Мұнай өндіру мен скважинаны пайдалану кезінде болатын шөгінділермен күресуді зерттеу

Пән: Мұнай, Газ
Жұмыс түрі: Іс-тәжірибеден есеп беру
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 15 бет
Таңдаулыға:

Жоспар
Кіріспе
Негізгі бөлім

1. Мұнай өндіру мен скважинаны пайдалану кезінде болатын

шөгінділермен күресуді зерттеу.

1. 1 Скважинаның түп аумағында және скважина жабдықтарын-

да пайда болатын тұз шөгінділеріне қарсы қолданылатын шаралар.

1. 2. Жабдықтар мен құбырларды тотығудан қорғау шаралары.

1. 3Скважинада көмірсутегілердің шөгуінің алдын алу және жою әдістері.

Кортынды
Пайдаланылған әдебиеттер

Кіріспе

Тұз шөгуінің проблемасы Құмкөл кен орнының қабат және альбсеноман суларының физика-химиялық құрамының ерекшелігімен, термобара шарттарының өлшемдерімен және химиялық құрамы сәйкес келмейтін сулардың араласуымен байланысты.

Өткізгіштігі жағынан әртүрлі өнімді қабаттардың көп болуы, жоғары өткізгішті қабаттардың болуы айдалған сулардың өндіру қабаттарына өтіп кетуіне алып келеді. Айдалатын судың құрамында альбсеноман кешенінің 600 мг/л реттегі сульфат иондарының болуы кейбір жағдайларда барий сульфатының қабаттың түпкі жағындағы жер асты жабдықтарына және мұнай жинау жүйесіне қарқынды шөгуіне алып келеді.

Скважинаның жер асты жабдықтары мен қабаттың түпкі аймағын ингибиторлық қорғауды минералды тұздардың шөгінділерімен күресудің ең тиімді әдісі ретінде қарастыру керек.

Ең жоғарғы қорғау эффектісі үзіліссіз беріліс нәтижесінде болады. Ингибитор қорғаныс объектісінің алдына берілуі керек.

Тұз шөгуінің ингибиторы ретінде бұрын Құмкөл кен орнында алдын- ала тәжірибелі-өндірістік сынақтан өткен Бейкер фирмасының 40 г/м ³ дозалы Калнокс-2936 ұсынылады.

Ингибиторларды дозалау үшін БР-2, 5; БР-10; БР-25 блоктық қондырғылар (суда еритін тұз шөгуінің ингибиторларын 1-10%-тік судағы ерітіндісі түрінде беру керек) ұсынылады.

Қысқы уақытта қондырғылардың үзіліссіз жұмыс істеуін қамтамасыз ету үшін ингибиторларды беру желілерін жылыту керек. Ингибиторларды сақтайтын ыдыстарды жылыту қондырғыларымен жабдықтау керек.

1. Мұнай өндіру мен скважинаны пайдалану кезінде болатын

шөгінділермен күресу

1. 1 Скважинаның түп аумағында және скважина жабдықтарын-

да пайда болатын тұз шөгінділеріне қарсы қолданылатын шаралар.

Қазіргі уақытта кен орнында 1300-1600 м ³ /тәул. ілеспе су өндіріледі, ол қабат қысымын сақтау жүйесіне қажетті көлемді қамтамасыз ету үшін қолданылады, БКНС-1-дегі ағын суларына 5000 м ³ /тәул. -не дейінгі көлемдегі альбсеноман сулары қосылады. Кен орнын игерген сайын өнімнің сулануы өседі, ол өз кезегінде тұз шөгуін көбейтеді.

Кен орнында кездесетін суларды (қабаттың бор және юра горизонттарының және альбсеноман суларын) қолдану өнімді қабаттағы мұнайды өндіруге арналған өндірістік құрал-жабдықтарында тұздың шөгуіне алып келеді.

Құмкөл кен орнының өнімді горизонттарының қабат флюидтерімен бірге тұздың кристалдану ортасы болып табылатын майда дисперсті құмның едәуір мөлшері шығады. Мұнай жинағындағы тұрақсыз сулардың құралуы юра және бор горизонттарындағы қабат суларының араласуынан басталады.

Бұл әсіресе ағын суларының бөлінуі кезінде көрінеді, ағын суының құбыр желілерінде органикалық емес тұздардың қарқынды шөгуі байқалады.

Түзілген құрамы бойынша күрделі шөгінділерге барий, кальций сульфаттары, кальций және магний карбонаттары, кремнийдің қос тотығы және коррозия өнімдерінің қоспалары кіреді. Шөгінділердің компоненттік құрамы жайлы мәліметтер 2. 5- кестеде келтірілген.

Химиялық талдау нәтижелері радиоактивті шөгінділердің негізгі құрамын барий сульфаты құрайтынын көрсетті. Юра өнімді горизонттарының қабат суларының кейбір зерттеулері олардың құрамында 800 мг/л реттегі барий иондарының бар екенін көрсетті.

Дозалаудың үзіліссіз әдісінде ингибитордың қажетті көлемін (q) есептеу айдалатын су көлеміне байланысты жүргізіледі:

Q=(Q*P*100) /(c*ρ) (2. 1)

мұндағы Q - су көлемі, м ³ /тәул. ;

с - жұмысшы ерітінді агенттің концентрациясы, %;

ρ - реагент тығыздығы, кг/м ³ ;

Р - реагенттің меншікті шығыны, кг/м ³ .

Реагенттің меншікті шығыны ингибитордың тиімділігін лабораториялық зерттеулерде анықталады.

Ингибитор түптік аймаққа айдау кезінде адсорбция нәтижесінде қабат жыныстарында жиналады. Ингибитор өзінің қорғаныш функцияларын мұнай өндіру процесінде, өндіріліп жатқан сұйықтықпен бірге шыққан кезде орындайды.

Ингибиторды қабатқа айдау периодтылығы енгізілген ингибитордың көлеміне, скважина дебитіне, қабат жыныстарының адсорбциялық сипатына байланысты.

Өңдеу периодтылығы мына формуламен анықталады:

Т=(m _p *p) /(A*m ₀ *Q _су ) (2. 2)

мұндағы m _p - айдалатын реагент мөлшері, 0, 45 м ³ -ке тең деп алынады;

р - реагенттің меншікті салмағы, кг/м ³ ;

А - реагент шығарудың бірқалыпсыздық коэффициенті, 15-20-ға

тең деп алынады;

m ₀ - өндірілген ілеспе судағы реагенттің оптималды

концентрациясы, кг/м ³ ;

Q _су - су бойынша скважинаның тәуліктік өнімі, м ³ /тәул. .

Буферлі сұйықтық ретінде БӘЗ-дің 0, 01-0, 1%-тік судағы ерітіндісі қолданылады. Буферлі ерітінді қабат жыныстарынан мұнайды жуу үшін қолданылады және ингибитордан алынатын мұнайды ажыратады, ол қабаттық су мен ингибитордың бірікпеушілігін жояды.

Буферлі сұйықтықтың көлемі скважинаның түбіне дейін түсірілген СКҚ көлеміне тең деп алынады және 6-9 м ³ -ті құрайды.

Ингибиторды қабаттың жеткілікті тереңдігіне итеруге арналған сұйықтық ретінде :

сусыз мұнай;
газды конденсат;
1:1 қатынастағы мұнай мен конденсат қоспасы;
БӘЗ-дің судағы ерітінділері (0, 01-0, 02%) қолданылады.

Итеретін сұйықтықтың көлемі келесі формуламен анықталады:

V _итер. =n*m*r ² *H+20

мұндағы m - кеуектілік коэффициенті, 0, 18-0, 20;

r - ингибитордың қабатқа ену радиусы, 1 м-ден кем емес;

H - қабаттың ашылған қуаты, м.

Ингибитор қабат жыныстарының бетінде толық адсорбциялануы үшін скважинаны 18-24 сағат ұстау қажет. Технологиялық процесті орындау барысында келесі типтегі стандартты құрал-жабдықтар қолданылады:

АР-16, АЦН-7, 5 жылжымалы ыдыстары;
ЦА-320, УЦН-700 цементтеу агрегаттары немесе оның басқа түрлері.

Ингибиторды айдау қысымы қабаттың қабылдағыштығына байланысты анықталады, ол скважинаның пайдалану колоннасын нығыздау және қабатты сумен жару қысымынан артпауы керек. Карбонатты тұздарды тазарту үшін тұз-қышқылдық өңдеу немесе тұз қышқылының негізіндегі эмульсиялармен өңдеу ұсынылады. Барий тұздарын тазарту үшін алдын-ала BPCJ фирмасының ML 3510-«Барраж» дозасын барий сульфатын тазартуға қышқылдық сынақтан өткізуге кеңес беріледі.

