Шет тілі сабағының түрлері



Пән: Педагогика
Жұмыс түрі:  Курстық жұмыс
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 32 бет
Таңдаулыға:   
Қазақстан Республикасының Білім және Ғылым министрлігі
Ж.Досмұхамедов атындағы Орал педагогикалық колледжі

Курстық жұмыс
Тақырыбы:
Шет тілі сабағының түрлері

Орындаған:

Тексерген:

Орал, 2017ж.
Мазмұны
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .3
1. Ағылшын тілі сабағының мазмұны
1.1 Сабақтың құрылымы және оны ұйымдастыру түрлері ... ... ... ... ... ... ... ... ..5
1.2 Шет тілі сабақтарын классификациялау мәселесі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...9
1.3 Сабақтың құрылымы және оны ұйымдастыру ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .10
2. Шет тілі сабағының түрлері және ерекшеліктері
2.1 Шет тілі сабағының түрлері және өткізу әдістері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .14
2.2 Лексикалық дағдыларды қалыптастыратын сабақтар ... ... ... ... ... ... ... ... ..18
2.3 Грамматикалық дағдыларды қалыптастыратын сабақтар ... ... ... ... ... ... ... 20
2.4 Сөйлеу дағдыларын қалыптастыратын сабақтар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..20
2.5 Диалогтық үйрету сабақтары ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 22
2.6 Монологтық сөйлеуге үйрету сабақтары ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... 23
2.7 Оқу дағдыларын қалыптастыратын сабақ ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ...25
2.8 Оқытудың алғашқы сатысындағы сабақтар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...27
2.9 Оқытудың жоғарғы сатысындағы сабақтар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...27
2.10 Дәріс сабақ ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .28
2.11 Аралас сабақ ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..3 0
Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 33
Қолданылған әдебиеттер ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..36
Кіріспе
Зерттеудің өзектілігі: Заманауи қоғамда ұлтаралық тәрбиенің рөлі артып келеді. Бұл жерде ағылшын тілі пәні басқа пәндерге қарағанда өзіндік үлкен мүмкіндіктерге ие болуымен ерекшеленеді. Қазір адамдардың шет тілін білуінің маңызы артып отыр. Осыған орай, шетел тілін оқыту методикасы ғылым болып қалыптасып келеді.Қолданбалы тіл білімі секілді әдістемеге де түрлі көзқарастардың туындауы шетел тілін оқыту әдістемесінің әрдайым толықтырып, дамуына әкеліп отыр. Оқыту процесі, әсіресе тіл үйрету өте күрделі процесс. Ол мұғалімге заман талабына сай білімді, әдіс-тәсілдерді жетік білуді талап етеді.
Шет тілі сабағы - бұл мәдениеттер қиылысындағы мәдениетаралық қарым-қатынас тәжірибесі болып табылад, өйткені шет тіліндегі әрбір сөз шетелдік әлем мен шет елінің мәдениетін көрсетеді. Айқын терминологиялық анықтай келе, ол шет тілі мұғалімдері мен оқушыларының мәдениетаралық қарым-қатынас дағдыларын қалыптастыру туралы айту жөн.
Адамзат қоғамында шет тілін оқыту қажеттілігі пайда болғаннан бері осы мәселенің мақсатына жету үшін тиімді жолдарын табу міндеті пайда болды. Қазіргі уақытта, бұл мәселе шын мәнінде жаһандық сипатта өтті: шет тілін үйрену мәселесімен әлемнің барлық дерлік елдерінде айналысады. Көптеген ғалымдар мен оқытушылар әрбір шет тілін үйренушіге тілді табысты меңгеру шеберлігін қамтамасыз етуге қабілетті нақты оқыту жүйесін құруға ұмтылуда. Мектепте шет тілін үйрену мынадай негізгі мақсатты көздейді: шет тілі сабақтарында оқушылардың коммуникативтік құзыреттілігін дамыту, яғни шет тілін қарым-қатынас құралы ретінде меңгеру болып табылады.
Шет тілін оқыту үрдісі тиімдірек болуы болуы үшін әрбәр сабақты сапалы құрып, жоспарлай білу маңызды.
Курстық жұмыстың мақсаты: шет тілі сабақтарының түрлерін теориялық және практикалық тұрғыдан негіздеу, шет тілі сабақтарының түрлерін дұрыс қолдану;
Зерттеу нысаны: ағылшын тілі сабағы үрдісі
Зерттеу пәні: шет тілін оқыту әдістемесі
Осы мақсатқа жету үшін келесі міндеттерді шешу қажет:
- шет тілі сабағына және сабақ жүйесіне қойылатын нақты негізгі талаптарды қарастыру;
- шет тілі сабақтарының жіктелу проблемасын зерттеу ;
- шет тілі сабақтарының жүйесін зерттеу;
- оқытудың әр түрлі кезеңдердегі ағылшын тілі сабағының түрлерін қарастыру;
Алға қойылған міндеттерді шешу үшін келесі зерттеу әдістері колданылды:
1.Зерттеудің теориялық әдістері- пәнге сәйкес әдістемелік, психологиялық, педагогикалық оқулықтарды (оқу құралдары мен ғылыми-әдістемелік журналдар) оқып,анализ жасау
2.Зерттеудің эмпирикалық әдістері
-педагогикалық бақылау;
-оқушылардың жаңа инновациялық әдістерді қолдарқылы еркін сөйлеуі үшін оқу процессінің мүмкіндіктерін айқындау;
Жұмыстың теориялық маңыздылығы: бұл жұмыс ағылшын тілін оқыту мазмұнының теориялық аспектілерінің және ағылшын тілі сабақтарының толық қарастырылуында.
Жұмыстың практикалық маңыздылығы: теориялық жинақталған материалдардың ағылшын тілін оқыту әдістемесі лекцияларында,сабақ уақытында қолдана алу мүмкіндігінде.
Курстық жұмыс кіріспеден, үш бөлімнен,қорытындыдан, пайдаланған әдебиеттер тізімінен және қосымшадан тұрады.
1. Ағылшын тілі сабағының мазмұны
1.1 Сабақтың құрылымы және оны ұйымдастыру түрлері
Жалпы білім беретін пәні ретінде шет тілінің үлкен тәрбиелік, білім беру және дамыту әлеуеті бар және мектеп қойған міндеттерді шешуге ықпал етеді. Қазіргі уақытта, шет тілін үйрету оқушылардың қарым-қатынас жасау қабілеті мен коммуникативті қызметіне оқыту тұрғысынан қаралады. Оқушы ең алдымен, сыныпта тілдің коммуникативтік функциясы пайдалана алады, сондықтан ғалымдардың, әдіскерлер мен оқытушылардың назары шет тілі сабақтарының мазмұнын жақсартуға бағытталған резервтерді іздестіруге, оның тиімділігін арттыруға және білім сапасын арттыруға негізделген. Осының бәріне оқыту процесіне шет тілін үйренуге ынталандыру деңгейін әртүрлі кезеңдерінде арттыратын сабақтардың стандартты емес формаларын енгізуге ықпал етеді.Бұл оқу материалының өмірлік жағдайлармен байланыстылығы мен оқушылардың шығармашылығын дамытуға байланысты.
Білім берудің заманауи теориясы оның сабақтың құрылымына үлкен көңіл бөледі. Сабақтың құрылымы - бұл әр түрлі нұсқада негізгі көріністерінің сабақ тұтастығына жауап беретін және сақталуын қамтамасыз компоненттерінің жиынтығы болып табылады. Сабақтың компоненттері өзара тығыз байланыста болады және белгілі бір ретпен орындалады. Сабақтың құрылымы қойылған мақсаттарға, оқытылатын материалдың мазмұнына, оқыту процесінде сабақтың алатын орнына, сабақта кезінде пайдаланылатын әдістер мен тәсілдерге, оқушылардың дайындық деңгейі мен дамуына байланысты. Сабақтар ең алуан түрлі құрылымдарға ие, олардың барлығын бір рет белгіленген схемасына сай жоспарлауға және жүзеге асыруға болмайды. Жоғарыда аталған факторлармен қатар, сабақтың құрылымына, сондай-ақ мұғалім жұмысының шабыттандыратын шығармашылығы және сыныптағы нақты жұмыс жағдайлары үлкен әсер етеді. Әрбір сабақ, ол параллель сыныптарда тура сол пәннен өткізілсе де, өзінің сипаттамаларымен басқа сабақтардан ерекшеленеді.Сабақта әрқашан мұғалімнің спецификалық педагогикалық қолтаңбасын көруге болады. Алайда, жіктеудің әр түрлі әдістері сабақтар түрлерінің шектеулі санын орнатқан болатын, бұл шын мәнінде, нақты, салыстырмалы қатаң құрылымы осы сабақ түрлерінің әрқайсысының шоғырландыру бағытында тұрақты үрдісі байқалды. Мысалы, аралас сабақ мынадай схемада негізделген болатын: ұйымдастыру сәті, оқушылардан үй тапсырмасын тексеру, оқыған материалды қайталап сұрау, жаңа материалмен таныстыру, оқылған жаңа материалды бекіту, үй тапсырмасын беру. Мұндай құрылымның табиғатын дидактиктер мен алдыңғы қатарлы мұғалімдердің әділ сынына ұшыраған болатын. Сабақтың құрылымы сыныпта мұғалімдер мен оқушылардың бірлескен қызметін ұйымдастыру сыртқы көріністерін көрсетуі тиіс ғана емес, сонымен қатар оқушылардың белсенді танымдық қызметімен байланысты негізгі ішкі процестердің мәнін ашуы тиіс.
Сабақтың сипаты мен құрылымын зерттеу сабақ кешенді педагогикалық объект болып табылады деген қорытындыға әкеледі. Кез келген күрделі нысандар секілді, сабақтарды түрлі белгілері бойынша түрлерге бөлуге болады. Бұл сабақтың көптеген жіктелуі болуын түсіндіреді.
Сабақ құрылымы оқу материалының мазмұнына, шарттарына, оқушылардың дайындық деңгейіне байланысты байланысты өзгеруі мүмкін. Жаңа білімді игеру мынадай элементтерден тұрады, мысалы, осы типтегі сабақтар үшін ортақ болып табылатын оқу материалын қабылдау және ондағы байланыс пен қарым-қатынасын түсіну, білімді жалпылау және жүйелеу. Бірақ жеке сабақтар құрылымында жаңа білімді меңгеруде оқушылардың толық бейтаныс материалды оқығанда бұрынғы игерген білімдерін мүлде көрсете алмауы мүмкін.
Сабақтың әр кезеңінде белгілі бір дидактикалық міндеттерді шешу әдісі - бұл негізгі қадамдарға Сонымен қатар, әрбір сабақ басқа түрін және ішкі құрылымы бар. Әдістеме Бұл түрлі комбинациялары, дәйектілік және қарым-қатынас кезінде пайдаланылатын аудиториялық әдістерін, тәсілдерін және оқу-әдістемелік құралдар пайдаланылған, әрбір сабақтың ең мобильді бөлігі болып табылады. Мысалы, оқытудың жаңа материалдық мұғалімдердің қабылдау және хабардарлығын сатысында түсініктеме, проблема мәлімдеме, эвристикалық әңгіме, студенттердің өзіндік жұмысын әр түрлі, оқу-әдістемелік құралдар (В.А. Onischuk) пайдалануға болады. , Дидактикалық логикалық, психологиялық және әдістемелік: оқыту, дамушы жағдайында Сабақтың құрылымы анықтау үшін басқа тәсілді үш деңгейде сабақтың құрылымын қарастыруды ұсынды. мұнда негізгі тұрақты құрамдас тұратын дидактикалық құрылымы: алдыңғы білім мен студенттердің іс-қимыл әдістерін өзектендіру, іс-қимыл және қолданудың жаңа тұжырымдамалар мен әдістерін қалыптастыру - дағдыларын қалыптастыру (MI Махмутов).
Сабақ оқытудың ұйымдастырушылық бірлігі 45 минутқа созылады. Оның құрылымы икемді болуы керек. Ол оқытудың кезеңдерімен, сабақтың басқа сабақтар ішіндегі орнымен, қойылған міндеттердің сипатымен анықталады. Сабақтың құрылымында инвариантты, яғни тұрақты және вариативті сәттер болуы тиіс. Шет тілінде кез-келген сабақтың құрылымына: бастапқы, орталық бөлігі және қорытындыдан тұрады.
Сабақтың басталуы жедел қарқынмен өтеді және шамамен 3-5 минут алуы тиіс. Оның мүмкін мазмұны: мұғалімнің сәлемдесуі, ұйымдастыру сәті, сабақ міндеттерді хабарлау, сөйлеу жаттығуы. Оқытушының сәлемдесуі қысқаша болуы мүмкін және іс жүзінде сөйлеу жаттығуына айналып кетеді. Сабақ міндеттерін хабарлау қысқа және кеңейтілген түрде болуы мүмкін, бірақ барлық жағдайларда ол оқушыларды белсенді жұмысқа бағыттап, реттеуге және олардың танымдық энергиясын тудыруы тиіс.
Сабақтың орталық бөлігі оның міндеттерін шешуде маңызды рөл ойнайды. Осы кезеңде оқушылар жаңа білімдер алып, өздерінің сөйлеу тәжірибесін арттырады.
Оқытудың бастапқы сатысында, әдетте, бірнеше мәселелерді шешіледі, сондықтан сабақтың орталық бөлігі бөлшек болып табылады. Сөйлеу әрекетінің барлық түрлері (тыңдау, сөйлу,оқу және жазу) бір-біріне қолдау көрсетіп, тілдің ортақ белсенді базасында негізделеді.Басқаша айтқанда, оқушылар шет тілі сабағында тыңдап, сөйлеп, оқып және жазуы керек. Осы дағдылардың пайдалану арақатынасы ауызша сөйлеудің пайдасына болуы тиіс.
Оқытудың ортаңғы кезеңінде негізінен, сабақтың орталық бөлігіндегі құрылымы сақталады. Алайда, сабақтар оқу үлесін ұлғайту үшін біркелкі құрылымдағы болуы мүмкін, мысалы, сабақта тек қана оқуға көп көңіл бөлу.
Жоғары сатысында анық бір проблемаларын шешуге арналған орталық бөлігі бар сабақтар басым. Бірақ бұл жоғарғы сатысында аралас түрдегі сабақтар болуы мүмкін емес дегенді білдірмейді.
Шет тілі сабағының қорытынды бөлігі қорытындысын шығаруға, яғни оқушылардың сабақта үйренгендерін ойын жаттығуларын қолданумен айқын көрсету. Соңғы кезеңде әдетте мұғалімнің қажетті түсініктемелерімен үй тапсырмасын беру.
Бүгінде сынып-сабақ жүйесі әлі де орта мектепте пәндік оқыту үрдісінде бойынша жетекші орынға ие. Шет тілі сабағы мектептегі оқу процесінің ажырамас бөлігі болып табылады. Шет тілін оқыту үдерісінде түрлі сабақ түрлерін пайдалану маңыздылығын көптеген педагогтер мен әдіскерлер, атап айтқанда, Н.И. Гез, Е.И.Пассов, В.Л Скалкин, И.А. Зимняя және шетел тілдерін оқыту мәселесімен айналысатын басқа да ғалымдар мән берген. Алайда, қазіргі заман шет тілі сабағын ұйымдастыру және өткізуге жаңа талаптар жүктейді.Бұл ең заманауи технологияларды сабақта қолдану мүмкіндігін зерттеу, олардың жаңа нысандары мен түрлерін дамытуды қажет етеді. Мысалы,шет тілі сабағында DVD, компьютерлік мультимедиа технологияларын, Интернет халықаралық желісін пайдалану. Осылайша, шет тілі сабақтарының қолданыстағы түрлерінің мүмкіндіктерін зерделеу,сондай-ақ қазіргі заманғы мектепте шетел тілдерін оқыту процесінде тиімді пайдаланылуы мүмкін сабақтардың жаңа түрлерін дамыту мәселесі өткір болып отыр.

1.2 Шет тілі сабақтарын классификациялау мәселесі
Педагогикалық әдебиеттерде сабақтарды жіктеудің бірнеше түрлері ұсынылады, бірақ жалпыға ортақ жіктеу жоқ. Дегенмен, зерттеушілердің көпшілігі сабақтардың жіктелуін сабақтың негізгі дидактикалық мақсаттарының негізінде деп есептейді. Сабақтың негізгі дидактикалық мақсаттарының негізінде, мынадай түрлерін көрсетуге болады: бірлескен немесе аралас сабақ; жаңа сабақты оқыту; бекіту сабағы; қайталау сабағы немесе қорытындылау немесе қайталау сабағы; білім мен дағдыларды бақылау сабағы және қорытындылау сабағы.Алайда бұл классификация әмбебап ретінде таныла алмайды, өйткені іс жүзінде аралас сабақты қоспағанда, таза түрінде сабақтар түрлерін кез келген әрқашан сақтау мүмкін емес.Сонымен қатар, бұл жіктеу тек оқу мақсатын көрсетеді, сабақта тәрбиелік оқу мақсаттарын жүзеге асыруға және сыныпта оқушылардың оқу-әдістемелік және оқу қызметінің сипатына мүмкіндік бермейді.
Сабақтың қандай белгілері негізге алынса да, оның біршама типологиялары ұсынылды. Сабақтардың жіктелуі негізінде оларды жүргізу әдістері, яғни оқыту әдістері алынған. Оқушылардың танымдық сипатына, өзіндік жұмыс жасау дәрежесіне сабақтарды жіктеу әрекеттері болған. Жалпы жүйедегі сабақтардың негізгі дидактикалық мақсаттары мен орны бойынша классификациясы қолданысқа ие болып табылады. Мысалы, Б.П.Есипов, Н.И. Болдырев, Г.И. Щукина, В.А. Онищук және басқа да дидактиктердің кейбір өзгертілген еңбектерінде қолданыс табады. Бұл жіктеу айтуынша, сабақтардың мынадай түрлерi:
Оқушылардың жаңа білімдерді меңгеру, нақты материалды жинақтау, бақылау, процестер мен құбылыстарды оқыту, оларды ұғыну және ұғымдарды қалыптастыру сабақтары; оқыту дағдыларын қалыптастыру сабақтары; білімдерді жалпылау және жүйелеу сабақтары; қайталау немесе бекіту сабақтары немесеь интеграцияланған білімдер мен дағдыларды жүйелі қолдану (В.А. Онищук); бақылау-тексеру сабақтары (білім мен дағдыларды ауызша және жазбаша тексеру); бір мезгілде оқытудың бірнеше міндеттерді шешілетін аралас сабақтар; Өкінішке орай, бұл жіктеу, әмбебап ретінде танылмауы мүмкін. Өйткені іс жүзінде аралас жіктелуді қоспағанда, кез келген сабақтар түрлерін таза түрінде сақтау мүмкін емес. Сонымен қатар, бұл жіктеу тек оқу мақсатын көрсетеді, оқытудың тәрбиелік мақсаттарын жүзеге асыруды көздемейді және сыныпта оқушылардың оқу-әдістемелік және оқу қызметінің сипатына мүмкіндік бермейді. Сондықтан сабақтар типологиясы дидактиканың өзекті мәселелерінің бірі болып отыр.

1.3 Сабақтың құрылымы және оны ұйымдастыру
Сабақ - ұйымдастыру бiрлiгi ретiнде 40-45 минутқа созылады. Оның құрылымын анықтайтын болсақ, сабақ белгiлi бiр мақсатты көздейтiн бiрнеше бөлiктерден тұратын ұйымдастыру бiрлiгi. Сабақтың құрылымында бiр қалыпты және өзгертуге болатын кездер болады. Бiр мақсатты көздейтiн болқандықтан әрбiр сабақтың кiрiспе бөлiгi, орталық бөлiгi және қорытынды бөлiгi болады. Сабақтың кiрiспе бөлiгi 3-5 минуттың iшiнде жылдам темпте өтуi керек. Оның мазмұны: мұғалiмнiң амандасуы, ұйымдастыру бөлiгi, сабақтың барысымен таныстыру, фонетикалық жаттығулардан тұрады. Мұғалiмнiң амандасуы қысқаша өтедi, ол сөйлеу жаттығуларымен ұштасады. Мысалы сабақ барысындағы бiр мезгiлде болған үзiлiстен кейiн (мерекелерден, каникулдан немесе оқушының денсаулығына байланысты үзiлiстен кейiн) осы уақытта оқушылардың не iстегенi туралы мұғалiммен оқушының арасындағы әңгiме түрiнде өтедi.
Ұйымдастыру бөлiгi кезекшi мен мұғалiмнiң арасындағы диалог ретiнде өтедi немесе мұғалiмнiң алдағы уақытта өтетiн конкурс, олимпиада, экскурсия, кеш туралы хабарламасынан тұрады. Мысалы: I am on duty today. Who is absent? I think he is ill. We shall visit him today. The group is ready for the lesson.
Сабақтың мiндеттерiн, тапсырмаларын таныстыру арқылы оқушыларды белгiлi бiр iстерге алдын-ала әзiрлейдi. Мысалы, мынадай сұрақтар қою арқылы оқушыларға тапсырма берiледi.
-So, what is the theme we are working at now?
- Whom (what)did we speak (read) last time?
- What proverb did we learn?
- Where did we stop at the last lesson?
Сөйлеу жаттығулары арқылы сабақта мұғалiм мен оқушылар арасында қарым қатынас орнатылады және сабақтың негiзгi бөлiгiне өтiледi. Егер мұғалiмнiң амандасуы созылып кетсе және ол сөйлеу жаттығуына байқаусызда ұласып кету мүмкiн. Орта және жоғарғы сыныптарда кезекшiмен сұхбат мiндеттi түрде болуы қажет емес. Мұғалiм жоқ оқушыларды өзi-ақ түгелдейдi.

4.Ағылшын тiлi сабағының оқытудың әр кезеңдерiндегi құрылымы.

Оқу әрекетiнiң түрлерi
Оқыту кезеңдерi
бастауыш
орта
жоғарғы
Сөйлеу Тыңдап түсiну Оқу Жазу
25. мин 8 - 10 6 - 8
4 - 6 3 - 4 5 - 6
10 - 12 8 - 10 2 - 3

5.Сабақты ұйымдастыру жолдары.

1 сыныптағы ағылшын тілі сабағының ерекшеліктері.
Оқушы сабақ әрекетіне қатысып және осы арқылы ойын дамыту үшін, оқушыда ішкі білімге деген құштарлық, ұмтылыс болуы керек, оның ағылшын тілі пәніне қызығуы керек,. Бұл нәтижеге жету үшін оқушының алдына қызықты мақсаттар қойылуы керек. Осы мақсаттар сабақтың дәстүрлі компоненттерін анықтайды. Сабақтар белгілі бір тақырыпқа негізделіп біріктіріледі. Мысалы, Спорттық жарыс, Көңілді цирк, т. б
Жаңа сабақпен таныстыру оқушыларға белгілі бір жаңалықтарды, фактыларды хабарлау ғана емес, осы жаңалықты, фактыны оқушы қызығып, белсенді қабылдайтындай деңгейде жеткізу.
Жаңа материалдың мәтіні тілдік құбылысқа назар аударылатынай етіліп берілуі керек.
Балалар бұл әңгімелердегі кейіпкерлердің сөздерінен кейде қателер таба отырып, тілдік құбылыстың мәнін түсінуге тырысады. Оларда Осы жағдайда ағылшын тілінде сөйлейтін адамдар не істейді екен? деген сұрақ туады. Оқу материалдарын үйрену кезінде балалар қажетті тілдік бірліктерді пайдалануға үйренеді, олар сөзді, дыбысты, грамматикалық формаларды пайдаланады. Сабақтың бұл компонентінің ерекшелігі - балалардың бүкіл іс-әрекетін ойынға негіздеп, қарым-қатынас мақсаттарын шешу. Мысалы,
1. дыбыстарды еліктеу арқылы үйрету
2. Өзіне ұнаған аңның атын атау (сөздік бірліктерді таңдау дағдысы)
3. Сөздің айтылуына қарап суретті таңдау. Мысалы , cat- cats (зат есімдердің жекеше және көпше түрін айыра білу.)
4. Үлгіге қарап өзіндік ойын білдіру.
Оқу материалдарын дағды арқылы өзіндік әзірленбеген сөйлеуге пайдалану да оқушының әрекеттерінің бірі. Бұл үшін ойындық жағдаяттарды қолдану үлкен пайда береді. Сиқырлы ертегілер арқылы әртүрлі мақсаттарды, ойларды жүзеге асыруға болады.

2. Шет тілі сабағының түрлері және ерекшеліктері
2.1 Шет тілі сабағының түрлері және өткізу әдістері
Бүгінде сынып-сабақ жүйесі әлі де орта мектепте пәндік оқыту үрдісінде бойынша жетекші орынға ие. Шет тілі сабағы мектептегі оқу процесінің ажырамас бөлігі болып табылады. Шет тілін оқыту үдерісінде түрлі сабақ түрлерін пайдалану маңыздылығын көптеген педагогтер мен әдіскерлер, атап айтқанда, Н.И. Гез, Е.И.Пассов, В.Л Скалкин, И.А. Зимняя және шетел тілдерін оқыту мәселесімен айналысатын басқа да ғалымдар мән берген.
Алайда, қазіргі заман шет тілі сабағын ұйымдастыру және өткізуге жаңа талаптар жүктейді.Бұл ең заманауи технологияларды сабақта қолдану мүмкіндігін зерттеу, олардың жаңа нысандары мен түрлерін дамытуды қажет етеді. Мысалы,шет тілі сабағында DVD, компьютерлік мультимедиа технологияларын, Интернет халықаралық желісін пайдалану. Осылайша, шет тілі сабақтарының қолданыстағы түрлерінің мүмкіндіктерін зерделеу,сондай-ақ қазіргі заманғы мектепте шетел тілдерін оқыту процесінде тиімді пайдаланылуы мүмкін сабақтардың жаңа түрлерін дамыту мәселесі өткір болып отыр.
Сабақ типологиясы - сөйлеу дағдыларын қалыптастыру мен сөйлеу қызметінің түрін меңгеру кезеңіне байланысты сабақтарды жіктеу.
И.Л Колесникова мен О.А.Долгина бойынша, сабақ түрі, моделі, шет тілі сабағын құру - бұл мұғалімнің оқу іс-әрекетінің тізбегі мен оқушылардың сабақта шет тіліндегі дағдыларды меңгеру әрекетінің белгілі бір жиынтығы.
Шет тілін сөйлеуге оқыту процесінде материал әрқашан белгілі бір мөлшерде игеріледі. Әрбір осындай дозаны меңгеру тілді толық білу деңгейіне жетуі тиіс. Осы деңгейге жету үшін материалды меңгерудің жекелеген кезеңдерінен өту қажет. Меңгеру процесі бір сабақтың ішінде қамтылуы мүмкін емес, әдетте, кем дегенде 3-5 сабақтан тұрады. Демек, әр сабақ белгілі этаптар арқылы өткізіледі.
Бұл кезеңдер қайталанып тұрады. Әрбір кезеңнің өз мақсаттарына нақты екенін ескере отырып, сабақ түрлері бойынша айрықша критерийі сөйлеу дағдыларын қалыптастыру осы кезеңінің мақсаты ретінде қарастыруға
Үйрену процесі ең алдымен, оқудың мақсаты - қарым-қатынас мүмкіндігі болып табылады. Бұл мақсат, сөйлеу оқу, жазу сияқты дағдыларға негізделген. Сөйлеу қызметін жоспарлы және орынды басқару керек. Қабілет, өз кезегінде, тілдік дағдыларға негізделген. Бұл лексикалық элементтерді пайдалануға немесе түсінуге мүмкіндік беретін лексикалық дағдылар. Грамматикалық дағдылар сөйлеу бірлігін дұрыс айтылуына немесе біреудің сөзін шет тілінің тілдік нормаларына сай қабылдауға, сөйлеу техникасын меңгеруге көмектесу;
Сөйлеу қызметі кезінде бұл дағдылар араласып, біртұтас болады. Олардың сабақтастығына қол жеткізу үшін бір жақты бірінші кезекке қойып, сол дағдыға ие болуы қажет.
Осылайша, ол сөйлеу материалымен жұмыс үш фазада ажырата ұсынылады. Біріншіден, бұл дағдыларды қалыптастыру кезеңі болып табылады. Сөйлеуді меңгеру кезеңінде барлық жұмыс ауызша алдын-ала негізде жүргізіледі. Бұл екінші кезеңде жұмыс жаңа лексикалық материал мен жаңа грамматикалық құбылыс сол мәтінмен жүргізіледі, яғни мәтінді немесе сөз тіркестерін оқып, жазу.
Екінші кезең дағдыларын жетілдіру кезеңі болып табылады. Ол құрастырылған мәтін негізінде жасалады. Оны оқып меңгеру үшін арналған мәтіндерді, өзгеше болуы тиіс, Осы кезеңде сөйлеген басып пайдаланылатын мәтін, сөйлесу мәтін деп атауға болады. Мәтінді тек жазбаша тілін, ауызша мәтінді қалыптастырады оқып болса - ол жазбаша нысанда жазылған сол ауызша делінген ғой. Ауызша мәтін интонациясы қоспағанда, ауызша есептілігінің барлық сипаттамалары бар.
Сабақтың сапасы мен әркелкілігі оның мақсатымен және мазмұнымен, жүргізу әдістемесімен, әсіресе мұғалім мен оқушылардың ерекшілігімен, анықталады. Сабақтардың үлкен көптүрлілігі ішінде оның біржақтылығын анықтау үшін олардың обьективті жіктелуі аса қажет.Сабақтардың типологиялық проблемасы, олардың жіктелуі өте күрделі болып табылады. Сабақтың сапасы мен әркелкілігі оның мақсатымен және мазмұнымен, жүргізу әдістемесімен, әсіресе мұғалім мен оқушылардың ерекшілігімен, анықталады. Сабақтардың үлкен көптүрлілігі ішінде оның біржақтылығын анықтау үшін олардың обьективті жіктелуі аса қажет.Сабақтардың типологиялық проблемасы, олардың жіктелуі өте күрделі болып табылады.
Сабақ типологиясы - сөйлеу дағдыларын қалыптастыру мен сөйлеу қызметінің түрін меңгеру кезеңіне байланысты сабақтарды жіктеу.
И.Л Колесникова мен О.А.Долгина бойынша, сабақ түрі, моделі, шет тілі сабағын құру - бұл мұғалімнің оқу іс-әрекетінің тізбегі мен оқушылардың сабақта шет тіліндегі дағдыларды меңгеру әрекетінің белгілі бір жиынтығы.
Шет тілін сөйлеуге оқыту процесінде материал әрқашан белгілі бір мөлшерде игеріледі. Әрбір осындай дозаны меңгеру тілді толық білу деңгейіне жетуі тиіс. Осы деңгейге жету үшін материалды меңгерудің жекелеген кезеңдерінен өту қажет. Меңгеру процесі бір сабақтың ішінде қамтылуы мүмкін емес, әдетте, кем дегенде 3-5 сабақтан тұрады. Демек, әр сабақ белгілі этаптар арқылы өткізіледі.
Бұл кезеңдер қайталанып тұрады. Әрбір кезеңнің өз мақсаттарына нақты екенін ескере отырып, сабақ түрлері бойынша айрықша критерийі сөйлеу дағдыларын қалыптастыру осы кезеңінің мақсаты ретінде қарастыруға болады.
Үйрену процесі ең алдымен, оқудың мақсаты - қарым-қатынас мүмкіндігі болып табылады. Бұл мақсат, сөйлеу оқу, жазу сияқты дағдыларға негізделген. Сөйлеу қызметін жоспарлы және орынды басқару керек. Қабілет, өз кезегінде, тілдік дағдыларға негізделген. Бұл лексикалық элементтерді пайдалануға немесе түсінуге мүмкіндік беретін лексикалық дағдылар. Грамматикалық дағдылар сөйлеу бірлігін дұрыс айтылуына немесе біреудің сөзін шет тілінің тілдік нормаларына сай қабылдауға, сөйлеу техникасын меңгеруге көмектесу;
Оқытудың теориясы мен практикасында жетекші рөл сабақтың мынадай типологияларына беріледі:
- негізгі дидактикалық мақсаттары бойынша;
- оларды іске өткізудің негізгі әдістері бойынша;
- оқыту процесінің негізгі кезеңдері бойынша.
Негізгі дидактикалық мақсатына сәйкес сабақтың осы түрлерін бөледі:
- сабақ жаңа материалмен таныстыру сабағы;
- оқығанды бекіту сабағы;
- білім мен дағдыларды қолдану сабағы;
- білімді жалпылау және жүйелеу сабағы;
- білім мен дағдыларды тексеру және түзету сабағы;
- аралас сабақ.
Сабақтарды өткізудің негізгі әдістері бойынша былайша бөледі:
- әңгіме түрінде;
- дәрістер;
- экскурсиялар;
- оқушылардың өзіндік жұмысы;
- зертханалық және тәжірибелік жұмыстар;
- сабақтардың түрлі әдістерінің үйлесімі.
Шет тілі сабағының түрлері
Мұғалім әр сабақ сайын жаңа тақырыптың ауызша- кіріспе курсын түсіндіру жолын өзгертіп отыруы тиіс. Мұғалімдерге арналған оқулықта күнтізбелік жоспарлар- мен қатар, әрбір сабақтың жоспары берілген. Осы сабақ жоспарын негізге ала отырыи мұғалім әр сабақңа шығар- машылықпен қарауы тиіс. Дұрыс емес жоспарланған сабақ ешқандай нәтиже бермейді, мақсатына жетпейді.

Сондықтан сабақтың алға қойған мақсатына, міндеттеріне байланысты шет тілі сабағының мынадай түрлері бар:
1.Лексикалық дағдыларды қалыптастыратын сабақтар.
2.Грамматикалық дағдыларды қалыптастыратын сабақтар.
3.Сөйлеу дағдыларын қалыптастыратын сабақтар.
4.Монологтық сөйлеуге үйрету сабақтары.
5.Диалогтық үйрету сабақтары.
6.Оқу дағдыларын қалыптастыратын сабақ.
7.Оқытудың алғашқы сатысындағы сабақтар.
8.Оқытудың жоғарғы сатысындағы сабақтар.

2.2 Лексикалық дағдыларды қалыптастыратын сабақтар
Лексика шет тілін үйрену ең маңызды аспектілерінің бірі болып табылады, өйткені ол оқытудың және тілдік әрекетінің басқа түрлеріне үйретеді.Лексикалық дағдыларды қалыптастыруға арналған сабақтар жөнінде айтатын болсақ, әрбір оқушы ағылшын тілі сабағы курсы аяқталған кезде 3000 сөз білуі тиіс.Біртіндеп енгізілетін сөздік қордың көлемі жоғарылаған сайын және жаңа сөздерді жаттау баланың ішін пыстырып, қиынға түседі. Шетелдік лексиканы оқытудың ең тиімді әдістерінің арасында ойынды ажыратуға болады. Ойын әр оқушының белсенді қатысуына мүмкіндік береді, ауызша қарым-қатынасты арттырады, шет тілін үйренуге қызығушылының қалыптасуына әрі артуына ықпал етеді.
Лексикалық ойындар лексикалық материалға оқушылардың назарын аударады, сөздік қорын көбейтуге, оларды күнделікті қарым-қатынаста қолдануға көмектеседі.
Лексикалық бағытталған ойындар түріндегі жаттығулар оқушылардың олардың танымдық қызығушылығын дамуына ықпал етіп, сыныпта қолайлы психологиялық климатты құруға көмектеседі.
Сабақта лексикамен жұмыс істеуге жатады:
:: лексиканы енгізу:,
:: оны бекіту (бастапқы және қайталау);
:: пайдалануды жаттықтыру (пассивті лексиканы белсендіге аудару)
:: қайталау.
Егер оқушы шет тіліндегі бір сөзді кездестіріп оны таныса, бірақ мағынасын есіне түсіре алмаса немесе кейіннен есіне түсірсе, бұл оқушыны сол сөзді біледі деп есептейміз бе? Әрине, біледі, бірақ оқу үшін мұндай білім жеткіліксіз.Себебі, мәтінді оқып жатқан кезде, сөздің мағынасын түсініп оқып, әрі қарай жалғастыруы тиіс, сол сияқты сөйлеу, кезінде де өрбір сөздің мағынасын есіне тез түсіріп, басқа сөзбен байланыстыруы тиіс.Сондықтан әрбір шет тілі сөзін игеру керек, яғни лексикалық дағдыны қалыптастыру керек.
Сөйлеу әрекетінің кез келген түрі үшін керек болатын сөз игеруді ұмтылған дүрыс.
Сөз игеруге үйретудің негізгі үш сатысы бар:
1.Бірінші сатыда мұғалім келесі күні берілетін мәтінде кездесетін жаңа сөздермен таныстырады.
2.Бұл сатыда берілген жаңа сөздерді бұрыннан таныс басқа ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Шет тілі сабақтарының ұйымдастырылу ерекшеліктері
Қазіргі шет тілі сабағының ерекшеліктері
Ағылшын тілін оқыту
ШЕТ ТІЛІ САБАҒЫНДА МҰҒАЛІМ МЕН ОҚУШЫНЫҢ ҚАРЫМ ҚАТЫНАС ӘДІСТЕРІН ПРАКТИКАЛЫҚ ЗЕРТТЕУ
Шетел тілін оқыту әдістемесін меңгеру
Шетел тілі мұғалімінің кәсіптік және педагогикалық дамуы
Сабақтағы оқушылардың оқу жұмысының формасы Білімді тәжірибеде қолдану
Ана тілі сабақтарында бекіту кезеңі
Қазақ тілін оқыту әдістемесінің ұстанымдары
Психологиялық мониторинг мәліметтері негізінде оқушының оқу процесін оңтайландыру және жекешелеу
Пәндер