Қышқылдар, сілтілер, тұздар мен оксидтердің химиялық қасиеттері, алынуы, классификациясы



Пән: Химия
Жұмыс түрі:  Материал
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 6 бет
Таңдаулыға:   
Қышқылдар, сілтілер , тұздар мен оксидтердің химиялық қасиеттері , алынуы, классификациясы . Бейорганикалық қосылыстардың арасындағы генетикалық байланыстар.

Негіздік оксидтерге негіздер сәйкес, негіздік окситердің металл төменгі тотығу дәрежесін ТД көрсетеді (+1, +2).
Мысалы:
K2O - калий оксиді, KOH - калий гидроксиді
CaO - кальций оксиді, Ca(OH)2 - кальций гидроксиді
FeO - темір (ІІ) оксиді, Fe(OH)2 - темір (ІІ) гидроксиді
CrO - хром (ІІ) оксиді, Cr(OH)2 - хром (ІІ) гидроксиді.
Екідайлы оксидтерде металдар жоғары тотығу дәрежелерді көрсетеді: +2, +3, +4.
Мысалы:
Al2O3 - алюминий оксиді (ТД(Al) = +3, топ нөмеріне сәйкес)
Fe2O3 - темір (ІІІ) оксиді
Cr2O3 - хром (ІІІ) оксиді
ZnO - мырыш оксиді (ТД(Zn) = +2, топ нөмеріне сәйкес)
Қышқылдық оксидтер қышқылдарға сәйкес, құрамында бейметалдар:
CO2 - көміртек (IV) оксиді; H2CO3 - көміртек қышқылы
SO2 - күкірт (IV) оксиді; H2SO3 - күкіртті қышқыл
SO3 - күкірт (VI) оксиді; H2SO4 - күкірт қышқылы
P2O5 - фосфор (V) оксиді; H3PO4 - фосфор қышқылы
және жоғары тотығу дәрежелерін көрсететін (+5, +6, +7) металдар болады:
Cr2O3 - хром (VI) оксиді, хром ангидриді; H2Cr2O7 - дихром және HCrO4 хром қышқылдары сәйкес
Mn2O7 - марганец (VІІ) оксиді, HMnO4 - марганец қышқылы.
Оксидтердің алу жолдары
1. Жай және күрделі заттарды оттекпен тотықтыру арқылы:

2. Негіздерді, қышқылдарды, тұздарды термиялық ыдырау:

Оксидтердің химиялық қасиеттері:
1. Сумен әрекеттесуі:
а) негіздік оксид + су = сілті
CaO + H2O = Ca(OH)2
б) қышқылдық оксид + су = қышқыл
SO3 + H2O = H2SO4
2. оксидтермен әрекеттесуі:
а) қышқылдық оксид + негіздік оксид = тұз
CO2 + CaO = CaCO3
б) қышқылдық оксид + екідайлы оксид = тұз
3SO3 + Al2O3 = Al2(SO4)3
в) негіздік оксид + екідайлы оксид = тұз
Na2O + ZnO = Na2ZnO2
3. Қышқылдармен және негіздермен әрекеттесуі:
а) негіздік оксид + қышқыл = тұз + Н2О
MgO + 2HCl = MgCl2 + H2O
б) қышқылдық оксид + негіз = тұз + Н2О
CO2 + 2NaOH = Na2CO3 + H2O
в) екідайлы оксид + негіз = тұз + Н2О
Al2O3 + 6HCl = 2AlCl3 + 3H2O
г) екідайлы оксид + негіз = тұз + Н2О

Негіздердің судағы ерігіштігі бойынша суда еритін негіздер (сілтілер) мен суда ерімейтін негіздер деп жіктейді. Екідайлы негіздер қышқылдар мен негіздермен әрекеттеседі.
Негіздердің алынуы:
1) сумен әрекеттесуі:
активті метал + су = сілті + сутек
2Na + 2H2O = 2NaOH + H2
сілтілік және сілтілікжер метал оксидтері + су = сілті
CaO + H2O = Ca(OH)2
2) ерімтал тұз + сілті = ерімейтін негіз + су
FeSO4 + 2NaOH = Fe(OH)2↓ + Na2SO4
K2CO3 + Ba(OH)2 = 2KOH + BaCO3↓
3) тұздардың сулы ерітінділерінің электролизі:
2NaCl + 2H2O = 2NaOH + H2↑ + Cl2↑

Негіздердің химиялық қасиеттері:
1. Бейтараптану реакция
а) негіз + қышқыл = тұз + Н2О
3NaOH + H3PO4 = Na3PO4 + 3H2O
Cu(OH)2 + 2HCl = CuCl2 + 2H2O
б) негіз + қышқылдық тұз = орта тұз + су
Ca(OH)2 + Ca(HCO3)2 = CaCO3↓ + 3H2O
2. қышқылдық оксид + негіз = тұз + су
SO2 + 2KOH = K2CO3 + H2O
3. термиялық ыдырау:

Қышқылдардың жіктелуі
1) қышқыл қалдығының табиғаты бойынша:
а) оттексіз қышқылдар:
HCl - хлорсутек қышқылы, тұз қышқылы
H2S - күкіртсутек қышқылы
б) оттекті қышқылдар:
H2SO4 - күкірт қышқылы
HClO4 - хлор қышқылы
2) қышқыл құрамындағы металл атомдарымен орынбасу сутек атом сандары бойынша;
а) бірнегізді қышқылдар:
HNO3 - азот қышқылы
HBr - бромсутек қышқылы
б) көпнегізді қышқылдар:
H2S (екінегізді),
H3BO3 (үшнегізді) - бор қышқылы.
Қышқылдардың алу жолдары
1. қышқылдық оксид + су = қышқыл
P2O5 + 3H2O = 2H3PO4
2. әлсіз қышқылдық тұз + күшті қышқыл = тұз + қышқыл
Na2SiO3 + 2HCl = H2SiO3↓ + 2KCl
3. қатты тұз + концентрлі күкірт қышқылы = ұшқыш қышқыл + тұз

Қышқылдардың химиялық қасиеттері:
1. металл + қышқыл = тұз + сутек
(металдардың электрохимиялық кернеу қатарында сутекке дейін орналасқан металдар)

2. негіздік оксид + қышқыл = тұз + Н2О
CuO + 2HCl = CuCl2 + H2O
3. негіз + қышқыл = тұз + Н2О
Ba(OH)2 + H2SO4 = BaSO4 + 2H2O
4. тұз + қышқыл = жаңа тұз ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
8 – сынып оқушыларын химия пәнінің оқу-әдістемелік кешен арқылы оқыту
Химиялық байланыс
Бейорганикалық заттар кластары
Химияның негізгі заңдары мен түсініктері
Қышқылдардың химиялық қасиеттерін зерттеу
Қышқылдардың химиялық қасиеттері
Химияның маңызды түсініктері
Бейорганикалық қосылыстардың кластарын оқыту әдістемесі
Қышқылды дәрілер
Химияның теориялық негіздері. Химияның негізгі түсініктері
Пәндер