2. 5-кесте. Құмкөл кен орнындағы тұз шөгуінің химиялық құрамы.

Өндіру орны

Құрамы, %

CaCO ₃

MgCO ₃

CaSO ₄

BaSO ₄

SiO ₂

NaCl

Fe _жал.

Мұнай өнімі

Өндіру орны:

Тұндырғыш фильтрі

Су есептеу торабы

УОН-1 құбырлары

БКНС құбырлары, бақылау-байқау орамы

ЦППН

БКНС-1

Құрамы, %:

19, 8

9, 3

79, 8

1, 5

45, 1

1, 1

3, 6

1, 6

3, 2

Отс

1, 7

Отс

0, 5

2, 9

2, 6

Отс

7, 2

0, 6

8, 4

Отс

12, 2

83, 4

42, 7

82, 3

78, 2

73, 4

82, 3

3, 2

1, 6

1, 9

1, 0

0, 8

0, 2

2, 3

0, 5

5, 3

1, 4

0, 9

1, 6

4, 3

1, 9

2, 3

4, 4

2, 7

1, 6

0, 8

0, 7

0, 6

1, 8

2, 6

1. 2. Жабдықтар мен құбырларды тотығудан қорғау шаралары.

Су айдауға қолданылатын технологиялық судың құрамы тотығу-агрессивті агент күкіртсутектің түзілуімен жүретін сульфатредукцияның дамуына негіз болады. Сульфатредукцияның қабаттағы ағуының бір шарты көміртегі тотықтырғыш бактериялар болып табылады, олардың тіршілік ету өнімі - CO ₂ . Бұл екеуі - ең қауіпті агрессивті агенттер.

Өндіру және айдау сұйықтықтарының тотығу жылдамдығын анықтау мақсатында шығу желілерінен, ағын, осьтік және су шығарғыш коллектор-лардан су алынып, тексерілді. ОСТ 39-099-79 және РД 39-3-611-81-ге сәйкес лабораториялық жағдайларда жұмыс ортасындағы металдың тотығу жылдамдығы анықталды. Анықтау нәтижелері 2. 4-кестеде келтірілген.

Үлгідегі метал тотығуының жылдамдығы мен скважина өнімінің сулану дәрежесі (жаңа және ескі коллекторлардағы) арасындағы байланыс тексеріледі. Бұдан неғұрлым өндірілген өнімнің сулануы көп болса, соғұрлым үлгідегі метал тотығуының жылдамдығы жоғары болатындығы шығады.

Скважинада көмірсутегілердің шөгуінің алдын алу және жою әдістері.

Қазіргі кезде парафин шөгінділері түзілуінің алдын алудың келесі әдістері ұсынылған: механикалық; жылулық; химиялық; физикалық.

Механикалық әдістер әртүрлі жабулары бар құбырларды қолдануға негізделген. Құбырларды шыныдан, эмальдан, шыны эмальдарынан, бакелидті-эпоксидті смоладан, полимерлерден орау парафин кристалдары адгезиясының нашарлауы әсерінен және өте тегіс беттің түзілуінен шөгінділердің алдын алуға мүмкіндік береді. Кейінгі уақытта АСПО-ның алдын алу үшін шыны пластик құбырлары ұсынылады.

Жылулық әдістер парафинге қанығу температурасын сақтауға негізделген. Бұл әдістерге скважинадағы қыздыру кабелін қолдануды, жоғары немесе төмен жатқан газды горизонттан қыздырылған газды айдауды және тағы басқаларды жатқызуға болады.

Парафин шөгінділерімен күресудің ең тиімді бағытына химиялық реагенттер қолдану жатады. Парафин шөгінділерінің әсер ету негізіне сұйық фаза мен қатты беттің арасында жүретін адсорбциялық процестер жатады. Әсер ету механизміне байланысты жуу агенттерін, депрессаторларды және модификаторларды бөліп қарастырады.

Жуу агенттерінің әсер ету механизмі қатты бетті түзіп және осы бетке мұнай ағынында болатын кристалдардың жабысуында жатыр. Әлсіз адгезия әсерінен парафин шөгінділері мұнай ағынымен оңай шайылады. Жуушылар, әдетте, неионогенді беттік активті заттардан және қатты бетте гидрофильді пленка түзетін (мысалы, сілтілік металдардың силикаттарын: натрий, калий немесе олардың қоспаларының силикаттарын) заттардан тұрады. Бұл жағдайда суда еритін БАЗ-дар қолданылады. Олар мұнайдың сол немесе басқа мөлшерінде болатын сумен қатты беттің шайылуын жақсартады. Жуушыларды тиімді қолданудың маңызды шарты ингибитор енгізбестен бұрын құрал беттерін парафин шөгінділерінен мұқият тазалау болып табылады. Бұл шарттың практикада орындалуы қиын.

Парафин шөгінділерінің алдын алудың физикалық әдістеріне келесілер жатады: электромагниттік, акустикалық және лифт тізбегіне сопло қондыру.

Мұнай өндірістік құралдардың, сорапты-компрессорлы құбырлар тізбегінің беттеріне немесе түптік аймаққа парафин шөгінділерінің жиналуына байланысты өнімділік коэффициенті мен скважина дебиті төмендейді, сонымен қатар құралдардың пайдалану параметрлері нашарлайды.

Парафин шөгінділерін механикалық жою үшін әртүрлі конструкциядағы қырғыштар (скребки) қолданылады. Олар тереңдегі штангалық сорап қондырғысы штогының жүріс ұзындығын есепке ала отырып, штанга тізбегінің шөгінді түзілген аймағына бірдей ара қашықтықта қыстырылады. Басқа жағдайларда қырғыштарды болат сыммен түсіреді немесе «ұшқыш» қырғыштар қолданылады. Қырғыштарды түсіріп-көтеру жұмыстарын АДУ-3 қондырғысын қолдана отырып, автоматты режимде жасайды.

Парафин шөгінділерін жоюдың жылулық әдістеріне лифт тізбегін қыздырылған мұнаймен, ыстық сумен (кейде суға БАЗ қосады) шаюды, СКҚ тізбегін бумен өңдеуді жатқызады.

Мұнай мен суды қыздыру АДП-4-150 (ТУ 26-022-362-71), 2АДП-2-150, ППУ-3М және басқа қондырғыларды қолдана отырып орындалады. Жылу тасығыш температурасы 110ºС-қа жетеді. Жылу тасығыш ретінде мұнайды немесе суды қолданған жағдайда сорапты-компрессорлы құбыр тізбегін шаюды тура немесе кері циркуляция жолымен жүргізуге болады. Кері циркуляция кезінде парафин шөккен құбырды толығырақ тазалауға қол жеткізілетінін тәжірибе көрсетті.

Практикада шөгінділерді жою үшін еріткіштер жиі қолданылады. Еріткіштерді қолданудың тиімділігі шөгінділер мен еріткіштердің құрамына байланысты. Шөгінділер құрамында, қатты парафиндермен қатар, әдетте асфальтен-смолалық заттар да кездеседі. Осыған байланысты еріткіштер құрамына ароматты көмірсутектерді қосу керек. Еріткіш көлемін анықтау үшін АСПО массасы мен шөгіндінің мұнаймен араласу салдарынан сапасының нашарлауын есепке ала отырып, бірлік массасына кететін еріткіш шығынын бағалау керек. Paradoks_92@mail. ru

Дәстүрлі емес әдістерге ультрадыбыс әдісі мен вибрациялық өңдеуді жатқызуға болады. Осы әдістерді қолдана отырып, парафин шөгінділерінің диспергирленуін және оны скважинадан сұйықтық ағынымен шығарып тастайтын оңаша бұзу іс-әрекетіне мүмкіндік туады. Бірақ бұл әдістің лифт тізбегін тазалауда тиімділігі төмен. Байқауымызша, бұл әдістердің тиімділігі парафин кристалдарының құрылымын бұзуда жоғары болады. Дегенмен бұл процестердің қозғалыс ағынындағы ықтималдығы аз. Бұл әдістердің жетістігімен қатар, біршама кемшіліктері де бар. Олар тез тозады, құралдың бүтіндігі мен саңылаусыздығына әсер етеді.

2. 6-кесте. Көтеру құбырларындағы парафинмен күресу әдістерінің жүйеленуі.

2. 7-кесте. Жер үсті жабдықтарындағы парафинмен күрес әдістерінің жүйеленуі.

Тотығу жылдамдығын зерттеу нәтижелері.

2. 8-кесте

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.