Алтын мен күміс

ЖОСПАРЫ:
1. Кіріспе.
2. Негізгі бөлімі:
а) Алтынның химиялық қасиеттері, табиғатта таралуы.
б) Күмістің химиялық қасиеттері, табиғатта таралуы.
3. Қолданылған әдебиеттер.

Кіріспе.
Электрондық, авиациялық, космостық және басқа да өндірістік салаларда техниканың бірден өршіп дамуымен байланысты алтынға деген қызығушылық арта түсті. Қазіргі уақытта алтынның жаңа құймаларының көптеген түрлері, сонымен қатар, алтынмен жалатудың технологиялық процесстері мен көп қабатты материалдарды алу жасалуда.
Алтынның табиғатта таралуы.
Жер қыртысында күміске қарағанда алтынның құрамы 20 есе жоғары, және сынапқа қарағанда 200 есе ас. Жер қыртысының әрбір бөлігінде алтынның орналасуы оның әртүрлі геохимиялық ерекшеліктерін зерттеуді қиындатады. Теңіздер мен мұхиттарда 10 млрд. астам алтын бар. Шамамен соншамасы су қоймалары мен өзен суларында кездеседі.
Алтынның жоғарлаған мөлшері алтын өндіретін аудандардағы өзендер мен бұлақ суларында кездеседі. Табиғатта алтын ең алдымен жекелей түрінде кездеседі және минерал екенін көрсетеді. Одан да басқа алтын табиғи амальгам ретінде, сонымен қатар химиялық қосылыстар түрінде – соленидтер және теллуридтер түрінде кездеседінде – соленидтер және теллуридтер түрінде кездеседі. Бөлшектері бойынша кенді алтын жіңішке дисперсті (1-5 мкм), шаң тәріздес (5-50 мкм), ұсақ дисперсті (0,05-2 мм) және ірі (2 мм жоғары). 5 г-нан артық бөлшектер туындыларға жатады. Ең ірі туындылар – Австралияда табылған «Холтерман плитасы» (285 кг) және «Тартымды бейтаныс» (71 кг).
Алтынның пайда болу аймағы түбірлі және жайылған деп екіге бөлінеді. Алтынның пайда болу аймағы әртүрлі геологиялық дәуірлерде әртүрлі тереңдікте пайда болған – жер бетінен ондаған метрлерден 4-5 км қашықтықта жатыр. Түбірлік пайда болу аймақтары арналармен, арналар жүйесімен көрсетілген.

Қолданылған әдебиеттер:
В. Рич “Охота за элементами”; А.Л. Николаев «Первые в рядах элементов»