Ортағасырлық Батыс және Шығыс философиясы

Пән: Философия
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 5 бет
Таңдаулыға:

Ортағасырлық Батыс және Шығыс философиясы

1. Ортағасырлық еуропалық христиан философиясының ерекшеліктері мен дамуының кезеңдері.
2. Аврелий Августина және Фомы Аквинский шығармаларындағы философиялық идеялары.
3. Универсалия мәселесі. Номинализм және реализм.
4. Араб-мұсылман философиясының қалыптасуы мен ерекшелігі средневековья.
5. Арат тілді философиядағы универсализм, энциклопедизм, пантеизм, перипатетизм: әл-Кинди, әл-Фараби, ибн-Сина, ибн-Рушд.

1. Ортағасырларды (І-ХV ғ.ғ.) философияның қалыптасуының екі негізгі алғышарты болды:
а) ертедегі грек философиясы, әсіресі платондық және аристотельдік дәстүр;
б) философияны христиандыққа қарай бұрған әулие жазбалар.
Ортағасырлар философиясы алдыңғы антика философиясынан, одан кейін болатын қайта өрлеу дәуірінен өзінің діни мазмұны мен бағытылығымен ерекшеленді.
Бұл дәуірде философия дінге тәуелді болды, өйткені философиялық сұрақтар теоцентризм, креационизм, провиденциализм позициялармен шешілді.
Теоцентризм - әлемнің түптамыры, жаратылыстың себебі құдай деп түсіндіретін ілім.
Креационизм - Құдай тірі және өлі табиғатты жоқтан жаратты деген принцип (ортағасырлық онтологиялық принцип)
Провиденциализм - әлемдік оқиғаларды, тарихты, адам әрекетін құдай басқарады деген көзқарастар жүйесі (ортағасырлық гносеологиялық принцип)
Христиан философиясы түрлі фазалар мен формалардан тұрды. Ортағасырлық батысеуропа философиясының 2 кезеңін атап айтуға болады:
Патристика - қасиетті жазбаларда белгіленгендей, жүйелі догмаларды жасау кезеңі болды. (антика философиясына, әсіресе Платон философиясына сүйенді)
Схоластика - бұл кезеңнің негізгі міндеті діни догмаларды негіздеп, дәйектеп, қорғау болды. Схолостикалық философияның әдісі - ақыл көмегімен, яғни философия арқылы ақиқатты анықтау болды. Схоластикалық ойлау мәні жағынан 2 мәселеге шоғырланды: 1) әмбебаптылық мәселесі бойынша номинализм мен реализмнің таласы; 2) Құдайдың бар екендігін дәлелдеу.
Батыс еуропалық ортағасырлық философиясының ертехристиандық философиясының өкілі Аврелий Августиннің (354-430 ж.ж.) ықпалы зор болды. Оның негізгі еңбектері: Ақиқат дін туралы, Тәубә, Жаратушы туралы, Құдай қаласы туралы.
Оның философиясының негізгі жақтары:
Қоғам өмірі - екі қарама-қарсы патшалықтардың күресінен тұрады, Жергілікті және Құдайлық қалалар. Жер қаласы Құдай қаласының қаһарына ұшыраған. Оның тұрғындары өзімшіл, эгоистер, олардың талап-тілектері дұрыс өмір сүргісі келетін азшылыққа қарама-қарсы. Бұл екі қала сүйіспеншіліктің екі өзгеше түрлерінен жаратылған: жердегі - өзіне сүйіспеншілікпен қарайтын, Құдайды жек көруге дейін баратыдар; аспандағы - құдайға сүйіспеншілік, өзін-өзі жек көруге дейін баратындар.
Жердегі қала - жауыздар мен перілердің әлемі, онда басқарушылар мен оларға бағынышты халықты басқару жүзеге асады.
Құдай қаласы - бұл адамгершілік пен құдай әлемі, сүйіспеншілік бойынша басқарылады, құлдық етеді.
Августин бойынша, адам өмірінің мақсаты құдайға құлшылық ету мен сүйіспеншілік, адам құдай идеяларын қабылдаушы.
Аврелий Августин философиясының теоцентристік көзқарастағы философия, құдай жалғыз түпнегіз ретінде бәрі соған тәуелді, барлық нәрселер соның көлеңкесі (креационизм).
Ортодоксалды схоластикалық жүйеге келтіруші доминикан монахы Фома Аквинский (1225-1274). Оның негізгі шығармасы Теологияның мәні- онда котоликтік догматиканы жасады, бұл сохоластикалық теологияның негізіне айналды.
Фома Аквинский - католицизмнің діни-философиялық жүйесін негізеуші, оның ілімі томизм деп аталды. Оның әулие аталуы да осы еңбегі үшін еді.
Ф. Аквинскийде ғылым мен сенімнің аймақтары қатал анықталған. Ғылымның міндеті әлемдік заңдарды түсіндіру болады. Августин объективті түрде өмір сүретіндерді танып білуге болатындығына сенді, бірақ адам ақылының әрекеті ғана шынайлық дегенге қосылмайды.
Объективті және ақиқатты тануда барлығын білу мүмкін емес. Христиан дініндегі құпияларды (құдайдың үшбірлігі, қайта тірілу және т.б.) философиялық ақыл мен танымнан тыс, ал философияның қарастыратын мәселелері : құдай болмысын дәлелдеу. Ғылым мен сенім арасында қайшылық жоқ, христиандық ақиқат ақылдан жоғары тұрады, өйткені ол құдайдан пайда болады, бірақ ол ақылға қайшы емес. Сонымен Фоманың негізгі принципі - сенім мен ақылдың үйлесімділігін жасау болды.
Философия дінге қызмет етуі керек, ол діни ақиқатты ақыл катигорияларына салып бейнелеуі және талдауы керек, және сенімге қарсы шығатын жалған аргуметтерді теріске шығарып отыруы керек.
Ф.Аквинский құдай болмысы, өзінен-өзі белгілі емес, сондықтан оны таным арқылы дәлелдеп көрсету керек деп тұжырымдады. Ол өзінің төмендегідей құдай болмысының дәлелдерін келтірген:
Қозғалыс - қозғалғанның барлығын қозғалысқа келтіретін біреу, яғни алғашқы қозғалысты жасаушы - Құдай;
Себептілік - тіршілік ететіннің ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.