Қарастырылатын аудан сипаттамасы
Пән: Геология, Геофизика, Геодезия
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 24 бет
Таңдаулыға:
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 24 бет
Таңдаулыға:
КІРІСПЕ
Электр энергия қолайлы әрі, арзан энергия түріне жатады. Электр энергиясының кең таралуына оның оңай өндірілуі, түрлендірілуі және өте алыс қашықтықтарға жеңіл берілетіні әсер етті. Электр энергиясын жеткізу жүйесінде, электр энергиясын түрлендіруге және таратуға арналған электр қосалқы станцияларының маңызы зор. Сондықтан білікті маман даяарлауда электр қосалқы станцияларының жұмысына мән берілуі ең маңызды кезең.
Қосалқы станцияларды жобалаған кезде типтік шешімдерді, сұлбаларды және элементтерді пайдалана отырып, қосалқы станция жабдықтарын бірінғайлауға әкеледі, де соның нәтижесінде оның күтімі мен жобалау құны арзандайды. Алайда қосалқы станцины жобалау кезінде оның орнатылатын орны, тағы да басқа көптеген шарттар қатерге алынады.
Өнеркәсіп пен ауыл шаруашылығының дамуы энергия тұтынуымен тығыз байланысты.Электр энергиясының тұтынушыларын электр энергиясымен қамтуда ең негізгі қорек көзі энергожүйелері, оған қоса энергия көздері бар өндірістік кәсіпорындарболып қалуда.
Қазақстанның барлық тепе-теңдігі бойынша өндірістің меншікті салмағы шамамен 70% құрайды, осыған байланысты өндірістік кәсіпорнын электрмен жабдықтау үлкен көз қараспен қарайды. Сондықтан электр күшін қабылдайтын құралдардың басты сұранысын қанағаттандыру үшін, еліміз бойынша энергия жүйесінен алынатын барлық электр энергиясын таратуға және тұтынуға арналғанжүйелер мынадай жағдаймен құралады.
Электрлік жүйесінің өзінен басталатын біріккен электр станциялар, электрлік және жылулық желісімен бірігіп істелетін өнеркәсіп электр энергиясымен жіберу және тарату.Елдердің бірдей энергия жүйесіне үлкен сұранысына, өнеркәсіптің даму жағдайымен өндірістік кәсіпорынның электр жабдықтау әдістеріне жаңалық ендіруге, үлкен масштабтар бойынша диспетчерлі істелетін өнеркәсіпті енгізуге
Электрлік желілердің негізгі міндеті тұтынушыларды электрмен қамтамасыздандыру. Бұл қорек көзінен электр энергиясының берілісі мен тұтынушылар арасында оларды тарату деген мағына береді.
Ауданның энергетикасының дамуы, энергия жүйелері арасындағы байланыстарды күшейтуэлектрэнергетикалық объектілер, соның ішінде кернеуі 110 кВ болатын электр желілерініі құрылысының кеңейтілуін талап етеді.
Электрлік желілердің негізгі міндеттерінен электрмен жабдықтаудың жеткілікті сенімділігін қамтамасыз ету керектігі байқалады. Тәжірибе жинақтаудан электрлік желілері элементтерінің барлығы дерлік кейде істен шығуы мүмкін. Желіні пайдаланудың тиісті сапасы кезінде климаттық жағдайдан істен шығуы мүмкін.
1 НЕГІЗГІ БӨЛІМ
1.1 Қарастырылатын аудан сипаттамасы
Облыста электр энергиясын беру кернеулері 220, 110, 35, 10 және 0,4 кВ болатын электрлік желілері бойынша жүзеге асырылады. 220 кВ желілерін пайдалану облысында ЗАО КЕООС және АҚ КРЭК айналысады. ЗАО КЕООС пайдалануда болатын ВЛ 220 кВ ұзақтылығы 1035 км құрайды. Пайдаланылатын АО КРЭК барлық кернеулердің электрберілісі желісі трассаларының ұзақтылығы 2014 жылдың 1 қаңтарында 12 632 км құрайды. Оның ішінде ауа ЛЭП келесідей кернеуде
220 кВ - 220 км
110 кВ - 938 км
35 кВ - 3008 км
6 и 10 кВ - 4947 км
0,38 кВ - 3306 км
Кабельді ЛЭП 6 и 10 кВ - 163 км
0,38 кВ - 50 км
АҚ КРЭК электр желілерінде 860,2 МВА жиынтық қуаттылығымен 2206дана санында барлық кернеудің трансформаторлы Қосалқы станциятері пайдаланылады, соның ішінде:
220 кВ кернеулі - 115 МВА жиынтық орнатылған қуатымен 4 бірлік; 110 кВкернеулі- 58,8 МВАжиынтық орнатылған қуатымен 7 бірлік;
Н3510(6)) кВкернеулі - 352,6 МВА жиынтық орнатылған қуатымен 104 бірлік;
10(6)0,4 кВкернеулі - 333,3МВА жиынтық орнатылған қуатымен 2087 бірлік;
350,4 кВкернеулі- 0,52 МВА жиынтық орнатылған қуатымен 4 бірлік.
Қазіргі уақытта АҚ КРЭК 20 жыл бұрын пайдалануға берілген
электрберіліс желілерінің 38,7 % және осы уақытта пайдалануға енген трансформаторлы Қосалқы станциятердің 52,0 % пайдаланылады. Кернеулері 35 және 110 кВ болатын электрберіліс желілері негізінен темірбетон тіреулерінде құрылған (3571 км, немесе 90,5%) және темірбетонқосымшасында ағаш бағаналары тіреулерімен жасалған, ал қалған 262,7 км металды тіреулерде орындалған.
1.2 Ауданның географиялық сипаттамасы
Облыс Сырдария өзенінің төменгі ағысында Арал көліненшығысқа қарай орналасқан, негізінен Тұран ойпаты шекарасында (биіктігі 50-200 м). Сырдарияның сол жағалауы - Жанадария және Қуандария құрғақ арнасымен кесіп өтетін Қызылқұм төмпешікті - тізбекті кеңкөлемді кеңістік; оң жағалауы бойынша қыраттар (Егізқара, 288 м), құм аймағы (Арысқұм және т.б.), топырқты терең емес шұңқырлар кездеседі. Солтүстікте дөңді құм аумағы (Төменгі Барсук және Арал маңындағы Қарақұм). Қызылорда облысы аралығында шеткі оңтүстік-шығысқа Қаратау жотасының солтүстік-батыс тарамдары жатады (биіктігі 1419 м дейін). Климаты континентті, жылы, қысқа және аз қарлы қыс және ұзақ ыстық пен құрғақ жазбен құрғатылған. Солтүстік-батыста шілденің орташа температурасы 25,9 °С, оңтүстік-шығыста
°С, қаңтар сәйкесінше -- 3,5 °С және -- 19,8 °С. Арал теңізінің жағалауында солтүстік-батыста түнба мөлшері шамамен 100 мм (Қазақстанда төмен), Қаратау жотасының оңтүстік-шығысында 175 мм дейін. Қызылорда облысы шекарасына Арал теңізінің солтүстік-шығыс жартысы жатады. Жалғыз ірі өзен - кең балшықтанған атырау мен ағыстар мен жағалау көптігімен, қатты иректелген арнамен шамамен 1 мың км ұзындықта оңтүстік- шығыс облысының орталық бөлігі арқылы солтүстік-батысқа ағатын Сырдария. Өзен жағалауын су тасқынынан сақтау үшін бөгеттер құрылған; 1956 жылы Сырдария өзенінде Қызыл Орда бекінісі құрылды; 1958 жылы Жаңадария арнасы бойынша жайлауды суландыру және алаңды суару үшін өзендер суы жіберілген. Жазға қарай құрғайтын тұзды көлдер көп (Жақсы Қылыш, Қамыслыбас, Арыс және т.б.); Купек және Терескен көлдерінде - емдеу балшықтары. Қызылорда облысы шекарасында солтүстік-шығысына Сарысу өзен сағасы кіреді.
Сурет 1.1 - Қызылорда облысы
Аймақтың айтарлықтай бөлігі өсімдіктері жойылған құммен; жусанды бетегелі бекітілген топырақта; ал көктемде сораң өсімдік, ал қоңыр және сұртопырақты құмайт және сортаң жерде құбылмалы;құм арасында бәсеңдегенде таспашөптер, жүзгіндер, бидайық түрлері бар. Дөңесті құм ақ сексеуіл, жыңғыл, теріскен, биюргун, жусанмен бекітілген. Сырдария алқабында шөгінді шабындық, жиі тұздалған жер, тоғайлы орман және бұтақтармен шабындық өсімдікпен жабылған (тал, тораңғы және жиде), саға мен жағалауда -қамыстар өскен.
1.3 Тұтынушылар мен қорек көзінің сипаттамасы
Қызылорда облысының аймағы тұрғындардың 226 мың км22004 жылдың 1 қаңтарына 603, 4 мың адам құрайды, соның ішінде: қалалық тұтұрғындар 367,8 мың адам (61%), ауылдық - 235,6 мың адам (39%). Аудандар саны - 7, қала - 4, қала типті ауылдар - 12, ауыл аймақтары - 77, ауыл - 257. Қызылорда облысының 273 елді мекен ішінен 5еуі ғана дамуыдың жоғарғы потенциалына ие, 152 орташа потенциал, 111 -әлсіз және 5 ауыл қолайсыз экологиялық жағдайлар салдарынан дамудың потенциалына ие емес.
Қызылорда облысы Сырдария өзенінің төменгі ағысы бойынша және шөл аймағында орналасқан және Арал теңізінің солтүстік-шығыс жағалауының айтарлықтай бөлігін алып жатыр.
Аудан
2015ж
2017 ж
2020 ж
2025 ж
Барлығы
194 379
203 490
216 700
235 600
Оның ішінде: қалалық мекен
177 590
186 580
199 610
219 130
ауылдық мекен
16 789
16 910
17 090
16 470
Арал ауданы
Барлығы
69 116
71 480
74 915
78 680
Оның ішінде: қалалық мекен
42 981
45 160
48 310
53 030
ауылдық мекен
26 135
26 320
26 605
25 650
Жалағаш ауданы
Барлығы
40 284
41 110
42 540
43 190
Оның ішінде: қалалық мекен
14 446
15 180
16 240
17 820
ауылдық мекен
25 838
25 930
26 300
25 360
Жаңа қорған ауданы
Барлығы
69 205
70 660
72 790
73 490
Оның ішінде: қалалық мекен
22 087
23 205
24 825
27 250
ауылдық мекен
47 118
47 460
47 965
46 240
Қазалы ауданы
Барлығы
70 360
72 640
75 975
79 400
Оның ішінде: қалалық мекен
41 000
43 070
46 085
50 590
ауылдық мекен
29 360
29 570
29 890
28 810
Қармақшы ауданы
Барлығы
46 242
47 670
49 750
51 750
Оның ішінде: қалалық мекен
25 193
26 470
28 320
31 090
ауылдық мекен
21 049
21 200
21 430
20 660
Сырдария ауданы
Барлығы
38 975
39 640
40 620
40 490
Оның ішінде: қалалық мекен
8894
9340
10 000
10 970
ауылдық мекен
30 081
30 300
30 620
29 520
Шиелі ауданы
Барлығы
75 248
77 020
79 610
81 000
Оның ішінде: қалалық мекен
28 328
29 760
31 840
34 955
ауылдық мекен
46 920
47 260
47 770
46 045
Қызылорда облысы
Барлығы
603 809
623 710
652 900
683 600
Оның ішінде: қалалық мекен
360 519
378 760
405 230
444 845
ауылдық мекен
243 290
244 950
247 670
238 755
Кесте 1.1- Аудандар тізімі
2014 жылдың 1 қаңтарына қызылорда облысында тіркелді:
а) 217 ауылшаруашылық кәсіпорындары, оның ішінде
мемлекеттік шаруашылығы 2
серіктестіктер 173
акционерлі қоғам 26
өндірістік ұжым 16;
б) 728 арнайы крестьян шаруашылығы, оның ішінде
егіншілік 570
мал шаруашылығы 139
егін-мал шаруашылығы 19
в) үй шаруашылығы.
АҚ КРЭК негізінен электр энергиясын КЕООС желісі арқылы сатып алады, және электр энергиясының бөлігі Қызылорда ЖЭО-6 жасалады. Ауыл шаруашылығының күтілетін перспективті сұрауын электрэнергиясына бағалау үшін 2015 жылға дейінгі кезеңде Қазақстан Республикасының өнімділік күшті орналастыр мен дамыту сұлбасы материалдарында көрсетілген ауыл шаруашылықты дамытудың болжау көрсеткіштері мен статистика бойынша облыстық басқарманың есептік мәліметтері пайдаланылған.
Ауыл тұтынушылары құрамына жатады:
ауылдық аймақта тұратын халықты қамтитын коммуналды-тұрмыстық сектор;
ауыл шаруашылығының өндірісітік секторы (шаруашылық объектілері);
ауыл аймағында орналасқан ауылшаруашылығы өнімін қайта өңдеу бойынша өзге ұсақ кәсіпорындар;
коммуналды-тұрмыстық сектор электрді тұтыну сипаты бойынша тұрмыстық (үй іші және үй жанында электрді тұтыну) және қоғамдық- коммуналды тұтынушылар (әлеуметтік сала, инфрақұрылым) деп бөлінеді.
Жылдық электрмен тұтынуды болжау үшін нормативті әдіс (тура есеп) қолданылды. Осы әдіс бойынша қарастырылды:
ауыл халқының саны, мал басы мен құстар туралы сенімді сандық ақпарат;
ауыл шаруашылығы технологиялық үрдістеріне электр энергиясы шығынының бекітілген нормасы;
электр энергиясын тұрмыстық пайдаланудың алдын ала деңгейі, сонымен қатар мәдени-тұрмыстық және қоғамдық қызмет ету саласында оны пайдаланудың көлемі.
Нормативті әдіс негізделген:
Коммуналды-тұрмыстық қажеттіліктер - электртұрмыстық приборларының дәстүрлі жинағымен ауыл халқын қамтумен пәтеріші қажеттіліктерге арналған (тұрғын үй, бір ауыл тұрғыны үшін) электр энергиясы шығынының орташа нормасы, сонымен қатар коммуналды- тұрмыстық қызмет ету саласында электр энергиясы шығынының орташа нормасында;
- Өндірістік қажеттіліктерге - ауыл шаруашылық өндірістік үрдістері мен үлгілік жобалардың технологиялық карталары негізінде жасалған электрэнергияның жалпыөндірістік шығынының орташа меншікті нормасында (мал және құс басы, өнім бірлігіне).
Өндірістік үрдістерге электрмен тұтынудың негізгі саласы (60%) мал шаруашылығы болып табылады. Ауылдық жерлерде қайта өңделетін кәсіпорындардың өндірістік қажеттіліктерге электрэнергияны тұтыну ауыл шаруашылығы өндірістік қажеттіліктерге жалпы тұтынудан 25% құрады. Қызылорда облысында электрэнергияны тұтынудың жалпы шығыны, сонымен қатар қорек көзінің 10 кВ центрі шиналарында максималды жүктеменің өсуі 1.2 кестеде келтірілген.
Кесте1.2 -Электр энергия шығындары
Электр энергия шығындары
Электр энегияның тұтынылуы, млн. кВт-сағ
Максималды жүктеме, мың. кВт
2015
ж
2017
ж
2020
ж
2015
ж
2017
ж
2020
ж
Жалпы шығын
782
1250
1440
Пайдалы жіберілім
679
1137
1335
147
280
320
Оның ішінде:
өндірістік
530
768
910
115
165
200
ауыл тұтынушылары
11
190
220
11
65
70
көлік және байланыс
45
64
71
7
10
12
Қалалық түрдегі ауылдар мен қалалардағы коммуналды- тұрмыстық қажеттіліктер
93
115
134
14
18
20
Техникалық шығындар (нормативті)
57
-
Коммерциялық шығындар
46
-
-
-
-
Кесте мәліметтері бойынша, 2015 жылы электрэнергияның жіберілмейтін шығыны коммерциялық жоғалымдар деп аталатыны көрініп тұр. Электр энергиясы шығынын есептегенде және оны төлеуде тәртіп жүргізу керек.
Болашақта ауыл тұтынушыларыны электр энергиясын пайдалану Қызылорда облысы бойынша жалпы тұтынудан 15% құрайды.
1.4 Жаңа ӘЖ және қосалқы бекет ғимараттар қажеттілігін негіздеу
Кернеуі 110 кВ болатын электр желілерінің дамытудың негізгі техникалық бағыттары және 2015 жылға дейін перспективамен 2010 жылға дейінгі кезеңде Қазақстан Республикасының Бірлік энергетикалық жүйесінің
даму Бағдарламасына сәйкес төменде қабылданған, 2003 жылы ҚР арнайыландырылған энергетикалық институттармен орындалған:
электр желілерін ары қарай дамытуды 110 кВ кернеулі желілерді ары қарай дамытуға жағдай жасайтын және электр энергиясы трансформациясының санын азайтатын 110, 10, 0,38 кВ кернеулі жүйелерді пайдалану арқылы 220, 110, 35, 10, 0,38 кВ кернеулі құрылған жүйелерде жүргізуге болады.
10кВ желілері әрекетінің радиусын қысқарту мақсатында 35 және 110 кВ Қосалқы станцияі санының өсуі.
35 және 110 кВ желілерінің құрылуы қорек көзінен кез келген тұтынушы үшін артық электрмен жабдықтауды қамтамасыз ету мүмкіндігі болатындай жасалды. Бұл шарт 35 және 110 кВ желілерінің негізі бір Қосалқы станция шиналарының түрлі секциялары немесе түрлі торапты Қосалқы станциятерінен артық қоректенудің автоматты енгізілуімен 35 және 110 кВ біртізбекті магистралды өзара сақталған желілерді құрайды.
Қосалқы станциятерді техникалық құралдандыру және қайта құру, кеңейті, құрылысы кезінде пайдалану жүктемемен кернеуді автоматты реттеу құрылғысымыен трансформаторлыр, сонымен қатар осындай трансформаторлармен 35 және 110 кВ жоғары кернеулі Қосалқы станциятерді қамтамасыз ету.
автоматтандыру, телесигнализация, телебасқару құралдарымен электр желілерін жабдықтау
жөнсіз деп табылған техникалық немесе экономикалық шарты бойынша пайдалану, электр желілері объектілерін уақытылы ауыстыру.
автоматты секцияландырылған ажыратқыштар және пункттермен АВР зақымданудың орнын фиксациялау және аварияға қарсы автоматика құрылғыларымен 10, 35, 110 кВ кернеулі желілерді жабдықтау.
құнарлы жерлер және ауыр метеожағдайлармен аудандарда жауапты тұтынушыларды қоректендіру үшін кабельді желілерді пайдалану.
жауапты электрқабылдағыштарды сақтау қорегінің автономды көзін пайдалану
Электр энергияның жаңартылатын көздерін пайдалану.
Схеманы орындау кезінде келесідей қабылданған кернеудің жіберілетін ауытқуларына сәйкес электр қондырғылары құрылғылары Ережесіне сәйкес электр энергиясы сапасына қойылатын талаптар саналады:
Қалыпты режимде электрқабылдағыш қысқышында -- +-5 %, авариядан кейінгі режимде қалыпты режим кернеуіне қатысыбойынша 5% кернеу төмендеді.
2 ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ БӨЛІМ
2.1 Желінің перспективті сызбасын талдау
Тұтынушыларды электрмен жабдықтауды қамту үшін жаңа, жобаланған Оңтүстік Қосалкыі станцияі шығатын қорек көзі әрекет етуі керек. Бұл Қосалқы станцияті жасап тұрған желіге тиімді жағдайда қосу керек, осы жобаның тиімділігі мен қажеттілігін негіздеу керек және негізгі экономикалық көрсеткіштерді есептеу керек.
Бастапқы мәліметтер: желінің параметрлері мен конфигурациясы (қуаты, Қосалқы станция сызбасы, желі өткізгіштерінің қимасы және кернеу), жаңа пункттердің географиялық орналасуы, электр энергиясын тұтынушылар туралы мәліметтер, сонымен қатар қорек көзі туралы мәліметтер (түрлі режимде шиналарда кернеу, түрі, генератор қуатының коэффициенті). Осыдан шыға келе, электрлендірілген ауданды, жаңа тұтынушыларды және қорек көзін сипаттау керек, өзіндік құны мен осы жобаның мақсатын анықтау қажет.
Сурет 2.1 - Ауданның 110 кВ желісін ауыстыру сызбасы
Жаңа қосалқы станцияті жобалау кезінде жоғарыда көрсетілген шығындардың нормасынан асатын шығындарды айтарлықтай азайтуға және осы жүйенің әлсіз жерлерін көрсетуге мүмкіндік беретін 110 кВ қоректену желісінің жұмыс режимі қарастырылады.
2.2 Аймақта қосалқы станциялардың есептеу жүктемелерін анықтау
Қарастырылып отырған ауданның жүктемелерінің өсуі және жүйе дамуы кезінде жүктемелерді білуі қажет. Қосалқы станциялардың жүктемелерін 2.1 кестеге енгіземіз.
Кесте2.1-Түйіндер нөмірі
Түйіндер нөмірі
Атауы
Есептік жүктеме
Р, МВт
0, МВар
2
Октябрь
2,1
1,1
3
III - Интернационал
2,2
1,5
4
Аккум
3
1,8
5
Болат
1,8
0,8
7
Қара өзек
4,2
1,5
8
Бидай көл
3
1,8
9
Терең өзек
2,3
1,8
10
Батыр
2,1
1,1
Қосалқы станциятерді жобалау аудан бойынша және бөлек бөлек энергия торабы бойынша қуат балансын қамтамасыз етудің мүмкіндігін тексеру керек. Қуат балансы электр энергияның жеткілікті мөлшерінде тұтынушыларды қамтамасыз ету үшін қажет. Қорек көзінің қуаты тұтынушылар жүктемесінің белсенді жиынтық қуатын жабуы керек. Қорек көзі қуатты энергия жүйенің шиналары болып табылады және осндықтан да белсенді қуат балансы тұтынушылар жұмысының барлық режимінде бақыланады. Дипломдық жоба тапсырмасында жүктеме торабында белсенді максималды қуатының мэні келтіріледі, соsφ немесе tgφ максималдыжүктеме режимі үшін, максималды Рт және максимум пайдаланатын уақыт Тт.Осы мәліметтерді пайдалана отырып, максималды жүктемелеррежимдеріне арналған сәйкес тораптарда реактивті және толық қуатын табу керек.
Төменгі кернеудегі шиналарында қолданатын реактивті қуат :
(2.1)
мұндағы, Р - жүктеменің активті қуаты, МВт;
Сәйкесінше әрбір түйін үшін төменгі кернеудегі шиналардың реактивті қуаттарын есептейміз. Тораптардағы төменгі кернеулі шиналардағы қуаттың орташа коэффициенті cosφ = 0,93, тең, ол tgφ = 0,4 сәйкес. Барлық тораптардағы қамтамасыз ететін құралдардың қондырғысын алдын ала қарастыру керек. Олардың қуатын мына формула арқылы анықтаймыз:
(2.2)
мұндағы, Р - максимал режидегі жүктеме қуаты, МВт; м
tgφ сәйкесінше жүктемеге берілген қуат коэффициенті,
Әрбір түйін үшін қамтамасыз етілетін қондырғылардың қуатын сәйкесінше есептейміз. Тораптардағы төменгі кернеулі шиналардың реактивті қуаты:
(2.3)
мұндағы,
Qрl - і-нші жүктемедегі реактивті қуат, Мвар ;
Qkуl - қамтамасыз етілетін қондырғылардың реактивті қуаты, Мвар.
Төменгі кернеулі шиналардың реактивті қуатын әрбір түйін үшін сәйкесінше есептейміз.
Тораптардағы толық қуат:
(2.4)
Әрбір түйін үшін толық қуатты сәйкесінше есептейміз.
2.3 Өткізгіштер қимасын таңдау
Өткізгіштер қимасын таңдау критерийі келтірілген шығындардың минимумы болып табылады. Жаппай құрылыс желісін жобалау практикасында өткізгіштер қимасын таңдау техника экономикалық есептеулерге салғастырмалы емес, қалыпты жалпыланған көрсеткіштер бойынша жүргізіледі. Қазіргі уақытта 35-750 кВ ауа желілерін жобалау кезінде осындай көрсеткіштер ретінде ВЛ конструкциясын сәйкестендірумен анықталған түрлі кернеулер ВЛ үшін өткізгіштің әр маркасының экономикалық токты интервалдары қолданылады. Өткізгіштің таңдалған қимасы қыздыру арқылы жіберілген ток жүктемесі бойынша тексерілуі керек:
Ір=Ідоп(2.5)
мұндағы, Ір - есептелуші ток;
Ідоп - ұзақ жіберілген ток
(2.6)
Желі аумағындағы токтың анықталуы:
мұндағы, 8 - Аккум - Болат аумағындағы қуат;
Иn- номиналды кернеу;
Шыққан өлшемдерді (2.6) қоямыз:
Алынған мәліметтерді 2.2 кестеге енгіземіз:
Кесте2.2 - Таңдалған сымның есептік мәліметтері
Сымның
маркасы
Үзындығы, 1, км
Есептік ток, Ір, кА
Активті
меншікті
кедергі,
Го,
Омкм
Реактивті
меншікті
кедергі,
х0, Омкм
Активті
өткізгіштік,
Ь0, 10[-4],
смкм
Рұқсат
етілген
ток,
Ідоп, [А]
АС-
12019
22
0,011
0,249
0,427
0,027
390
2.4 Трансформатор қуаты мен санын таңдау
Электр бекеттерінде және Қосалқы станциятерде құрылғанкүш трансформаторлары бір кернеуден екіншісіне электр энергияның түрленуіне арналған. Үшфазалы трансформаторлар кеңінен қолданылған, себебі ондағы шығындар 12-15% төмен, ал осындай жиынтық қуаттағы үш бірфазалықтрансформаторлар тобына қарағанда белсенді материалдар шығыны мен құны 20-25% аз. Трансформатор қуаты келесі формула бойынша таңдалады:
(2.7)
мұндағы, Sнагр - типотрансформатордың типтік қуаты.
Трансформаторлар мен автотрансформаторлар жүктемемен кернеудің құрылған реттелуімен қабылданады.
8т = 2,521,4 = 1,8 МВА
ТМН-6300110 жүктемесін арттыруға перспективті трансформатор таңдаймыз Sном = 6,3МВА.
Қосалқы станциятердің басқа да трансформаторларын есептеу жоғарыда келтірілгендерге ұқсас орындалады.
Алынған мәліметтерді 2.3 кестеге енгіземіз:
Кесте 2.3- Трансформатордың паспорттық берілімдері
Пунк т №
Трансформат ор түрі
Қ.т.
кернеуі,
∆Uк%
Қ.т. шығыны ∆РК, кВт
Бос
Жүрістің
активті
шығын
ы, ∆Рб.ж
кВт
Бос
жүрісті
ң
реактив
ті
шығын
ы,
[∆]Qб.ж,
кВар
Актив
ті
кедерг
і, Rт, Ом
Реактив
ті
кедергі,
Хm, Ом
1
ТМН - ... жалғасы
Электр энергия қолайлы әрі, арзан энергия түріне жатады. Электр энергиясының кең таралуына оның оңай өндірілуі, түрлендірілуі және өте алыс қашықтықтарға жеңіл берілетіні әсер етті. Электр энергиясын жеткізу жүйесінде, электр энергиясын түрлендіруге және таратуға арналған электр қосалқы станцияларының маңызы зор. Сондықтан білікті маман даяарлауда электр қосалқы станцияларының жұмысына мән берілуі ең маңызды кезең.
Қосалқы станцияларды жобалаған кезде типтік шешімдерді, сұлбаларды және элементтерді пайдалана отырып, қосалқы станция жабдықтарын бірінғайлауға әкеледі, де соның нәтижесінде оның күтімі мен жобалау құны арзандайды. Алайда қосалқы станцины жобалау кезінде оның орнатылатын орны, тағы да басқа көптеген шарттар қатерге алынады.
Өнеркәсіп пен ауыл шаруашылығының дамуы энергия тұтынуымен тығыз байланысты.Электр энергиясының тұтынушыларын электр энергиясымен қамтуда ең негізгі қорек көзі энергожүйелері, оған қоса энергия көздері бар өндірістік кәсіпорындарболып қалуда.
Қазақстанның барлық тепе-теңдігі бойынша өндірістің меншікті салмағы шамамен 70% құрайды, осыған байланысты өндірістік кәсіпорнын электрмен жабдықтау үлкен көз қараспен қарайды. Сондықтан электр күшін қабылдайтын құралдардың басты сұранысын қанағаттандыру үшін, еліміз бойынша энергия жүйесінен алынатын барлық электр энергиясын таратуға және тұтынуға арналғанжүйелер мынадай жағдаймен құралады.
Электрлік жүйесінің өзінен басталатын біріккен электр станциялар, электрлік және жылулық желісімен бірігіп істелетін өнеркәсіп электр энергиясымен жіберу және тарату.Елдердің бірдей энергия жүйесіне үлкен сұранысына, өнеркәсіптің даму жағдайымен өндірістік кәсіпорынның электр жабдықтау әдістеріне жаңалық ендіруге, үлкен масштабтар бойынша диспетчерлі істелетін өнеркәсіпті енгізуге
Электрлік желілердің негізгі міндеті тұтынушыларды электрмен қамтамасыздандыру. Бұл қорек көзінен электр энергиясының берілісі мен тұтынушылар арасында оларды тарату деген мағына береді.
Ауданның энергетикасының дамуы, энергия жүйелері арасындағы байланыстарды күшейтуэлектрэнергетикалық объектілер, соның ішінде кернеуі 110 кВ болатын электр желілерініі құрылысының кеңейтілуін талап етеді.
Электрлік желілердің негізгі міндеттерінен электрмен жабдықтаудың жеткілікті сенімділігін қамтамасыз ету керектігі байқалады. Тәжірибе жинақтаудан электрлік желілері элементтерінің барлығы дерлік кейде істен шығуы мүмкін. Желіні пайдаланудың тиісті сапасы кезінде климаттық жағдайдан істен шығуы мүмкін.
1 НЕГІЗГІ БӨЛІМ
1.1 Қарастырылатын аудан сипаттамасы
Облыста электр энергиясын беру кернеулері 220, 110, 35, 10 және 0,4 кВ болатын электрлік желілері бойынша жүзеге асырылады. 220 кВ желілерін пайдалану облысында ЗАО КЕООС және АҚ КРЭК айналысады. ЗАО КЕООС пайдалануда болатын ВЛ 220 кВ ұзақтылығы 1035 км құрайды. Пайдаланылатын АО КРЭК барлық кернеулердің электрберілісі желісі трассаларының ұзақтылығы 2014 жылдың 1 қаңтарында 12 632 км құрайды. Оның ішінде ауа ЛЭП келесідей кернеуде
220 кВ - 220 км
110 кВ - 938 км
35 кВ - 3008 км
6 и 10 кВ - 4947 км
0,38 кВ - 3306 км
Кабельді ЛЭП 6 и 10 кВ - 163 км
0,38 кВ - 50 км
АҚ КРЭК электр желілерінде 860,2 МВА жиынтық қуаттылығымен 2206дана санында барлық кернеудің трансформаторлы Қосалқы станциятері пайдаланылады, соның ішінде:
220 кВ кернеулі - 115 МВА жиынтық орнатылған қуатымен 4 бірлік; 110 кВкернеулі- 58,8 МВАжиынтық орнатылған қуатымен 7 бірлік;
Н3510(6)) кВкернеулі - 352,6 МВА жиынтық орнатылған қуатымен 104 бірлік;
10(6)0,4 кВкернеулі - 333,3МВА жиынтық орнатылған қуатымен 2087 бірлік;
350,4 кВкернеулі- 0,52 МВА жиынтық орнатылған қуатымен 4 бірлік.
Қазіргі уақытта АҚ КРЭК 20 жыл бұрын пайдалануға берілген
электрберіліс желілерінің 38,7 % және осы уақытта пайдалануға енген трансформаторлы Қосалқы станциятердің 52,0 % пайдаланылады. Кернеулері 35 және 110 кВ болатын электрберіліс желілері негізінен темірбетон тіреулерінде құрылған (3571 км, немесе 90,5%) және темірбетонқосымшасында ағаш бағаналары тіреулерімен жасалған, ал қалған 262,7 км металды тіреулерде орындалған.
1.2 Ауданның географиялық сипаттамасы
Облыс Сырдария өзенінің төменгі ағысында Арал көліненшығысқа қарай орналасқан, негізінен Тұран ойпаты шекарасында (биіктігі 50-200 м). Сырдарияның сол жағалауы - Жанадария және Қуандария құрғақ арнасымен кесіп өтетін Қызылқұм төмпешікті - тізбекті кеңкөлемді кеңістік; оң жағалауы бойынша қыраттар (Егізқара, 288 м), құм аймағы (Арысқұм және т.б.), топырқты терең емес шұңқырлар кездеседі. Солтүстікте дөңді құм аумағы (Төменгі Барсук және Арал маңындағы Қарақұм). Қызылорда облысы аралығында шеткі оңтүстік-шығысқа Қаратау жотасының солтүстік-батыс тарамдары жатады (биіктігі 1419 м дейін). Климаты континентті, жылы, қысқа және аз қарлы қыс және ұзақ ыстық пен құрғақ жазбен құрғатылған. Солтүстік-батыста шілденің орташа температурасы 25,9 °С, оңтүстік-шығыста
°С, қаңтар сәйкесінше -- 3,5 °С және -- 19,8 °С. Арал теңізінің жағалауында солтүстік-батыста түнба мөлшері шамамен 100 мм (Қазақстанда төмен), Қаратау жотасының оңтүстік-шығысында 175 мм дейін. Қызылорда облысы шекарасына Арал теңізінің солтүстік-шығыс жартысы жатады. Жалғыз ірі өзен - кең балшықтанған атырау мен ағыстар мен жағалау көптігімен, қатты иректелген арнамен шамамен 1 мың км ұзындықта оңтүстік- шығыс облысының орталық бөлігі арқылы солтүстік-батысқа ағатын Сырдария. Өзен жағалауын су тасқынынан сақтау үшін бөгеттер құрылған; 1956 жылы Сырдария өзенінде Қызыл Орда бекінісі құрылды; 1958 жылы Жаңадария арнасы бойынша жайлауды суландыру және алаңды суару үшін өзендер суы жіберілген. Жазға қарай құрғайтын тұзды көлдер көп (Жақсы Қылыш, Қамыслыбас, Арыс және т.б.); Купек және Терескен көлдерінде - емдеу балшықтары. Қызылорда облысы шекарасында солтүстік-шығысына Сарысу өзен сағасы кіреді.
Сурет 1.1 - Қызылорда облысы
Аймақтың айтарлықтай бөлігі өсімдіктері жойылған құммен; жусанды бетегелі бекітілген топырақта; ал көктемде сораң өсімдік, ал қоңыр және сұртопырақты құмайт және сортаң жерде құбылмалы;құм арасында бәсеңдегенде таспашөптер, жүзгіндер, бидайық түрлері бар. Дөңесті құм ақ сексеуіл, жыңғыл, теріскен, биюргун, жусанмен бекітілген. Сырдария алқабында шөгінді шабындық, жиі тұздалған жер, тоғайлы орман және бұтақтармен шабындық өсімдікпен жабылған (тал, тораңғы және жиде), саға мен жағалауда -қамыстар өскен.
1.3 Тұтынушылар мен қорек көзінің сипаттамасы
Қызылорда облысының аймағы тұрғындардың 226 мың км22004 жылдың 1 қаңтарына 603, 4 мың адам құрайды, соның ішінде: қалалық тұтұрғындар 367,8 мың адам (61%), ауылдық - 235,6 мың адам (39%). Аудандар саны - 7, қала - 4, қала типті ауылдар - 12, ауыл аймақтары - 77, ауыл - 257. Қызылорда облысының 273 елді мекен ішінен 5еуі ғана дамуыдың жоғарғы потенциалына ие, 152 орташа потенциал, 111 -әлсіз және 5 ауыл қолайсыз экологиялық жағдайлар салдарынан дамудың потенциалына ие емес.
Қызылорда облысы Сырдария өзенінің төменгі ағысы бойынша және шөл аймағында орналасқан және Арал теңізінің солтүстік-шығыс жағалауының айтарлықтай бөлігін алып жатыр.
Аудан
2015ж
2017 ж
2020 ж
2025 ж
Барлығы
194 379
203 490
216 700
235 600
Оның ішінде: қалалық мекен
177 590
186 580
199 610
219 130
ауылдық мекен
16 789
16 910
17 090
16 470
Арал ауданы
Барлығы
69 116
71 480
74 915
78 680
Оның ішінде: қалалық мекен
42 981
45 160
48 310
53 030
ауылдық мекен
26 135
26 320
26 605
25 650
Жалағаш ауданы
Барлығы
40 284
41 110
42 540
43 190
Оның ішінде: қалалық мекен
14 446
15 180
16 240
17 820
ауылдық мекен
25 838
25 930
26 300
25 360
Жаңа қорған ауданы
Барлығы
69 205
70 660
72 790
73 490
Оның ішінде: қалалық мекен
22 087
23 205
24 825
27 250
ауылдық мекен
47 118
47 460
47 965
46 240
Қазалы ауданы
Барлығы
70 360
72 640
75 975
79 400
Оның ішінде: қалалық мекен
41 000
43 070
46 085
50 590
ауылдық мекен
29 360
29 570
29 890
28 810
Қармақшы ауданы
Барлығы
46 242
47 670
49 750
51 750
Оның ішінде: қалалық мекен
25 193
26 470
28 320
31 090
ауылдық мекен
21 049
21 200
21 430
20 660
Сырдария ауданы
Барлығы
38 975
39 640
40 620
40 490
Оның ішінде: қалалық мекен
8894
9340
10 000
10 970
ауылдық мекен
30 081
30 300
30 620
29 520
Шиелі ауданы
Барлығы
75 248
77 020
79 610
81 000
Оның ішінде: қалалық мекен
28 328
29 760
31 840
34 955
ауылдық мекен
46 920
47 260
47 770
46 045
Қызылорда облысы
Барлығы
603 809
623 710
652 900
683 600
Оның ішінде: қалалық мекен
360 519
378 760
405 230
444 845
ауылдық мекен
243 290
244 950
247 670
238 755
Кесте 1.1- Аудандар тізімі
2014 жылдың 1 қаңтарына қызылорда облысында тіркелді:
а) 217 ауылшаруашылық кәсіпорындары, оның ішінде
мемлекеттік шаруашылығы 2
серіктестіктер 173
акционерлі қоғам 26
өндірістік ұжым 16;
б) 728 арнайы крестьян шаруашылығы, оның ішінде
егіншілік 570
мал шаруашылығы 139
егін-мал шаруашылығы 19
в) үй шаруашылығы.
АҚ КРЭК негізінен электр энергиясын КЕООС желісі арқылы сатып алады, және электр энергиясының бөлігі Қызылорда ЖЭО-6 жасалады. Ауыл шаруашылығының күтілетін перспективті сұрауын электрэнергиясына бағалау үшін 2015 жылға дейінгі кезеңде Қазақстан Республикасының өнімділік күшті орналастыр мен дамыту сұлбасы материалдарында көрсетілген ауыл шаруашылықты дамытудың болжау көрсеткіштері мен статистика бойынша облыстық басқарманың есептік мәліметтері пайдаланылған.
Ауыл тұтынушылары құрамына жатады:
ауылдық аймақта тұратын халықты қамтитын коммуналды-тұрмыстық сектор;
ауыл шаруашылығының өндірісітік секторы (шаруашылық объектілері);
ауыл аймағында орналасқан ауылшаруашылығы өнімін қайта өңдеу бойынша өзге ұсақ кәсіпорындар;
коммуналды-тұрмыстық сектор электрді тұтыну сипаты бойынша тұрмыстық (үй іші және үй жанында электрді тұтыну) және қоғамдық- коммуналды тұтынушылар (әлеуметтік сала, инфрақұрылым) деп бөлінеді.
Жылдық электрмен тұтынуды болжау үшін нормативті әдіс (тура есеп) қолданылды. Осы әдіс бойынша қарастырылды:
ауыл халқының саны, мал басы мен құстар туралы сенімді сандық ақпарат;
ауыл шаруашылығы технологиялық үрдістеріне электр энергиясы шығынының бекітілген нормасы;
электр энергиясын тұрмыстық пайдаланудың алдын ала деңгейі, сонымен қатар мәдени-тұрмыстық және қоғамдық қызмет ету саласында оны пайдаланудың көлемі.
Нормативті әдіс негізделген:
Коммуналды-тұрмыстық қажеттіліктер - электртұрмыстық приборларының дәстүрлі жинағымен ауыл халқын қамтумен пәтеріші қажеттіліктерге арналған (тұрғын үй, бір ауыл тұрғыны үшін) электр энергиясы шығынының орташа нормасы, сонымен қатар коммуналды- тұрмыстық қызмет ету саласында электр энергиясы шығынының орташа нормасында;
- Өндірістік қажеттіліктерге - ауыл шаруашылық өндірістік үрдістері мен үлгілік жобалардың технологиялық карталары негізінде жасалған электрэнергияның жалпыөндірістік шығынының орташа меншікті нормасында (мал және құс басы, өнім бірлігіне).
Өндірістік үрдістерге электрмен тұтынудың негізгі саласы (60%) мал шаруашылығы болып табылады. Ауылдық жерлерде қайта өңделетін кәсіпорындардың өндірістік қажеттіліктерге электрэнергияны тұтыну ауыл шаруашылығы өндірістік қажеттіліктерге жалпы тұтынудан 25% құрады. Қызылорда облысында электрэнергияны тұтынудың жалпы шығыны, сонымен қатар қорек көзінің 10 кВ центрі шиналарында максималды жүктеменің өсуі 1.2 кестеде келтірілген.
Кесте1.2 -Электр энергия шығындары
Электр энергия шығындары
Электр энегияның тұтынылуы, млн. кВт-сағ
Максималды жүктеме, мың. кВт
2015
ж
2017
ж
2020
ж
2015
ж
2017
ж
2020
ж
Жалпы шығын
782
1250
1440
Пайдалы жіберілім
679
1137
1335
147
280
320
Оның ішінде:
өндірістік
530
768
910
115
165
200
ауыл тұтынушылары
11
190
220
11
65
70
көлік және байланыс
45
64
71
7
10
12
Қалалық түрдегі ауылдар мен қалалардағы коммуналды- тұрмыстық қажеттіліктер
93
115
134
14
18
20
Техникалық шығындар (нормативті)
57
-
Коммерциялық шығындар
46
-
-
-
-
Кесте мәліметтері бойынша, 2015 жылы электрэнергияның жіберілмейтін шығыны коммерциялық жоғалымдар деп аталатыны көрініп тұр. Электр энергиясы шығынын есептегенде және оны төлеуде тәртіп жүргізу керек.
Болашақта ауыл тұтынушыларыны электр энергиясын пайдалану Қызылорда облысы бойынша жалпы тұтынудан 15% құрайды.
1.4 Жаңа ӘЖ және қосалқы бекет ғимараттар қажеттілігін негіздеу
Кернеуі 110 кВ болатын электр желілерінің дамытудың негізгі техникалық бағыттары және 2015 жылға дейін перспективамен 2010 жылға дейінгі кезеңде Қазақстан Республикасының Бірлік энергетикалық жүйесінің
даму Бағдарламасына сәйкес төменде қабылданған, 2003 жылы ҚР арнайыландырылған энергетикалық институттармен орындалған:
электр желілерін ары қарай дамытуды 110 кВ кернеулі желілерді ары қарай дамытуға жағдай жасайтын және электр энергиясы трансформациясының санын азайтатын 110, 10, 0,38 кВ кернеулі жүйелерді пайдалану арқылы 220, 110, 35, 10, 0,38 кВ кернеулі құрылған жүйелерде жүргізуге болады.
10кВ желілері әрекетінің радиусын қысқарту мақсатында 35 және 110 кВ Қосалқы станцияі санының өсуі.
35 және 110 кВ желілерінің құрылуы қорек көзінен кез келген тұтынушы үшін артық электрмен жабдықтауды қамтамасыз ету мүмкіндігі болатындай жасалды. Бұл шарт 35 және 110 кВ желілерінің негізі бір Қосалқы станция шиналарының түрлі секциялары немесе түрлі торапты Қосалқы станциятерінен артық қоректенудің автоматты енгізілуімен 35 және 110 кВ біртізбекті магистралды өзара сақталған желілерді құрайды.
Қосалқы станциятерді техникалық құралдандыру және қайта құру, кеңейті, құрылысы кезінде пайдалану жүктемемен кернеуді автоматты реттеу құрылғысымыен трансформаторлыр, сонымен қатар осындай трансформаторлармен 35 және 110 кВ жоғары кернеулі Қосалқы станциятерді қамтамасыз ету.
автоматтандыру, телесигнализация, телебасқару құралдарымен электр желілерін жабдықтау
жөнсіз деп табылған техникалық немесе экономикалық шарты бойынша пайдалану, электр желілері объектілерін уақытылы ауыстыру.
автоматты секцияландырылған ажыратқыштар және пункттермен АВР зақымданудың орнын фиксациялау және аварияға қарсы автоматика құрылғыларымен 10, 35, 110 кВ кернеулі желілерді жабдықтау.
құнарлы жерлер және ауыр метеожағдайлармен аудандарда жауапты тұтынушыларды қоректендіру үшін кабельді желілерді пайдалану.
жауапты электрқабылдағыштарды сақтау қорегінің автономды көзін пайдалану
Электр энергияның жаңартылатын көздерін пайдалану.
Схеманы орындау кезінде келесідей қабылданған кернеудің жіберілетін ауытқуларына сәйкес электр қондырғылары құрылғылары Ережесіне сәйкес электр энергиясы сапасына қойылатын талаптар саналады:
Қалыпты режимде электрқабылдағыш қысқышында -- +-5 %, авариядан кейінгі режимде қалыпты режим кернеуіне қатысыбойынша 5% кернеу төмендеді.
2 ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ БӨЛІМ
2.1 Желінің перспективті сызбасын талдау
Тұтынушыларды электрмен жабдықтауды қамту үшін жаңа, жобаланған Оңтүстік Қосалкыі станцияі шығатын қорек көзі әрекет етуі керек. Бұл Қосалқы станцияті жасап тұрған желіге тиімді жағдайда қосу керек, осы жобаның тиімділігі мен қажеттілігін негіздеу керек және негізгі экономикалық көрсеткіштерді есептеу керек.
Бастапқы мәліметтер: желінің параметрлері мен конфигурациясы (қуаты, Қосалқы станция сызбасы, желі өткізгіштерінің қимасы және кернеу), жаңа пункттердің географиялық орналасуы, электр энергиясын тұтынушылар туралы мәліметтер, сонымен қатар қорек көзі туралы мәліметтер (түрлі режимде шиналарда кернеу, түрі, генератор қуатының коэффициенті). Осыдан шыға келе, электрлендірілген ауданды, жаңа тұтынушыларды және қорек көзін сипаттау керек, өзіндік құны мен осы жобаның мақсатын анықтау қажет.
Сурет 2.1 - Ауданның 110 кВ желісін ауыстыру сызбасы
Жаңа қосалқы станцияті жобалау кезінде жоғарыда көрсетілген шығындардың нормасынан асатын шығындарды айтарлықтай азайтуға және осы жүйенің әлсіз жерлерін көрсетуге мүмкіндік беретін 110 кВ қоректену желісінің жұмыс режимі қарастырылады.
2.2 Аймақта қосалқы станциялардың есептеу жүктемелерін анықтау
Қарастырылып отырған ауданның жүктемелерінің өсуі және жүйе дамуы кезінде жүктемелерді білуі қажет. Қосалқы станциялардың жүктемелерін 2.1 кестеге енгіземіз.
Кесте2.1-Түйіндер нөмірі
Түйіндер нөмірі
Атауы
Есептік жүктеме
Р, МВт
0, МВар
2
Октябрь
2,1
1,1
3
III - Интернационал
2,2
1,5
4
Аккум
3
1,8
5
Болат
1,8
0,8
7
Қара өзек
4,2
1,5
8
Бидай көл
3
1,8
9
Терең өзек
2,3
1,8
10
Батыр
2,1
1,1
Қосалқы станциятерді жобалау аудан бойынша және бөлек бөлек энергия торабы бойынша қуат балансын қамтамасыз етудің мүмкіндігін тексеру керек. Қуат балансы электр энергияның жеткілікті мөлшерінде тұтынушыларды қамтамасыз ету үшін қажет. Қорек көзінің қуаты тұтынушылар жүктемесінің белсенді жиынтық қуатын жабуы керек. Қорек көзі қуатты энергия жүйенің шиналары болып табылады және осндықтан да белсенді қуат балансы тұтынушылар жұмысының барлық режимінде бақыланады. Дипломдық жоба тапсырмасында жүктеме торабында белсенді максималды қуатының мэні келтіріледі, соsφ немесе tgφ максималдыжүктеме режимі үшін, максималды Рт және максимум пайдаланатын уақыт Тт.Осы мәліметтерді пайдалана отырып, максималды жүктемелеррежимдеріне арналған сәйкес тораптарда реактивті және толық қуатын табу керек.
Төменгі кернеудегі шиналарында қолданатын реактивті қуат :
(2.1)
мұндағы, Р - жүктеменің активті қуаты, МВт;
Сәйкесінше әрбір түйін үшін төменгі кернеудегі шиналардың реактивті қуаттарын есептейміз. Тораптардағы төменгі кернеулі шиналардағы қуаттың орташа коэффициенті cosφ = 0,93, тең, ол tgφ = 0,4 сәйкес. Барлық тораптардағы қамтамасыз ететін құралдардың қондырғысын алдын ала қарастыру керек. Олардың қуатын мына формула арқылы анықтаймыз:
(2.2)
мұндағы, Р - максимал режидегі жүктеме қуаты, МВт; м
tgφ сәйкесінше жүктемеге берілген қуат коэффициенті,
Әрбір түйін үшін қамтамасыз етілетін қондырғылардың қуатын сәйкесінше есептейміз. Тораптардағы төменгі кернеулі шиналардың реактивті қуаты:
(2.3)
мұндағы,
Qрl - і-нші жүктемедегі реактивті қуат, Мвар ;
Qkуl - қамтамасыз етілетін қондырғылардың реактивті қуаты, Мвар.
Төменгі кернеулі шиналардың реактивті қуатын әрбір түйін үшін сәйкесінше есептейміз.
Тораптардағы толық қуат:
(2.4)
Әрбір түйін үшін толық қуатты сәйкесінше есептейміз.
2.3 Өткізгіштер қимасын таңдау
Өткізгіштер қимасын таңдау критерийі келтірілген шығындардың минимумы болып табылады. Жаппай құрылыс желісін жобалау практикасында өткізгіштер қимасын таңдау техника экономикалық есептеулерге салғастырмалы емес, қалыпты жалпыланған көрсеткіштер бойынша жүргізіледі. Қазіргі уақытта 35-750 кВ ауа желілерін жобалау кезінде осындай көрсеткіштер ретінде ВЛ конструкциясын сәйкестендірумен анықталған түрлі кернеулер ВЛ үшін өткізгіштің әр маркасының экономикалық токты интервалдары қолданылады. Өткізгіштің таңдалған қимасы қыздыру арқылы жіберілген ток жүктемесі бойынша тексерілуі керек:
Ір=Ідоп(2.5)
мұндағы, Ір - есептелуші ток;
Ідоп - ұзақ жіберілген ток
(2.6)
Желі аумағындағы токтың анықталуы:
мұндағы, 8 - Аккум - Болат аумағындағы қуат;
Иn- номиналды кернеу;
Шыққан өлшемдерді (2.6) қоямыз:
Алынған мәліметтерді 2.2 кестеге енгіземіз:
Кесте2.2 - Таңдалған сымның есептік мәліметтері
Сымның
маркасы
Үзындығы, 1, км
Есептік ток, Ір, кА
Активті
меншікті
кедергі,
Го,
Омкм
Реактивті
меншікті
кедергі,
х0, Омкм
Активті
өткізгіштік,
Ь0, 10[-4],
смкм
Рұқсат
етілген
ток,
Ідоп, [А]
АС-
12019
22
0,011
0,249
0,427
0,027
390
2.4 Трансформатор қуаты мен санын таңдау
Электр бекеттерінде және Қосалқы станциятерде құрылғанкүш трансформаторлары бір кернеуден екіншісіне электр энергияның түрленуіне арналған. Үшфазалы трансформаторлар кеңінен қолданылған, себебі ондағы шығындар 12-15% төмен, ал осындай жиынтық қуаттағы үш бірфазалықтрансформаторлар тобына қарағанда белсенді материалдар шығыны мен құны 20-25% аз. Трансформатор қуаты келесі формула бойынша таңдалады:
(2.7)
мұндағы, Sнагр - типотрансформатордың типтік қуаты.
Трансформаторлар мен автотрансформаторлар жүктемемен кернеудің құрылған реттелуімен қабылданады.
8т = 2,521,4 = 1,8 МВА
ТМН-6300110 жүктемесін арттыруға перспективті трансформатор таңдаймыз Sном = 6,3МВА.
Қосалқы станциятердің басқа да трансформаторларын есептеу жоғарыда келтірілгендерге ұқсас орындалады.
Алынған мәліметтерді 2.3 кестеге енгіземіз:
Кесте 2.3- Трансформатордың паспорттық берілімдері
Пунк т №
Трансформат ор түрі
Қ.т.
кернеуі,
∆Uк%
Қ.т. шығыны ∆РК, кВт
Бос
Жүрістің
активті
шығын
ы, ∆Рб.ж
кВт
Бос
жүрісті
ң
реактив
ті
шығын
ы,
[∆]Qб.ж,
кВар
Актив
ті
кедерг
і, Rт, Ом
Реактив
ті
кедергі,
Хm, Ом
1
ТМН - ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz