Республикасының орталық атқарушы органы болып табылады
[4].
Ішкі істердің аумақтық органдары — облыстардың, республикалық маңызы
бар қалалардың, Ішкі істер департаменті (ІІД) және көліктегі, қалалық,
қалалардағы аудандық (ҚІІБ, АІІБ), ауылдық, жол бойының ішкі істер
бөлімдері ішкі істер органдары жүйесінің негізгі буыны, аталған органдар
ішкі істердің өздерінен жоғары тұрған органдарына және жергілікті атқарушы
органдарға тікелей бағынады [5].

2. ҚР ішкі істер министрлігінің негізгі қызметтері мен бағыттары

Ішкі істер органдарының негізгі қызметі:
облыс аумағындағы қылмыстың, қоғамдық тәртіптік қоғамдық
қауіпсіздіктің жағдайы туралы ақпараттар жинау, есепке алу және оларды
жүйелеу, мемлекеттік санақ (статистика) жүргізу, өзге мемлекеттермен
ақпарат алмасуды жүзеге асыру;
Ішкі істер органдарының бөлімшелері қызметінің ішкі қызметкерлерінің
оңды тәжірибелерін жинақтау және тарату, оларға тәжірибелік, әдістемелік
және консультативтік көмектер көрсету;
ІІМ облыстың әкімі мен мәслихатын, сондай-ақ мемлекеттік басқарудың
өзге де органдарын, мүдделі ведомстваларды қылмыстың, қоғамдық тәртіптің
және қоғамдық қауіпсіздіктің жағдайы туралы және құқықтық тәртіп пен
заңдылықты нығайту жөнінде қолданылып жатқан шаралар туралы құлағдар етіп
отыру.
Қалалық, аудандық, қалалардағы аудандық, поселкелік, жол бойының ішкі
істер бөлімдері өздері қызмет көрсететін аумақта қоғамдық тәртіп пен
қоғамдық қауіпсіздікті сақтауды тікелей қамтамасыз етеді [6].

2 ҚР ІШКІ ІСТЕР ОРГАНДАРЫНЫҢ НЕГІЗГІ ФУНКЦИЯЛАРЫ МЕН ҚҰҚЫҚТЫҚ ТАЛДАМАСЫ
1. Ішкі істер органдарының негізгі қызметтері мен міндеттері

Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігі Қазақстан Республикасы
ішкі істер органдарының жүйесін басқаруды, сондай-ақ заңнамада көзделген
шеңберде Қазақстан Республикасында қоғамдық тәртіпті сақтау мен қоғамдық
қауіпсіздікті қамтамасыз етуді және салааралық үйлестіруді жүзеге асыратын,
құқық қорғау қызметі саласында мемлекеттік саясатты әзірлеу мен іске
асыруға қатысатын Қазақстан Республикасының орталық атқарушы органы болып
табылады.
Министрлік өз қызметін Қазақстан Республикасының Конституциясына,
заңдарына, Қазақстан Республикасы Президентінің, Үкіметінің актілеріне,
өзге де нормативтік актілерге, сондай-ақ Қазақстан Республикасының
халықаралық келісімдері мен өзге міндеттемелеріне сәйкес жүзеге асырады.
Iшкi iстер органдарының мiндеттерi мыналар болып табылады:
қоғамдық тәртiптi сақтау және қоғамдық қауiпсiздiктi, оның iшiнде
төтенше немесе әскери жағдайында қамтамасыз ету;
қылмыстар мен әкiмшiлiк құқық бұзушылықтардың алдын алу, анықтау,
жолын кесу, қылмыстарды ашу және тергеу, сондай-ақ қылмыскерлерді
іздестіру;
заңнамада белгiленген өздерiнiң құзыретi шегiнде алдын ала тергеуді,
анықтау мен әкiмшiлiк iс жүргiзудi жүзеге асыру;
кәмелетке толмағандардың қадағалаусыз қалғандығын және құқық
бұзушылықтарды анықтау және жолын кесу [6];
қажет болған жағдайда өрт қауіпсіздігін қамтамасыз етуде мемлекеттік
өртке қарсы қызметі органдарына ықпал ету;
жол қозғалысы қауіпсіздігін қамтамасыз етуді мемлекеттік қадағалау
және бақылау;
мемлекеттік және өзге де объектілерді, жеке адамдарды күзету, қамауға
алынғандар мен сотталғандарды айдауылдау, терроризм актілерінің жолын
кесуге қатысу, кепілге алынғандарды босату;
төлқұжат пен виза жұмысын жүзеге асыру, шетел азаматтары мен
азаматтығы жоқ адамдардың Қазақстан Республикасының аумағында болу ережесін
сақтауды бақылау;
соғыс уақытында Қазақстан Республикасының аумақтық қорғаныс
жүйесiндегі жекелеген мiндеттердi орындау;
өзге мемлекеттік органдарымен бірге карантиндік, санитарлық және
табиғатты қорғау, оның ішінде төтенше жағдайлар кезінде іс-шаралар өткізуге
қатысу, табиғатты қорғау органдарына браконьерлікке қарсы күресте ықпал
ету;
Қазқастан Республикасының заңнамасына сәйкес лицензиялау және рұқсат
беру қызметін жүзеге асыру;
Қазақстан Республикасының аумағындағы аса маңызды және ерекше режімді
объектілерде режимдік және күзет іс-шараларын жүзеге асыру;
ішкі істер органдарының құзыретіне жататын мәселелері бойынша
халықаралық ынтымақтастықты жүзеге асыру [8].
Қазақстан Республикасының ішкі істер органдары (бұдан әрі - ішкі істер
органдары) Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес анықтау, алдын ала
тергеу мен жедел іздестіру қызметін, сондай-ақ қоғамдық тәртіпті сақтау мен
қоғамдық қауіпсіздікті қамтамасыз ету, адам мен азаматтың құқықтары мен
бостандығына, қоғам мен мемлекеттің мүдделеріне қылмыстық және өзге де
заңға қарсы қол сұғушылықтардың алдын алу және жолын кесу жөніндегі
атқарушылық және өкім етушілік функцияларын жүзеге асыратын арнайы
мемлекеттік орган болып табылады.
Iшкi iстер органдарының қызметi заңдылық, дара басшылық, iшкi iстер
органдары жүйесiнiң бiрлiгi, жариялылық, құқық қорғау және басқа да
мемлекеттiк органдармен, лауазымды тұлғалармен, ұйымдармен және
азаматтармен өзара iс-қимыл жасау принциптерiне негiзделiп құрылады.
Ішкі істер органдарының біртұтас жүйесін Қазақстан Республикасының
Ішкі істер министрлігі (бұдан әрі - Ішкі істер министрлігі), оның құрамына
кіретін департаменттер мен өзге де құрылымдық бөлімшелер, облыстардың,
республикалық маңызы бар қала мен Республика астанасының, көліктегі оған
бағынатын ішкі істер департаменттерi, қалалық, аудандық, қалалардағы
аудандық, поселкелік, желілік ішкі істер органдары, ішкі әскерлер, білім
беру ұйымдары, мекемелер және өзге де ұйымдар құрайды.
Ішкі істер органдарының құрамында криминалдық полиция, әкімшілік
полиция және полицияның өзге де қызметтері, сондай-ақ Ішкі істер
министрлігінің әскери құрылымдар мәртебесі бар әскери-тергеу органдары мен
әскери полициясы құрылады [9].
Криминалдық, әкімшілік және өзге де полиция қызметтерінің
бөлімшелерін, сондай-ақ Ішкі істер министрлігінің әскери-тергеу органдары
мен әскери полициясын құруды, қайта құруды және таратуды Қазақстан
Республикасының Ішкі істер министрі жүзеге асырады.
Iшкi істер органдары жүйесінің үлгілік ұйымдық құрылымы мен штат санын
Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрінің ұсынуы бойынша Қазақстан
Республикасының үкіметі бекітеді [10].

2. Iшкi iстер органдары құқықтарының негіздері

Iшкi iстер органдарының осыған уәкiлдiк берiлген лауазымды адамдар
арқылы жүктелген мiндеттердi атқару үшiн өз құзыретi шегiнде:
азаматтардан қоғамдық тәртiптi және қоғамдық қауiпсiздiктi сақтауды
талап етуге, құқыққа қарсы iс-қимылдар мен iшкi iстер органдарының
өкiлеттiгiн жүзеге асыруға кедергi келтiретiн әрекеттердi тоқтатуды талап
етуге құқығы бар. Бұл талаптар орындалмаған жағдайларда тиiстi мәжбiрлеу
шараларын қолдануға;
қылмыс пен әкiмшiлiк құқық бұзушылық жасаған деп сезiктелген жағдайда
азаматтардың жеке басын куәландыратын құжаттарды, сондай-ақ орындалуын
бақылау iшкi iстер органдарына жiктелген белгiленген ережелердiң сақталуын
тексеруге қажеттi басқа құжаттарды тексеруге [11];
кез-келген жасалған немесе әзiрленiп жатқан құқыққа қарсы қарсы қол
сұғу, соның iшiнде олардың қарауына жатпайтындар туралы арыздар мен
хабарларды қарауға, оларды тiркеуге, олардың жолын кесу, ашу, оларды
жасаған адамдарды ұстау, қоғамдық қауiптi зардаптарға жол бермеу жөнiнде
нақтылы шаралар қолдануға;
қылмыстарды анықтау, тоқтату, ашу және тергеу кезiнде басқа
органдарға, ұйымдар мен лауазымды ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.