Тынысалу жүйесін зерттеу әдістері кеуде қуысын қарау және пальпациялау. Ересек адамдардың және түрлі жастағы балалардың салыстырмалы және топографиялық перкуссиясы

Пән: Медицина
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 19 бет
Таңдаулыға:

СЕМЕЙ ҚАЛАСЫНЫҢ МЕМЛЕКЕТТІК МЕДИЦИНА УНИВЕРСИТЕТІ

ТӘЖІРИБЕЛІК САБАҚТАРҒА АРНАЛҒАН
ӘДІСТЕМЕЛІК НҰСҚАУЛАР

Мамандық: 051301 Жалпы медицина
Пән: Ішкі аурулары пропедевтикасы
Кафедра: Ішкі аурулары пропедевтикасы
Жоғарғы базалық медициналық білім, 3 курс

№ 1 – 6 (тыныс алу жүйесі)

Құрастырған: ішкі аурулар пропедевтикасы
кафедрасының ассистенті Дюсенова Л.Б.

Семей – 2009 ж
Кафедра отырысында бекітілген
16.06.2009ж.

№ 11 хаттама

Кафедра меңгерушісі, проф.: Р.М.Жумамбаева

Кафедра отырысында талқыланды және қайта қаралды
____ ___________ 201__ж.
Кафедра отырысында бекітілген
_______________ 201__ж.

№____хаттама

Кафедра меңгерушісі __________________

Кафедра отырысында талқыланды және қайта қаралды
____ ___________ 201__ж.
Кафедра отырысында бекітілген
_______________ 201__ж.

№____хаттама

Кафедра меңгерушісі __________________

Кафедра отырысында талқыланды және қайта қаралды
____ ___________ 201__ж.
Кафедра отырысында бекітілген
_______________ 201__ж.

№____хаттама

Кафедра меңгерушісі __________________

Кафедра отырысында талқыланды және қайта қаралды
____ ___________ 201__ж.
Кафедра отырысында бекітілген
_______________ 201__ж.

№____хаттама

Кафедра меңгерушісі __________________
1. Тақырыбы №2: Тынысалу жүйесін зерттеу әдістері: кеуде қуысын қарау және
пальпациялау. Ересек адамдардың және түрлі жастағы балалардың салыстырмалы
және топографиялық перкуссиясы.
2. Сабақтың мақсаты: студенттерді үйрету: ересектердің тыныс алу мүшелерін
зерттеу. Кеуде клеткасын қарау және пальпация жасау, қарау бойынша алған
білімдерін бекіту (формасы, симметриялық, тыныс алу ритмі, тереңдігі,
ырғағы, жиілігі, қосымша қабырға аралық бұлшықеттер қатысуы) және кеуде
клеткасының пальпациясы (дауыс дірілі, аурсыну, серпінділігі). Салыстырмалы
және топографиялық перкуссия техникасын үйрету.
Үйрету және алған білімдерін бекіту балалардың кеуде клеткасын қарау және
пальпациялау ерекшеліктері.
3. Оқытудың міндеттері:
Студент білу керек: тыныс алу мүшелерін зерттеуді: кеуде клеткасын қарау
(формасы, симметриялық, тыныс алу ритмі, тереңдігі, ырғағы, жиілігі,
қосымша қабырға аралық бұлшықеттер қатысуы).
Студент үйрену керек: кеуде клеткасын қарау және пальпациялау. Салыстырмалы
және топографиялық перкуссия техникасын жүргізу. Балалардың кеуде
клеткасын қарау және пальпациялау, перкуссия жүргізу ерекшеліктері.
4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:
1. Қалыпты жағдайдағы кеуде клеткасының формасы.
2. Дем алуға кеуде клеткасының екі жағының бірдей қатысуы.
3. Тыныс алу ритмі, тереңдігі, ырғағы, жиілігі, қосымша қабырғааралық
бұлшықеттер қатысуы
4. Кеуде клеткасының пальпациясы (дауыс дірілі, ауырсыну, серпінділігі)
5. Балалардың кеуде клеткасын қараудың ерекшеліктері
6. Балалардың кеуде клеткасын пальпациялау ерекшеліктері
7. Өкпенің топографиялық перкуссиясын өткізу:
- өкпенің жоғарғы шектерін анықтау
- Кренинг кеңістігінің енін анықтау
- өкпенің төменгі шектерін анықтау
- өкпенің төменгі шегінің қозғалғыштығын жүргізу
8. Балаларда өкпенің салыстырмалы перкуссиясының ерекшеліктері.
9. Балаларда өкпенің топографиялық перкуссиясының ерекшеліктері.
5. Сабақ берудің және оқытудың әдістері:
Пікірталас түрінде тақырыптың негізгі сұрақтарын талқылау.
Тәжірибелік дағдылар бойынша оқытушының демонстрациясы. Тәжірибелік
дағдылар бойынша жұптасып жаттығу жұмысын жүргізу (кеуде қуысын қарау және
пальпация жасау). Терапия бөлімінде науқаспен жұмыс жасау. Сабақты
қорытындылау.
6. Әдебиет:
Негізгі әдебиеттер:
1. Айтбембет Б.Н. Ішкі аурулар пропедевтикасы.- Алматы 2005.
2. Муратбекова С.К. Терапиядағы мейірбике ісі.- Астана Фолиант, 2007.-
600б.
З. Ахметов К. Ішкі аурулар пропедевтикасы - Ақтөбе, 2007
Қосымша әдебиеттер:
1. Жаманкулов К.А. Ішкі аурулар пропедевтикасы , б. І-ІІ.- Ақтөбе, 1992.
7. Бақылау: Ауызша сұрастыру, тәжірибелік дағдыларды қабылдау
1. Қалыпты жағдайдағы кеуде клеткасының формасы.
2. Дем алуға кеуде клеткасының екі жағының бірдей қатысуы.
3. Тыныс алу ритмі, тереңдігі, ырғағы, жиілігі, қосымша қабырғааралық
бұлшықеттер қатысуы
4. Кеуде клеткасының пальпациясы (дауыс дірілі, ауырсыну, серпінділігі)
5. Балалардың кеуде клеткасын қараудың ерекшеліктері
6. Балалардың кеуде клеткасын пальпациялау ерекшеліктері
7. Өкпенің топографиялық перкуссиясын өткізу:
- өкпенің жоғарғы шектерін анықтау
- Кренинг кеңістігінің енін анықтау
- өкпенің төменгі шектерін анықтау
- өкпенің төменгі шегінің қозғалғыштығын жүргізу
8. Балаларда өкпенің салыстырмалы перкуссиясының ерекшеліктері.
9. Балаларда өкпенің топографиялық перкуссиясының ерекшеліктері.

1. Тақырыбы №3: Аускультация тәсілінің техникасы және ережелері. Негізгі
тыныс шулары, пайда болу механизмі, тыңдау жерлері. Балалардағы
ерекшеліктер.

2. Сабақтың мақсаты: Өкпе аускультациясын жүргізудің ережелеріне және
техникасына, негізгі тыныс шуларын, пайда болу механизмін, ересектер мен
балаларда тыңдау нүктелерін үйрету. Ересектер мен балалардың өкпе
аускультациясы жөнінде алған білімдері мен дағдыларын бекіту.
3. Оқытудың міндеттері:
Студент білу керек: Негізгі тыныс шуларын, пайда болу механизмін, ересектер
мен балаларда тыңдау нүктелерін.
Студент үйрену керек: Өкпе аускультациясын жүргізудің ережелері мен
техникасын. Балалар аускультациясының ерекшеліктерін.
4.Тақырыптың негізгі сұрақтары:
1. Өкпе аускультациясын жүргізу ережелері және техникасы
2. Негізгі тыныс шулары, пайда болу механизмі, тыңдау нүктелері,
диагностикалық маңызы
-везикулалық (альвеолярлық) тыныс алу, оның өзгерістері
-бронхылы (ларинготрахеалды) тыныс алу, оның өзгерістері
3. Бронхофония
4. Тныс алу ағзаларын зертханалық тексеру әдістері: қақырықты, плевралық
сұйықтықты тексеру.

