Электр энергия тұтынушыларының сипаттамасы
КІРІСПЕ
Электр энергиясы өте ыңғайлы да тиімді энергия көзі болып
табылады.Оны алудың жеңілділігі мен тиімділігі және басқа энергия
көздеріне түрлендіруі, алыс қашықтыққа тасымалдау мүкіндіктері оның
кең таралуына негіз болады. Электрмен жабдықтау жүйесінде электр
энергиясын таратуға және түрлендіруге арналған электрлік қондырғылар –
қосалқы станциялар басты роль атқарады. Олар бұл жүйенің негізгі
бөлігі болып табылады. Электр мен жабдықтау жүйесінде электр
энергиясын беріп және тарататын өндіріс үшін құрылғылардың қатысы
аталады. Өнеркәсіп орындарын электрмен жабдықтаужүйесі түрлі
машиналар механизмдердің электр қозғалтқыштары, электрпештері,
электр қондырғылар, электрлік пісіруге арналған аппараттар машиналар,
жарықтандыру қондырғылары және т.б. қатысты өнеркәсіп қабылдағыштарын
электр энергиясымен қоректендіру, қамтамасыз ету үшін құралады.
Өнеркәсіп орындарын электрен жабдықтау міндеті түрлі машиналар
механизмдердің қозғаушы күштерінің және электр станцияларының
құрылғысында электр жетектерінің кең қолданылуы ен бір уақытта
пайда болады. Алғашқы электр станциялар қалаларда электрлік
транспортты жарықтандыру ен қоректендіру үшін, сондай-ақ фабрикалар
мен зауыттарда салынады. Су энергиясын қалалармен өнеркәсіп орындарын
электр энергиясын тұтынушылардың тұрған жеріне тәуелсіз қолдану
орнында электр станцияларынқұруға соңынан мүмкіндік пайда болады.
Электр энергиясын тұтынуорталығына алыс қашықтықтарға тарату жоғары
кернеулі электр берілісжелілерімен жүзеге асырыла бастады.
Қазіргі кезде тұтынушылардың көпшілігі электр энергиясын энерго-
жүйеден алады. Бұл уақытта кәсіпорындар қатарына құрылыс және ТЭЦ
жалғанады. Электр энергиясын өндіруде қажеттілік фабрика-зауытты
электрстанцияларында келесі себептермен жүзеге асырылады:
1. Жылуда технологиялық мақсаттар және жылуды тұтыну ен және
электрэнергиясында леспе өндірісінің эффективтілігімен;
2. Жауапты тұтынушылар үшін резервті қоректендірудің қажеттілігімен;
3. Екінші энергоресурстарды қолдану қажеттілігімен;
4. Энерго жүйеден бірнеше кәсіпорындардың қойылуыен.
Электрмен жабдықтау жүйесінің маңызды ерекшелігі негізгі пайда-
ланатын өнім-электр энергиясының артық өндірудің мүмкін еместігі.
Барлықалынған электр энергиясы бірден тұтынылады. Басқару есептеу
техникасын электрмен жабдықтау жүйесінде қолдану бұл жүйенің
автоматизациясының дамуының заңды жалғасы болып табылады. Локольды
автоматизацияның барлық құрылғылары келесі негізгі міндеттерді шешеді:
қорғаныс, кернеудіреттеу, конденсаторлы батареялардың қуатын реттеу және
т.б.
Электр жабдықтау жүйесін басқару моделі өзіне келесі
деңгейлерді қосуы мүмкін: бірінші- автоматизация құрылғысы, электрлік
және технологиялық параметрлердің датчиктері; екінші-бірінші ақпараттың
талдауы, оны өңдеу; үшінші-бақылау есептеуші операциялы жүйе;
төртінші-оңтайлы басқару, атқару органдарында басқару сигналдардың
берілуі. Электрлік энергия тұтынушыларының өз спецификалық
ерекшеліктері болады, осыған байланыстыэлектрмен жабдықтауға
төмендегідей талаптар қойылады: қорек көзінің сенімділігі, электр
энергиясының сапасы, жекелеген элементерді сақтау және қорғау.
Энергетикалық жүйедегі электр қондырғылар бір-бірімен белгілі
бір сұлбаарқылы қосылған, жеке бір элементтерден (жоғары вольтты
ажыратқыштар, трансфораторлар, ТҚ жинақтаушы шина жүйесі және т.б.)
құралады. Электрқондырғылардың жұмыс сенімділігі оның қосу сұлбасына,
жұмыс режиміне және бөлек бір элементтерінің жұмыс сенімділігіне тәуелді.
Сондықтан, моральді ескірген қондырғыларды жаңа қондырғылар мен
аластыру, электр желілер ен электр станцияларды қайта құрастыру, жетілдіру
керек.
Өнеркәсіптік кәсіпорындардың электр жабдықтау жүйесін жобалап
жасау және қолдануда техника-экономикалық жағынан дұрыс кернеуді
таңдау, электрлік жүктемені анықтау, қосалқы трансфораторлардың қуатын
және санын, олардың сақтандырғыштарын, кернеуді реттеу тәсілдерін
және реактивтіқуатты қалпына келтіру жүйесін таңдау қажет.
Зерттеу жұмысының ғылыми жаңалығы нан зауытының электрмен жабдықтау
схемасы, сұраныс коэффициенті әдісімен электрлік жүктемелері
есептелінді, негізгі электрқондырғылар таңдалды. Электр қабылдағыштар
кіресінде кернеудің сапалы деңгейін қамтамасыз ету үшін ТДТН-
25000110 типті трансфораторларды қуаттылығы жоғары трансфораторларға
ауыстыру ұсынылды. Зерттеу жұмысының теориялық және практикалық маңызы
Курстық жұмыста өндіріс орындарының электрмен жабдықтау мәселелеріне
байланысты жүргізілген теориялық есептеулер практикалық жұмыстар
кезінде электрмен жабдықтау жүйесінің нормативтік-құжаттық базасын
жасақтауда үлкен роль атқарады және жүргізілген есептеулер негізінде
жұмыстыңң капиталдық шығындарын азайтуға қол жеткіздірген.
Зауытта жаңа цех салу және ескі цехтарды қалпына келтіру
жұмыстарына байланысты, жұмыс істеп тұрған қосалқы станция электрмен
жабдықтаудың тиісті сенімділігін қамтамасыз ете алмайды, сондықтан
зауыттың электрмен жабдықтау схемасын зерттеп, электрқабылдағыштар
кіресінде кернеудің сапалы деңгейін қамтамасыз ету үшін ТДТН-
25000110 типті трансфораторларды қуаттылығы жоғары трансфораторларға
ауыстыру арқылы, электрлік схемасын жаңарту болып табылады.
1 НЕГІЗГІ БӨЛІМ
1.1 Электр энергия тұтынушыларының сипаттамасы
Зауыттағы қондырғылар автоматты түрде басқарылғанымен, іске қосылғанда
жаңа жұмыс орындар ашылады.
Зауыт біздің өңірде ғана емес, бүкіл ел бойынша өнімдер дайындаудан ең
жоғарғы технологиялық өндіріс орны болып табылады. Неге десеңіз, цехта
қолданылатын технологиялардың барлығы еуропалық брендтердің қатарына енеді.
Зауыттағы өндірістік процесс максималды түрде автоматтандырылған,
алайда бұл- адам еңбегінен бас тарттық деген сөз емес. Техниканы да
басқаратын адам, сондықтан зауытта адам күші сақталады.
Мойындау керек, мұндай өндірісті мемлекеттің қолдауынсыз ашу мүмкін
емес. Сондықтан біз, Даму- өндірістік мемлекеттік бағдарламасы арқасында
тың идеямызды жүзеге асырып, жоғары сапалы отандық өнімдерімізбен халықты
қамтамасыз ету мүмкіндігіне ие болдық.
Нан пісіруге керекті негізгі шикізаттарға ұн, су, ашытқы және тұз, ал
қосалқы шикізаттар, қант, май, жұмыртқа т.б. жатады.
Шикізаттарды дайындау.
Ұнның сапасын лаборатория тексереді. Сол лабораториялық талдау
нәтижесін пайдаланып ұнның бірнеше түрлерін қосады. Осы қоспаны ұнды
араластыратын машинада жақсы араластырады да, оны бақылау елегінен,
магниттер өткізеді. Тек содан соң оны қамыр илеу шанағына жібереді.
Ыстық және суық су бөлек бакта сақталып, қамырды илеу алдында,
берілген температураға сәйкес, белгілі мөлшерде қосады. Сол суға тұз салып,
сүзеді. Керекті мөлшердегі ашытқыны ұсатып, суға езеді. Міне осылай
дайындалған ерітінді түрінде қамыр илеуге пайдаланылады.
Қамыр илеу
Ашытқы қамырсыз қамыр илеу. Шикізаттарды, ұнды, белгілі
температурадағы ашытқы, тұз және қант қосылған су ерітіндісін, қамыр илеу
машинасының шанағына әр қайсысын бөлек-бөлек өлшеп жібереді де, қамыр
илейді.
Қамырды ашыту және доғалау. Ашытқының әрекетінде қамырда спирттік божу
процесі жүреді. Сондықтан этил спирті, диоксид – көмірқышқыл газ бөлініп
шығып, қамырды көтереді, қопсытады, қамырдың көлемі өседі. Осы ашып тұрған
қамырдың құрылыс-механикалық қасиетін жақсарту үшін, оны бірнеше рет
доғалап жетілдіреді. Ол үшін қамыр илейтін машинада 1-3 минут қамырды қайта
илейді, доғалайды. Сонда пайда болған газдың бір бөлігі шығып кетіп, көлемі
біраз кішіреді де, алғашқы көлеміне жақындайды, қамырдыі физикалық қасиеті
жақсарады. Содан соң қамыр қайта ашиды. Осы қамырдың божу процесі 2-4
сағатқа созылады. Осы ашыған қамырда бөлшектегіш машинаның шанағына
төңкеріп түсіреді.
Қамырды бөлшектеу
Қамырды бөлшектеу деп, пісірілетін нанның сортына қарай, белгілі
бөлшегін бөліп алуды айтады. Оны қамырды бөлшектегіш машина орындайды.
Осы бөлшектерді домалақтап конвейерлі агрегаттың бесікшесіне салып, ақырғы
рет ашытады. Онда қамырдың температурасы ! 35ºС, ауаның ылғалдылығы 80-85
процент болу керек. Сонда қамыр 30-35 минут ақырғы рет ашиды.
Нан пісіру
Салмағы 0,5 кг батондарды нан пісіру пешінде 240-280ºС температурада
20-24 минут пісіреді. Ондағы жүретін физикалық, физика-химиялық,
биохимиялық процестер 7 тарауда беріледі.
Нанды сақтау, сауда орындарына жіберу. Нанды қоймада лотокқа салып
сақтайды да, оларды вагонеткаға, контейнерлерге тиейді. Нанды сауда
орындарында автокөлікпен жеткізеді.
Қамырдың газ бөліп шығару қабілеті деп белгілі бір мөлшердегі ұннан,
белгілі бір мөлшерде ашытқы, тұз қосылған су ерітіндісінде иленген қамыр
ашығанда, белгілі уақыт кесіндісінде бөліп шығаратын көмірқышқыл газдың
мөлшерін айтады.
Қамыр ашығанда онда спирттік божу процесі жүреді:
С6Н12О6 = 2 С2Н5ОН + 2 СО2 + О.
Бұл процесте ашытқының зимаза кешені деп аталатын көптеген ферменттер
жиынтығы қатынасады. Сонда бөлініп шығатын этил спиртінің 2 молекуласының
буы және 2 молекула көмірқышқыл газ қамырды қопсытады, көлемін үлкейтеді.
Ол газды қамырдың құрамындағы желмше ұстап тұрады. Сондықтан қамырда
физика-механикалық қасиеті осы екі әсердің өзара қатынасына байланысты
болады.
Ұнның газ бөліп шығару қабілетіне әсерін тигізетін себептер. Ұнның газ
бөліп шығару қасиеті оның құрамындағы крахмалдың қантқа айналу қабілетіне
байланысты. Крахмалдың қантқа айналу қабілеті ондағы амилаза ферменттері
тобына жататын ферменттердің белсенділігіне қарай және крахмалдың олардың
ықпалына қарай көну мүмкіншілігіне қарай өзгеріп тұрады. Крахмал амилаза
ферменттерінің әсерінен мальтоза уыт қантына айналады. Осы процесті
көміртек-амилазалық кешен деп атайды.
Ұнның құрамындағы табиғи қант (сахароза, глюкоза және фруктоза). Бұл
қант дәннің тұқым бүршігінде көп, ал эндоспермнің орта шенінде жоқтың қасы,
тек алейрон және сыртқы қабаттарында біраз көбірек болады. Сондықтан да
жоғарғы сорт ұнда қант аз болады. Олардың ішінде глюкоза 0,01-0,05;
фруктоза 0,015-0,05; мальтоза 0,005-0,05 және сахароза 0,1-0,55 процент
шамасында. Бұлардан басқа аздап рафиноза, мелабиоза және глюкофруктозан
кездеседі. Осы қанттардың жиынтығы сапалы астықта және оның ұнында 0,5-
1,1 процент шамасында болады.
Дәннің тұқым бүршігінде қанттың мөлшері, құрғақ затқа есептегенде 12-
28 процентке дейін жетеді де, оның жартысы сахароза, 40 проценке жақыны
рафиноза қанты.
Егер ұн өніп кеткен, бұзыла бастаған бидайдан тартылса, онда мальтоза
уыт қантының үлесі тез өседі.
Ұн крахмалдың қантқа айналу қабілеті.
Крахмалдың қантқа айналу қабілеті деп белгілі мөлшердегі ұн мен судан
тұратын ерітіндінің белгілі уақыт кесіндісінде мальтоза қантына айналу
мөлшерін айтады. Ол альфа-, бета-амилаза ферменттнрінің белсенділігіне,
ұнның ірілігіне, крахмал түйіршіктерінің ірілігіне, ферменттердің әсеріне
шалдығу мүмкіншіліктеріне байланысты әр түрлі болады. Оны Рамзей-ВНИИЗ
тәсілімен анықтайды. Ол үшін 10г ұнды 50мл суда ерітіп, 27ºС-та тұндырып
анықтайды. Сонда қант ерітіндіге шығып кетеді. Бұл ұнның өз қантты мен жаңа
пайда болған қанттың қосындысы.
Өнбеген, жақсы сақталған дәнде бета-амилаза болады да, ол өндегенде
альфа-амилаза көбейеді. Бета-амилазаның әсерінен көбінесе мальтоза, аздап
декстриндер пайда болады, ал альфа-амилазаның әсерінен көбінесе
декстриндер, тек аздап қана мальтоза пайда болады.
Альфа-, бета-амилазалардың белсенділігі ауаның температурасына,
қышқылдығына байланысты. Альфа-амилаза жоғары температураға шыдамды, ал
бета-амилаза болса ортаның қышқылдығына шыдамды келеді.
Крахмал түйіршіктерінің амилаза ферменттерініің әсерінен ыдырау
жылдамдығы ұсатылу жағдайына, механикалық бүтіндігіне байланысты әр түрлі
болады. Егер ұн өте ұсақ болса, крахмал көбірек үгітіледі де, оның
наубайханалық қасиеті біраз төмендейді. Егер ұн өнбеген, жақсы пісіп
жетілген, жақсы сақталған астықтан тартылса, онда бета-амилаза көп болып,
ұн тартқанда крахмал түйіршіктері механикалық зақымдарға шалынса, соғұрлым
қантқа айналу қабілеті жоғарырақ болады.
Сонымен, қамыр ашығанда алғашқы кезеңінде ұнның өз қантының ыдырау
себебінен, ал кейін жаңа пайда болған қанттың божу мүмкіншілігінен жүріп
өтеді. Осы екінші топтағы қант нанның көлемінің қалыптасуына шешуші роль
атқарады.
2 ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ БӨЛІМ
2.1 Цехтағы электрлік жүктеменің есептелуі
Цехтің электрлік жүктеме орталығын анықтау.
Қабылдағыш (электржөңдеу цех) ЭЖЦ айнымалы тоқпен 380220В кернеумен
және f=50Гц жиілікпен қоректенеді (цехтің жарықтану жүктемесімен және
күштік жүктеменің бірігіп қоректенуі ). ЭЖЦ қабылдағыш қорегі сенімділік
дәрежесі бойынша 2 және 3 категорияға жатады.
Цехтің барлық электр қабылдағыштары бірдей коэффициенті қолдануымен
топтық сипаттамма бойынша бөлінеді:
-(1 топ) электрлік жүктеменің айнымалы графигімен
-(2 топ) электрлік жүктеменің аз өзгеретін графигімен
Басты шығыстық мәні жүктеме есебін анықтау үшін электр энергия
қабылдағышының түрлері қызмет етеді. Олардың номинальды қуатты көрсетумен,
технологиялық құрылғы және механизм мәні, жұмыс режимі және фаза саны,
сондай-ақ алдағы есептеулерде осы цехтың электрлік жүктеме орталығын
анықтау үшін керек болады, жүктемені есептеу цех бөлімі бойынша
жүргізіледі.
Есептелген активті және реактивті жүктемесі 1 топта анықталады:
Рр=Км∙∑Рсм
(2.1)
Qp=Km∙∑Qсм
(2.2)
мұндағы: Рсм, - жүктелген аусымдағы 1 топ қабылдағышының суммалық
орташа активті қуаты.
Qсм – жүктелген аусымдағы 1 топ қабылдағышының суммалық сәйкесінше
орташа реактивті қуаты.
Km – максимум коэффициенті кестеде және қисықта табылады.
Мұнда жүктелген аусымдағы орташа активті және рекативті қуаттар келесі
формуламен анықталады:
Рсм=Ки∙Рном;
(2.3)
Qсм= Рсм∙tgφ;
(2.4)
Мұндағы - Ки – қолдану коэффициенті анықтамадан алынады.
tgφ – cosφ бойынша анықталады.
Анықтамадан алынғандандардың әрбірі үшін электр қабылдағыштың
сипаттамалық тобы қолданылады.
2 топтағы электр қабылдағыштың есептелген жүктемесі цех бойынша
анықталады:
Рр=∑Рсм;
(2.5)
Qp=∑Qсм;
(2.6)
Мұндағы - ∑Рсм- жүктелген аусымдағы 2 топ қабылдағышының суммалық
орташа активті қуаты.
∑Qсм – жүктелген аусымдағы 2 топ қабылдағышының суммалық сәйкесінше
орташа реактивті қуаты.
Жүктелген аусымдағы топтық қолдану коэффициенті бойынша Км биіктігі
қисық болып табылады, және nэ тобындағы электр қабылдағыштың эффективті
саны бойынша. Біркелкі қуатты электр қабылдағыш жұмыс режимі бойынша nэ
арқылы бірдей сандар түсіндіріледі.
Электр қабылдағыштың эффективті саны мына формуламен анықталады:
nэф= (2.7)
Шлак өндіру бөлім жүктеменің есебі:
1топ қабылдағышына жатады:
Метал өндеу станогы n=27 дана
мұндағы n – қабылдағыштар саны (дана)
Рн – орнатылған қуат, ПВ=100% жеткізілген, бір электр қабылдағыштың
және қуаттың ортақ суммасы.
РНодн =1,5÷13,12 кВт
РНобщ=221,62 кВт
Жүктелген аусымдағы орташа активті және реактивті қуаты келесі
формуламен анықтайды (2.3) және (2.4) :
Рсм= Ки∙Рн=0,16∙221,62=35,5 кВт
Qсм= Рсм∙ tgφ=35,5∙1,73=61,41 кВАр
1 топты қабылдағыштарға жатады:
Желдеткіштер
Желдеткіштер саны n= 3 дана, Рн – орнатылған қуат, бір электр
қабылдағыштың және қуаттың ортақ суммасы.
РНодн.=1,2÷3 кВт
РНобщ.=5,7 кВт
Жүктелген аусымдағы орташа активті және реактивті қуаты келесі
формуламен анықталады (2.3) және (2.4) :
Рсм= Ки∙Рн=0,65∙5,7=3,705 кВт
Qсм= Рсм∙ tgφ=3,705∙0,75=2,7 кВАр
Электр қабылдағыштың эффективті санын анықтаймыз nэф:
nэф=(Рном1*n1+Рном2*n2+...+Рном11*n11 )2(Р2ном1*n1+Р2ном2*n2+...+Р2ном11*n 1
1)
Бұл формулаға сандық мәнді қоямыз:
nэф=(4,12*2+13,12*1+12,02*2+13,12*1 +9,82*3+2,32*3+2*10,87+4,12*4+1,5*1 )
2(4,122*6+13,122*2+12,022*2+9,822* 3+2,322*3+10,872*10+1,52*1)=29
Электр қабылдағыштың эффективті санын анықтаймыз nэф:
nэф=(Рном1*n1+Рном2*n2+...+Рном11*n11 )2(Р2ном1*n1+Р2ном2*n2+...+Р2ном11*n 1
1)
Бұл формулаға сандық мәнді қоямыз:
Ки==0,16 болғанда, nэф =29. Анықтама бойынша Км=1,46
1топтағы есептелген активті және реактивті жүктеме қуаты келесі
формуламен анықталады (2.1) және (2.2):
Рр= Км*=1,46*35,5=51,83кВт
Qр= Кiм*=1*61,44=61,44кВАр
2 топтағы барлық электр қабылдағыштардың есептелген жүктемесін цех
бойынша анықтаймыз (2.5) және (2.6):
Рр= =3,705кВт
Qр= =2,7кВАр
Дәнекерлеу бөлімінің жүктемесін есептеу
Дәнекерлеу бөлімінде орнатылған:
-іргелесіп дәнекерлеуге арналған машина
-дәнекерленген трансформатор
-желдеткіш.
1 топқа жатады:
Іргелесіп дәнекерлеуге арналған машина
Қуаты Рн=25кВт, саны n=1д
Дәнекерленген трансформатордың қуаты - Рн=32кВт, саны n=1д.
Дәнекерлеуші үстелі, Рн=0,8кВт, саны n=1д
Стационарлық және қозғалмалы қабылдағыштар қосылған, 3 фазалы желінің
фаза бойынша тең бөлінуі есептелуде 3 фазалы қабылдағыштар суммалық қуат
сияқты есептелінеді.
Жүктелген аусымдағы дәнекерлеуге арналған машиналардың орташа активті
және реактивті қуаты келесі формуламен анықталады (2.3) және (2.4) :
Рсм1= Ки* Рн=0,35*25=8,75кВт
Qсм1= Рсм*tgφ=8,75*1,35=11,6кВАр
Жүктелген аусымдағы дәнекерленген трансформатордың активті және
реактивті қуаты келесі формуламен анықталады
Рсм2= Ки* Рн=0,3*32=9,6кВт
Qсм2= Рсм*tgφ=9,6*1,52=14,6кВАр
Жүктелген аусымдағы желдеткіштің орташа активті және реактивті қуаты
келесі формуламен анықталады
Рсм3= Ки* Рн=0,6*0,8=4,8кВт
Qсм3= Рсм*tgφ=4,8*1,17=5,6кВАр
Жүктелген аусымдағы 1 топ қабылдағыштардың сәйкесінше суммалық орташа
активті және реактивті қуаты келесі формуламен анықтайды :
= Рсм1+ Рсм2+ Рсм3=8,75+9,6+4,8=23,15кВт
= Qсм1+ Qсм2+ Qсм3=11,6+14,6+5,6=31,8кВАр
Ки==23,1457,8=0,4 болғанда nэф=2
Анықтамадан аламыз Км=1,93
1 топтағы қабылдағыштың есептелген активті және реактивті жүктемесі
келесі формуламен анықтайды (2.1) және (2.2):
Рр= Км*=1,93*23,15=44,67кВт
Qр= К'м*=1*31,8=31,8кВАр
2 топқа жатады:
Желдеткіштер
Желдеткіштер саны n=1 дана, Рн - орнатылған қуат,бір электр
қабылдағыштың және қуаттың ортақ суммасы.
Рн=5,5кВт
Жүктелген аусымдағы орташа активті және реактивті қуаты (2.3)
және(2.4)
Рсм= Ки* Рн=0,65*5,5=3,6кВт
Qсм= Рсм*tgφ=3,6*0,75=2,7кВАр
2 топтағы барлық электр қабылдағыштардың есептелген жүктемесі цех
бойынша анықталады (2.5) және (2.6):
Рр= Рсм=3,6кВт
Qр= Qсм=2,7кВАр
Темір тегістейтің бөлімдегі жүктеме есебі
Бұл бөлімде тек 1 топтағы электр қабылдағыштар қолданылады.
Темір тегістейтін станоктар: саны n= 3 дана, Рн - орнатылған қуат,бір
электр қабылдағыштың және қуаттың ортақ суммасы.
Рн.одн. = 6,7412,92кВт
Рн.общ.=32,47кВт
Электрлік кран: саны n= 1 дана, Рн - орнатылған қуат,бір электр
қабылдағыштың және қуаттың ортақ суммасы.
Рн=2,24кВт
Жүктелген аусымдағы орташа активті және реактивті қуаты (2.3) және
(2.4)
Рсм1= Ки* Рн=0,14*32,47=4,54кВт
Qсм1= Рсм*tgφ=4,54*1,73=7,86кВАр
Рсм2= Ки* Рн=0,15*2,24=0,336кВт
Qсм2= Рсм*tgφ=0,336*1,73=0,58кВАр
Жүктелген аусымдағы 1 топтағы суммалық орташа активті және реактивті
қуаты келесі формуламен анықтайды :
= Рсм1+ Рсм2=4,54+0,336=4,876кВт
= Qсм1+ Qсм2=7,86+0,58=8,44кВАр
Табылған мән бойынша nэф=4 дана Ки=0,14 анықтамадан табамыз Км=3,33
1 топтағы қабылдағыштың есептелген активті және реактивті жүктемесі
келесі формуламен анықтайды (2.1) және (2.2):
Рр= Км*=3,33*4,876=16,23кВт
Qр= К'м*=1*8,44=8,44кВАр
2.2 Электр жүктеменің графигі
Цехтың жарықтандыру қабылдағышының жүктемелік есебі келесі формуламен
есептелінеді:
Рро=Рно*Кс
( 2.8)
мұндағы: Рно –жарықтандырғыштың орнатылған қуаты
Кс-сұраныс коэффициенті
Рно=Руд.о*F
мұндағы: Руд.о- цех едені ауданының салыстырмалық жүктемесі, Втм2
F- цех еденінің ауданы, м2
F=а*в=96,5*40=3860м2
Рно=Руд.о*F=15*3860=57,9кВт
Рро=Рно*Кс=57,9*0,95=55кВт
Цехтың күштік және жарықтандыру қабылдағышының толық қуаты.
Толық қуатты есептеу формуласы:
Sр= (2.9)
мұндағы: Рр=(Км*)А+()Б- есептелген активті қуат.
Qр=( К'м*)А+()Б- есептелген реактивті қуат.
Цехтың активті қуатын есептеу формуласы:
Рр(по цеху)= *Км+ Км*+ Км*+ Км*+ Км*+
Км*+Км*+Км*
Рр(по цеху)= 55,55+48,27+16,23+19+87+6,14+15,74+ 6,755+7,6=233,145кВт
Qр (по цеху) = К'м*+ К'м*+ К'м*+ К'м*+
К'м*+ К'м*+ К'м*+ К'м*
Qр (по цеху) = 64,11+34,5+8,44+12,13+9,46+75,25+5, 841=213,131кВАр
Sр===358кВА
2.3 Электржөндеу цехының жүктеме картограммасы
Цехтың жүктеме орталығы болып табылады, цехтың электроэнергия
тұтынушыларының символдық орталыгы.Цехтық подстанцияны жүктеме орталығына
жақын орналастыруға болады, сондай ақ электроэнергияны тұтынушыларының
орталығына жоғары кернеуді жакындатуға әсер етеді,заводтың жоғары кернеулі
таратушы желі сияқты, дәл солай төменгі кернеулі желіде,электроэнергияның
жоғалуын төмендетеді және өткізгіш материалдардың шығынын
азайтады.Картограмманы тұрғызғанда цех бөлімінің күштік жүктеменің есебін
білуіміз керек, орнатылған қуат бойынша анықтайды. Жүктеме анықталуы 2.2
кестеде көрсетілген.
Шеңбер радиусын картограмманың әрбір дөңгелегін анықтау.
r=
мұндағы:Ррi-цехтың 1-ші бөлімінің есептелген активті жүктемесі.
m-тандалған масштаб
m=0,001кВтмм2 қабылдаймыз.
Цех үшін қоқыстың өңделуі Рр=55,535кВт
r==133мм
Қалған есептеулер 2.2 кестеде
Кесте 1-Цех жүктемесін тұрғызуға арналған есептік мәндері
Цех бойынша номер және Ррi,кВт r,мм
бөлім аталуы
Электрлік цех 55,535 133
Дәнекерлеуші бөлім 48,27 124
Штамптайтын бөлім 16,23 72
Жөндеу бөлімі 19,875 79,5
Дәлдік бөлім 6,14 44
Темір соғатын престелген15,74 70
бөлім 1
Темір соғатын престелген63,755 142
бөлім 2
Кірістік 7,6 49
2.4 Трансформатор қуаты және санын анықтау
Цехта қоқыстың қайта жұмыс жасалуының орташа активті жүктемесі
Рр=233,145кВт тұрады.Цехтағы электр қабылдағыщтар үздіксіз І және ІІ
категорияға жатады және 2 аусымда жұмыс жасайды.Сондықтанда цехтың ТП2
трансформаторымен жұмыс жасайды.Сондай ақ болашақта цех қайта ... жалғасы
Электр энергиясы өте ыңғайлы да тиімді энергия көзі болып
табылады.Оны алудың жеңілділігі мен тиімділігі және басқа энергия
көздеріне түрлендіруі, алыс қашықтыққа тасымалдау мүкіндіктері оның
кең таралуына негіз болады. Электрмен жабдықтау жүйесінде электр
энергиясын таратуға және түрлендіруге арналған электрлік қондырғылар –
қосалқы станциялар басты роль атқарады. Олар бұл жүйенің негізгі
бөлігі болып табылады. Электр мен жабдықтау жүйесінде электр
энергиясын беріп және тарататын өндіріс үшін құрылғылардың қатысы
аталады. Өнеркәсіп орындарын электрмен жабдықтаужүйесі түрлі
машиналар механизмдердің электр қозғалтқыштары, электрпештері,
электр қондырғылар, электрлік пісіруге арналған аппараттар машиналар,
жарықтандыру қондырғылары және т.б. қатысты өнеркәсіп қабылдағыштарын
электр энергиясымен қоректендіру, қамтамасыз ету үшін құралады.
Өнеркәсіп орындарын электрен жабдықтау міндеті түрлі машиналар
механизмдердің қозғаушы күштерінің және электр станцияларының
құрылғысында электр жетектерінің кең қолданылуы ен бір уақытта
пайда болады. Алғашқы электр станциялар қалаларда электрлік
транспортты жарықтандыру ен қоректендіру үшін, сондай-ақ фабрикалар
мен зауыттарда салынады. Су энергиясын қалалармен өнеркәсіп орындарын
электр энергиясын тұтынушылардың тұрған жеріне тәуелсіз қолдану
орнында электр станцияларынқұруға соңынан мүмкіндік пайда болады.
Электр энергиясын тұтынуорталығына алыс қашықтықтарға тарату жоғары
кернеулі электр берілісжелілерімен жүзеге асырыла бастады.
Қазіргі кезде тұтынушылардың көпшілігі электр энергиясын энерго-
жүйеден алады. Бұл уақытта кәсіпорындар қатарына құрылыс және ТЭЦ
жалғанады. Электр энергиясын өндіруде қажеттілік фабрика-зауытты
электрстанцияларында келесі себептермен жүзеге асырылады:
1. Жылуда технологиялық мақсаттар және жылуды тұтыну ен және
электрэнергиясында леспе өндірісінің эффективтілігімен;
2. Жауапты тұтынушылар үшін резервті қоректендірудің қажеттілігімен;
3. Екінші энергоресурстарды қолдану қажеттілігімен;
4. Энерго жүйеден бірнеше кәсіпорындардың қойылуыен.
Электрмен жабдықтау жүйесінің маңызды ерекшелігі негізгі пайда-
ланатын өнім-электр энергиясының артық өндірудің мүмкін еместігі.
Барлықалынған электр энергиясы бірден тұтынылады. Басқару есептеу
техникасын электрмен жабдықтау жүйесінде қолдану бұл жүйенің
автоматизациясының дамуының заңды жалғасы болып табылады. Локольды
автоматизацияның барлық құрылғылары келесі негізгі міндеттерді шешеді:
қорғаныс, кернеудіреттеу, конденсаторлы батареялардың қуатын реттеу және
т.б.
Электр жабдықтау жүйесін басқару моделі өзіне келесі
деңгейлерді қосуы мүмкін: бірінші- автоматизация құрылғысы, электрлік
және технологиялық параметрлердің датчиктері; екінші-бірінші ақпараттың
талдауы, оны өңдеу; үшінші-бақылау есептеуші операциялы жүйе;
төртінші-оңтайлы басқару, атқару органдарында басқару сигналдардың
берілуі. Электрлік энергия тұтынушыларының өз спецификалық
ерекшеліктері болады, осыған байланыстыэлектрмен жабдықтауға
төмендегідей талаптар қойылады: қорек көзінің сенімділігі, электр
энергиясының сапасы, жекелеген элементерді сақтау және қорғау.
Энергетикалық жүйедегі электр қондырғылар бір-бірімен белгілі
бір сұлбаарқылы қосылған, жеке бір элементтерден (жоғары вольтты
ажыратқыштар, трансфораторлар, ТҚ жинақтаушы шина жүйесі және т.б.)
құралады. Электрқондырғылардың жұмыс сенімділігі оның қосу сұлбасына,
жұмыс режиміне және бөлек бір элементтерінің жұмыс сенімділігіне тәуелді.
Сондықтан, моральді ескірген қондырғыларды жаңа қондырғылар мен
аластыру, электр желілер ен электр станцияларды қайта құрастыру, жетілдіру
керек.
Өнеркәсіптік кәсіпорындардың электр жабдықтау жүйесін жобалап
жасау және қолдануда техника-экономикалық жағынан дұрыс кернеуді
таңдау, электрлік жүктемені анықтау, қосалқы трансфораторлардың қуатын
және санын, олардың сақтандырғыштарын, кернеуді реттеу тәсілдерін
және реактивтіқуатты қалпына келтіру жүйесін таңдау қажет.
Зерттеу жұмысының ғылыми жаңалығы нан зауытының электрмен жабдықтау
схемасы, сұраныс коэффициенті әдісімен электрлік жүктемелері
есептелінді, негізгі электрқондырғылар таңдалды. Электр қабылдағыштар
кіресінде кернеудің сапалы деңгейін қамтамасыз ету үшін ТДТН-
25000110 типті трансфораторларды қуаттылығы жоғары трансфораторларға
ауыстыру ұсынылды. Зерттеу жұмысының теориялық және практикалық маңызы
Курстық жұмыста өндіріс орындарының электрмен жабдықтау мәселелеріне
байланысты жүргізілген теориялық есептеулер практикалық жұмыстар
кезінде электрмен жабдықтау жүйесінің нормативтік-құжаттық базасын
жасақтауда үлкен роль атқарады және жүргізілген есептеулер негізінде
жұмыстыңң капиталдық шығындарын азайтуға қол жеткіздірген.
Зауытта жаңа цех салу және ескі цехтарды қалпына келтіру
жұмыстарына байланысты, жұмыс істеп тұрған қосалқы станция электрмен
жабдықтаудың тиісті сенімділігін қамтамасыз ете алмайды, сондықтан
зауыттың электрмен жабдықтау схемасын зерттеп, электрқабылдағыштар
кіресінде кернеудің сапалы деңгейін қамтамасыз ету үшін ТДТН-
25000110 типті трансфораторларды қуаттылығы жоғары трансфораторларға
ауыстыру арқылы, электрлік схемасын жаңарту болып табылады.
1 НЕГІЗГІ БӨЛІМ
1.1 Электр энергия тұтынушыларының сипаттамасы
Зауыттағы қондырғылар автоматты түрде басқарылғанымен, іске қосылғанда
жаңа жұмыс орындар ашылады.
Зауыт біздің өңірде ғана емес, бүкіл ел бойынша өнімдер дайындаудан ең
жоғарғы технологиялық өндіріс орны болып табылады. Неге десеңіз, цехта
қолданылатын технологиялардың барлығы еуропалық брендтердің қатарына енеді.
Зауыттағы өндірістік процесс максималды түрде автоматтандырылған,
алайда бұл- адам еңбегінен бас тарттық деген сөз емес. Техниканы да
басқаратын адам, сондықтан зауытта адам күші сақталады.
Мойындау керек, мұндай өндірісті мемлекеттің қолдауынсыз ашу мүмкін
емес. Сондықтан біз, Даму- өндірістік мемлекеттік бағдарламасы арқасында
тың идеямызды жүзеге асырып, жоғары сапалы отандық өнімдерімізбен халықты
қамтамасыз ету мүмкіндігіне ие болдық.
Нан пісіруге керекті негізгі шикізаттарға ұн, су, ашытқы және тұз, ал
қосалқы шикізаттар, қант, май, жұмыртқа т.б. жатады.
Шикізаттарды дайындау.
Ұнның сапасын лаборатория тексереді. Сол лабораториялық талдау
нәтижесін пайдаланып ұнның бірнеше түрлерін қосады. Осы қоспаны ұнды
араластыратын машинада жақсы араластырады да, оны бақылау елегінен,
магниттер өткізеді. Тек содан соң оны қамыр илеу шанағына жібереді.
Ыстық және суық су бөлек бакта сақталып, қамырды илеу алдында,
берілген температураға сәйкес, белгілі мөлшерде қосады. Сол суға тұз салып,
сүзеді. Керекті мөлшердегі ашытқыны ұсатып, суға езеді. Міне осылай
дайындалған ерітінді түрінде қамыр илеуге пайдаланылады.
Қамыр илеу
Ашытқы қамырсыз қамыр илеу. Шикізаттарды, ұнды, белгілі
температурадағы ашытқы, тұз және қант қосылған су ерітіндісін, қамыр илеу
машинасының шанағына әр қайсысын бөлек-бөлек өлшеп жібереді де, қамыр
илейді.
Қамырды ашыту және доғалау. Ашытқының әрекетінде қамырда спирттік божу
процесі жүреді. Сондықтан этил спирті, диоксид – көмірқышқыл газ бөлініп
шығып, қамырды көтереді, қопсытады, қамырдың көлемі өседі. Осы ашып тұрған
қамырдың құрылыс-механикалық қасиетін жақсарту үшін, оны бірнеше рет
доғалап жетілдіреді. Ол үшін қамыр илейтін машинада 1-3 минут қамырды қайта
илейді, доғалайды. Сонда пайда болған газдың бір бөлігі шығып кетіп, көлемі
біраз кішіреді де, алғашқы көлеміне жақындайды, қамырдыі физикалық қасиеті
жақсарады. Содан соң қамыр қайта ашиды. Осы қамырдың божу процесі 2-4
сағатқа созылады. Осы ашыған қамырда бөлшектегіш машинаның шанағына
төңкеріп түсіреді.
Қамырды бөлшектеу
Қамырды бөлшектеу деп, пісірілетін нанның сортына қарай, белгілі
бөлшегін бөліп алуды айтады. Оны қамырды бөлшектегіш машина орындайды.
Осы бөлшектерді домалақтап конвейерлі агрегаттың бесікшесіне салып, ақырғы
рет ашытады. Онда қамырдың температурасы ! 35ºС, ауаның ылғалдылығы 80-85
процент болу керек. Сонда қамыр 30-35 минут ақырғы рет ашиды.
Нан пісіру
Салмағы 0,5 кг батондарды нан пісіру пешінде 240-280ºС температурада
20-24 минут пісіреді. Ондағы жүретін физикалық, физика-химиялық,
биохимиялық процестер 7 тарауда беріледі.
Нанды сақтау, сауда орындарына жіберу. Нанды қоймада лотокқа салып
сақтайды да, оларды вагонеткаға, контейнерлерге тиейді. Нанды сауда
орындарында автокөлікпен жеткізеді.
Қамырдың газ бөліп шығару қабілеті деп белгілі бір мөлшердегі ұннан,
белгілі бір мөлшерде ашытқы, тұз қосылған су ерітіндісінде иленген қамыр
ашығанда, белгілі уақыт кесіндісінде бөліп шығаратын көмірқышқыл газдың
мөлшерін айтады.
Қамыр ашығанда онда спирттік божу процесі жүреді:
С6Н12О6 = 2 С2Н5ОН + 2 СО2 + О.
Бұл процесте ашытқының зимаза кешені деп аталатын көптеген ферменттер
жиынтығы қатынасады. Сонда бөлініп шығатын этил спиртінің 2 молекуласының
буы және 2 молекула көмірқышқыл газ қамырды қопсытады, көлемін үлкейтеді.
Ол газды қамырдың құрамындағы желмше ұстап тұрады. Сондықтан қамырда
физика-механикалық қасиеті осы екі әсердің өзара қатынасына байланысты
болады.
Ұнның газ бөліп шығару қабілетіне әсерін тигізетін себептер. Ұнның газ
бөліп шығару қасиеті оның құрамындағы крахмалдың қантқа айналу қабілетіне
байланысты. Крахмалдың қантқа айналу қабілеті ондағы амилаза ферменттері
тобына жататын ферменттердің белсенділігіне қарай және крахмалдың олардың
ықпалына қарай көну мүмкіншілігіне қарай өзгеріп тұрады. Крахмал амилаза
ферменттерінің әсерінен мальтоза уыт қантына айналады. Осы процесті
көміртек-амилазалық кешен деп атайды.
Ұнның құрамындағы табиғи қант (сахароза, глюкоза және фруктоза). Бұл
қант дәннің тұқым бүршігінде көп, ал эндоспермнің орта шенінде жоқтың қасы,
тек алейрон және сыртқы қабаттарында біраз көбірек болады. Сондықтан да
жоғарғы сорт ұнда қант аз болады. Олардың ішінде глюкоза 0,01-0,05;
фруктоза 0,015-0,05; мальтоза 0,005-0,05 және сахароза 0,1-0,55 процент
шамасында. Бұлардан басқа аздап рафиноза, мелабиоза және глюкофруктозан
кездеседі. Осы қанттардың жиынтығы сапалы астықта және оның ұнында 0,5-
1,1 процент шамасында болады.
Дәннің тұқым бүршігінде қанттың мөлшері, құрғақ затқа есептегенде 12-
28 процентке дейін жетеді де, оның жартысы сахароза, 40 проценке жақыны
рафиноза қанты.
Егер ұн өніп кеткен, бұзыла бастаған бидайдан тартылса, онда мальтоза
уыт қантының үлесі тез өседі.
Ұн крахмалдың қантқа айналу қабілеті.
Крахмалдың қантқа айналу қабілеті деп белгілі мөлшердегі ұн мен судан
тұратын ерітіндінің белгілі уақыт кесіндісінде мальтоза қантына айналу
мөлшерін айтады. Ол альфа-, бета-амилаза ферменттнрінің белсенділігіне,
ұнның ірілігіне, крахмал түйіршіктерінің ірілігіне, ферменттердің әсеріне
шалдығу мүмкіншіліктеріне байланысты әр түрлі болады. Оны Рамзей-ВНИИЗ
тәсілімен анықтайды. Ол үшін 10г ұнды 50мл суда ерітіп, 27ºС-та тұндырып
анықтайды. Сонда қант ерітіндіге шығып кетеді. Бұл ұнның өз қантты мен жаңа
пайда болған қанттың қосындысы.
Өнбеген, жақсы сақталған дәнде бета-амилаза болады да, ол өндегенде
альфа-амилаза көбейеді. Бета-амилазаның әсерінен көбінесе мальтоза, аздап
декстриндер пайда болады, ал альфа-амилазаның әсерінен көбінесе
декстриндер, тек аздап қана мальтоза пайда болады.
Альфа-, бета-амилазалардың белсенділігі ауаның температурасына,
қышқылдығына байланысты. Альфа-амилаза жоғары температураға шыдамды, ал
бета-амилаза болса ортаның қышқылдығына шыдамды келеді.
Крахмал түйіршіктерінің амилаза ферменттерініің әсерінен ыдырау
жылдамдығы ұсатылу жағдайына, механикалық бүтіндігіне байланысты әр түрлі
болады. Егер ұн өте ұсақ болса, крахмал көбірек үгітіледі де, оның
наубайханалық қасиеті біраз төмендейді. Егер ұн өнбеген, жақсы пісіп
жетілген, жақсы сақталған астықтан тартылса, онда бета-амилаза көп болып,
ұн тартқанда крахмал түйіршіктері механикалық зақымдарға шалынса, соғұрлым
қантқа айналу қабілеті жоғарырақ болады.
Сонымен, қамыр ашығанда алғашқы кезеңінде ұнның өз қантының ыдырау
себебінен, ал кейін жаңа пайда болған қанттың божу мүмкіншілігінен жүріп
өтеді. Осы екінші топтағы қант нанның көлемінің қалыптасуына шешуші роль
атқарады.
2 ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ БӨЛІМ
2.1 Цехтағы электрлік жүктеменің есептелуі
Цехтің электрлік жүктеме орталығын анықтау.
Қабылдағыш (электржөңдеу цех) ЭЖЦ айнымалы тоқпен 380220В кернеумен
және f=50Гц жиілікпен қоректенеді (цехтің жарықтану жүктемесімен және
күштік жүктеменің бірігіп қоректенуі ). ЭЖЦ қабылдағыш қорегі сенімділік
дәрежесі бойынша 2 және 3 категорияға жатады.
Цехтің барлық электр қабылдағыштары бірдей коэффициенті қолдануымен
топтық сипаттамма бойынша бөлінеді:
-(1 топ) электрлік жүктеменің айнымалы графигімен
-(2 топ) электрлік жүктеменің аз өзгеретін графигімен
Басты шығыстық мәні жүктеме есебін анықтау үшін электр энергия
қабылдағышының түрлері қызмет етеді. Олардың номинальды қуатты көрсетумен,
технологиялық құрылғы және механизм мәні, жұмыс режимі және фаза саны,
сондай-ақ алдағы есептеулерде осы цехтың электрлік жүктеме орталығын
анықтау үшін керек болады, жүктемені есептеу цех бөлімі бойынша
жүргізіледі.
Есептелген активті және реактивті жүктемесі 1 топта анықталады:
Рр=Км∙∑Рсм
(2.1)
Qp=Km∙∑Qсм
(2.2)
мұндағы: Рсм, - жүктелген аусымдағы 1 топ қабылдағышының суммалық
орташа активті қуаты.
Qсм – жүктелген аусымдағы 1 топ қабылдағышының суммалық сәйкесінше
орташа реактивті қуаты.
Km – максимум коэффициенті кестеде және қисықта табылады.
Мұнда жүктелген аусымдағы орташа активті және рекативті қуаттар келесі
формуламен анықталады:
Рсм=Ки∙Рном;
(2.3)
Qсм= Рсм∙tgφ;
(2.4)
Мұндағы - Ки – қолдану коэффициенті анықтамадан алынады.
tgφ – cosφ бойынша анықталады.
Анықтамадан алынғандандардың әрбірі үшін электр қабылдағыштың
сипаттамалық тобы қолданылады.
2 топтағы электр қабылдағыштың есептелген жүктемесі цех бойынша
анықталады:
Рр=∑Рсм;
(2.5)
Qp=∑Qсм;
(2.6)
Мұндағы - ∑Рсм- жүктелген аусымдағы 2 топ қабылдағышының суммалық
орташа активті қуаты.
∑Qсм – жүктелген аусымдағы 2 топ қабылдағышының суммалық сәйкесінше
орташа реактивті қуаты.
Жүктелген аусымдағы топтық қолдану коэффициенті бойынша Км биіктігі
қисық болып табылады, және nэ тобындағы электр қабылдағыштың эффективті
саны бойынша. Біркелкі қуатты электр қабылдағыш жұмыс режимі бойынша nэ
арқылы бірдей сандар түсіндіріледі.
Электр қабылдағыштың эффективті саны мына формуламен анықталады:
nэф= (2.7)
Шлак өндіру бөлім жүктеменің есебі:
1топ қабылдағышына жатады:
Метал өндеу станогы n=27 дана
мұндағы n – қабылдағыштар саны (дана)
Рн – орнатылған қуат, ПВ=100% жеткізілген, бір электр қабылдағыштың
және қуаттың ортақ суммасы.
РНодн =1,5÷13,12 кВт
РНобщ=221,62 кВт
Жүктелген аусымдағы орташа активті және реактивті қуаты келесі
формуламен анықтайды (2.3) және (2.4) :
Рсм= Ки∙Рн=0,16∙221,62=35,5 кВт
Qсм= Рсм∙ tgφ=35,5∙1,73=61,41 кВАр
1 топты қабылдағыштарға жатады:
Желдеткіштер
Желдеткіштер саны n= 3 дана, Рн – орнатылған қуат, бір электр
қабылдағыштың және қуаттың ортақ суммасы.
РНодн.=1,2÷3 кВт
РНобщ.=5,7 кВт
Жүктелген аусымдағы орташа активті және реактивті қуаты келесі
формуламен анықталады (2.3) және (2.4) :
Рсм= Ки∙Рн=0,65∙5,7=3,705 кВт
Qсм= Рсм∙ tgφ=3,705∙0,75=2,7 кВАр
Электр қабылдағыштың эффективті санын анықтаймыз nэф:
nэф=(Рном1*n1+Рном2*n2+...+Рном11*n11 )2(Р2ном1*n1+Р2ном2*n2+...+Р2ном11*n 1
1)
Бұл формулаға сандық мәнді қоямыз:
nэф=(4,12*2+13,12*1+12,02*2+13,12*1 +9,82*3+2,32*3+2*10,87+4,12*4+1,5*1 )
2(4,122*6+13,122*2+12,022*2+9,822* 3+2,322*3+10,872*10+1,52*1)=29
Электр қабылдағыштың эффективті санын анықтаймыз nэф:
nэф=(Рном1*n1+Рном2*n2+...+Рном11*n11 )2(Р2ном1*n1+Р2ном2*n2+...+Р2ном11*n 1
1)
Бұл формулаға сандық мәнді қоямыз:
Ки==0,16 болғанда, nэф =29. Анықтама бойынша Км=1,46
1топтағы есептелген активті және реактивті жүктеме қуаты келесі
формуламен анықталады (2.1) және (2.2):
Рр= Км*=1,46*35,5=51,83кВт
Qр= Кiм*=1*61,44=61,44кВАр
2 топтағы барлық электр қабылдағыштардың есептелген жүктемесін цех
бойынша анықтаймыз (2.5) және (2.6):
Рр= =3,705кВт
Qр= =2,7кВАр
Дәнекерлеу бөлімінің жүктемесін есептеу
Дәнекерлеу бөлімінде орнатылған:
-іргелесіп дәнекерлеуге арналған машина
-дәнекерленген трансформатор
-желдеткіш.
1 топқа жатады:
Іргелесіп дәнекерлеуге арналған машина
Қуаты Рн=25кВт, саны n=1д
Дәнекерленген трансформатордың қуаты - Рн=32кВт, саны n=1д.
Дәнекерлеуші үстелі, Рн=0,8кВт, саны n=1д
Стационарлық және қозғалмалы қабылдағыштар қосылған, 3 фазалы желінің
фаза бойынша тең бөлінуі есептелуде 3 фазалы қабылдағыштар суммалық қуат
сияқты есептелінеді.
Жүктелген аусымдағы дәнекерлеуге арналған машиналардың орташа активті
және реактивті қуаты келесі формуламен анықталады (2.3) және (2.4) :
Рсм1= Ки* Рн=0,35*25=8,75кВт
Qсм1= Рсм*tgφ=8,75*1,35=11,6кВАр
Жүктелген аусымдағы дәнекерленген трансформатордың активті және
реактивті қуаты келесі формуламен анықталады
Рсм2= Ки* Рн=0,3*32=9,6кВт
Qсм2= Рсм*tgφ=9,6*1,52=14,6кВАр
Жүктелген аусымдағы желдеткіштің орташа активті және реактивті қуаты
келесі формуламен анықталады
Рсм3= Ки* Рн=0,6*0,8=4,8кВт
Qсм3= Рсм*tgφ=4,8*1,17=5,6кВАр
Жүктелген аусымдағы 1 топ қабылдағыштардың сәйкесінше суммалық орташа
активті және реактивті қуаты келесі формуламен анықтайды :
= Рсм1+ Рсм2+ Рсм3=8,75+9,6+4,8=23,15кВт
= Qсм1+ Qсм2+ Qсм3=11,6+14,6+5,6=31,8кВАр
Ки==23,1457,8=0,4 болғанда nэф=2
Анықтамадан аламыз Км=1,93
1 топтағы қабылдағыштың есептелген активті және реактивті жүктемесі
келесі формуламен анықтайды (2.1) және (2.2):
Рр= Км*=1,93*23,15=44,67кВт
Qр= К'м*=1*31,8=31,8кВАр
2 топқа жатады:
Желдеткіштер
Желдеткіштер саны n=1 дана, Рн - орнатылған қуат,бір электр
қабылдағыштың және қуаттың ортақ суммасы.
Рн=5,5кВт
Жүктелген аусымдағы орташа активті және реактивті қуаты (2.3)
және(2.4)
Рсм= Ки* Рн=0,65*5,5=3,6кВт
Qсм= Рсм*tgφ=3,6*0,75=2,7кВАр
2 топтағы барлық электр қабылдағыштардың есептелген жүктемесі цех
бойынша анықталады (2.5) және (2.6):
Рр= Рсм=3,6кВт
Qр= Qсм=2,7кВАр
Темір тегістейтің бөлімдегі жүктеме есебі
Бұл бөлімде тек 1 топтағы электр қабылдағыштар қолданылады.
Темір тегістейтін станоктар: саны n= 3 дана, Рн - орнатылған қуат,бір
электр қабылдағыштың және қуаттың ортақ суммасы.
Рн.одн. = 6,7412,92кВт
Рн.общ.=32,47кВт
Электрлік кран: саны n= 1 дана, Рн - орнатылған қуат,бір электр
қабылдағыштың және қуаттың ортақ суммасы.
Рн=2,24кВт
Жүктелген аусымдағы орташа активті және реактивті қуаты (2.3) және
(2.4)
Рсм1= Ки* Рн=0,14*32,47=4,54кВт
Qсм1= Рсм*tgφ=4,54*1,73=7,86кВАр
Рсм2= Ки* Рн=0,15*2,24=0,336кВт
Qсм2= Рсм*tgφ=0,336*1,73=0,58кВАр
Жүктелген аусымдағы 1 топтағы суммалық орташа активті және реактивті
қуаты келесі формуламен анықтайды :
= Рсм1+ Рсм2=4,54+0,336=4,876кВт
= Qсм1+ Qсм2=7,86+0,58=8,44кВАр
Табылған мән бойынша nэф=4 дана Ки=0,14 анықтамадан табамыз Км=3,33
1 топтағы қабылдағыштың есептелген активті және реактивті жүктемесі
келесі формуламен анықтайды (2.1) және (2.2):
Рр= Км*=3,33*4,876=16,23кВт
Qр= К'м*=1*8,44=8,44кВАр
2.2 Электр жүктеменің графигі
Цехтың жарықтандыру қабылдағышының жүктемелік есебі келесі формуламен
есептелінеді:
Рро=Рно*Кс
( 2.8)
мұндағы: Рно –жарықтандырғыштың орнатылған қуаты
Кс-сұраныс коэффициенті
Рно=Руд.о*F
мұндағы: Руд.о- цех едені ауданының салыстырмалық жүктемесі, Втм2
F- цех еденінің ауданы, м2
F=а*в=96,5*40=3860м2
Рно=Руд.о*F=15*3860=57,9кВт
Рро=Рно*Кс=57,9*0,95=55кВт
Цехтың күштік және жарықтандыру қабылдағышының толық қуаты.
Толық қуатты есептеу формуласы:
Sр= (2.9)
мұндағы: Рр=(Км*)А+()Б- есептелген активті қуат.
Qр=( К'м*)А+()Б- есептелген реактивті қуат.
Цехтың активті қуатын есептеу формуласы:
Рр(по цеху)= *Км+ Км*+ Км*+ Км*+ Км*+
Км*+Км*+Км*
Рр(по цеху)= 55,55+48,27+16,23+19+87+6,14+15,74+ 6,755+7,6=233,145кВт
Qр (по цеху) = К'м*+ К'м*+ К'м*+ К'м*+
К'м*+ К'м*+ К'м*+ К'м*
Qр (по цеху) = 64,11+34,5+8,44+12,13+9,46+75,25+5, 841=213,131кВАр
Sр===358кВА
2.3 Электржөндеу цехының жүктеме картограммасы
Цехтың жүктеме орталығы болып табылады, цехтың электроэнергия
тұтынушыларының символдық орталыгы.Цехтық подстанцияны жүктеме орталығына
жақын орналастыруға болады, сондай ақ электроэнергияны тұтынушыларының
орталығына жоғары кернеуді жакындатуға әсер етеді,заводтың жоғары кернеулі
таратушы желі сияқты, дәл солай төменгі кернеулі желіде,электроэнергияның
жоғалуын төмендетеді және өткізгіш материалдардың шығынын
азайтады.Картограмманы тұрғызғанда цех бөлімінің күштік жүктеменің есебін
білуіміз керек, орнатылған қуат бойынша анықтайды. Жүктеме анықталуы 2.2
кестеде көрсетілген.
Шеңбер радиусын картограмманың әрбір дөңгелегін анықтау.
r=
мұндағы:Ррi-цехтың 1-ші бөлімінің есептелген активті жүктемесі.
m-тандалған масштаб
m=0,001кВтмм2 қабылдаймыз.
Цех үшін қоқыстың өңделуі Рр=55,535кВт
r==133мм
Қалған есептеулер 2.2 кестеде
Кесте 1-Цех жүктемесін тұрғызуға арналған есептік мәндері
Цех бойынша номер және Ррi,кВт r,мм
бөлім аталуы
Электрлік цех 55,535 133
Дәнекерлеуші бөлім 48,27 124
Штамптайтын бөлім 16,23 72
Жөндеу бөлімі 19,875 79,5
Дәлдік бөлім 6,14 44
Темір соғатын престелген15,74 70
бөлім 1
Темір соғатын престелген63,755 142
бөлім 2
Кірістік 7,6 49
2.4 Трансформатор қуаты және санын анықтау
Цехта қоқыстың қайта жұмыс жасалуының орташа активті жүктемесі
Рр=233,145кВт тұрады.Цехтағы электр қабылдағыщтар үздіксіз І және ІІ
категорияға жатады және 2 аусымда жұмыс жасайды.Сондықтанда цехтың ТП2
трансформаторымен жұмыс жасайды.Сондай ақ болашақта цех қайта ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz