Ашық жүйелер және OSI моделі

Пән: Информатика, Программалау, Мәліметтер қоры
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 12 бет
Таңдаулыға:

Қазақстан Республикасының Білім және Ғылым министрлігі

РЕФЕРАТ
Тақырыбы:
Ашық жүйелер және OSI моделі

Орындаған:
Тексерген:

Орал, 2015ж

Кіріспе
Интернет желісінің хаттамалар стегі OSI үлгісіне дейін жасалған болатын. Сондықтан Интернет желісінің хаттамалар стегінің деңгейлері OSI үлгісінің осыған ұқсас деңгейлеріне сәйкес келмейді. Интернет желісінің хаттамалар стегі бес деңгейден тұрады: физикалық, деректерді жіберу буыны, желілік, көліктік және қолданбалық. Көліктік деңгейде стекті екі хаттама анықтайды: жіберуді басқару хаттамасы (TCP) және пайдаланушының Дейтаграммалық хаттамасы (UDP). Желілік деңгейде -- желіаралық қатынастарды қамтамасыз ететін (IP) бас хаттама анықталады. Сонымен бірге бұл деңгейде басқа да түрлі хаттамалар болады. Физикалық деңгейде және деректерді жіберу буыны деңгейінде TCPIP хаттамалар стегі бірде бір хаттамаға ерекшелік жасамайды. Ол барлық кабельдер, оптоволоконды байланыс сызығымен, радиоканалмен жіберілетін стандартты және жеке хаттамаларды ұстап тұрады. Бұл хаттамалар осы деңгейдегі желілік технологиялармен (PDH -- Plesiochronous Digital Hierarchy, SDH -- Synchronous Digital Hierarchy, ATM -- Asynchronous Transfer Mode және де басқалармен). Каналдық деңгейде коммутациялық құрылғылар әр түрлі технологияларды пайдаланады: Ethernet, Token Ring, FDDI, PPP және басқалары. Интернет ақпарат көзінен алушыға дейінгі ақпараттың кез келген түрін жіберуге арналған. OSI стегі АҚШ-та емес Еуропада кең танымал, себебі Еуропада жеке протоколдарын қолданатын ескі желілер аз орнатылған. Сондай-ақ Еуропада әртүрлі елдер көп болғандықтан, мұнда ортақ стекке сұраныс үлкен. Бұл халық аралық, өндірушіге тәуелсіз стандарт. Ол корпорациялар, серіктес және жеткізуші арасындағы байланысты қамтамасыз ете алады. Бұл байланыс мәліметті адрестеу, ат беру және оның қауіпсіздігі мәселелерінен қиындықтар туғызуда. Бұл мәселелердің барлығы OSI стегінде біртіндеп шешілген. OSI протоколдары орталық процессордың есептік қуатының көп шығынын қажет етеді, бұл олардың персоналдық компьютерлер желілеріне емес, қуатты машиналарға сәйкесірек етеді. Көптеген ұйымдар OSI стегіне өтуді әзір жоспарлап қана отыр. Бұл бағытта жұмыс істейтіндерге АҚШ әскери-теңіз ведомствосын және NFSNET желісін жатқызуға болады. OSI-ді қамтитын ірі өндірушілердің бірі AT&T компаниясы болып табылады. Оның Stargroup желісі OSI стегіне толығымен негізделген, бұл қолданушыларды AT&T ішінде OSI әлемдегі ең ірі инсталляциялық база етеді. OSI стегі ашық жүйелердің өзара байланыс моделінің барлық жеті деңгейі үшін маңызы бар. OSI моделі Стандарт бойынша халықаралық ұйымы (International Organization for Standardization - ISO) өңдеу тәжіребесі мен алғашқы есептеуіш желілеріның эксплуатацияларын жария етті және жүйенің өзара байланысты әртүрлі деңгейлеріне стандартты атаулар бере отырып, олардың әрқайсысының қандай жұмыс істеу керек екендігін нақты айқындайтын модель өңдеп шығарды.

1. OSI - Ашық жүйелердің өзара байланыс моделі
Бұл модель ашық жүйелердің өзара байланыс моделі (Open Systems Interconnection - OSI) немесе ISOOSI моделі немесе жай ғана OSI моделі.. Бұл модель есептеуіш желілерінда стандартизациялаудың концептуальды негізі болып табылады. OSI моделінде өзара байлыныс 7 деңгейлерге бөлінеді. Әрбір деңгей белгілі бір аспектімен өзара байланыста болады және әрбір деңгей үшін желінің түйіндер арасында өзара байланыс ережелері, яғни протокол бар болады. Мұндай протоколды жүзеге асыру үшін әрбір деңгей өзінен төмен орналасқан деңгейге орындау үшін тапсырма береді. Бұл тапсырманы жіберу үшін көршілес деңгейлердің өзара байланысу ережелерін анықтайтын деңгейаралық интерфейсті қолданамыз. ОSI ашық жүйесінің өзара байланыс моделі Мұндай протоколдар дейтаграммды протоколдар деп те аталады. Жіберуші бірінші хабарды дайын болғанда жібереді. OSI үлгісі реттелеген жеті түрлі деңгейден құрылған: физикалық (1 деңгей), деректерді жіберу буыны (2 деңгей), желілік (3 деңгей), көліктік (4 деңгей), сеанстық (5 деңгей), көрсету (6 деңгей) және қолданбалық (7 деңгей). Модульдер арасындағы ақпараттар алмасуы белгілі бір келісімдер бойынша іске асады. Оны интерфейс деп атайды. Хабарды жібергенде жоғарғы деңгейдегі модуль есептің өзіне қатысты бөлігін шешеді, ал өзіне ғана түсінікті нәтижені бастапқы хабардың (тақырыптың) қосымша өрісі ретінде орындап, осы өзгертілген хабарды төменгі деңгейге ары қарай өңдеуге жібереді. Бұл процесс инкапсуляция деп аталады.
OSI ашық жүйелерінің әрекеттесу үлгісі Деректердің және желілік ақпараттың жіберу құрылымының деңгейлері арқылы төмен және жоғары қарай әр қатар орналасқан деңгейлер жұбынан жіберілуі интерфейстер және хаттамалар көмегімен іске асады. Интерфейс әр түрлі деңгейлі үлгілер арасындағы қалыпты, сигналдардың физикалық және электрлік қасиеттерін анықтайды, ал хаттама тең деңгейлі желілердің алыстағы торабына арналған хабарларды өңдейтін логикалық процедураларды сипаттайды. Деңгейлер атаулары және олардың арасындағы орындалатын функциялар төмендегідей. Физикалық деңгей (Physical Layer -- PL) қажетті физикалық ортадағы (металды кабель, оптоволоконды байланыс сызығы, радиоканал) тораптар арасындағы биттік өлшемдегі кадрларды (әдетте оны пакет деп атайды) жеткізуді қамтамасыз етеді. Каналдық деңгейде (Data Link Layer -- DLL) тораптар арасындағы байланыс каналдарында пайда болатын қателерді табу және жөндеу механизмдері іске асады. Желілік деңгей (Network Layer -- NL) пайдаланушының ең соңғы құрылымы мен желідегі барлық аралық байланыстар - "бір шетінен соңғы шетіне" арқылы өтетін жеткізу жүйесін қалыптастыруға қызмет етеді. Көліктік деңгей (Transport Layer -- TL) желімен пакеттерді жеткізу ережелерін анықтайды. Көліктік деңгей жеке пакеттедің бір шеттен екіншісіне жеткізуді бақылайды. Ол пакеттер арсындағы байланыстарды есепке алмайды (ол тіпті бір хабардан болса да). Ол әр пакеттің бөлігін өңдегенде, бөлек хабарды өңдегендей орындайды, яғни ол іс жүзінде ондай болмаса да осылайша өңдейді. Көліктік деңгей барлық хабарлардың соңғы орнына бүлінбей жетуіне және олардың бастапқы тәртіппен орналасып жетуіне кепілдік береді. Ол ақпараттың бұзылуын және қателерді бақылайды, сонымен бірге барлық "шығу -- жету бекеті" жолы бойындағы ағынды басқарады. Сеанс деңгейі (Session Layer SL) -- желілік сұқбат контроллері. Ол байланысқан жүйелер арасындағы өзара әрекетті орнатады, үйлестіреді және ұстап тұрады. Осы сеансттық деңгей көмегімен екі жақты сұқбат ұйымдастырылады, қай жақтың бастапқы екенін, қай жақтыі белсенді екенін тіркеп тұрады және сұқбаттың қалай аяқталғанын анықтайды. Көрсету деңгейі (Presentation Layer) төменгі деңгейлерге ақпаратты көрсету қалыбын басқарады, мысалы, қайтадан кодалау немесе ақпаратты шифрлау сияқты. Қолданбалы деңгей (Application Layer -- AL) -- алыстатылған тораптар өзара алмасатын бір мәселені(программаны) іске асыратын хаттамалар жиынтығы.

2. OSI стек
OSI стегі АҚШ-та емес Еуропада кең танымал, себебі Еуропада жеке протоколдарын қолданатын ескі желілер аз орнатылған. Сондай-ақ Еуропада әртүрлі елдер көп болғандықтан, мұнда ортақ стекке сұраныс үлкен. Бұл халық аралық, өндірушіге тәуелсіз стандарт. Ол корпорациялар, серіктес және жеткізуші арасындағы байланысты қамтамасыз ете алады. Бұл байланыс мәліметті адрестеу, ат беру және оның қауіпсіздігі мәселелерінен қиындықтар туғызуда. Бұл мәселелердің барлығы OSI стегінде біртіндеп шешілген. OSI протоколдары орталық процессордың есептік қуатының көп шығынын қажет етеді, бұл олардың персоналдық компьютерлер желілеріне емес, қуатты машиналарға сәйкесірек етеді. Көптеген ұйымдар OSI стегіне өтуді әзір жоспарлап қана отыр. Бұл бағытта жұмыс істейтіндерге АҚШ әскери-теңіз ведомствосын және NFSNET желісін жатқызуға болады. OSI-ді қамтитын ірі өндірушілердің бірі AT&T компаниясы болып табылады. Оның Stargroup желісі OSI стегіне толығымен негізделген, бұл қолданушыларды AT&T ішінде OSI әлемдегі ең ірі инсталляциялық база етеді. OSI стегі ашық жүйелердің өзара байланыс моделінің барлық жеті деңгейі үшін маңызы бар. OSI моделі Стандарт бойынша халықаралық ұйымы (International Organization for Standardization - ISO) өңдеу тәжіребесі мен алғашқы есептеуіш желілеріның эксплуатацияларын жария етті және жүйенің өзара байланысты әртүрлі деңгейлеріне стандартты атаулар бере отырып, олардың әрқайсысының қандай жұмыс істеу керек екендігін нақты айқындайтын модель өңдеп шығарды. Бұл модель ашық жүйелердің өзара байланыс моделі (Open Systems Interconnection - OSI) немесе ISOOSI моделі немесе жай ғана OSI моделі.. Бұл модель есептеуіш желілерінда стандартизациялаудың концептуальды негізі болып табылады. OSI моделінде өзара байлыныс 7 деңгейлерге бөлінеді. Әрбір деңгей белгілі бір аспектімен өзара байланыста болады және әрбір деңгей үшін желінің түйіндер арасында өзара байланыс ережелері, яғни протокол бар болады. Мұндай протоколды жүзеге асыру үшін әрбір деңгей өзінен төмен орналасқан деңгейге орындау үшін тапсырма береді. Бұл тапсырманы жіберу үшін көршілес деңгейлердің өзара байланысу ережелерін анықтайтын деңгейаралық интерфейсті қолданамыз.
Мұндай протоколдар дейтаграммды протоколдар деп те аталады. Жіберуші бірінші хабарды дайын болғанда жібереді. OSI үлгісі реттелеген жеті түрлі деңгейден құрылған: физикалық (1 деңгей), деректерді жіберу буыны (2 деңгей), желілік (3 деңгей), көліктік (4 деңгей), сеанстық (5 деңгей), көрсету (6 деңгей) және қолданбалық (7 деңгей). Модульдер арасындағы ақпараттар алмасуы белгілі бір келісімдер бойынша іске асады. Оны интерфейс деп атайды. Хабарды жібергенде жоғарғы деңгейдегі модуль есептің өзіне қатысты бөлігін шешеді, ал өзіне ғана түсінікті нәтижені бастапқы хабардың (тақырыптың) қосымша өрісі ретінде орындап, осы өзгертілген хабарды төменгі деңгейге ары қарай өңдеуге жібереді. Бұл процесс инкапсуляция деп аталады.
Деректердің және желілік ақпараттың жіберу құрылымының деңгейлері арқылы төмен және жоғары қарай әр қатар орналасқан деңгейлер жұбынан жіберілуі интерфейстер және хаттамалар көмегімен іске асады. Интерфейс әр түрлі ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.