5. Сыртқы тыныс алу қызметін тексеру:
спирометрия, спирография, пикфлоуметрия.

6. Балалар аускультациясының ерекшеліктері
5. Сабақ берудің және оқытудың әдістері:
Пікірталас түрінде тақырыптың негізгі сұрақтарын талқылау. Өкпе
аускультациясының аудиограммасын тыңдау (негізгі тыныс алу шуларын).
Тәжірибелік дағдылар бойынша оқытушының демонстрациясы (өкпе аускультациян
жүргізу ережесі). Тәжірибелік дағдылар бойынша жұптасып жаттығу жұмысын
жүргізу (өкпе аускультациясы). Терапия бөлімінде науқаспен жұмыс жасау.
Сабақты қорытындылау.
6. Әдебиет:
Негізгі әдебиеттер:
1. Айтбембет Б.Н. Ішкі аурулар пропедевтикасы.- Алматы 2005.
2. Муратбекова С.К. Терапиядағы мейірбике ісі.- Астана Фолиант, 2007.-
600б.
3. Ахметов К. Ішкі аурулар пропедевтикасы - Ақтөбе, 2007
Қосымша әдебиеттер:
1. Жаманкулов К.А. Ішкі аурулар пропедевтикасы , б. І-ІІ.- Ақтөбе, 1992.
7. Бақылау: Ауызша сұрастыру, тәжірибелік дағдыларды қабылдау
1. Өкпе аускультациясын жүргізу ережелері және техникасы
2. Негізгі тыныс шулары, пайда болу механизмі, тыңдау нүктелері,
диагностикалық маңызы
-везикулалық (альвеолярлық) тыныс алу, оның өзгерістері
-бронхылы (ларинготрахеалды) тыныс алу, оның өзгерістері
3. Бронхофония
4. Тныс алу ағзаларын зертханалық тексеру әдістері: қақырықты, плевралық
сұйықтықты тексеру.

5. Сыртқы тыныс алу қызметін тексеру:
спирометрия, спирография, пикфлоуметрия.

6. Балалар аускультациясының ерекшеліктері
1. Тақырыбы №1: Тыныс алу жүйесі патологиясы бар науқастардан ауру шағымын,
ауру анамнезін, өмірлік анамнезін жинау. Балалардағы ерекшеліктер.

2. Сабақтың мақсаты: Тыныс алу жүйесі патологиясы бар науқастарды
сұрастыруды және қарауды үйрету. Және алған білімді бекіту.
3. Оқытудың міндеттері:
Студент білу керек: Тыныс алу жүйесі патологиясы бар науқастардан ауру
шағымын, ауру анамнезін, өмірлік анамнезін. Балалардағы ерекшеліктері.
Студент үйрену керек: Тыныс алу жүйесі патологиясы бар науқастарды
сұрастыруды, тыныс алу жүйесі патологиясы бар балаларды сұрастыруды.
4.Тақырыптың негізгі сұрақтары:
1. Тыныс алу жүйесі патологисы бар науқастардың шағымдарын анықтау:
-ентігу
-жөтел
-қан түкіру
-кеуде қлеткасының аурсыну сезімі
-балалардағы ерешелектері
2. Тыныс алу жүйесі патологиясы бар науқастарды сұрастыру: ауру тарихы және
өмір тарихы
3. Тыныс алу жүйесі патологиясы бар науқастарды қарау. Диагностикалық
маңызы.
4. Орталық цианоз.
5. Сабақ берудің және оқытудың әдістері:
Студенттердің сабаққа дайындық деңгейін тексеру мақсатында тест алу.
Пікірталас түрінде тақырыптың негізгі сұрақтарын талқылау. Тәжірибелік
дағдылар бойынша тақырып бойынша бейнефильм көрсету. Тәжірибелік дағдылар
бойынша оқытушының демонстрациясы. Шағын топтарда ситуациялық есептермен
жұмыс жасау. Тәжірибелік дағдылар бойынша жұптасып жаттығу жұмысын жүргізу
(кеуде клеткасының салыстырмалы және топографиялық перкуссиясы). Терапия
бөлімінде науқаспен жұмыс жасау. Сабақты қорытындылау.
6. Әдебиет:
Негізгі әдебиеттер:
2. Айтбембет Б.Н. Ішкі аурулар пропедевтикасы.- Алматы 2005.
2. Муратбекова С.К. Терапиядағы мейірбике ісі.- Астана Фолиант, 2007.-
600б.
3. Ахметов К. Ішкі аурулар пропедевтикасы - Ақтөбе, 2007
Қосымша әдебиеттер:
1. Жаманкулов К.А. Ішкі аурулар пропедевтикасы , б. І-ІІ.- Ақтөбе, 1992.
7. Бақылау
Тесттер
1. Экспираторлы ентiкпенiң ең жиi себебiн көрсетiңiз
1.тыныс орталығы сезiмталдығының жоғарылауы
2.тыныс орталығының сезiмталдығының төмендеуi
3.жоғарғы тыныс жолдарындағы кедергi (көмей; бас бронхының қатерлi iсiгi;
бөгде зат)
4. ұсақ бронхылардың түйiлуi, бұлардың тұтқыр қақырықпен бiтелуi
5. өкпе паренхимасының зақымдануы

2. Гидроторакске тән көкiрек клеткасының өзгеруi
1.зақымданған бөлiгiнiң семiп кiшiреюi, тыныс қозғалыстардан қалып отыру
2.зақымданған бөлiгiнiң томпайып кеңеюi, қабырға аралықтарының тегiстелуi,
тыныс қозғалыстарының қалып отыруы
3.тек қана тыныс қозғалыстарының қалып отыруы
4. күбi тәрiзiдi көкiрек клеткасы
5.оймыш тәрiздi көкiрек клеткасы

3. Кұрғақ жөтел және дауыстың қарлығуы қосарлана келгенде,бұл қай
ауруға тән
1.көмей қабынуы
2.кеңiрдек және бронхылар қабынуы
3. өкпе iрiңдiгi (абсцесс)
4.бронхылар бездерiнiң гиперсекрециясы және ұсақ бронхылардың түйiлуi
(бронх демiкпесi)
5.плевра қабынуы (құрғақ плеврит)

4. Гидроторакске тән көкiрек клеткасының өзгеруi
1.зақымданған бөлiгiнiң семiп кiшiреюi, тыныс қозғалыстардан қалып отыру
2.зақымданған бөлiгiнiң томпайып кеңеюi, қабырға аралықтарының тегiстелуi,
тыныс қозғалыстарының қалып отыруы
3.тек қана тыныс қозғалыстарының қалып отыруы
4. күбi тәрiзiдi көкiрек клеткасы
5.оймыш тәрiздi көкiрек клеткасы

5. Кұрғақ жөтел және дауыстың қарлығуы қосарлана келгенде,бұл қай
ауруға тән
1.көмей қабынуы
2.кеңiрдек және бронхылар қабынуы
3. өкпе iрiңдiгi (абсцесс)
4.бронхылар бездерiнiң гиперсекрециясы және ұсақ бронхылардың түйiлуi
(бронх демiкпесi)
5.плевра қабынуы (құрғақ плеврит)

6. Аз мөлшерде тотық (тат) түстес қақырық тастап жөтелу қай ауруда
жиi ұшырасады
1. көмей қабынуы
2. крупозды пневмония
3. өкпе iрiңдiгi
4. бронхылық астма
5. плевра қабынуы

7. Қол саусақтарының дабыл таяқшалары және тырнақтың сағат әйнегi
тәрiздi болып өзгеруi қай ауруға тән?
1. көмей қабынуы
2. крупозды пневмония
3. экссудативтi плеврит
4. бронхэктазия ауруы
5. плевра қабынуы

8. Науқас адамды тексергенде көкiрек клеткасының сол жақ бөлiгiнде
шектелген аймақта тұйық дыбыспен қатар бронхылық шуыл естiлiп тұрса,
бұл
1. кеңiрдек қабынуы (трахеит)
2. плевра қабынуы (плеврит)
3. бронхылар қабынуы
4. өкпе ұлпаларының қабынып тығыздалуы
5. өкпе ауалығы артуы

9. Демдi iшке алуы қиындап, ауаны аузымен қармап жұту қалай аталады
1. аралас ентiкпе
2. Куссмауль тыныс алуы
3. Чейн-Стокс тыныс алуы
4. инспираторлы ентiкпе
5. экспираторлы ентiкпе

10. Науқас көп мөлшерде аузын толтыра шiрiк иiстi, жасыл түстi
қақырық бөлiп жөтелетiн болса, бұның себебi болып көбiнесе қай
жағдай табылады
1. көмей қабынуы
2. кеңiрдек, бронхылар қабынуы
3. өкпе iрiңдiгi (абсцесс)
4. бронхылық бездердiң гиперсекрециясы және ұсақ бронхылардың түйiлуi
(бронх демiкпесi)
5. плевра қабынуы (құрғақ плеврит)

1. Тыныс алу жүйесі патологисы бар науқастардың шағымдарын анықтау:
-ентігу
-жөтел
-қан түкіру
-кеуде қлеткасының аурсыну сезімі
-балалардағы ерешелектері
2. Тыныс алу жүйесі патологиясы бар науқастарды сұрастыру: ауру тарихы және
өмір тарихы
3. Тыныс алу жүйесі патологиясы бар науқастарды қарау. Диагностикалық
маңызы.
4. Орталық цианоз.

1. Тақырыбы №4: ТЖ ауыратындардың шағымын жинау. Балалардағы ерекшеліктері.
Өкпе тінінің тығыздалу синдромы. Балалардағы ерекшеліктер.
2. Сабақтың мақсаты: Ересектерде өкпе тінінің тығыздалу синдромының пайда
болу себептерін, даму механизмін, клиникалық және параклиникалық
белгілерін, балалардағы ерекшеліктерін үйрету. Өкпе тінінің тығыздалу
синдромын диагностикалау бойынша алған білімдерін және дағдыларын бекіту
(сұрастыру, қараудың физикалық мәліметтері, пальпация, перкуссия,
аускультация, параклиникалық тексеру мәліметтері).
3. Оқытудың міндеттері:

Студент білу керек: ТЖ ауыратындардың шағымын жинауды. Балалардағы
ерекшеліктерін. Ересектерде өкпе тінінің тығыздалу синдромының пайда
болу себептерін, даму механизмін, клиникалық және параклиникалық
белгілерін, балалардағы ерекшеліктерін.

Студент үйрену керек: ТЖ ауыратындардың шағымын жинауды. Өкпе тінінің
тығыздалу синдромының физикалық диагностикалау әдістерін: қарау,
пальпациялау, перкуссия, аускультация. Өкпе тінінің тығыздалу
синдромының аспапты-зертханалық диагностикалау әдістерін
интерпретациялауды. Өкпе тінінің тығыздалу синдромының балалардағы
ерекшеліктерін.

4.Тақырыптың негізгі сұрақтары:

Тыныс алу жүйесі ауыратындарды сұрастыру.

Өкпе тінінің тығыздалу синдромының пайда болу себептері, даму
механизмі

Өкпе тінінің тығыздалу синдромының клиникалық белгілері

Өкпе тінінің тығыздалу синдромын аспапты-зертханалық диагностикалау

1. Өкпе тінінің тығыздалу синдромының балалардағы ерекшеліктері
5. Сабақ берудің және оқытудың әдістері:
Студенттердің сабаққа дайындық деңгейін тексеру мақсатында тест алу.
Пікірталас түрінде тақырыптың негізгі сұрақтарын талқылау. Өкпе тінінің
тығыздалу синдромына тән аудиограммалармен жұмыс. Тақырып бойынша науқасты
көрсету. Тәжірибелік дағдылар бойынша жұптасып жаттығу жұмысын жүргізу
(кеуде клеткасын қарау, пальпация жасау, салыстырмалы және топографиялық
перкуссия, өкпе аускультациясы). Сабақты қорытындылау.
6. Әдебиет:
Негізгі әдебиеттер:
1. Айтбембет Б.Н. Ішкі аурулар пропедевтикасы.- Алматы 2005.
2. Муратбекова С.К. Терапиядағы мейірбике ісі.- Астана Фолиант, 2007.-
600б.
З. Ахметов К. Ішкі аурулар пропедевтикасы - Ақтөбе, 2007
Қосымша әдебиеттер:
1. Жаманкулов К.А. Ішкі аурулар пропедевтикасы , б. І-ІІ.- Ақтөбе, 1992.
7. Бақылау
Тесттер
1. Өкпе iрiңдiгiнiң (2 сатысында) перкуссияда анықталатын дыбыс
1.ашық өкпе дыбысы
2.қораптық дыбыс
3.тимпаникалық дыбыс
4.шала тұйық дыбыс
5.тұйық дыбыс

2. Iрi көпiршiктi ылғалды сырылдың пайда болу механизмi
1.кiшi бронхыларда тұтқыр секрет жиналу
2.iрi бронхыларда немесе бронхымен қатысы бар өкпе қуысында сұйық секрет
жиналу
3.кiшi бронхыларда сұйық секрет жиналу
4.бронхылар iргелерiндегi тегiс бұлшықеттер түйiлуi
5. iрi бронхыларда тұтқыр секрет жиналу

3. Толық обтурациялық ателектаз кезiнде перкуторлық дыбыс қалай өзгередi
1.ашық өкпе дыбысы
2.тимпаникалық дыбыс
3.тұйық дыбыс
4.металл дыбысы
5.қораптық дыбыс

4. Крупозды пневмонияның екiншi сатысында аускультацияда келесi тыныс түрi
анықталады:
1 везикулалық
2 үзiк-үзiк естiлетiн
3 стенотикалық
4 бронхылық
5 қатаң

5. Жабық пневмотораксқа тән емес:
1 тыныс шуларының әлсiреуi
2 қатаң везикулалық шуыл
3 тимпаникалық перкуторлы дыбыс
4 қабырға аралықтары бiртегiстеледi
5 кеуде клеткасының зақымданған бөлiгi тыныс алу актiсiнен қалып отырады

6. Крупозды пневмонияның II кезеңiне тән емес:
1 қатаң тыныс
2 бронхылық тыныс шуы
3 тұйық перкуторлы дыбыс
4 дауыс дiрiлiнiң күшейуi
5 бронхофонияның күшейуi

7. Толық обтурациялық ателектазға тән:
1 бронхылық тыныс
2 қатаң тыныс
3 тұйық перкуссия дыбысы
4 бронхофонияның күшеюi
5 везикулалық шуыл күшеюi

8. Ошақты пневмонияға тән:
1 қораптық перкуторлы дыбыс
2 бронхылық тыныс шуы
3 амфоралық тыныс
4 дыбысты ылғалды сырылдар
5 бронхофония әлсiреуi

9. Обтурациялық ателектазға тән:
1 бронхылық тыныс шуылы
2 бронхофонияның үшеюi
3 перкуторлы дыбыстың тұйықталуы
4 плевра үйкелiс шуылы
5 қатаң везикулалық шуыл

10. Жiңiшке бронх арқылы ашылған абсцесске тән емес белгi
1 кеуде клеткасының зақымдалған бөлiгi тыныс алу актiсiнiң қалып отырады
2 “шатынаған тостаған” тәрiздi перкуссия дыбысы
3 дауыс дiрiлiнiң күшеюi
4 крепитация
5 амфоралық тыныс шуылы

Тыныс алу жүйесі ауыратындарды сұрастыру.

Өкпе тінінің тығыздалу синдромының пайда болу себептері, даму
механизмі

Өкпе тінінің тығыздалу синдромының клиникалық белгілері

Өкпе тінінің тығыздалу синдромын аспапты-зертханалық диагностикалау

1. Өкпе тінінің тығыздалу синдромының балалардағы ерекшеліктері

Ситуациялық есептер:

Стоматолог қарауында 45 жастағы әйелде тұншығу ұстамасы пайда болды,
науқас ортопноэ жағдайында, ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.