Информатика бойынша сыныптан тыс жұмыстар ұйымдастыру

Пән: Информатика, Программалау, Мәліметтер қоры
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 48 бет
Таңдаулыға:

Қазақстан Республткасының Білім және Ғылым министрлігі

КУРСТЫҚ ЖҰМЫС

Тақырыбы:

«Информатика бойынша сыныптан тыс жұмыстар ұйымдастыру»

(9 сынып)

Орындаған:

Тексерген:

Орал қаласы, 2011 ж.
Мазмұны

Кіріспе . . . 3

1-бөлім. Орта мектептегі информатика курсында ұйымдастырылатын сыныптан тыс жұмыстар

1. 1. Информатикадан сыныптан тыс жұмыстарды

ұйымдастырудың маңыздылығы . . . 5

1. 2. Сыныптан тыс жұмыстардың түрлері . . . 9

2-бөлім. Информатикадан сыныптан тыс жұмыстарды танымдық ойындар негізінде ұйымдастыру әдістемесі

2. 1. Танымдық ойындар түрлері . . . 11

2. 2. Паскаль программалау тілі тарауын оқыту . . . 18

Қорытынды . . . 50

Қолданылған әдебиеттер . . . 53

Кіріспе

Қазақстан Республикасының Білім туралы заңында көрсетілген білім беру жүйесінің негізгі міндеттерінің бірі - оқытудың жаңа технологияларын енгізу. Ондағы мақсат - оқушының өзінше ойлау қабілетін арттыру және қазіргі заманғы компьютерлік құралдармен жұмыс істеуге үйрету. Осыған орай соңғы кезде оқытудың әр түрлі педагогикалық технологиялары жасалып мектеп практикасында енгізілуде. Информатика сабағында ақпараттық технологияны тиімді пайдалану- білім сапасының артуына әкеледі.

Жаңа ақпараттық технологияны информатика сабақтарында пайдалана отырып, оқушылардың білім, білік дағдыларын қалыптастыруға қызығушылығын арттырып, түрлі деңгейдегі есептерді шығарып, оны талдай білуге үйрету. Логикалық ойлау қабілеттерін дамытып, интернет желісінен сабаққа қажетті деректерді өз бетімен ізденуіне, компьютерлік сауаттылықтарына жол ашу. Сабақта алған білімдерін өмірде қолдана білуге тәрбиелеу.

Қазақстан Республикасы білім беруді 2010 жылға дейін дамытудың Мемлекеттік бағдарламасында ақпараттық технологияларды білім беру жүйесіне жеделдетіп дамытуға қолдану негізгі міндеттердің бірі ретінде анықталды.

Сондықтан біз түлектік жұмысымызда «Паскаль программалау тілін» тарауын оқытуда сыныптан тыс жұмыстарды танымдық ойындар негізінде ұйымдастыруды қолданып, сабақты жандандырудың әдіс-тәсілдерін іздестіруге, бұған оқушыларды тартып, олардың белсенді шығармашылық жұмыстарын ұйымдастыруды міндет етіп отырмыз.

Зерттеу нысаны: «Паскаль программалау тілін» тарауын оқытуда сыныптан тыс жұмыстарды танымдық ойындар негізінде ұйымдастыруды қолдану.

Зерттеудің негізгі мақсаты: 9- сыныптың информатика пәніндегі «Паскаль программалау тілін» тарауын оқытуда сыныптан тыс жұмыстарды танымдық ойындар негізінде ұйымдастыруды пайдалана отырып, оқушылар бойынан төмендегі қабілеттерді дамытуды мақсат етеміз:

1. Білім, білік дағдыларын дамытуға қызығушылығын арттыру;

2. Жауапкершілік пен міндеттерін қалыптастыру;

3. Есеп пен талдау жасау дағдыларын үйрету;

4. Логикалық және ақпараттық ойлау қабілеттерін дамыту;

5. Өз бетінше ізденуге үйрету және компьютерлік сауаттылыққа тәрбиелеу;

6. Алған білімдерін өмірде қолдана білуге тәрбиелеу;

Зерттеу пәні: «Паскаль программалау тілін» тарауын оқытуда сыныптан тыс жұмыстарды танымдық ойындар негізінде ұйымдастыруды қолдану әдістемесін көрсету.

Курстық жұмысты зерттеудің ғылыми болжамы: Қазіргі кезде мектептерде оқыту процесін ұйымдастырудың жаңа модельдерін жасау, жаңа оқыту технологияларының жекелеген элементтерін сабақта қолдану басты орын алып отыр. Сондықтан да біз 9 - сыныптағы « Паскаль программалау тілін » тарауын оқытуда сыныптан тыс жұмыстарды танымдық ойындар негізінде ұйымдастыруды пайдалана отырып оқытудың тиімді әдіс- тәсілдерін қолдансақ, онда оқушылардың икемділік пен дағдылары, білімдері - нақты, сапалы болып, сабаққа деген белсенділігі, шығармашылық ізденісі, пәнге деген сүйіспеншілігі артады деп есептейміз.

Зерттеу барысында қолданылған әдістер:

9-сыныптағы информатиканы оқытуда жаңа технологиялар мен оқу үрдісін ұйымдастыруды педагогикалық тұрғыдан талдау.
Оқу әдебиетіне шолу жасау.
Осы тақырыпқа байланысты барлық әдебиеттерді талдап, керекті материалды сараптау.
Зерттелген мәселе бойынша сауалнама және тесттік бақылау жұмысын жүргізу.
Зерттеу нәтижелерін сапалы түрде өңдеу.

Зерттеудің жаңалығы мен теориялық пәні: Зерттеу жұмысында 9 - сыныптың информатика пәніндегі «Паскаль программалау тілін» тарауын оқытуда сыныптан тыс жұмыстарды танымдық ойындар негізінде ұйымдастыру әдістемесі жасалынды.

Курстық жұмыстың құрылымы: кіріспеден, екі тараудан, қорытындыдан, пайдаланған әдебиеттер тізімінен тұрады.

1-бөлім. Орта мектептегі информатика курсында ұйымдастырылатын сыныптан тыс жұмыстар

1. 1 Информатикадан сыныптан тыс жұмыстарды ұйымдастырудың маңыздылығы.

Сыныптан тыс ұғымы өте кең. Ол мазмұны, бағыты, әдісі, тағайындалуы, формасы мен жолдары жағынан білімділікті қажет етеді. Мысалы, үйірмелер отырысы, сыныптан тыс оқу, мерекелік шаралар мен кештер өткізу осы сыныптан тыс жұмыстарға жатады. Бірақ кей жағдайларда (оқулар, үйірмелер т. б. ) мұғалімдер басшылық жасаса, кей жағдайларда (байқау, кеш т. б. ) оқушы белсенділігі мен басқаруында болады.

Информатикадан сыныптан тыс жұмыстар компьютер мен ақпараттық технологияларды қолдану мүмкіндіктерін беретін пәнаралық байланыс іспеттес. Компьютерді қолданып басқа пәндерден сыныптан тыс шаралар өткізу оқушылардың дүниетанымы мен қызығушылықтарын арттыра түседі. .

Сыныптан тыс жұмыс-сабақтан тыс уақыттағы мектепте өткізілетін және оқу жоспарына кіретін әртүрлі оқу-тәрбиелік іс-шаралар.

Сыныптан тыс жұмыстардың мақсаттары мен міндеттері.

Сабақтан тыс жұмыс мақсаттарын, мазмұны мен тәсілдері бойынша оқу үрдесінің сабақтан тыс уақыттағы жалғасы бола отырып, онымен үйлеседі және үнемі еріктілік сипатта бола бермейді.

Оны жоспарлау мен ұйымдастырудағы анықтаушы роль педагогтың үлесіне тиеді. Оған пән мұғалімдері дарынды оқушылармен бағдарламалық материал бойынша білімдерін көтеру мен тереңдету үшін, сонымен бірге артта қалушылармен білімдерін толықтыру үшін жүргізілетін жұмыс мысал бола алады.

Мектептегі тәрбие жұмысының негізгі бөлігі болып саналатын сыныптан тыс жұмыстар─ баланың өмірге қажетті әлеуметтік ортадағы тәжірибесі мен қоғамдық құндылықтарды қабылдауын қалыптастырады.

Информатикадан сыныптан тыс жұмыстардың мақсаты:

1. Оқушылардың информатиканың теориялық негіздері, программалау жайлы білімдерін тереңдету,

2Сыныптан тыс жұмыстардың түрлерімен таныстыру.

3. Оқушылардың сыныптан тыс жұмыс істеу дағдыларын және зерттеу жұмыстарына қызығушылықтарын шыңдау

4. Информатика кабинетінде жұмыс істеу;

5. Оқушылардың кәсіпке бағытталған жұмысын ұйымдастыру.

Сыныптан тыс жұмыстар келесі мәселелерді шешуге бағытталған:

1. Баладан жағымды «Мен»-тұжырымын қалыптастыру, бұл келесі факторларға байланысты:

А) өзіне басқа адамдардың жақсы көзқараста екендігіне сенімділігі;

Б) өзінің белгілі тақырып немесе қызметті меңгеретініне сенімділігі;

В) өзінің маңызды орын алатынын сенінуі. Жағымды «Мен»-тұжырымы баланың өзіне, өзін бағалауға жеке тұлға ретінде қалыптасып дамуынада оң әсер етеді.

Түрлі формадағы сыныптан тыс жұмыстар баланың күнделікті сабақта байқала бермейтін жеке қабілеттері мен мүмкіндіктерін ашады. Сыныптан тыс жұмыстың әр түрлі болуы баланың өзіне сенімділігін, өзін дұрыс бағалауын, өз іс-әрекетін бақылауын қалыптастырады. Сонымен қатар әр түрлі жұмыстар баланың іс-тәжірибесі мен дағдысын, адамдар қызметінің әртүрлілігі туралы білімі мен біліктілігі арттырады.

2. Ұжымдық жұмыс жасау тәжірибесі мен серіктестік дағдысын қалыптастыруға жағдай туғызу. Оқу үрдісінде сыныптан тыс жұмыстарға қарағанда ұжымдасып жұмыс істеу мүмкіндігі аз. Сыныптан тыс жұмыстарда оқушылар бір-бірімен барлық жағынан қарым-қатынаста болады.

Әртүрлі сыныптан тыс жұмыстарда оқушылар өзінің жаңа қабілеттерін ашып қана қоймай, ұжымдасып жұмыс істеуге үйренеді.

3. Әлеуметтік қызметтер қажеттіліктерін қалыптастыру.

Бұл тікелей әртүрлі қызметтер түрімен танысуға байланысты. Сыныптан тыс жұмыстарды қоғам қажет ететін түрлі қызметтерді ұйымдастыру мүмкіндігі бар, бұл жағдай әсіресе теріс жолға түскен жасөспірімдердің (алкоголь, нашақорлық, тәртіп бұзушылық т. б) көбеюімен көкейкесті болып тұр.

4. Әлемтанудағы адамгершілік, эмоциональдық, еріктілік компоненттерін қалыптыстыру.

Сыныптан тыс жұмыстарда рухани адамгершілік қасиеттер мен құндылықтарды дәріптеу жақсы жолға қойылады. Ол оқушыларды өнермен байланыстырады.

5. Танымдық қызығушылықтарын дамыту.

Сыныптан тыс жұмыстардың бұл міндеті оқу үрдесіндегі және оқудан тыс іс-әрекеттердің біртұтас екендігін білдіреді, өйткені сыныптан тыс жұмыстар оқу үрдісіндегі тәрбие жұмысы сонымен қатар оқу үрдісінің тиімділігін арттыруға бағытталған.

Сыныптан тыс жұмыстағы оқушылар қызығушылығын тәрбиелеу маңызды мәселелердің бірі─ мамандық таңдау мен еңбекке, кәсіпке баулуды шешеді.

6. Оқушылардың бос уақытын ұйымдастыру.

Қазіргі кезде келеңсіз жағдайлардың алдын алуда баланың бос уақытын педагогикалық ұйымдастыру қажет.

Оқушылар тәртібі олардың бос уақытын қалай өткізетіндігіне байланысты екендігі анықталған. Үлгермеуші оқушыларды сыныптан тыс жұмыстарға тарту олардың оқуына кедергі келтіреді деген ұғым дұрыс емес. Қайта сол оқушылардың бос уақытын тиімді пайдалануына көместесу қажет.

Информатика бастауыш сыныптағы сыныптан тыс жұмыстарды ұйымдастырғанда оқушылардың дүниетанымын кеңейту мен өмірінен байланыстылығын ұғындыруды мақсат етіп алған жөн. Кіші сынып жасындағы балалар назарының тұрақсыз болып келуі олармен өткізілген жұмыстың эмоциянальды және жарқын болуын талап етеді.

Ондай іс шаралардың ойын түріндегі өткені тиімдірек. Бастауыш сыныптардың қызығушылықтары айқындалмағандықтан сыныптан тыс жұмыстарға тек кейбірі ғана қатысады. Және бұл оқушылар жұмыс істеуге дағдыланбаған болып келеді, сонымен қатар өз күштеріне деген сенімсіздіктері басым, әрі өз бетімен жұмысқа да үйренбеген. Сондықтан сыныптан тыс жұмыс басынан аяғына дейін мұғалім басшылығымен отуі тиіс. Орта буынды сыныптардағы сыныптан тыс жұмыстарды олардың осы уақыт ішінде алған білімдері мен өмірлік тәжірибелерін ескере отырып ұйымдастыру қажет. Бұл жастағы оқушылар әр нәрсеге құмар болып келеді, өздерінің күші мен білімдерін көрсеткісі келіп тұрады. Қиын жағдайларға өз ойлары мен идеяларын батыл айта алады. Орта буында оқушылар өз еріктерімен қалаған үйірме, қосымша сабақтарға қатысып жүреді. Тәрбиелеуші мұғалімнің міндеті әрбір жасөспірімге өз қызығушылығын қанағаттыра отырып ары қарай өз қабілетінің дамуына үлес қосатын сыныптан тыс жұмыс тауып беру.

Жоғарғы сынып оқушылары бұлар болашақ жоғары және арнайы оқу орындарының студенттері, сонымен қатар өнеркәсіп қызмет саладағы болашақ жұмысшылар. Олар өздері өзін өзі ересек санап, өз бос уақыттарын өздері ұйымдатыруға және оны тиімді әрі пайдалы өткізуге тырысады.

“Ұстаз жақсының ұстанымы жақсы” дейді халық, оқушылардың жоғарғы нәтижелерге жетуі, әрине ұстаздың үздіксіз білімін жетілдіріп, шығармашылықпен, ізденіспен жұмыс жасауының жемісі. Сондай-ақ оқушылармен жұмыс жасау сыныптан тыс жүргізілетін жұмыстардың рөлі үлкен. Айтар болсақ, сыныптан тыс жұмыс оқушылардың жеке басын дамытудың аса маңызды құралдары болып табылады. Педагогика мамандығы үнемі шығармашылық ізденісті, өзін өзі жетілдіруді, кәсіптік деңгейді жоғарылатып отыруды талап етеді. Бұл әсіресе информатика пәнінің мұғаліміне ерекше қатысты, өйткені оқу мазмұны мен мақсатының үздіксіз өзгерісі, оқушылардың компьютерлік сауаттылық деңгейінің өсуі, мұғалімнің бір деңгейде қалып қоймай үздіксіз кемелденуіне, шыңдалуына жетелейді.

Оқушыларға күнделікті, тіпті қас─қағым сәтте өзгеіп отырған заман ағымына сай болу үшін, оларға сыныптан тыс өткізген информатика сабағымен ғана шектелмей сыныптан тыс жұмысқа ерекше мән беру керек. Сыныптан тыс жұмыс деп баланың жеке басын әлеуметтендіру үшін қажетті жағдайларды қамтамасыз ететін, оқушылардың оқудан тыс уақыттағы түрлі қызмет түрлерін, ұстаздың шеберлікпен ұйымдастыруын айтады. Сонда ақ сыныптан тыс жұмыстар мектепте оқу бағдарламалары шеңберінен тыс және сабақтан бос уақытта өткізілетін түрлі тәрбиелік ─ оқу іс─шараларды да айтамыз. Сыныптас тыс жұмыс ұғымы кең ауқымды болып табылады, оған мазмұны, тағайындалуы, өткізу әдісі, нысандары мен тәсілдері бойынша сан алуан жұмыстар кіреді.

Сыныптан тыс жұмыс мектептегі тәрбие жұмысының құрамдас бөлігі болғандықтан, қоғамдағы өмір үшін аса қажетті әлеуметтік тәрбиені игеруге және қоғам қаблдаған құндылықтар жүйесін қалыптастыруға бағытталады. Қазіргі уақытта балалар қараусыздығының жағымсыз зардаптарының алдын─алу үшін ұйымдастырылған педагогикалық әсер ету уақытын ұзартудың маңызы зор. Өйткені оқушылардың мінез─құлқы мен олардың бос уақытын қалай өткізетіндігіне тікелей байланысты.

Педагогика жағынан өз бетімен кеткен оқушылар көбінесе үйірмелерге қатыспайды. Қоғамдық тапсырмалары жоқ, сондықтан да олардың мектеп және сынып өміріне қызығушылығы болмайды. Бос уақытының ұлғаюыны қарай оны пайдаланудың қоғамдағы рөлі өсе түседі. Нашар оқитын, үлгерімі төмен оқушыларды сабақтан аландатпау керек деген пікір қалыптасқан. Бұл қате пікір, өйткені бос уақытты қалай дұрыс пайдалану керектігін дәл соларға үйрету керек. Информатика бұл арада нашар оқитын оқушылар үшін де зор мүмкіндіктерді тудырады.

Сыныптан тыс жұыс мектеп алдында тұрған оқу─тәрбие міндеттерін шешу зор мүмкіндік тудырып, оқушыларды табандылыққа баулып ұйымдастырушылық қабілетін дамытып жігерін ұштастырады. Ол әрі мұғалімнің өзіне де үлкен пайдалы. Өйткені сыныптан тыс жұмыста мұғалім мен оқушының ара қатынасының рөлі ерекше зор. Жұмысты ұйымдастыру кезізнде педагог үнемі іздену үстінде болып, сыныптан қалыптасқан жағдайларға қарай жұмыстың жаңа нысанндарын іріктеп, жасап отыру керек. Сыныптан тыс жұмысының әсерлі жүргізілуі үшін педагогтың шығармашылығы қажнтті ал, ы шарт болып табылады.

Сыныптан тыс сабақтарды оқушылардың бағдарламалық материал тұрғысында білімдерін тереңдету, олардың логикалық ойлауын зерттеушілік дағдыларын дамыту,

Информатика тілін меңгеру, компьютермен дұрыс жұмыс істеуді, оқушыларға информатика тарихы мен мәліметтер беру үшін пайдалануға болады. Жұмыстың негізгі принциптерін атап кетсек, оларға: мақсат қою принципі, еңбек қызметі, шығармашылық қызметі, оқушылардың жас және жеке ерекшеліктерін ескеру принципі және басқалар.

Енді сөзімізге арқау болып отырған, сыныптан тыс жұмыстар екі бағытта жүргізілуі керек. Біріншісі, бағдарламалық материалдарды оқып үйренуде, басқалардан кенже қалған оқушылармен жұмыс (қосымша сыныптан тыс жұмыстар), екіншісі, информатиканы оқып үйренуде, басқаларға қарағанда ерекше қызығушылық білдіретін, жоғары қабілетті, үздік оқушылармен жұмыс. Бірінші бағыт әр мектепте дерлік орын алады. Сонымен қатар информатиканы оқудың әсерлігінің жоғарлауы артта қалушылармен қосымша оқу жұмысын төмендетеді. Оның негізгі мақсаты оқушыларды информатика курсы бойынша білім мен дағдылардағы оқулықтарды мерзімінде жою және алдын алу болып табылады.

1. 2. Сыныптан тыс жұмыстардың кейбір түрлері

Сыныптан тыс жұмыс - бұл педагогтардың мектеп оқушыларынның сабақтан тыс уақыттағы әртүрлі « іс-әрекеттері мен іс - шараларын » ұйымдастыру.

Сыныптан тыс жұмыстардың мынадай түрлері бар:

1) өтілген материалды толық меңгермеген, басқа оқушылардан қалып кеткен оқушылармен жұмыс, яғни қосымша сабақ

2) информатикаға қызығушылық білдірген оқушылармен жұмыс;

3) информатиканы оқыту барысында оқушылардың қызығушылығын дамыту мақсатында жүргізілетін жұмыс.

Информатика кеші ─ бұл сыныптың немесе үйірменің жыл бойғы жұмысының қорытындыларын жасаудың өзіндік түрі. Оқушылар мұғаліммен бірігіп кештің бағдарламасын, іс-шаралар мен көңіл көтерудің түрлерін мұқият ойластырады, кешке арналған материалдарды іріктейді: қалжың есептер, тарихи мағлұматтар, сөзжұмбақтар, викторина сұрақтары: қажет модельдерді, плакаттар, ұрандарды дайындайды, сыныпты безендіреді. Іс-шараның маңызды тәрбиелік мәні бар: біріншіден, оқушылар өз сыныбының намысы үшін бірге күреседі; екіншіден, бұл жарыс оқушылардың бойында жеңіске жетудегі табандылықты, сабырлықты қалыптастырады.

Информатика пәні бойынша викторина ─ бұл өзіндік ойын түрі. Виктаринаны үйірме сабақтарында немесе жеке сыныптар арасындағы жарыс түрінде өткізген тиімді (сабақтан тыс уақытта) . Викторинаға арналған тапсырмалар шағын, тез түсінетіндей, жазуды талап етпейтін, көбінесе ойша шешіле алатындай болуы тиіс. Әдетте сабақтарды шешілетін типтік есептер викторина үшін қызықсыз. Есептерден басқа викторинаға информатика бойынша әр түрлі сұрақтарды қосуға болады. Сонымен бірге викторинаға қалжың есептер қосады. Викториналарды толығымен қандай да бір тақырыпқа арнауға болады, бірақ аралас викториналар қызықтырақ өтеді.

Іскерлік ойындар ─ оқушылардың бойында шешім қабылдаушы адамның ролінде нақты іс-әрекетті мүмкіндігінше толық сезіну туындату үшін нақты зерттеліп отырған нысанның немесе жағдайға ұқсас нұсқасын пайдаланатын белсенді оқыту тәсілі. Олар құрал ─ жабдық есептерді шешуге бағытталған: нақты іс-әрекет туғызу, нақты мақсаттарға жету, қатысушылардың іскерлік қарым ─ қатынастар жүйесін қалыптастыру. Балалармен өтетін іскерлік ойындар әдетте қарапайым сюжетті болады, оларды ұйымдастыру семинар түрінде өткізуге де болады.

Информатика пәні бойынша диспут ─ бұл сыныптар арасында сұрақтар мен жауаптар алмасатын өзіндік ойын. Диспут барысында алдымен қиын сұрақтар қойылады. Диспуттың материал туралы сұрақтың маңызы зор. Бұл сұрақ диспуттың мақсаттарына байланысты шешіледі. Осындай мақсаттардың ең маңыздысы ─ бұл өткен оқу жылдарындағы оқу материалын қайталау. Бұл жағдайда оқушылардың алдына белгілі бір уақыт аралығындағы материалды, анықтамаларды, қасиеттерді, ережелерді білетіндей, есептерді шығарып, осы материал бойынша белгілі бір іс-әрекеттерді орындай алатындай қайталау міндеті қойылады. Әрбір диспутқа қойылатын ең төменгі талап оқушылардың оқулықтағы материалды дәл, жақсы және толық білуі, тұжырымдамаларды білуі мен түсінуі болып табылады. Тек осыдан кейін ғана және осының негізінде оқушылардың оқу материалымен шығармашылық жұмысын ұйымдастырып жүргізуге болады.

Сынып сағат . Информатика мұғалімері сыныптағы барлық тәрбие жұмысына жауапкершілік жүктеген сынып жетекшісі ретінде де жиі кездеседі.

Клубтық қызметтер оқушылардың информатика пәні бойынша білімдерін, дағдыларын дамыту, мәдени құндылықтарды меңгеружолындағы барлық жас топтарының шығармашылық қызметтерінің белсенді түрде бағыттауға негізделеді.

Байқау - бұл оқушының белгілі бір ғылымға, спортқа, өнерге деген қызығушылығын арттыру немесе ең жақсысын таңдау мақсатында жекелей немесе ұжымдық үздіктерді анықтау үшін тиімді.

Көрмелерді информатикадан графикалықредакторлар мен дизайн арқылы орындалған оқушылар шығармашылығынан жұмыстарын бағалау үшін ұйымдастыруға болады.

2-бөлім. Информатикадан сыныптан тыс жұмыстарды танымдық ойындар негізінде ұйымдастыру әдістемесі

2. 1. Танымдық ойын түрлері.

Танымдық iзденiпаздық ұғымы және оны қалыптастыру проблемасын көптеген педагогтар, психологтар мен әдiскерлер зерттеп, ғылыми еңбектер жазды. Бұл проблеманың түп тамыры сонау көне замандардан бастау алады.

Танымдық iзденiмпаздықты дамытудағы оқыту әдiстемесiнiң негiзiн Я. А. Коменский қалады. Ол: «Таным бастамасы - сезiмнен, бала сезiне бiлмесе, оның ой - өрiсiнде ешқандай өзгерiс болмайды. Оқытуды зат туралы сөзбен емес, сол затты бақылау арқылы шәкiрттiң ойын дамыту керек», - деп жазды.

«Мен өз шәкiртiмнiң әрқашанда өз бетiнше бақылауын, практикада өздiгiнен тұжырым жасауын дамытуды - бiлiм берудегi негiзгi жетiстiкке жету құралы ретiнде қарастырамын», - деген болатын. Коменский оқытудың мақсаты ғылыми бiлiмдi меңгеру және өмiрге пайда келтiру деп бiлдi. Ол «Ұлы дидактика» еңбегiнде: «Заттың не құбылыстың түп тамырына жету, анықтау қабiлетiн дамыту, оны шынайы түсiну және қолдана бiлу қажет», - деп ерекше атап өттi. Я. А. Коменскийдiң шәкiрттiң iзденiмпаздығы туралы пiкiрiн Д. Локк одан әрi дамытып, оқу әрекетiндегi мотив пен ұмтылыс туралы сөз ете отырып, баланы дамытудағы iзденiмпаздықтың қажеттiгiн атап көрсеттi.

Ж. Ж. Руссо тәрбие мақсатын сөз ете отырып, баланың шығармашылық тұлғасын көрсету керектiгiн айтты. Ол алғаш рет оқытудағы белсендiлiк пен өзбеттiлiк, iзденiмпаздық ұстанымын көрсетiп бердi.

Ж. Ж. Руссо идеясын И. Г. Пестолоцци әрi қарай дамытты. Ол баланың iзденiмпаздығын дамытудағы мұғалiмнiң ролiн ерекше атап көрсеттi.

ХҮIII - ХIХ ғасырдағы танымдық iзденiмпаздық теориясының дамуына И. Г. Песталоцци еңбектерiнiң маңызы зор болды.

И. Г. Песталоций оқыту әдiстемесiнiң жалпы психологиялық қайнар көзiн iздедi, сол арқылы ғана адамның дамуын жүзеге асыруға болады деп есептедi.

Танымдық белсендiлiк - жалпы танымдық белсендiлiк феноменiнiң маңызды саласы, оның негiзi ретiнде адамның ең маңызды қасиетi болып табылады: қоршаған әлемдi тек шындықтағы биологиялық және әлеуметтiк мақсатта ғана тану емес, сонымен қатар адамның әлемге деген ең мәндi қарым - қатынасымен, яғни оның алуан түрлiлiгiне енуге ұмтылуымен, санада мәндi жақтарын бейнелеуiмен, себеп - салдарлы байланыстар, заңдылықтар, қайшылықтармен түсiндiрiледi.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.