Азықтық азотты қосындылар. Азықтық ашытқылар мен әсерлі заттар
ҚР Ауыл шаруашылығы министрлігі
С.Сейфуллин атындағы қазақ агротехникалық университеті
Ветеринария және мал шаруашылығы факультеті
Мал шаруашылығы өнімдерін өндіру және өңдеу технология кафедрасы
Реферат
Тақырыбы: 14. Азықтық азотты қосындылар
15. Азықтық ашытқылар мен әсерлі заттар
Орындаған: Зекен Серікжан
Тексерген: Коржикенова Н.О
Астана 2016
Жоспар:
І Кіріспе
ІІ Негізгі бөлім
1. Азықтандырудағы протеин алмастырушылары
2. Микробиологиялық қосындылар
ІІІ Қорытынды
Кіріспе
Құрамында азоты бар заттар алдыңғы қарындарда микробиологиялық түзілу арқылы протеиндік қосындыларға айналатындықтан күйісті мал үшін протеин көздері болып табылады. Малды қоректендіруде көп қолданылатын қосындыларға карбамид, аммоний тұздары: аспарагин, өндірісте дайындалатын амин қышқылдары жатады.
Карбамид (зәрлік) - иіссіз, ақ түсті, ащы дәмді, ылғал сіңіргіш, суда жақсы еритін кристалды ұнтақ. Карбамидті өндіру үшін химиялық заводтарда ауа азотын жоғары температурада сутегімен қосып аммиак (NH3) түзеді де, оны 200 атмосфералық қысымда 185-200 0С жылулықта катализатор қолданып көмірқышқыл газымен (СО)2 қосып, екі амидті көмір қышқылын шығарады. (CO) NH2) жақсы ерігіштігінен таз қарында тез ыдырап, аммиакқа айналады. Санитарлық жағынан таза аммиак өте күшті уға жатады. Ол тыныс жолдарын, көздің кілегей қабығын қоздырып, жалпы организмді уландырады. Сондықтан аммиакты қосындыларды қолданғанда белгілі санитарлық сақтық ережелерін сақтау керек.
Карбамидті төлге 6 айлығынан кейін, алдыңғы қарындағы микроорганизмдері көбейіп, дамыған соң ғана бере бастайды.
Рационда ірі азықтар басым болса, карбамидтің судағы немесе су сірнесіндегі ерітіндісін, ал шырынды азықтар басым болса - жеммен араласқан қосындысын пайдаланған жөн.
Мал қоректендіруге карбамидпен қатар азоттың басқа да көздері пайдаланылады. Олардың қатарына аммоний бикарбонаты, сульфаты, аммиак суы, амидтер, амидтық құнарлы қосындылар (АҚҚ) жатады.
Аммоний бикарбонаты - құрамында 17% азоты бар қосынды. Жазда ыстықта аммиак иісін шығарып ыдырайтындықтан, әдетте қыста пайдаланылады. Сауын сиырларға тәулігіне 200-300 г, таналарға 100-130, бордақылаудағы өгізшелерге 130-200 г, саулықтарға 30-40 г, тоқтыларға 20-30 г мөлшерінде береді.
Аммоний сульфаты - құрамында 21,2% азот, 25,9% күкірт бар. Азықтандыруда карбамидпен 2-3:1 аралық қосындыда пайдаланған жөн. Малға беру мөлшері реті карбамидтікіндей.
Аммиак суы - бір атмосфералық қысымда бөлме ішіндегі жылылықта (180С) 1 л суда 545 г аммиак ериді. 25%-тік аммиак суы күйісті мал рационын азотпен байытуға, сүрлемді қышқылсыздандыруға пайдаланылады. Аммиак суын немесе сұйық аммиак препаратын қолданғанда ондағы азоттың 30-50% ыдырап, ұшып жойылатынын ескеру қажет.
Амид құнарлы қосындылар (АҚҚ) - экструдерде карбамидті астық тұқымдастар дәнінің крахмалымен 30 атмосфералық қысымда 135-160 0С жылылықта қосып дайындайды. Құрамында 70-80% дән, 15-25% карбамид, 5% натрий бенотиті болады. 1 кг-да 0,7-0,9 азық өлшемі, 500-700 г протеин болады.
АҚҚ дайындағанда жылу режимі қатаң сақталуы қажет. Өйткені 130 0С-тан төмен жылылықта карбамид ерімейді және крахмалмен тығыз байланыспайды, ал крахмалдың өзі жеткілікті декстринделмей, өнім сапасын төмендетеді.
Дайындалған қосындының сапасын ылғалдылығы бойынша бақылайды: ылғалдылығы 12%-тен аспай, протеині 40%-тен кем болмауға тиіс. Сақтау мерзімі 3 ай. Осы мерзімде мал азығына пайдалануға болады.
Лизин - иіссіз, дәмді, ащы, ылғал тартпайтын, суда жақсы еритін кристалды ұнтақ немесе жем түрінде шығарылады. Құрғақ азықтық лизин түйіршіктерінде 7-10 % лизин болады. Әдетте бидай кебегімен араластырып, шығарылады. Ылғалдылығы 75% - тен, ал жылылығы 20 0Стан төмен болса алты ай бойы сақталады. Лизин жетіспеген рациондарға қосылады.
Метионин - химия зауыттарында капролактамнан химиялық жолмен түзіледі. Құрамында 96% метионині бар ақ-сары не боз түсті әлсіз иісті, тәтті дәмді, суда нашар, әлсіз қышқылдарда және сілтілерде жақсы еритін кристалды ұнтақ.
Малдың құрылымдық қажеттігін қамтамасыз ету үшін азығында
жеткілікті мөлшерде сапалы протеин болуы керек. Оның жетіспеушілігін бір қарынды мал мен құсқа ақуыз бен аминқышқылдарын қосып толықтырса, көп қарынды күйісті малға азотты қосындыларды қосу жеткілікті.
Қосындылар азотын месқарын микрофлорасы игеріп, малға құнды
микробиологиялық ақуыз түзеді. Осы мақсатта азотты синтетикалық
зәрлік карбамидті, аммоний қос карбонаты мен сульфатын, аммиак
суын, амидтер мен амидтік құнарлы қосындыларды, аспарагинді,
синтетикалық аминқышқылдарын пайдаланады.
Жоғары температурада ауа азотын сутегімен қосқанда пайда
болатын аммиакты (NH3) 200 атм. қысыммен 185-200°С-та
көмірқышқыл газымен (СО2) қос амидті көмір қышқылы [(CO)NH2]
карбамидке айналдырады. Құрамында 46% азоты бар карбамид суда
жақсы еритін, бірінші фракциясындағы көлемі 0,2-1 мм, екінші
фракциясындағы көлемі 1-2,5 мм ақ түсті, ... жалғасы
С.Сейфуллин атындағы қазақ агротехникалық университеті
Ветеринария және мал шаруашылығы факультеті
Мал шаруашылығы өнімдерін өндіру және өңдеу технология кафедрасы
Реферат
Тақырыбы: 14. Азықтық азотты қосындылар
15. Азықтық ашытқылар мен әсерлі заттар
Орындаған: Зекен Серікжан
Тексерген: Коржикенова Н.О
Астана 2016
Жоспар:
І Кіріспе
ІІ Негізгі бөлім
1. Азықтандырудағы протеин алмастырушылары
2. Микробиологиялық қосындылар
ІІІ Қорытынды
Кіріспе
Құрамында азоты бар заттар алдыңғы қарындарда микробиологиялық түзілу арқылы протеиндік қосындыларға айналатындықтан күйісті мал үшін протеин көздері болып табылады. Малды қоректендіруде көп қолданылатын қосындыларға карбамид, аммоний тұздары: аспарагин, өндірісте дайындалатын амин қышқылдары жатады.
Карбамид (зәрлік) - иіссіз, ақ түсті, ащы дәмді, ылғал сіңіргіш, суда жақсы еритін кристалды ұнтақ. Карбамидті өндіру үшін химиялық заводтарда ауа азотын жоғары температурада сутегімен қосып аммиак (NH3) түзеді де, оны 200 атмосфералық қысымда 185-200 0С жылулықта катализатор қолданып көмірқышқыл газымен (СО)2 қосып, екі амидті көмір қышқылын шығарады. (CO) NH2) жақсы ерігіштігінен таз қарында тез ыдырап, аммиакқа айналады. Санитарлық жағынан таза аммиак өте күшті уға жатады. Ол тыныс жолдарын, көздің кілегей қабығын қоздырып, жалпы организмді уландырады. Сондықтан аммиакты қосындыларды қолданғанда белгілі санитарлық сақтық ережелерін сақтау керек.
Карбамидті төлге 6 айлығынан кейін, алдыңғы қарындағы микроорганизмдері көбейіп, дамыған соң ғана бере бастайды.
Рационда ірі азықтар басым болса, карбамидтің судағы немесе су сірнесіндегі ерітіндісін, ал шырынды азықтар басым болса - жеммен араласқан қосындысын пайдаланған жөн.
Мал қоректендіруге карбамидпен қатар азоттың басқа да көздері пайдаланылады. Олардың қатарына аммоний бикарбонаты, сульфаты, аммиак суы, амидтер, амидтық құнарлы қосындылар (АҚҚ) жатады.
Аммоний бикарбонаты - құрамында 17% азоты бар қосынды. Жазда ыстықта аммиак иісін шығарып ыдырайтындықтан, әдетте қыста пайдаланылады. Сауын сиырларға тәулігіне 200-300 г, таналарға 100-130, бордақылаудағы өгізшелерге 130-200 г, саулықтарға 30-40 г, тоқтыларға 20-30 г мөлшерінде береді.
Аммоний сульфаты - құрамында 21,2% азот, 25,9% күкірт бар. Азықтандыруда карбамидпен 2-3:1 аралық қосындыда пайдаланған жөн. Малға беру мөлшері реті карбамидтікіндей.
Аммиак суы - бір атмосфералық қысымда бөлме ішіндегі жылылықта (180С) 1 л суда 545 г аммиак ериді. 25%-тік аммиак суы күйісті мал рационын азотпен байытуға, сүрлемді қышқылсыздандыруға пайдаланылады. Аммиак суын немесе сұйық аммиак препаратын қолданғанда ондағы азоттың 30-50% ыдырап, ұшып жойылатынын ескеру қажет.
Амид құнарлы қосындылар (АҚҚ) - экструдерде карбамидті астық тұқымдастар дәнінің крахмалымен 30 атмосфералық қысымда 135-160 0С жылылықта қосып дайындайды. Құрамында 70-80% дән, 15-25% карбамид, 5% натрий бенотиті болады. 1 кг-да 0,7-0,9 азық өлшемі, 500-700 г протеин болады.
АҚҚ дайындағанда жылу режимі қатаң сақталуы қажет. Өйткені 130 0С-тан төмен жылылықта карбамид ерімейді және крахмалмен тығыз байланыспайды, ал крахмалдың өзі жеткілікті декстринделмей, өнім сапасын төмендетеді.
Дайындалған қосындының сапасын ылғалдылығы бойынша бақылайды: ылғалдылығы 12%-тен аспай, протеині 40%-тен кем болмауға тиіс. Сақтау мерзімі 3 ай. Осы мерзімде мал азығына пайдалануға болады.
Лизин - иіссіз, дәмді, ащы, ылғал тартпайтын, суда жақсы еритін кристалды ұнтақ немесе жем түрінде шығарылады. Құрғақ азықтық лизин түйіршіктерінде 7-10 % лизин болады. Әдетте бидай кебегімен араластырып, шығарылады. Ылғалдылығы 75% - тен, ал жылылығы 20 0Стан төмен болса алты ай бойы сақталады. Лизин жетіспеген рациондарға қосылады.
Метионин - химия зауыттарында капролактамнан химиялық жолмен түзіледі. Құрамында 96% метионині бар ақ-сары не боз түсті әлсіз иісті, тәтті дәмді, суда нашар, әлсіз қышқылдарда және сілтілерде жақсы еритін кристалды ұнтақ.
Малдың құрылымдық қажеттігін қамтамасыз ету үшін азығында
жеткілікті мөлшерде сапалы протеин болуы керек. Оның жетіспеушілігін бір қарынды мал мен құсқа ақуыз бен аминқышқылдарын қосып толықтырса, көп қарынды күйісті малға азотты қосындыларды қосу жеткілікті.
Қосындылар азотын месқарын микрофлорасы игеріп, малға құнды
микробиологиялық ақуыз түзеді. Осы мақсатта азотты синтетикалық
зәрлік карбамидті, аммоний қос карбонаты мен сульфатын, аммиак
суын, амидтер мен амидтік құнарлы қосындыларды, аспарагинді,
синтетикалық аминқышқылдарын пайдаланады.
Жоғары температурада ауа азотын сутегімен қосқанда пайда
болатын аммиакты (NH3) 200 атм. қысыммен 185-200°С-та
көмірқышқыл газымен (СО2) қос амидті көмір қышқылы [(CO)NH2]
карбамидке айналдырады. Құрамында 46% азоты бар карбамид суда
жақсы еритін, бірінші фракциясындағы көлемі 0,2-1 мм, екінші
фракциясындағы көлемі 1-2,5 мм ақ түсті, ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz