Халықтың табиғи және техногендiк сипаттағы төтенше жағдайлар саласындағы құқықтары мен мiндеттерi



1. Халықтың табиғи және техногендiк сипаттағы төтенше жағдайлар саласындағы құқықтары мен мiндеттерi, табиғи және техногенді сипаты, төтенше жағдайларын ескерту және жою.
2. Экологиялық қауiпсiздiкті қамтамасыз ету, қоршаған ортаны ластаушылармен күресу тәсілдері мен құралдары.
3. Зиянды заттардың аралас әсері, зиянды заттардың құрамын нормалау, шекті мүмкін , максимум реттік , орташа аусымдық , орташа тәуліктік концентрациялары.

Халықтың табиғи және техногендiк сипаттағы төтенше жағдайлар саласындағы құқықтары мен мiндеттерi.

7-бап. Қазақстан Республикасы азаматтарының табиғи және техногендiк сипаттағы төтенше жағдайлар саласындағы құқықтары
Қазақстан Республикасы азаматтарының табиғи және техногендiк сипаттағы төтенше жағдайлар саласында:
- Қазақстан Республикасы аумағындағы белгiлi бiр жерлерде болғанда өздерi душар болуы мүмкiн қатер туралы және қажеттi қауiпсiздiк шаралары туралы хабардар болуға;
- азаматтарды, қоршаған орта мен шаруашылық жүргiзушi объектiлердi төтенше жағдайлардан және олар тигiзетiн зардаптардан қорғау мәселелерi жөнiнде мемлекеттiк органдар мен жергiлiктi өзiн-өзi басқару органдарына тiкелей жүгiнуге, жеке және ұжымдық үндеулер жолдауға;
- төтенше жағдайлардың алдын алу мен оларды жою жөнiндегi шараларға қатысуға, ұжымдық және жеке қорғану құралдарын, азаматтарды қорғауға арналған басқа да мүлiктi пайдалануға;
- төтенше жағдайлар пайда болған ретте өмiрiн, денсаулығын және жеке мүлкiн қорғауға;
- төтенше жағдайларды жою барысындағы мiндеттердi орындау үшін оларды тарту кезiнде өздерiнiң денсаулығына келтiрiлген залал үшiн өтемақылар мен жеңiлдiктер алуға;
- зақым алуына немесе ауруға шалдығуына байланысты еңбек ету қабiлетiнен айрылған, зақымданудан немесе аурудан қаза тапқан немесе қайтыс болған асыраушысынан айрылған жағдайда, егер олар төтенше жағдайларды жою жөнiндегi мiндеттерiн атқару салдарынан болса, Қазақстан Республикасының мемлекеттік әлеуметтік жәрдемақылар туралы заңнамасына сәйкес әлеуметтік қамсыздандырылуға;
- төтенше жағдайлар салдарынан өздерiнiң денсаулығы мен мүлкiне келтiрiлген залалды өтетуге құқығы бар.
8-бап. Қазақстан Республикасы азаматтарының табиғи және техногендiк сипаттағы төтенше жағдайлар саласындағы мiндеттерi
Қазақстан Республикасының азаматтары табиғи және техногендiк сипаттағы төтенше жағдайлар саласында:
- Қазақстан Республикасының төтенше жағдайлар және азаматтарды, қоршаған орта мен шаруашылық жүргiзушi объектiлердi олардан қорғау саласындағы заңдарын сақтауға;
- төтенше жағдайлардың пайда болуына әкеп соқтыруы мүмкiн авария, зiлзала және апат жайында тиiстi органдарды хабардар етуге;
- тұрмыста, күнделiктi еңбек және шаруашылық қызметiнде қауiпсiздiк шараларын сақтауға, төтенше жағдайлардың пайда болуына әкеп соқтыруы мүмкiн өндiрiстiк және технологиялық тәртiптің, қауiпсiздiк талаптарының бұзылуына жол бермеуге;
- азаматтық қорғаныс дабылдарын, төтенше жағдайлардың пайда болу қаупi төнген немесе олар пайда болған кезде жүрiп-тұрудың белгiленген ережелерi мен iс-қимыл тәртiбiн бiлуге, негiзгi қорғану әдiстерiн, зардап шеккендерге алғашқы медициналық жәрдем көрсету тәсiлдерiн, ұжымдық және жеке қорғану құралдарын пайдалану ережелерiн үйренуге, өздерiнiң осы бiлiмi мен практикалық дағдыларын ұдайы жетiлдiрiп отыруға;
- төтенше жағдайларды жою жөнiнде өткiзiлетiн оқу-жаттығуларға қатысуға, халықты, қоршаған ортаны және шаруашылық жүргiзушi объектiлердi қорғау құралдарына ұқыпты қарауға мiндеттi.
9-бап. Шетелдiк азаматтар мен азаматтығы жоқ адамдардың табиғи және техногендiк сипаттағы төтенше жағдайлар саласындағы құқықтары мен мiндеттерi
Шетелдiк азаматтар мен азаматтығы жоқ адамдар табиғи және техногендiк сипаттағы төтенше жағдайлар саласында, егер Конституцияда, заңдарда және Қазақстан Республикасы бекiткен халықаралық шарттарда өзгеше көзделмесе, Қазақстан Республикасының азаматтары үшiн белгiленген құқықтарды пайдаланып, мiндеттердi атқарады.
Экологиялық қауiпсiздiкті қамтамасыз ету.
Экологиялық қауіпсіздік мәселесі -- бүгінгі таңдағы адамзат өркениетінің аса ауқымды проблемаларының бірі болып отыр. Аталмыш проблеманың пайда болуының басты алғышарты -- қоршаған ортаға адамзат перзентінің антропогендік және техногендік ықпалдарының ұзақ жылдар бойы тигізіп келген әсері деп тұжырым жасауымызға болады. ХХ ғасырдың аяғы мен ХХІ ғасырдың басында адамзаттың шаруашылық әрекеттері мен өндірістік қатынастарының ғылыми-техникалық жаңару биігіне көтерілуі -- экономикалық реформалардың ерекше сипат алуына (модернизациялануы мен интеграциялануына) түрткі болды. Қазақстан Республикасы үшін экологиялық қауiпсiздiк мәселелерi мен жағдайлары бүгiнгi таңда маңызды орын алып тұр. Мемлекетiмiздiң тәуелсiздiгiмен бiрге жаңа экологиялық қауiпсiздiк жүйелерiн басқару да бой көтерiп келедi. Дұрыс басқару қоршаған ортаны қорғаудың мемлекеттiк саясатын уағыздап, табиғи ресурстарды рационалды пайдалану үшін өте қажет. Өкiнiшке орай Қазақстанда көптеген жылдар бойы өндiрiсте табиғи шикiзаттарды өндiргенде, қоршаған ортаға зиянды қалдықтарды шығару көп мөлшерде болды. Адамзат қоғамының алдында тұрған экологиялық қауіпсіздік мәселелері оның дамуының барлық тарихи кезеңдерінде орын алып отырды. Себебі, өндірістік қоғамның табиғатқа теріс әсерінің нәтижелері ғаламдық сипатқа ие болды. Экологиялық қауіпсіздіктің мәні - табиғаттағы қалыптасқан тепе-теңдікті бұзбай, экологиялық тазалықты сақтай отырып, адамдардың барлық қажеттіліктерін қамтамасыз ету болып табылады. Осындай экологиялық қауіпсіздік мәселелерінің алдын алу үшін адам ретсіз дамудан тиімді, реттелген, табиғат пен қоғамның даму заңдарына негізделген дамуға өтуі тиіс. Тек осы кезде ғана адамзат қоғамының дамуы үздіксіз, ұзақ уақыттық, бірқалыпты жағдайда, табиғи және әлеуметтік дағдарыссыз дамиды.
Мұндай дамуды - тұрақты даму деп атайды. Бірақ бұл үшін адамдардың сана-сезімі, құқықтық мәдениеті, олардың мақсаты мен адамгершілік бағыттылығы өзгеруі тиіс .
Елiмiзде экологиялық қауiпсiздiктi және тұрақты экономикалық дамуымызды қамтамасыз ету мақсатымен, 2003 жылдың 3 желтоқсанында Президенттiң Жарлығымен Қазақстан Республикасының 2004-2015 жылдарға арналған Экологиялық қауiпсiздiк концепциясы жарияланды. Бұл концепция қабылдағаннан бастап көптеген маңызды өзгерiстер болып жатыр. Қоршаған ортаны қорғау заңдылықтар негiзi құрылды. Бiрқатар халықаралық келiсiмдерге қол қойылды. Қоршаған ортаны қорғауды басқару жүйесi құрылды. Концепция қоршаған ортаны қорғау мониторингiнiң бiркелкi жүйесiмен iске асыруды ұсынады.
Экологиялық қауiпсiздiк ол - халық қауіпсiздiгiнiң маңызды бiр бөлiгi.
Экологиялық қауіпсiздiк бағытында Мемлекеттiк саясаттың мақсаты, ол - табиғи жүйенi тиімді қолдану және оның заңмен қорғалуы, сондай-ақ, адам өмiрiндегi ең маңызды жағдайларды ескере отырып, табиғатқа зиян тигiзбеу. Өндiрiстi дамытумен қатар ғылыми-техникалық зерттеулердi күшейту. Экологиялық қауіпсіздікті қамтамасыз ететін технологиясы бар мемлекеттің келешегі зор. Қазақстан Президенті Н.Ә.Назарбаев 2006 жылғы Жолдауында халықаралық стандарттарға сәйкес қоршаған ортаны қорғау және экологиялық қауіпсіздікті қамтамасыз ету жөнінде тоқтала келіп: 2006 жылы біздің экологиялық заңнамаларымызды халықаралық озық актілермен үйлестіруге, жаңа стандарттарға көшуге, мемлекеттік бақылау жүйесін жетілдіруге бағытталған Экология кодексі қабылдануға тиіс. Тұтас алғанда, біз 2010 жылы қоғамның тұрлаулы дамуының негізгі экологиялық стандарттарын жасауға тиіспіз -- деген болтын. Осыдан келіп арада бір жыл уақыт өткеннен соң ҚР Экологиялық кодексі қабылданды.
Экологиялық қауіпсіздік - ұлттық қауіпсіздіктің құрамдас бөлігі ретінде мемлекеттің тұрақты дамудың міндетті шарттарының бірі болып табылады. Қазақстан Республикасы өз тәуелсіздігін алған күнінен бастап экологиялық мәселелерге маңызды көңіл бөліп келеді. Ел Президентінің басшылы - ғы - мен дүние жүзіне танымал әлемдегі ірі ядролық полигонды өз еркімен жабуы, Арал теңізін сақтау және Кас - пийді қорғау бағдарламаларын ха - лықаралық деңгейде ынталанды - руы, сондай-ақ Қазақстанның басқа да халықаралық деңгейде орын ала - тын қоршаған ортаны залалды әсер - лерден қорғауға арналған тәжірибелі еңбектері соның бірден-бір айғақта - ры болып табылады.
Елбасымыздың жыл сайынғы жол - даулары әдеттегідей жетістікте - рі - - міз - ді саралап, келешегімізді бағдарлау - ға, ең бастысы, баршамызға ортақ ұлы мақсаттарға бірге жетудің дұрыс жолын айқындап отырады. Мысалы, Елбасымыз өзінің 2007 жылғы Жаңа әлемдегі жаңа Қазақстан атты халыққа жолдаған Жолдауында табиғи ресурстарды тиімді және ұтым - ды пайдаланудың технология - лары мен бағдарламаларын ендіруде экономикалық, әлеуметтік және эко - логиялық үдерістердің үндестігін сақтауымыздың тиістілігі айтылған болатын. Яғни, экономика мен эко - ло - гия арасында теңдікті қалыптас - тыра алмаған мемлекеттің болашағы да бұлыңғыр болатыны сөзсіз. Өйт - кені, бүгін қайтсек те экономикалық көрсеткіштерді арттырамыз деп, ер - теңгі күні соның салдарынан келетін залалды жою үшін тапқан пайдамыз - дан он, тіпті, жүз есе артық қаражат жұмсауымызға әкеп соғуы мүмкін. Сондықтан, Қазақстан даму жолын - да өзін орнықты дамудың қажеттілігімен ұштастырып келеді, -- деген болатын. Сонымен қатар, Елбасы 2011 жылғы 28 қаңтар - дағы Болашақтың іргесін бірге қалаймыз атты Қазақстан халқына жолдаған Жолдауында Үкіметке тұрғындарды сапалы ауыз сумен қамтамасыз ететін жаңа принциптегі бағдарлама әзірлеуді және оны қабылдауды тап - сырған болатын. Қазіргі таңда, рес - публика тұрғындарының 20 пайызы нормативтік стандарт сапасына сәйкес келмейтін суды пайдаланады. Елде жыл сайын су пайдаланушылар көлемі ұлғаюда. Негізгі су пайда - лан - ушылар ауыл шаруашылығы (75%) және өндірістер (20%) болып табы - лады. Бұдан басқа, өзен сула - рының жартысынан көбі көршілес елдердің аумақтарынан келетіндігін, транс-шекаралық сипаты және кли - мат - - тың өзгеруі салдарынан бола - шақта проблема туындайтынын атап кеткеніміз дұрыс. Еліміз жер асты суларына, гидро - термалды энергияның минералды көздеріне және ресурстарына бай. Казіргі таңда өнеркәсіп кәсіп - орындарын айналмалы су жабдық - тарымен қамтамасыз ету жөніндегі заң жобасы әзірленуде. Ол су ре - сурстарын ұтымды пайдалануға септігін тигізетін болады. Елбасының және Үкіметтің министрлікке жүктеген тапсырмаларын орындау қазақстандықтардың сапа - лы өмір сүру деңгейін арттыру үшін қолайлы қоршаған ортаны қамтама - сыз етудің экологиялық қауіпсіз - дігіне қол жеткізуге мүмкіндік береді. Біздің табиғи ресурстарымыз - орасан зор. Алайда, мұның өзі қаншалықты кереғар көрінге - німен, әлемдік тәжірибе табиғи байлығы бар көптеген елдердің оны дұрыс игере алмағандығынан, кедей елдердің қатарынан шыға алмағанын көрсетеді. Осының бәрі жетекші фактор - адамдар, олардың ерік-жігері, күш-қуаты, табандылығы, білім-білігі екенін тағы да дәлелдей түседі.
Қазақстан Президенті Н.Ә.На - - - зар - - - - баевтың Жасыл өсу жоспарлары мен бағдарламаларын іске асыруда Азия және Тынық мұхит, Еуропа елдеріне серіктестік жәрдемдесу жолындағы Жасыл көпір атты Астана бастамасы жүзеге асырылуда. Бастама сектораралық, ішкі аймақтық және аймақаралық бекініске бағытталған. Қазіргі заманғы құралдар байланы - сы - мен сарапта - малық және ақпарат - тандыруды қам - тамасыз ететін Жа - сыл өсу кеңсесі құ - рылды. Жасыл өсу кеңсесі Қазақстан және Орта - лық Азия, Еуропа аймағында қызмет бағыттары тәжірибелері жөнінде то - лық ақпарат таратуға мүмкіндік бе - реді. Қазақстанның энергиялық тиімді және төмен эмиссиялық технология - ларды қолдану арқылы Жасыл даму жолын таңдауы қоршаған ортаға антропогендік әсерді азайтады, сон - дай-ақ еліміздің әлеуметтік және экономикалық дамуының жаңа са - палық деңгейіне шығуға өз септігін тигізеді деп айтуға болады. Осы мақсатта Үкімет 2010-2014 жылдарға арналған Жасыл даму бағдарламасын бекітті. Бағдарлама жасыл экономиканы дамытуға, қор - ша - ған орта мен денсаулыққа зиян келтіретін антропогендік ықпалды азайтуға, табиғи экожүйені қалпына келтіру мен сақтауға, қоршаған ор - таның сапасын жақсартуды басқару жүйесін дамытуға бағытталып отыр. Жасыл даму бағдарламасы шең - берінде шешілетін тағы бір мәселе - Каспий теңізінен өндірілетін мұнай - дың экологиялық қауіпсіздігін қам - та - ма - сыз ету. Бұл Мексика шығана - ғын - дағы соңғы жаңалық - тар - мен өзек - ті екендігі барша - мыз - ға мәлім. Осын - дай мәселелер көп елдердің қызы - ғушылығын танытып, оны бірлесіп шешуге мүмкіндік тудырады. 2007 жы - лы барлық Каспий жаға - лауын - дағы мемлекеттермен арадағы Каспий теңізінің су айдынын қорғау жөнін - дегі Негіздемелік конвенция күшіне енді. Осы Конвенция Каспий теңізі - не антропогендік ықпалды реттеудің негізгі бағытын анықтау, Каспий теңізінің биология - лық және басқа коммерциялық ре - сурстарын қалпына келтіру, сонымен қатар, Каспий бойы мемлекеттерімен бірлесіп, кешенді мәселелерді шешу мақсатында қа - был - данған бірінші аймақтық конвенция болып табы - лады.
Біріккен Ұлттар Ұйымының бастамасымен өткен V Халықаралық экологиялық конгресс (Жапония, 1990), Қоршаған ортаны қоғау жөніндегі конференция (Бразилия, 1992), ХХҮІІ Халықаралық географиялық конгресс (АҚШ, 1992) және Йоханнесбург (ОАР, 2003) қаласында өткен бүкілдүниежүзілік экологиялық форум -- аталмыш мәселенің өзектілігін көрсетіп отыр. Жарқын болашаққа қадам басу жо - лында Еуразияның жүрегінде ор - на - ласқан Қазақстан Рио-92 деклара - ция - сына, Йоханнесбург декларация - сына (2002 ж.) қол қойып, экология мен даму ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Төтенше жағдайлардың алдын алу және олардан қорғану шаралары туралы
Төтенше жағдайлар жөніндегі органдар қызметінің құқықтық негіздері
Қазақстандағы азаматтық қорғаныс
Техногендік және табиғи сипаттағы төтенше жағдайлар
Техногендік сипаттағы төтенше жағдайлар және оның пайда болу себептері
Азаматтық қорғаныс пен шаруашылық объектілері
Табиғаттағы экстремалды жағдайлар
Су басқан аумақтағы адамдарды шұғыл іздеу ұйымдары
Төтенше жағдайлар (топтасуы және жалпы ұғымдар)
Азаматтық қорғанысты ұйымдастыру және жүргізу ерекшеліктері
Пәндер