Темір, оның физикалық және химиялық қасиеттері
Темір, оның физикалық және химиялық қасиеттері, алынуы және қолданылуы. Домна өндірісі. Темірдің құймалары. Темір реттік нөмірі - 26, электрондық формуласы 1s22s22p63s23p63d64s2. Темір атомында валенттілік электрондары соңғы электрондық қабатта (4s2) және соңғы қабат алдындағы қабатта (3d6) орналасады. Химиялық реакция барысында темір бұл электрондарды беріп жіберіп +2,+3 және кейбір кезде +6 тотығу дәрежелерін көрсете алады.
Физикалық қасиеттері. Темір - жылтыр сұр түсті металл, жоғары магниттік, иілгіштік, созылмалылық қасиет көрсетеді. Темірдің тығыздығы - 7,87 гсм3 және балқу температурасы 15390С.
Химиялық қасиеттері. Химиялық реакцияларда темір тотықсыздандырғыш болып табылады. Алайда, қалыпты температурада ол ең күшті тотықтырғыштармен де әрекеттеспейді (галогендермен, оттекпен, күкіртпен). Олармен тек қыздырғанда ғана реакциялық қабілет көрсетеді:
Өте жоғары температурада темір көміртегі, кремний және фосформен әрекеттеседі:
Темір ылғалды ауада тез тотығады:
Темір металдардың электрохимиялық кернеу қатарының ортасында орналасқан, сол себепті орташа активті металл болып табылады. Темірдің тотықсыздандырғыштық қасиеті сілтілік, сілтілікжер металдары мен алюминийге қарағанда аз. Темір тек жоғары температурада ғана сумен әрекеттеседі:
3Fe + 4H2O = Fe3O4 + 4H2↑
Темір сұйылтылған күкірт және тұз қышқылымен сутегін бөле әрекеттеді:
Fe + 2HCl = FeCl2 + H2↑
Fe + H2SO4 = FeSO4 + H2↑
Бөлме температурасында темір концентрлі күкірт қышқылымен әрекеттеспейді, себебі қышқыл оны пассивтендіреді. Қыздырғанда концентрлі күкірт қышқылы темірді темір сульфатына дейін тотықтырады:
2Fe + 6H2SO4 = Fe2(SO4)3 + 3SO2↑ + 6H2O
Сұйылтылған азот қышқылы темірді темір нитратына дейін тотықтырады:
Fe + 4HNO3 = Fe(NO3)3 + NO↑ + 2H2O
Концентрлі азот қышқылы темірді пассивтендіреді.
Темір электрохимиялық кернеу қатарында өзінің оң жағында орналасқан металдарды олардың ерітінділерінен ығыстырып шығарады:
Fe + CuSO4 = FeSO4 + Cu
Алынуы. Өндірісте темірді домна пешінде темір рудаларын көміртегімен (кокспен) және көміртек монооксидімен тотықсыздандыру арқылы алады:
Қолданылуы. Темірдің маңызды балқымалары - шойын мен болат - қазіргі заманғы өндірістің барлық салаларының негізгі конструкциялық материалдары болып табылады.
Темір адам және жануар организмінің негізгі микроэлементтерінің бірі. Ол гемоглобин, миоглобин, әртүрлі ферменттер мен бүйрек пен көкбауырда болатын күрделі темір - белоктық комплекстердің құрамына кіреді. Темір қанайналым органдарының қызметін жақсартады.
Домна өндірісі - металлургия зауыттарында темір рудаларын тотықсыздандыра балқыту арқылы шойын өндіру. Домна пештерінде қорыту процесі кокстің көмегімен жүргізіледі. Пешке үрленген ауа кокстің жануын, қорыту процесіне қажетті жылу мен жоғары температураны қамтамасыз етеді. Қазіргі заманғы домна пеші - металлургия өндірісіндегі ең ірі әрі ең жоғары дәрежеде механикаландырылған агрегат. Ол шихтаны тиеу, ауаны қыздыру, оны пешке үрлеу, қорыту процесінің өнімдерін жинау және тасымалдау үшін қажетті өте күрделі механизмдермен, автоматты құралдармен жабдықталған. Домна пешінде жүзеге асырылатын процестер үздіксіз жүреді. Ең үлкен домна пешінің пайдалы көлемі 2700 м³. Теміртауда осындай бір пеш іске қосылған. 9-бесжылдықта көлемі 5000 м³ болатын домна пеші салынды. Домна пеші темір-бетонды фундаментке орнатылған көлденең қимасы дөңгелек биік шахта түрінде жасалады. Пештің негізгі бөліктері: колошник, шахта, пеш күймесі, пеш иіні және көрік. Шахта, пеш күймесі және пеш иіні жоғары сапалы шамот кірпішінен, ал көрік пен пештің табаны құрамында глиноземнің мөлшері көп кірпіштен немесе көміртекті болатты блоктардан қаланады. Пештің табанынан 600-1000 мм биіктікте шойын мен төменгі шлакты құйып алатын науа, одан 1400-1600 мм биіктікте шлак құйып алатын екі науа, ал көріктің жоғарғы бөлігінде ыстық ауа үрлейтін фурма, пештің күмбезінде домна газын алып кету үшін газ шығарғыштар және екі конустан тұратын шихта тиегіш аппарат орналасқан.
