Егеменді Қазақстанның мәдени саясаты
Егеменді Қазақстанның мәдени саясаты
1.Қазақ мәдениетінің бастаулары.
2. Дәстүр жалғастығы және заман талабы.
Қазақ мәдениеті еуразиялық ұлы дала көшпелілерінің мұрагері болып
табылады. Сондықтан осы ұлттық мәдениетті талдауды номадалық өркениет
ерекшеліктерінен бастайық.
Мәдени кеңістіктің маңызды қасиеті – оның тылсымдық сипаты. Мысалы,
ата қоныс ұғымы көшпелілер үшін қасиетті, ол өз жерінің тұтастығының
кепілі және көршілес жатқан мекендерге де қол сұғуға болмайтыныдығын
мойындайды. Ата қоңыстың әрбір жағрафиялық белгілері халық санасында
киелі жерлер деп есептелінеді, яғни қоршаған орта киелі таулардан, өзен
– көлдерден, аңғарлар мен төбелерден, аруақтар жататын молалардан т.б.
тұрады.
Белгілі бір парасаттылық, ізгілік, ұстамдылық, интуициялық жоғары
қабілеттері жоқ адамдар қатал далада өмір сүре алмас еді. Мәдениет
олардың арасындағы нәзік үндестікті (гармонияны) білдіретін дәнекер
қызметін атқарады. Қазақтың төл мәдениетінде экологиялық мәселе
әдептілік жүйесіндегі обал және сауап деген ұғымдармен тікелей
байланыстырылды.
Шексіз далада бір орнында тоқталып қалу көшпелілік тіршілікке сәйкес
келмейді. Ол мезгілдік, вегитациялық заңдылықтарға бағынып , қозғалыс
шеңберінен шықпайды. Әрине бұл қозғалыс негізінен қайталанбалы, тұрақты
сипатта болады. Қуаң даоаны игеру табиғатты өзгерту емес, қайта оның
ажырамас бір бөлігіне айналуға бағытталған. Яғни, адам табиғат
құбылыстарына тәуелді болып қалады.
Енді қарастырып отырған өркениеттін кеңістікті игеру құралдарына
тоқталып өтейік. Бұл жерде ең алдымен көшпелілер өміріндегі жылқының
ерекше бір қызметіне назар аударған. Жылқыны адам еркіне көндіру арқылы
адамзат кеңістікті меңгеру ісінде үлкен қадам
жасады. К. Ясперстің пікірі бойынша, тағылықтан өркениетке өтуде жер
суару жүйелерін жасаумен, жазудың ашылуымен, этностардың пайда болуымен
қатар жылқыны пайдалана білу адамзат үшін өте маңызды болды.
Атқа мінген адам жерден өзінің босай бастағанын, еріктілік
мүмкіндіктерінің молайғанын және ғарышқа ... жалғасы
1.Қазақ мәдениетінің бастаулары.
2. Дәстүр жалғастығы және заман талабы.
Қазақ мәдениеті еуразиялық ұлы дала көшпелілерінің мұрагері болып
табылады. Сондықтан осы ұлттық мәдениетті талдауды номадалық өркениет
ерекшеліктерінен бастайық.
Мәдени кеңістіктің маңызды қасиеті – оның тылсымдық сипаты. Мысалы,
ата қоныс ұғымы көшпелілер үшін қасиетті, ол өз жерінің тұтастығының
кепілі және көршілес жатқан мекендерге де қол сұғуға болмайтыныдығын
мойындайды. Ата қоңыстың әрбір жағрафиялық белгілері халық санасында
киелі жерлер деп есептелінеді, яғни қоршаған орта киелі таулардан, өзен
– көлдерден, аңғарлар мен төбелерден, аруақтар жататын молалардан т.б.
тұрады.
Белгілі бір парасаттылық, ізгілік, ұстамдылық, интуициялық жоғары
қабілеттері жоқ адамдар қатал далада өмір сүре алмас еді. Мәдениет
олардың арасындағы нәзік үндестікті (гармонияны) білдіретін дәнекер
қызметін атқарады. Қазақтың төл мәдениетінде экологиялық мәселе
әдептілік жүйесіндегі обал және сауап деген ұғымдармен тікелей
байланыстырылды.
Шексіз далада бір орнында тоқталып қалу көшпелілік тіршілікке сәйкес
келмейді. Ол мезгілдік, вегитациялық заңдылықтарға бағынып , қозғалыс
шеңберінен шықпайды. Әрине бұл қозғалыс негізінен қайталанбалы, тұрақты
сипатта болады. Қуаң даоаны игеру табиғатты өзгерту емес, қайта оның
ажырамас бір бөлігіне айналуға бағытталған. Яғни, адам табиғат
құбылыстарына тәуелді болып қалады.
Енді қарастырып отырған өркениеттін кеңістікті игеру құралдарына
тоқталып өтейік. Бұл жерде ең алдымен көшпелілер өміріндегі жылқының
ерекше бір қызметіне назар аударған. Жылқыны адам еркіне көндіру арқылы
адамзат кеңістікті меңгеру ісінде үлкен қадам
жасады. К. Ясперстің пікірі бойынша, тағылықтан өркениетке өтуде жер
суару жүйелерін жасаумен, жазудың ашылуымен, этностардың пайда болуымен
қатар жылқыны пайдалана білу адамзат үшін өте маңызды болды.
Атқа мінген адам жерден өзінің босай бастағанын, еріктілік
мүмкіндіктерінің молайғанын және ғарышқа ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz