Шартты-отандық энергокомплекс түрлері

Пән: Электротехника
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 21 бет
Таңдаулыға:

Кіріспе

Электроэнергетика 7% астам барлық Республикадағы өнеркәсіптік
өндірістің көлемін қамтитын жанармай-энергетикалық комплекстің бірден бір
маңызды элементі болып табылады. Тек 2004жылы отандық энергетиктар 66,9
млрд кВтсағ электроэнергияны өндірді, оның5,3 млрд кВтсағ шет елдерге
тасымалданды(өткен жылға қарағанда 22%-ға көп). 86–88% жуық барлық
электроэнергия Қазақстандағы жылу электро станциясында өндіріледі.
Қазақстандық энергожүйенің негізгі сипаттамасын айта отыра оның
негізгі ерекшеліктері болып, барлық ел аумағында объектілердің тең емес
орналасуының айтады. Шартты-отандық энергокомплексті үш ірі аумақққа бөлуге
болады:
Солтүстік және Орталық аймақ. Оған Ақмола, Шығыс-Қазақстан, Қарағанда,
Қостанай және Павлодар облыстары кіреді. Осы облыстардың энергетикалық
шаруашылығы біріккен желіге біріктірілген және тығыз, дамыған Ресей
Федерациясының энергожүйесімен байланысады. Берілген аумақ территориясында
елде орналасқан ірі энергоөндірістік қуаты: Екібастұздық ГРЭС-1 және ГРЭС-
2, Ақсулық ГРЭС, Карағандылық ЖЭО-3, Өскемендік ЖЭО, Шульбинкалық СЭС.
Өндірістегі электроэнергияның үлкен үлесі Екібастұздық электростанцияға
келеді (4000 МВт дейін). Аудандағы көмір кең орнының табылуына байланысты
көмір электроэнергиясын қамтиды. Ол тек электроэнергиямен қамтамасыз
етілген, бырақ ол оның экспортының потенциялы болады.
Оңтүстік аудан. Жалпы желіге Алматы, Жамбыл, Қызылорда және Оңтүстік-
Қазақстандық облыстарды біріктіреді, бұл аудан Қырғызстан және Өзбекстанның
дамыған энергетикалық жүйесімен байланысын құрайды. Егер өзіндік жаңармай
көзінің және, сәйкесінше, ірі электростанциясы, көрші елдердің
электроэнергиясын импорттауына тәуелді. Бұл мәселені шешу үшін 1998жылы
қуаты 500 кВ "Екібастұз – Нұра – Агадырь – ЮКГРЭС – Алматы" транзиттік
электр желісі құрылысқа берілген. Ол Оңтүстік ауданды Солтүстік және
Орталық Қазақстанның энергия көзімен байланыстырады. Сол себепті
Ортаазиялық мемлекеттердің энергияны импорттауынан тәуелсіз болуын
қамтамасыз етті. Келесі қадам 2004 жылдың соңына қарай берілген "Солтүстік
– Оңтүстік" екінші магистральды желі құрылысының басталуы болды. Жаңа желі
тек Оңтүстік Қазақстан облысының энергетикалық қажеттіліктерін ғана емес,
сонымен қатар транзиттік рөлді де орындайды.
Батыс аудан. Ақтөбе, Атырау, Батыс-Қазақстан және Маңғыстау облыстары
кіреді, ол Ресейдің энергетикалық жүйесімен тығыз байланыста. Қазақстанның
энергетикалық жүйесінің басқа да ерекшелігі біріккен, оперативті
диспетчерлік басқармасының көлденең ұйымдастырылған жүйесі болып табылады.
Электроэнергияны өндірудегі құрама әдісі үлкен үлеспен де сипатталады (ЖЭО-
ның энерго көзінің құрылымын пайдалану, оны электрлік және жылу энергиясын
өндіреді). Бұнымен қоса, көпшілік Қазақстандық электростанциялардың
қондырғылары істен шығуы (орташа істен шыққан қондырғылардың қуаты 58,5%)
оның жұмысының есептік ресурсынан асып түсетіні алаңдатады.
1. 2030 жылға дейінгі электроэнергетиканы дамыту бағдарламасы (1999
жылғы 9cәуірдегі № 384 бойынша Қазақстан Республикасының Басқармасының
Бұйрығымен бекітілген). Жаңартуды және электрожелілі шаруашылықты қажет
етеді, бұл электрмен тасымалдау кернеуінде 0,4-610-35-110-220-500 және
1150 кВ болады, жалпы ұзақтығы 454706,5 км. Қазіргі таңда 8,8% жүйе
құрайтын электр тасымалдау желі кернеуі 220–500 кВ пайдалану талабына сай
келмейді және шұғыл жұмысты қажет етеді.
2. Толық амортизационды тозыған жағдай күйінде және 26% жуық желісі ең
төмен кернеуде ( 0,38ден 110 кВдейін) болады. Ең басты экономикалық
тапсырмалар болып, энергетикалық салаларды қайта құру интенсивті дамып
жатырған Қазақстан үшін машинажасау салаларының дамуы маңызды шешім болып
табылады. Біздің заводтар және фабрикалар бәсекеге қабілетті болуы керек.
Бұл сапа халықаралық стандартқа сәйкес келуі керек,-деген болатын
Н.Назарбаев.

1. Негізгі бөлім

1. Баcты берілгендер

Курстық жұмыстың мақсаты: жөндеу заводының электрмен қамтамасыз ету
жобасы. Жөндеу заводының негізгі бағыты болып, мұнай өндіретін, газ
өнеркәсібі және көлік саласындағы қондырғыларды жөндеу жөндеу заводының
негізгі бағыты болады. Завод жоғары технологиялық қондырғылармен
жабдықталуы керек. Электроқондырғылар, автоматика және электроника,
компьютерлік басқару жүйесі қондырылуы тиіс, ол жоғары еңбек өндірісіне
және барлық технологиялық және жөндеу процесстерінің бақылауға үлкен
мүмкіндік алады. Бұл мекеменің ашылуы Атырау қаласында 600 жаңа жұмыс
орнының ашылуына мүмкіндік берді.
Сұлба және қайта құру мәселелерін анықтау үшін типтік және сұлбалық
түрді қолданылады. Жобадағы шешімді қабылдаған кезде, ол қондырғы құрылғысы
бойынша ережелерді және басқа да нормативті Госэнергобақылау құжаттарына
сай келуі қажет.
Жобалап жатқан заводтың электроқабылдағыштары 380В және 6кВ
өнеркәсіптің жиілік кернеуі үшфазалы токтың қабылдағыш бола алады.
Өндірістік цех және объектілер ПУЭ-ге сәйкес сенімділік дәрежесі бойынша
электроқабылдағыштардың тұтынудың 2 және 3 категориялары болады.
1-ші және 2-ші категориялы электроқабылдағыштар электроэнергияның екі
тәуелсіз өзара қорек көзін резервтеу қамтамасыз етіледі. Бір қорек көзінің
әсерінен электрмен қамтасыз етудің бұзылуы электрмен жабдықтауды уақыт
кезінде үзіліске, яғни ол қосу үшін рұқсат етіледі
Ол кезекші және қозғалмалы оперативті бригадасының резервті қорегі
қаралынады [1].
3-ші категориялы электроқабылдағыштар электроэнергияны бір қорек
көзінен шарт бойынша, яғни ауыстыру және электрмен қамтудағы бұзылынған
элемент жүйесің жөндеу 1тәуліктен аспауы керек, ол электрмен қамтуды
тоқтату кезінде болады [1].
Қуат бойынша электроэнергияны тұтынудың негізгі қысқаша сипаттамасы,
ал электрмен қамтудағы сенімділік категориясы 1 және 2 кестелерде
көрсетілген.

Сурет 1. Жөндеу заутының бас жоспары

1.1 Кесте
Цехтағы қондырғылардың қуаты

№ ппЦехтын атауы Қондырылған қуат
кВт

Руст., кВт
1. Компрессорлы станция 532
2. Электрожөндеу цехі 244
3. Прессті-дәнекерлеу цехі 765
4. Сантехникалық аймақ 79

5. Толықтырушы 226
6. Механикалық цех 1499
7. Насосты станция 339
8. Жөндеу-механикалық цехі 120
9. Гальваникалық цехі 358
10. Еріту цехі 416
11 Мекеме аумағы 50
Барлығы: 4628

1.2 Кесте
Сенімділік дәрежесі бойынша қабылдағыштар категориясы

№ПП Цехтің атауы Электрмен қамтудың үзіліссіз
дәрежесі бойынша қабылдағыштар
категориясы
по степени бесперебойности
электроснабжения
1 Компрессорлы станция 1
2 Электрожөндеу цехі 2
3 Пресстік-дәнекерлеу цехі 1
4 Сантехникалық аймақ 2

5 Толықтырушы 1
6 Механикалық цехі 2
7 Насосты станция 1
8 Жөндеу-механикалық цехі 2
9 Гальваникалық цехі 1
11 Еріту цехі 1
Мекеме аумағы 3

1.3 Кесте
Өндірістік орта сипаттамасы

№ПП Қорек көзінің атауы Өндірістік орта сипаттамасы
1 Компрессорлы станция Жаман

2 Электрожөндеу цехі Нормальды
3 Пресстік-дәнекерлеу цехі Ыстық
4 Сантехникалық аймақ Нормальды

5 Толықтырушы Нормальды, шаңды
6 Механикалық цехі Нормальды
7 Насосты станция Нормальды, шикі
8 Жөндеу-механикалық цехі Нормальды
9 Гальваникалық цехі Жаман
10 Еріту цехі Ыстық
11 Мекеме аумағы

1.2 Электрлік жүктеме

Барлық электроқабылдағыштар қуатты бірдей коэффицентте пайдалану және
аз өзгермелі жүктеме графигіне байланысты сынуына байланысты сипатталады.
Активті және реактивті қабылдағыш жүктемесінің есептелуі аз өзгермелі
жүктеме графиг тобымен, жалпы алғанда айтылуы бойынша анықталады [2]:

Рр =∑Pст
Q р=∑Qст
(1.1)
мұндағы ∑Pст және ∑Qст –қабылдағыштардың көп мөлшердегі орташа активті
және реактивті қуаты аз жүктелген ауысымы.
Биіктігі ∑Pст және ∑Qст сипатталған топтағы электроқабылдағыштардың
активті және реактивті қуатын анықтау, яғни бұл оқылудан анықталады [2]:

Pст =Ки∙Рн
Q ст = Рст ∙tg φ
(1.2)

мұндағы Рн – сипатталған топтағы қабылдағыштарда орнатылған көлемді
қуаты; Ки - жүктелген ауысымдағы топтық коэффиценттің активті қуатты
пайдалануы, ол қазіргі мәні бойынша алынады;
tg φ- cos φ арқылы анықталады, қабылдайды [2].
Жарықтандыру қабылдағыштарының есептік жүктемесі келесі түрде
анықталады [2]:

Pро =Кс∙Рно
(1.3)

мұндағы Рро- жарықтандыру қабылдағышының орнатылған қуаты (4)
формуласымен анықталады; Кс- сұраныс коэффициенті, қабылдайды[2].

Pно =F∙Руд.о.
(1.4)

мұндағы Руд.о - цех алқабының жарықтандыру (Втм2) аумағының аз
жүктемесі, (Руд,0 = 14,3 Вт м2).
F – жарты цехтың аумағы, м2.
Есептік мәндерді (4) және (3) формулаға қоя отырып алатынымыз:
Рно =0,0143∙1248 = 11,4 кВт
Рро= 11,4∙ 0,95 = 10,8 кВт
Компрессорлық цехтің күштік және жарықтандыру қабылдағышының есептік
қуаты келесідей түрде анықталады [2]:

sP = √(pp+pP0)2+Q2p
(1.5)

Электрлік жүктемені анықтау барлық тұтынушылар үшін орындалған және
есептеу қорытындысы 3 кестеде көрсетілген.
1.3 Картограмма және электрлік жүктеменің орталығын анықтау

Цехті қосалқы станцияның және ГПП заводтың генжоспарының орналасу
орның таңдау, оның электрлік жүктеме картограммасының құрылысын нақтылайды.

Картограмманы құру кезінде цехтің күштік және жарықтандыру
жүктемесінің есептеуін білу керек, ол кей жағдайда қуат және сұраныс
коэффицентіне байланысты анықталуы мүмкін [2].

Рр = К с ∙ Рн
Qp=Pp ∙ tg φ
(1.6)
Sp= √ (Pp+Ppo)2+Q2p,

мұндағы Рн- электроқабылдағыштың номинальды қуаты.
Кс- жүктелген ауысымдағы сұраныс коэффициентінің активті қуаты,
қабылдады [3].
Tgφ - cos φ арқылы анықталады, қабылдайды [3].
Рро – жарықтандыру жүктемесінің есептеуін келесі формула арқылы
анықтайды (З)
Компрессорлы цехтің жүктемесін анықтауы:
Рр = 0,7 ∙760= 532 кВт;
Ор =0,75 ∙532 = 399 квар;
Рно =0,015 ∙1200 = 18 кВт;
Рро =18 ∙0,95 = 17 кВт;
Sp =√ (532+ 17)2+3992 = 889кВА;

Қалған цехтардың жүктемесің анықтау міндетті. Ал қорытындылары 3
кестеде көрсетілген.
Картограмманың әрбір дөңгелек радиусының айналасы [3] мәні бойынша
анықталады:

(1.7)

мұндағы Ppi - i-ші цехтың активті жүктемесің есептеуі 3 кестеде
берілген;
r және а мағынасын электрожөндеу цехі үшін келесі формуламен
анықталады:

α =
Қалған цехтардың жүктемесің анықтау міндетті. Ал қорытындылары 4
кестеде көрсетілген.

1.4 Кесте
Электрлік жүктеменің картограммасын құрудағы есептік мәлімдемесі

№ Цехтің атауы және Ррi,кВт Рро,кВт r ,мм α, град
тұтынушылар
1 Компрессорлы станция 532 17 28 9
2 Электрожөндеу цехі 244 96 21 69
3 Пресстік-дәнекерлеу цехі 765 110 32 66
4 Сантехникалық аймақ 79 25 11 85
5 Толықтырушы 226 130 21 11
6 Механикалық цехі 1499 165 6 101
7 Насосты станция 339 12 15 13
8 Жөндеу-механикалық цехі 120 18 10 50
9 Гальваникалық цехі 358 125 28 5
10 Еріту цехі 416 68 10 223
11 Мекеме аумағы 50

Заводтың электрлік жүктемесінің орталық координатасын келесі формула
бойынша анықталады:

(1.8)

мұндағы Х0, Y() – заводтың жүктемесінің орталық координатасы;
Xj, Vj - i-ro цех жүктемесінің орталық координатасы;
Рпi - i-ro цех жүктемесінің активті есептеуі 5 кестеде көрсетілген.
Көлемдік есептеулердің X0,Y0 анықтауы 6 кестеде көрсетілген.
Цехтің жүктеме орталығының координатасы 2 сурет бойынша анықталған.

2 Технологиялық бөлім

2.1 Цехтің орташа жүктемесін анықтау және цехті қосалқы станциялардағы
трансформаторларды таңдау

Цехтағы күштік электроқабылдағыштардың орташа жүктемесін орнатылған
қуат және қолдану коэффицентін анықтау. Цехтің жүктемесің есептеуді 5
кестеде жүргіземіз.
Орташа активті, реактивті және цехтағы күштік қабылдағыштардың толық
жүктемесін келесі формула бойынша анықтаймыз [3]:

Р ст = Ки ∙ Рн
(2.1)

Qст = Рст ∙ tgφ

S ст=√

мұндағы Рн- барлық қабылдағыштардың орнатқан көлемді қуаты.
Ки – қазіргі мәні бойынша қолдану коэффициентін қабылдайды
tgφ- cos φ арқылы анықтайды, қабылдайды [3]

Sp = 43 1,6 + 3 2 0,1+ 5 2 2,,2 + 85 + 280,9 + 31,4 + 212,2 + 1 6 0,5
+ 3 6 6,7 + 7 2,4 +30,1 + 18,9 + 600 == 7140 кВА,
F= 20536 + 14600 + 14680 + 109136 + 21300 =180252 м²,

σ=

Жүктеменің тығыздығы бойынша тең 0,01 кВАм болатын 400 кВА қуаттағы
трансформатор. Типті трансформаторды орнатамыз:
ТМН-40010

Бірдей қуаттағы Sнm цехтік трансформаторлардың Nmin минимальды саны
технологиялық байланысқан жүктеменің қоректенуіне арналған, оны келесідей
түрде анықтаймыз [4]:

N=
(2.2)

мұндағы Рст – жүктелген ауысымдағы технологиялық байланысқан
жүктеменің орташа активті қуаты.
К3 – трансформатор жүктемесінің коэффициенті;
SHm – трансформатордың номинальды қуаты;
ΔN – жақын тұтас санға қосымша.
1.6 Кесте
Цехтің орташа жүктемесі.

№ ЦехтіңРн, Ки tgφ Р cm,
атауы кВт кВт
және
тұтыну
шылар
ТП-1-компрессорлы 1 65,5 76 АСБ-1кВ (3x25-1x16) Ор
ТП-1-электрожөндеулі 2 447,9 76 АСБ-1кВ (3x120-1x35) Ор
ТП-1- толықтырушы 2 476,3 120 АСБ-1кВ (3x150-1x50) Ор
ТП-2- еріту 2 476,3 56 АСБ-1кВ (3x150-1x50) Ор
ТП-2 1 237,7 150 АСБ-1кВ (3x150+1x50) Ор
–пресстік-дәнекерлеу
ТП-2 – 1 101,6 100 АСБ-1кВ (3x35-1x16) Ор
жөндеу-механикалық
ТП-3 гальваникалық 2 183,2 34 АСБ-1кВ (3x70-1x25) Ор
ТП-3 - насосты 1 101,6 86 АСБ-1кВ (3x35-1x16) Ор

2.6 Компрессорлы цехты электрмен қамтамасыз ету

Компрессорлар ТП-2ден радиальды желі арқылы қоректенеді.
Компрессор желісін қарастырамыз №1 - ТП-З
Желі басында АВМ 10 маркалы автоматты майлы ажыратқыштарды желідегі
ұзақ ток шартына сай келетін, бұл жағдайда электроқозғалтқыштың номинальды
тоғына сай қазіргі замаңғы ВБУ маркалы вакуумды ажыратқыштарға
алмастырамыз.
Айырғышты таңдау үшін жабық шкафтағы автоматты ажыратқыштарды, оны
қосымша жылытудың түзету коэффицентін к=0,85 ескереміз. Сондықтан
айырғышты желідегі ұзақ ток шарты бойынша таңдаймыз:

500А номинальды тоғымен электромагнитті айырғыштарды таңдау және
токтың тез іске асуы Icэ=2500А
Шарт бойынша автоматты ажыратқыштардың іске қосылуы кезінде қате
қосылу мүмкіндігін тексереміз:

1сбэ1,25∙1н∙кп,
(2.46)

мұндағы Iн – қозғалтқыштың номинальды тоғы, А;
кп –пусктік токтың қысқалығы.

1сбэ 1,25 ∙365 ∙4,5,
2500.4 2053.4,

[12] сәйкес желі үшін жарылыстан қорғалынған ғимараттың
электроқозғалтқыштар қимасы қозғалқыштардың номинальды тоғы бойынша
таңдалынады.
Желі жіберетін токтың есептік мәні:
1но365А
АПРТО маркалы алюминиялық тылсымды біртылсымды сымдар қимасы 150 мм²
фазаға екі сымды қабылдайды. Кабель үшін рұқсат етілетін ток 510А тең.
Таңдалынған қиманың аппараттың токтық қорғанысына сәйкестігін
тексереміз. Яғни ВБУ типті автоматты ажыратқыштар ток тағайыншамасын
реттеуі болмағандықтан, желінің жіберетін қысқа тоғы 500А тең айырғышьың
номинальды тоғына қатынасынан анықталуы тиіс. Бұл шарт орындалуда.
Жіберілетін кернеу шығыны бойынша кабель үйлеседі.
Басқа тұтынушылар үшін кабельдік желінің қимасын және қорғаныс
аппараттарын таңдау жүргізеді.

3. Еңбекті және қоршаған ортаны қорғау.

Мекемені үлкен, қуатты өмір теңізінде нақты жүзіп келе жатқан кемеге
теңестіруге болады, яғни оның дұрыс жолды таңдағанына нық сенімді болуға
болады. Ал кеменің дұрыс бағытталу курсы, ең алдымен, көрегеш және еңбек
өтілі көп басшыға байланысты, яғни ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.