Радиоактивті ластанудан қорғанудың шаралары

Пән: Экология, Қоршаған ортаны қорғау
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 10 бет
Таңдаулыға:

Жоспары:

Кіріспе
1. Қоршаған ортаның радиоактивті ластануы
2.Радиоактивті ластанудан қорғанудың шаралары
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі

Кіріспе

Қазіргі таңда қоршаған ортаның экологиялық қауіпсіздігінің проблемалары туындауда. Топырақ-өсімдік-судың химиялық заттармен ластануы топырақтың құрамында химиялық өзгерістерге алып келеді. Жер шарындағы кейбір аймақтардың техногендік қалдықтары табиғи норманы бұзады
Жуырға дейін ең басты ластаушы деп шаң,көмірқышқыл газ, күкірт оксиді, азот болған. Радионуклидтер ластаушы ретінде қарастырылмаған.Стронций мен цезийдің ластауынан соңғы кездері радионуклиттік ластануға көп көңіл бөлінуде.
Чернобыль апаты Ресей Федерациясының көптеген аймақтарының экологиялық жағдайына әсер етті. 1992 жлдың науырыз айында цезиймен 11 облыс ластанған. Жалпы цезиймен ластанған жерлердің ауданы 5210 км кв.
Радионуклидтер өсімдіктер мен жануарлар арқылы адам ағзасында жиналып денсаулығына кері әсерін тигізеді. Сондықтан да экологиялық таза өнім шығарукерек.
Ауыл шаруашылығының ең басты проблемасы радионуклиттермен ластанған жерлерде экологиялық таза өсімдіктер мен жануарлар өсіру. Бұл іс-шараларды жүзеге асырудың басты себебі, ластанған аймақтарда бала өлімдерінің көбеюі менәр түрді аурулардың пайда болуы.
Жер шарында тіршіліктің дамуы әр қашан қоршаған ортаның радиациялануымен сипатталған. Радиациялық сауленену табиғи және жасанды болады. Табиғи радиацияның шығу тегі космостық және жергілікті болады. Олар жер бетінде адам ағзасына әсер етеді. Ал космостық радиациялар бөлшектелген жиынтығы мен қатты гамма сәулелерден тұрады. Олардың атмосфералық малекулармен әрекеттескенде екілік мезон мен электрондардан тұратын космостық сәулелену пайда болады.

Табиғаттың ластануына түсінік. Ластану түрлері
Радиациялық ластанудың басқа ластанудан көп айырмашылығы бар. Қысқа толқынды электромагниттік сәуле шығару мен зарядталған бөліктердің бөліп шығаратын тұрақсыз химиялық элементтердің ядросы-радиоактивті нуклидтер. Міне, осы бөлшектер мен шығарылған сәулелер адамның организміне түскенде жасушаларды бұзады, оның нәтижесінде түрлі аурулар пайда болады.
Радиациялық ластанудың негізгі көздері-альфа, гамма және бэта сияқты радиоактивті сәулелер. Ионданған сәулелер Адам, жануар организмдеріне өзгерістер енгізіп, яғни сәуле ауруының дамуына әкеліп соғады. Сәуле ауруы сыртқы мүшелерінің зақымдануынан және радиациялық ластаушылардың ішкі органдарға түсуі нәтижесінде болады.
Адамның іс-әрекеті нәтижесінде биосфераның радиациялық ластануы өте үлкен қауіп тудырып отыр. Қазіргі кезде радиоактивті заттар өте кең қолданылуда. Осы элементтерді тасмалдауда болатын немқұрайлықтың нәтижесінде өте күшті радиациялық ластану болады. Мысалы, атом қаруын сынақтан өткізу биосфераның радиациялық ластануына әкеліп соғады.
XIX ғасырдың II - жартысынан бастап түрлі атом электр станциялары, мұз жарғыш кемелер, ядролық қондырғылары бар сүңгуір қайықтарды кең түрде пайдалана бастады. өнеркәсіп пен атом энергиясын пайдаланатын мекемелер дұрыс жұмыс істегенде қоршаған ортаның радиоактивті нуклидтермен ластануы өте аз мөлшерде болады. Осы атомдық энергияны пайдаланатын мекемелерде авария болған кезде жағдай өзгеше болады. Радиациялық ластану нәтижесінде түскен радиоактивті шөгінділердің өзі бірнеше мыңдаған километрге дейін таралады. Қазіргі кезде әскери өнеркәсіптің радиоактивтік қалдықтарын сақтау мен жою мәселесі маңызды орында тұр. Ол қалдықтар жыл санап қоршаған орта үшін аса қауіпті бола түсуде.
Радиоактивтік ластану өткен ғасырдың 40-шы жылдары уранның ыдырау реакциясы ашылғаннан бастап пайда болған. Атом энегиясын американдықтар соғыс мақсатында, ал 1945 жылдан астам бұрын кеңес дәуірінде оны бейбіт мақсатқа пайдалана бастады. Атом энергиясын пайдалану кезінде сақтандыру шаралары қоса жүргізіледі. Өйткені, атом қондырғылары жұмыс істеу кезінде, Адам өміріне қауіпті радиоактивті шлак түзіледі. Радиоакивтік қалдықтар теңізге, мұхитқа, өзенге тастауға рұқсат етілмейді. Әрине, бұл жағдай кейбір капиталистік елдерде сақталмайды. Мәселен, Ирландия жағалауы қазір ядролық үйіндіге айналған. Жыл сайын мұхит түбіне радиоактивтік қалдықтар тасталып жатыр. Көптеген дамыған елдерде атом өнеркәсібі кәсіпорындарда белгіленген санитарлық нормаға дейін радиоактивтік заттардың концентрациясын азайтатын тазарту қондырғылары салынған. Қалдықтар баллондарға салынып цементтеледі де, арнаулы жерлерге тасталады. Атом электростанциядағы аппараттарға немқұрайлы қарауға болмайды, олардың ойламаған жерден апатқа ұшырауы-объективті шындық. Солардың бірі-чернобыль ядролық апаты. Чернобыль апаты айналадағы орта мен халықтың денсаулығына қатты әсер еткен, атом энергиясындағы ешуақытта болмаған апат. Чернобыль апаты кезінде атмосфераға 50 МК радиоактивті заттар шығарылған және ауданы 3000 км болатын таралған
Сәуле ауруы төрт кезенде жүреді: бірінші кезең -- сәуленің ор ганизмге әсері мөлшеріне карай болады. Оның ең алғашқы белгілері: әлсіздік, бас айналу, бас ауру, жүреК айну, күсу, іш эту, терінің бозаруы, кан кысымыньщ секірмелі болуы, естен тануы болады. Екінші кезең -- бірінші кезеңнен кейін уақытша аурудың жағдайы жақсарады. Бүл қезенді латентті кезең, яғни, жағдайдың жақсы болып коріну кезеңі деп атайды. Алган радиация мэлшері көп болса, бүл кезең.кыска: болады да екі күннен - үш жетіге дейін созылады. Әдсіздік, терлегіштік, тәбетінщ төмендеуі, ұйқы-сыньщ бүзылуы байкалады және канда өзгеріс болады. Үшінші кезең - өте жоғары мөлшерде сәуле алғанда сэуле ауруыньщ асқыну кезеңі бастаЛады. Аурудьщ температурасы кэтеріліп, ішіне кан күйылады, жаралар пайда болады, бадамша безі асқынып, баспа ауруы пайда болады. Үш-төрт жетіден кейін шаштары тү-седі, қан үюы бү^ьілады да жүклалы аурулар дами бастайды (өк-пенщ кабынуы, дизентерия, іш өту, канның бүзылуы, т.б.). Төртінші кезең -- сэуле ауруыньщ жеңіл түрі, бүл осы кезенде ауру жазыла бастайды. Ауыр түрі болса, онда адам бірінші кезенде өліп кетеді. Орташа жэне ауырлау түрінде адамньщ жазылуы бірнеше айға созылып кан азаяды, кан қысымы көтеріледі жэне организмнің әлсіздігі байқалады.
Егер тамақ не су арқылы радиоактивті заттар адамның ішкі органдарына туесе, онда адамга 25-30 г активтелген көмір, 50 г күкірт қышқыл барийді немесе 25-30 г балшық суьш ішкізеді. Адсорбент радиактивті затгарды қанға өткізбей сіңіріп алады. Одан әрі 15-20 минуттан соң 2-3 лирт су беріп қүстырып, аска-занын жудырады. Осыдан соң тағы да адсорбент беріп, іш айдай-тын дәрімен ішек-карнын тазалатады. Адам баласы сэулемен ка - тар эр түрлі жаракат алса (күйік, сынық, т.б.) онда ең алдымен жараға эр тұрлі микробтар түспейтіндей етіп алғашқы көмек көр-сетіледі. Құсқысы келіп, басы аурьш, басы айналғанда этапир зин немесе аэрон таблеткаларын береді. Сәуле алғаньш біле са-лып 3-4 сағаттан соң тетрациклин, биомицин береді, сонымен катар сульфадемизин, этазол, фталозол сияқты дәрілерді де бе - реди Егер ішіне кан хүйылған жагдайда тез қймыл жасатпай 5% хлорлы кальций ертіңдісін 4 сагат сайын бір ас касықган беру керек. Сәуле аурумен ауырған адамдарға сорт, әр түрлі жеміс шырыньш немесе көп су ішкізу керек. Аздап тұз қосылған су беріп, ауруларды аз-аздан жиі тамактандыру керек.
Адамның іс-әрекеті нәтижесінде биосфераның радиацияльгқ ластануы өте үлкен кауіп тудырып отыр. Казіргі кезде радио-активті заттар өте кең қолданылуда. Осы элементтерді тасымал-дауда болатын немкүрайдылықгың нәтижесінде өте күшті радиа-циялық ластану болады. Мысалы, атом каруын сынақган өткізу биосфераның радиациялық ластануына әкеліп соғады. Жиырма-сыншы ғасырдың екшші жартысынан бастап, түрлі атом электр станциялары, мүз жарғыш кемелер, ядролық қондырғылары бар сүңгуір кайықгарды кең түрде пайдалана бастады. Өнеркәсіп пен атом энергиясын пайдаланатын мекемелер дүрыс жүмыс істегенде қоршаған ортаның радиоактивті нуклидтермен ластануы өте аз мөлшерде болады. Осы атомдық энергияны пайдаланатын меке-мелерде авария болтан кезенде жатдай өзгеше болады. Радиация-лык ластану нәтижесінде түскен радиоактивті шөгінділердің өзі бірнеше мындатан километрге дейін таралады. Казіргі кезде әске-ри өнеркәсіптің радиоакитивгік каддьгқгарын сақтау мен жою мәселесі түр. Ол калдықтар жыл санап қоршаған орта үшін аса кауіпті бола түсуде.
Радиоактивтік ластану өткен ғасырдың 40-шы жыддары уранның ыдырау реакциясы ашылғаннан бастап пайда болтан. Атом энергиясын американдықтар сотые мақсатында, ал 1945 жылдан бүрын Кеңес дәуірінде оның бейбіт мақсатка пайдалана бастады. Атом энергиясын пайдалану кезінде сакман дыру шаралары коса шаралары коса жүргізіледі. Өйткені, атом қоңдыртылары жүмыс істеу кезінде, адам өміріне кдуіпті радиоактивті шлак түзіледі. Ал оны залалсыздаңцыру оңай шаруа емес. Радиоактивтік калдық-тарды теңізге, мүхиткд, өзенге тастауга рүқсат етілмейді. Әрине, бүл жагдай кейбір капиталистік еддерде сақгалмайды. Мәселен, Ирландия жаталауы казір ядролық үйіндіге айналтан. Жыл сайын мүхит түбіне радиоактивтік калдықтар тасталып жатыр. Көптеген дамыган елдерде атом өнеркәсібі кәсіпорыңдарда белгіленген са-нитарлық нормата дейін радиоактивті заттардьщ концентрация-сын азайтатын тазарту қондыргылары салынтан. Калдықтар баллондарға салынып цементтеледі де, арнаулы жерлерге тасталады. Атом энергетикасының мәселелері миллиондаган адамдарды ой-ландыруда. Атом электростанциядаты аппараттарга немкүрайды кдрауға болмайды, олардың ойламаған жерден апатка үшырауы -- объективтік шындық. Солардьщ бірі -
Чернобыль ядролық апаты. Чернобыль апаты айналадағы орта мен халықтьщ денсаулытына кдтты эсер ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.