Қазақстандағы жастардың саяси әлеуметтенуіндегі өзгерістер

КІРІСПЕ

«Барлық елдердің жастары, адамдар
ресурсының әлеуметтік өзгерістер,
экономикалық даму және техникалық
прогресс мақсаты дамуында негізгі
әрі басты итермелеуші күш болып табылады».
2000 жылға дейінгі және одан кейінгі
кезеңдерге арналған бүкіләлемдік жастарға
қатысты іс-әрекет бағдарламасы.
БҰҰ 50-ші сессиясының Бас ассамблеясы.

Ғасырлар тоғысындағы Қазақстан жастарының әлеуметтік- экономикалық хал-ахуалы. Қазіргі кезеңдегі Қазақстаннның жағдайы ескі құндылықтарды қайта бағалаумен жаңа құндылықтардың пайда болуы уақыт аралығындағы ерекше қиындықтвардың қалыптасуына алып келіп, түбірлі, жүйелі-құрлымдық өзгерістермен сиптталады.
Мұндай жағдайда әлеуметтік топтардың қызметтері ескірген конформистік әдіс тәсілдермен қалып қойған көзқарастар, жармсыз стереотиптерге байланысты емес, ерекше мағынаға ие болып, шығармашылықпен инновациялық потенциялды қажет етуде. Бүгінгі таңдағы жастардың бойыннан ерекше қасиеттер анағұрлым байқалады.
Саяси, әлеуметтік, экономикалық қайта қалыптасу мен өзгерістердің қарқындылығы қазақстандық қоғамға, қазқстандық жастардың дамуына кейде жағымды кейде жағымсыз әсер етті.

Әдебиеттер:
Всемирная программа действий, касающихся до 2000 года и на последующий период, принятая на 50-й сессии Генеральной ассамблеи ООН 14,12,1995. // Культура мира и демократии. Культура мира. М.1997
Голубков Е.П. Маркетинг / Словарь. М.1998.
Декларация прав и свобод человека // Известия, 2004, 7 сентября.
Демографический энциклопедический словарь. М.2001
Демократизация общества какғ логическое продолжение Стратегии Развития Казахстана до 2030 года. / Сборник материалов региональной научно-практической конференции. Кокшетау, 2003
Казахстанская философия в канун 21 века / Материалы Республиканской научно-теоретической конференции. Алматы, 2004
Ильинский И.М. Молодежь планеты. Концепция молодежи. М,1999.
Информационно-методический бюллетень республиканского семинар-совещания «Формы работы с молодежью промышленных предприятий Казахстана» Костанай, 2000. №6
Абрамова Н.Т. Принципы фундаменталистского идеала и новый образ науки // Философские науки, 2002, №1
Агеев В.С. Межгрупповое взаимодействие. Социально-психологические проблемы. М.,1999.
Боряз В.Н. Молодежь: методологические проблемы исследования. Л.2004.
Бролут Р.А. Формирование познавательных потребностей у студентов. Н.,2001.
Всемирная программа действий, касающихся до 2000 года и на последующий период, принятая на 50-й сессии Генеральной ассамблеи ООН 14,12,1995. // Культура мира и демократии. Культура мира. М.1997
Голубков Е.П. Маркетинг / Словарь. М.1998.
Декларация прав и свобод человека // Известия, 2004, 7 сентября.
Демографический энциклопедический словарь. М.2001

Пән: Социология, Демография
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 28 бет
Таңдаулыға:

ЖОСПАРЫ:

КІРІСПЕ
НЕГІЗГІ БӨЛІМ:

1. ҚАЗАҚСТАНДАҒЫ ЖАСТАРДЫҢ САЯСИ ӘЛЕУМЕТТЕНУІНДЕГІ
ӨЗГЕРІСТЕР
2. ЖАСТАРДЫҢ ҚҰНДЫЛЫҚТАРҒА БЕЙІМДЕЛУІ МЕН ӘЛЕУМЕТТЕНУІ
3. ҚАЗАҚСТАНДАҒЫ ЖАСТАР САЯСАТЫ: МЕМЛЕКЕТТІК ЖАСТАР
САЯСАТЫНЫҢ ҚАЖЕТТІЛІГІ ТУРАЛЫ

Қорытынды
Сілтемелер
Әдебиеттер

КІРІСПЕ

Барлық елдердің жастары, адамдар
ресурсының әлеуметтік өзгерістер,
экономикалық даму және техникалық
прогресс мақсаты дамуында негізгі
әрі басты итермелеуші күш болып табылады.
2000 жылға дейінгі және одан кейінгі
кезеңдерге арналған бүкіләлемдік жастарға
қатысты іс-әрекет бағдарламасы.
БҰҰ 50-ші сессиясының Бас ассамблеясы.

Ғасырлар тоғысындағы Қазақстан жастарының әлеуметтік-
экономикалық хал-ахуалы. Қазіргі кезеңдегі Қазақстаннның жағдайы ескі
құндылықтарды қайта бағалаумен жаңа құндылықтардың пайда болуы уақыт
аралығындағы ерекше қиындықтвардың қалыптасуына алып келіп, түбірлі,
жүйелі-құрлымдық өзгерістермен сиптталады.
Мұндай жағдайда әлеуметтік топтардың қызметтері ескірген конформистік
әдіс тәсілдермен қалып қойған көзқарастар, жармсыз стереотиптерге
байланысты емес, ерекше мағынаға ие болып, шығармашылықпен инновациялық
потенциялды қажет етуде. Бүгінгі таңдағы жастардың бойыннан ерекше
қасиеттер анағұрлым байқалады.
Саяси, әлеуметтік, экономикалық қайта қалыптасу мен өзгерістердің
қарқындылығы қазақстандық қоғамға, қазқстандық жастардың дамуына кейде
жағымды кейде жағымсыз әсер етті.

ҚАЗАҚСТАНДАҒЫ ЖАСТАРДЫҢ САЯСИ ӘЛЕУМЕТТЕНУІНДЕГІ ӨЗГЕРІСТЕР

Қазіргі кезде жастар арасында әлеуметтік-психологиялық факторлардың
психологиялық факторлар, психологиялық климат пен бейімделу, әлеуметтік
өмірге деген қарым-қатнасымен реформаларды бағалауында өз-өзін дамыту мен
анықтауға байланысты маңызды орынға ие. Бұл процестерді екі кезеңге бөлуге
болады. Бастапқы кезеңінде соңғы (онжылдықтың бірінші жартысы) дамудың
барлығын және түгелімен терістеу: басқаша өмір бейнесі, дүниетаным,
құндылықтармен мақсаттар жүзеге асыру орын алды. ХХ ғасырдың 90-жылдары
екігнші жартысында нарықтық қатнастардың қалыптасуы жастрадың санасымен іс-
әр-екетіне жаңаша әсер етті. Осының негізінде олар өз-өзін тануға,
бейімделуге, қоғамдағы орын анықтауға, мақсатын жүзеге асыруға ұмтыла
бастады.
Дегенмен, Қазақстандағы құрлымдық өзгерістер жастардың әлеуметтік
қабаттарына да қоғамның әлеуметтік құрлымындағы жастардың орнына едәуір
өзгерстер енгізді.[1]
Қоғамның күрт қабаттарға бөлінуі ең алдымен жастар арасында мәртебелік
топтық индивидуалдық деңгейдегі және жас ерекшелігі қабаттарының
қалыптасуындағы мықты фактор болды. Бұл жастар арасындағы көптүрлі қарама-
қайшы бөлінушілік пен мазмұндық даму тенденциясының дамуы деңгейімен
түсіндіріледі. Бұл, әрине жастардың қоршаған ортаға қарым-қатынасымен
әлеуметтік белсенділік деңгейін анықтайды.
Жалпы алғанда, бүгінгі күнгі Қазақстандық жастарды әлі толық түрде
қоғамдық әрі экономикалық байланыстары мен қатнастары қалыптасып үлгермеген
мәртебелері түсініксіз мемлекет пен қоғам алдындағы мінтеттемелірінен гөрі
бостандығы көп әлеуметтік топ ретінде қарстырылады.
ҚР Агенттілігінің 1999 жылдың халық санағы берген мәліметтеріне
сүйенсек, тұрғындар 14953100 адамды құраған. Оның ішінде 15-29 жас
аралығындағы азаматтар – 3787700 адамды құраған, яғни жалпы тұрғындардың
25,7 пайызын құрайды. Бүгінгі таңда мұның сандық көрсеткіші анағұрлым өсе
түскен.[2]

1995 жыл мен 2005 аралығынағы тұрғындар құрылымындағы (15-29) жастар
үлесі (жыл басына дейін, пайыздық көрсеткіші)

1995 1996
Толығымен кейде сенімсізбін жауап беруге
қиналмын

ҚР Президенті 23,7 41,2
17 10,6

ҚР Үкіметі 12,4 42,2
28,7 12,1

ҚР Парламенті 11,4 38,9
29,4 15,4

Облыс әкімі 18,7 38,9
23,3 14,1
Аудан әкімі 18,4 35,4
26 15,2

Облыстық
мәсихат 10 31
29,7 23,9

Жоғарыда келтірілген көрсеткіштер жалпы алғанда саяси элита жастар
арасында бас иетін беделге ие емес екенін дәлелдейді.
Жастардың толығымен сенім артатын коэффициентті көрсеткен тұлғасы ҚР
Президенті болса, ең төменгі дауыс алғандар аймақтық билік өкілдері.
Жастар қауымы тарапынан өткір сынға алынғандар қатарына жоғарғы
республикалық деңгейдегі әрі жергілікті билік органдары да еніп отыр.
Көрсеткіштердің төменгі сатысы жастардың белгілі бір жас ерекшелігі
деңгейіне де байланысты, яғни олардың Қазақстанның болашағы ҚР Парламентіне
жаңа сайланған құрамның деңгейіне байланысты деген сенімсіздіктен
туындағаны өз таңдауларының қаншалықты ақталғанын білдіреді дегеннен
шығады. Бұл зерттеу қорытындысымен де дәлелденді. Жастардың саяси
көзқарасын сайлауға дейін зерттегенде анықталғандай, олардың болашақ
Парламент қызметінің нәтижелілігіне үміт артатыны, жас сайлаушылардың
төрттен бір бөлігі болашақ орган өкілдерінің құрамы елдің болашағына әсер
ете алатынын сенімсіз екенін (47,8 пайыз) көрсетсе, 14,4 пайыз жастар
электораттың атына кері пікір айтты.[9]
Бұл көріп отырғанымыздай, сайлауға дейінгі анықталғын көзқарастар
тұжырымы.
Осылайша, жастар сана-сезіміндегі жеке бастың қамын ойлау
(индивидуализация) өсе түскені туралы тезис тағы да расталып отыр, яғни
жастар көбінесе тек өз күшіне ғана сену керек деген пікірді айтады. Билікке
қатысты олардың пікірі биліктік құрылым жастар проблемасына ешқандай назар
аудармайды деген себепті алға тартып, олардың билікке деген сенімсіздігін
дәлелдейді.
Жастардың саяси-билік элитасына қатысты кері қарым-қатынасының басты
себептерінің ішіндегі ең басым түрлері: барлық деңгейдегі биліктің
сыбайластылығы (37,2 пайыз), тұрғындардың саяси белсенсіздігі (31 пайыз),
ҚР Үкіметінің кәсіби еместігі (31,8 пайыз), шенеуіктердің өз орындарында
кәсіби қызметке лайық болмауы (26,7 пайыз) дегенді білдіреді.
Мұндай саяси билік элитасын бағалаудағы алшақтық жастардың саясатты
оның дәстүрлі, таптық-басқарушылық, жеке басқа табынушылық түрлерінде де
жастардың үлесі аз немесе мүлдем жоқтың қасы екенін айтады. Осының
нәтижесінде жстардың билік құрылымынан шын мәнісінде алыстағанын байқатады.
Сонымен, қазіргі ҚР Парламентінде 30 жастағы бірде бір талапкердің болмауы,
облыстық (қалалық) мәслихатта жастар тек 12 депутатқа ұсынылған.[10]
Сондықтан, талдау қорытындысы бойынша, билік біртіндеп жастардан
алшақтағанын, ал жастардың биліктен өздерін ара қашықтықта ұстайтындығын
көрсетті. Жастар үшін бүгінгі күнгі қызметі жас ұрпақтың көңілінен шығатын,
толық сенім артуына лайық бірде-бір мемлекеттік, әлеуметтік, экономикалық
немесе саяси институттың болмай отырғаны анықталды.

ЖАСТАРДЫҢ ҚҰНДЫЛЫҚТАРҒА БЕЙІМДЕЛУІ МЕН ӘЛЕУМЕТТЕНУІ

Экономикалық жән саяси қатынастардағы өзгерістер барлық жүйелердегі
қалыптасқан нормалар, стереотиптер, дәстүрлерге едәуір әсер етіп,
жалпыадамзаттық құндылықтарға ауысу кезеңінде проблемалардың тереңдігі ме
өткірлігін анықтады.
Жастардың әлеуметтену процесі жалпы үш кезеңді басынан кешіреді десек
болады: азаматтық-құқықтық, материалдық-экономикалық және рухани-
дүниетанымдық.
Өтпелі кезеңді басынан өткізіп отырған жастар үшін ең ауыр және ұзақ
мерзімді процесс жеке тұлғаның адамгершіліктік-дүниетанымдық өсіп-жетілуі
болып табылады. Дәл осы кезеңде жеке тұлғаның алдына қойған мақсат-
мүдделері негізінде өмірлік мақсаттарын анықтайтын қабілеті мен жеке
тұлғалық қасиеттерінің қалыптасуында ішкі өзін-өзі дамыту процесі жүзеге
асырылады, бұл әлеуметтік маңызды мақсаттарға жетуде итермелеуші күш
болады.
Жасөспірім топтар өздерінің дүниетанымдық және танымдық-
сезімталдығымен ерекшеленеді, бұл ерекшелік сонымен қатар өте жақын жас
аралығындағы жасөспірімдер мен жастар арасында да аса байқалады. Мәселен,
15-18 жастағылар – таза посткеңестік ұрпақ болса, 20-22 жастағылар әлі де
аралас ұрпақ, бұдан біз жастар тобының мақсаттары мен құндылықтары
арасындағы алшақтықты байқатады.
Жастар сана-сезіміндегі әртүрлі қарама-қайшылықтар бағалау, іс-
әрекеттер, әрекет ету қимылдары, әрі құндылықтық икемделу процесінде едәуір
өзгерістер байқалады.
Жастардың жалпы құндылықтарға икемделуі өтпелі кезеңдегі қазақстандық
қоғам үшін әлеуметтік қатынастардың күрт күрделеніп әрі кең таралуына орай
жастардың көптеген өмірлік икемделуіне де әсер етеді.[11]
Талдау көмегімен жастардың негізгі қажеттіліктері ретінде ірі үш
икемделу құндылықтары анықталды:
Жастардың құндылықтарға икемделуі
(пайыздық өлшеммен)

Қажеттіліктер Өте маңызды Аса маңызды Маңызды
емес емес

Басты қажеттіліктер
Барлық жағдайы жасалған тұрғын үй 80
10,5 3
Жақсы киіну 61
27,3 4
Жақсы тамақтану 81,1
9,6 2,2
Жақсы көріну 66,5
19,9 4,3
Денсаулығы мықты болу 73,6
13,3 4,2
Денсаулықты күтіп-баптау 82,2
8,6 1,6
Сүйікті адамын табу 69
12,7 7,2
Отбасының болуы 74,4
10,7 4,6
Өз-өзіне сенімді болу 84,4 4,3
2,0
Баланы бағып-қағу 76,3
9,4 3,9
Дәулетті өмір сүру 84,8
5,9 1,5
Жеке өмірінің қанағаттанарлық болуы 80,1
7,9 2,4

Үй жағдайының болуы 81,2
8,1 2,4
Ата-анаға қамқор болу 82,0
7,0 2,5
Әлеуметтік қажеттіліктер
Мол қаражатқа ие болу 63,2
23,9 3,6
Білімді болу 76,0
12,2 3,3
Жақсы достарының болуы 78,5
9,6 3,0
Шығармашылық жұмыс істеу 56,0
22,6 9,3
Қызықты адамдармен араласу 56,1
25,7 6,6
Жоғарғы оқу орнына түсу 45,9
26,5 13,3
Жеке бизнесінің болуы 42,8
29,8 14,5
Астанада өз орнын табу 23,8
30,2 31,7
Өзінің тәуелсідігін сезіну 65,9
16,7 5,3
Өз ортасында қадірлі болу 75,9
11,5 2,4
Болашаққа сенімділік 80,2
7,3 2,6
Халық үшін өте маңызды іс жасау 51,1
24,9 9,1
Беделді қажеттіліктер
Беделді кәсіп иесі болу 55,5
23,8 8,3
Қоғамда беделді орынға ие болу 52,2
27,5 8,8
Қолайлы жағдайда өмір сүру 56,3
25,3 8,1
Дүние жүзін аралауға мүмкіндік болу 42,8
31,3 13,8
Көңіл көтеруге мүмкіндігінің болуы 37,9
33,8 16,3
Спортпен шұғылдану 49,3
29,0 11,5
Эстетикалық рахат алу 41,8
29,6 14,9
Өткір сезімдерге бөлену 29,3
32,0 23,3

Біз көріп отырғанымыздай, қазіргі жастар үшін рухани-адамгершілік,
беделдік және материалдық өмірлік мақсаттар аса маңызды.
Жастардың құндылықтарға икемделуін анықтау үшінбарлық үш түрлі
қажеттіліктердің ішіндегі ең маңызды орташа көрсеткіші есептелініп алынды,
құндылықтары тіркелді. Алынған нәтижелер басты қажеттіліктердің ішіндегі
басқалардан ең басым түрін де анықтады (76,9 пайыз). Әлеуметтік және
беделді қажеттіліктер ішіндегі көрсеткіштер 59,6 пайыз және 45,6 пайызды
құрайтынын көрсетті.
Басты қажеттіліктердің өзгелерінен маңыздырақ болуы – заңды құбылыс
болып отыр. Өзінің негізінде ол әлеуметтік және беделді қажеттіліктердің
қалыптасуында белгілі бір деңгейде таңдаулы фактор болып табылады.
Жастардың басты құндылықтарын талдау барысында, жастардың қоғамдық
сана-сезімінде жалпыадамзаттық құндылықтар қажеттілігі жоғарғы деңгейде
екені анықталды: денсаулық материалдық жағдай, ата-анадан тәуелсіздік және
өз-өзіне сенімділік басым болып табылады.
Құндылықтардың көрсеткіштерінің айырмашылығы олардың әлеуметтік
тәжірибесінің аздығымен ерекшеленіп, жас ұрпақтың жас ерекшелігі әрі
туысына қамқор болу секілді дәстүрлі құндылықтар маңызды екендігі
анықталды. Жастар өздерінің ата-аналары алдындағы жауапкершілігін
сезінетінін білдіріп, рухани адамгершілікті жоғарғы сатыға қояды. Мұның
жүзеге асуын өмір көрсетуде.[12]
Жастардың материалдық жағдайға икемделуі олардың өмірлік жоспарын
жүзеге асыру үшін өте қажетті екенін дәлелдеді. Бүгінгі таңдағы жастардың
өмірге бейімделуі мен алдына қойған мақсаттарына жетуі үшін, сондай-ақ
кәсіптік деңгейге әрі сапалы мамандық иесі болу мен беделге қол жеткізуі
әлеуметтік тұрмыс жағдайына байланысты екені анықталды. Әсіресе, жастар
сана-сезіміндегі өзекті құндылық ол қазір де және болашақта да олардың
материалдық жағдайы тек өзіне байланысты кенін туралы сенім бар екені
байқалады.
Жастардың әлеуметтік құндылықтарына әсіресе білім, болашаққа деген
сенімділік, жақсы достарының болуы мен өз достары ортасында беделінің болуы
аса маңызды екені анықталды.
Егер де қайта құру кезеңіндегі жастар үшін әлеуметтік қажеттіліктердің
басым бөлігі достар мен достар арасындағы жақсы қарым-қатынас, шығармашылық
болса, қазіргі жастардың олардан ерекшелігі білімге деген құштарлық пен
болашаққа деген сенімділігінің артып жетістікке ұмтыла түскені байқалады.
Бұл жастардың басты айырмасы жоғарғы өз-өзіне деген сенімділігі мен
индивидуализмімен сипатталады.
Дегенмен, білім алу жастар сана-сезімінде жетістікке қол жеткізу,
табыс пен материалдық тұрмысты көтерудің бірден бір көзі ретінде қарайтыны
анықталды. Сонымен, 45,9 пайыз жастар жоғарғы оқу орнына түсу бұл өзі үшін
аса маңызды деп есептейді екен. Бүгінгі күні білім алу мамандыққа ие болу
үшін ең қоғамдық беделі бар бейімделу болып табылады. Осыдан келіп, біз
жастардың жалпы сана-сезімінде жеке тұлға мәдениеті, білім алу мен
кәсібилік деген ұғымдар арасында байланыстың жоқ екендігі сақталған.[13]
Жастардың басым көпшілігі үшін бүгінгі күні беделді мамандық иесі
болу, қоғамдық беделге ие болу, бақуатты өмір сүруге ұмтылатынын анықталды.
Бақуатты өмір сүру, материалдық тұрмысқа ие болуға деген ұмтылушылықтың еш
әуестігі жоқ, дегенмен кез-келген жолмен, қалайда қол жеткізем деген
адамзатқа қауіпті түсінік жатпаса. Дәл осындай руханилықтың болмауы
материалдық жетістіктің төлем ақысы болатыны өкінішті-ақ. Жастардың тек 41
пайызы эстетикалық тәрбиенің маңызы бар деп жауап берсе, 2,9 пайыз жастар
бос уақытында кітапханаға барған дұрыс, 3,3 пайыз жастар театрға баруды жөн
көретінін айтқан. Қазіргі жастардың бос уақытын өткізуі – телебағдарламалар
көру, туыстарымен қарым-қатынас ең аз мөлшердегі орынды алса, көбінесе олар
көшеде қыдыру, мейрамханалар, бар, дискотекаларға, достармен бірлесіп көңіл
көтеру секілді демалулар жастардың құндылықтарға бейімделуінің деңгейін
анықтап отыр. Жастар театр, кітапханаларға баруын азайтты.
Жастардың бұлайша бос уақытын өткізуі олардың материалдық және
уақыттарының сәйкестілігіне қарай өлшенеді. Сонымен, 46,8 пайыз жастар дем
алып, көңіл көтеру, қызықты іспен шұғылдануға уақыттарының тым аз екендігін
айтады, бұл дегеніміз көпшілік жастардың қосымша жұмыс істейтіндігінен бос
уақыттарының мүлдем болмайтындығы немесе аз болатыныдығын дәлелдейді.
Ал, ауыл жастарының бос уақыттарын тиімді пайдалануы мәселесі аса қиын
екені белгілі. Мәдениет мекемелерді жөндеумен ауыл жастарының мәдени және
құндылықтарға бейімделуін дұрыс қалыптастыруға көмектесе алмағаны белгілі.
Ауыл жастары әлеуметтік мәдени сипаттағы мекемелердің жетіспейтінін қатты
байқап зардап шегуде. Мұндай мекемелердің жетіспеуі олардың қызығушылықтары
мен рухани және адамгершілігінің дамуына өз септігін тигізе алмайды.[14]
Сонымен, қоғамдық дамудың ұлттық және әлемдік тенденциялары жастарға
жағымды әрі жағымсыз әсер қалдыруда. Жастардың өз-өзін дамытуында бұл
қарама-қайшы сипатқа ие. Құндылықтардың дәстүрлі және модернистік жүйесі
белгілі бір деңгейде өз-өзімен сәйкес емес. Жастардың құндылықтарға
бейімделуінде индивидуалдылық, жеке тұлғаның өз тұрмысын көтеруге ұмтылу
сенімділігі маңызды орынға ие.
Әрбір елдің, бүкіл әлемдік қауымдастықтың тұтас болашағы жастармен тікелей
байланысты. Жастар мен қоғам үнемі өзара тығыз байланыста. Бүгінгі жастар
білім ала отырып әрі өмірлік тәжірибе жинақтай отырып, өздерінің жинақтаған
өмірлік ақыл-ой тәжірибелерін ертеңгі жаңа ұрпаққа беретін белсенді
итермелеуші күшке айналады. Сондықтан да, бүгінгі жастар, болашақтағы
есейген азаматтар әрбір қоғамның құнды байлығы мен қазынасы болып табылады.
Әрбір өмірге қабілетті әрі дамушы қоғам үшін барлық ұрпақтардың өзара
үзілмейтін байланыстары, өзара түсіністік пен өзара іс-әрекеттері ерекше
маңызды. Бұл қазіргі ұрпақтардың алдында кездесетін қиындықтарына қарсы
қоғам тұрақтылығының кепілі болып табылады. [15].
Қазіргі жас ерекшелігі шекарасындағы жастар ұғымына енетін жастар
көптеген еуропалық елдерде, оның ішінде АҚШ пен Жапонияда 13-14 жастан
бастап 29-30 жас аралығындағылар. Онда да әр елде әртүрлі көзқарастар
қолданылады: Ұлыбритания мен Нидерландыда жастар ерекше топқа бөлінбейді,
қайта 0-25 жас аралығындағы балалар жас ерекшеліктерімен бірлесе
қарастырылады. Мұндай көзқарастың жағымды әрі жағымсыз жағы да бар: балалар
және жастар саясатының тығыз өзара қарым-қатынасы қамтамасыз етіледі,
сонымен қатар осы салалар арасындағы күштердің теңдей таратылмау мүмкіндігі
де пайда болады. Испанияда жастар 14-30 жас аралығында анықталады, кейде 32-
34 жас аралығының шекарасымен араласа береді. Бұл факт дәл осы жастан
бастап жас испандықтардың жеке, экономикалық тәуелсіз өмір сүре бастауымен
түсіндіріледі. Осылайша, жастар ұғымы тек жас ерекшелігі айырмашылығымен
ғана анықталмайды [16].
Әлемдік қауымдастық жас ұрпақтың тағдырына қатысты едәуір мазаланады,
себебі көп елдерде әлеуметтік тұрғыда ерекшеленген топты құрайтындар жастар
болып табылады. Бәрінен бұрын жастардың рухани өмірі мен бейімделуі
анағұрлым қауіп төндіріп, мазасыздандырады.
Әлемдік қауымдастық деңгейінде жастар саясатын талдау мен жүзеге
асыруда халықаралық ұйымдар, әсіресе Біріккен Ұлттар Ұйымы (БҰҰ) мен
Біріккен Ұлттар Ұйымының білім беру, ғылым мен мәдениет салалары бойынша
(ЮНЕСКО) маңызды роль атқарады. 1965 жылы БҰҰ Бас Ассамблеясымен Жастар
арасындағы бейбітшілік, халықтар арасындағы өзара сыйластық пен өзара
түсінушілік идеалдарының таралуы туралы Декларация қабылданды. 1985 жылы
БҰҰ Халықаралық жастар жылы болып жарияланып, Жастарға қатысты болашақты
жоспарлау мен келесі шараларға сәйкес шараларды жүзеге асыруға байланысты
жетекші қағидалар қабылданды. [17].
БҰҰ Бас Ассамблеясының резолюциясына сәйкес 1995 жылғы 14
желтоқсанында жастарға қатысты, 2000 жылға дейін және одан кейінгі жылдарға
арналған Бүкіләлемдік іс-әрекет бағдарламасы қабылданды.
Жастар туралы халықаралық құжаттардың арасында 1997 жылы 12 қарашада
ЮНЕСКОНЫҢ Бас конференциясының 29 сессиясында қабылданған Болашақ ұрпақтар
алдындағы қазіргі ұрпақтардың жауапкершілігі туралы Декларация маңызды
болып табылады. Онда қазіргі жастар алдында қазіргі және болашақ
ұрпақтардың қажеттіліктері мен қызығушылықтары ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.