Темір құймалары. Болат -- темірдің көміртек (2%-ке дейін) және басқа элементтермен қорытпасы,темірдің көміртегі және басқа элементтермен қосылып жасалған деформацияланатын қорытпасы.
Болат - өндіру технологиясына байланысты, қорытпа ... жалғасы
Физикалық қасиеттері. Темір - жылтыр сұр түсті металл, жоғары магниттік, иілгіштік, созылмалылық қасиет көрсетеді. Темірдің тығыздығы - 7,87 гсм3 және балқу температурасы 15390С.
Химиялық қасиеттері. Химиялық реакцияларда темір тотықсыздандырғыш болып табылады. Алайда, қалыпты температурада ол ең күшті тотықтырғыштармен де әрекеттеспейді (галогендермен, оттекпен, күкіртпен). Олармен тек қыздырғанда ғана реакциялық қабілет көрсетеді:
Өте жоғары температурада темір көміртегі, кремний және фосформен әрекеттеседі:
Темір ылғалды ауада тез тотығады:
Темір металдардың электрохимиялық кернеу қатарының ортасында орналасқан, сол себепті орташа активті металл болып табылады. Темірдің тотықсыздандырғыштық қасиеті сілтілік, сілтілікжер металдары мен алюминийге қарағанда аз. Темір тек жоғары температурада ғана сумен әрекеттеседі:
3Fe + 4H2O = Fe3O4 + 4H2↑
Темір сұйылтылған күкірт және тұз қышқылымен сутегін бөле әрекеттеді:
Fe + 2HCl = FeCl2 + H2↑
Fe + H2SO4 = FeSO4 + H2↑
Бөлме температурасында темір концентрлі күкірт қышқылымен әрекеттеспейді, себебі қышқыл оны пассивтендіреді. Қыздырғанда концентрлі күкірт қышқылы темірді темір сульфатына дейін тотықтырады:
2Fe + 6H2SO4 = Fe2(SO4)3 + 3SO2↑ + 6H2O
Сұйылтылған азот қышқылы темірді темір нитратына дейін тотықтырады:
Fe + 4HNO3 = Fe(NO3)3 + NO↑ + 2H2O
Концентрлі азот қышқылы темірді пассивтендіреді.
Темір электрохимиялық кернеу қатарында өзінің оң жағында орналасқан металдарды олардың ерітінділерінен ығыстырып шығарады:
Fe + CuSO4 = FeSO4 + Cu
Алынуы. Өндірісте темірді домна пешінде темір рудаларын көміртегімен (кокспен) және көміртек монооксидімен тотықсыздандыру арқылы алады:
Қолданылуы. Темірдің маңызды балқымалары - шойын мен болат - қазіргі заманғы өндірістің барлық салаларының негізгі конструкциялық материалдары болып табылады.
Темір адам және жануар организмінің негізгі микроэлементтерінің бірі. Ол гемоглобин, миоглобин, әртүрлі ферменттер мен бүйрек пен көкбауырда болатын күрделі темір - белоктық комплекстердің құрамына кіреді. Темір қанайналым органдарының қызметін жақсартады.
Домна өндірісі - металлургия зауыттарында темір рудаларын тотықсыздандыра балқыту арқылы шойын өндіру. Домна пештерінде қорыту процесі кокстің көмегімен жүргізіледі. Пешке үрленген ауа кокстің жануын, қорыту процесіне қажетті жылу мен жоғары температураны қамтамасыз етеді. Қазіргі заманғы домна пеші - металлургия өндірісіндегі ең ірі әрі ең жоғары дәрежеде механикаландырылған агрегат. Ол шихтаны тиеу, ауаны қыздыру, оны пешке үрлеу, қорыту процесінің өнімдерін жинау және тасымалдау үшін қажетті өте күрделі механизмдермен, автоматты құралдармен жабдықталған. Домна пешінде жүзеге асырылатын процестер үздіксіз жүреді. Ең үлкен домна пешінің пайдалы көлемі 2700 м³. Теміртауда осындай бір пеш іске қосылған. 9-бесжылдықта көлемі 5000 м³ болатын домна пеші салынды. Домна пеші темір-бетонды фундаментке орнатылған көлденең қимасы дөңгелек биік шахта түрінде жасалады. Пештің негізгі бөліктері: колошник, шахта, пеш күймесі, пеш иіні және көрік. Шахта, пеш күймесі және пеш иіні жоғары сапалы шамот кірпішінен, ал көрік пен пештің табаны құрамында глиноземнің мөлшері көп кірпіштен немесе көміртекті болатты блоктардан қаланады. Пештің табанынан 600-1000 мм биіктікте шойын мен төменгі шлакты құйып алатын науа, одан 1400-1600 мм биіктікте шлак құйып алатын екі науа, ал көріктің жоғарғы бөлігінде ыстық ауа үрлейтін фурма, пештің күмбезінде домна газын алып кету үшін газ шығарғыштар және екі конустан тұратын шихта тиегіш аппарат орналасқан.
Темір құймалары. Болат -- темірдің көміртек (2%-ке дейін) және басқа элементтермен қорытпасы,темірдің көміртегі және басқа элементтермен қосылып жасалған деформацияланатын қорытпасы.
Болат - өндіру технологиясына байланысты, қорытпа ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz