ХХ ғасырда этнопсихологияның Ресейде дамуы
ХХ ғасырда этнопсихологияның Ресейде дамуы
ХХ ғасырдың басында этнопсихология мәселелеріне тікелей психологиялық ғылым
өкілдері келе бастады.
Физиолог И.Ч. Сеченев (1829-1905) этнографтардың қолданбалы зерттеу
нәтижелерін бақылап отырды. Әлем халықтары психикасын жан-жақты зерттеуге
талпынысын қолдап отырды. Сонымен қатар, мұны халықтың рухани даму өкілдері
арқылы ғана емес, тұлғаны зерттеудегі арнайы психологиялық әдістемелерді
қолдану арқылы да зерттеу керек деді.
Психиатр және психолог, Психоневрологиялық институттың ұйымдастырушысы және
басқарушысы, Коллективная рефлексология жұмысының авторы, Общая
психология Внушение в общественной жизни еңбектерінің авторы В.М.
Бехтерев (1857-1927) этнопсихология сұрақтарын назардан тыс қалдырмады.
Ол әр-бір ұлтта өз темпераменті, әр-түрлі ұлттық мінез сипаттары, сонымен
биологиялық жолмен берілетін және тұрақталатын ақыл-ой ерекшеліктері бар
деген қорытындыға келді. Ал, басқа этнопсихологиялық сипаттарға әлеуметтік-
мәдени табиғат тән, Бехтерев ойынша, мәдени генезис жолында қалыптасқан
қоғамдық дамуға тәуелді.
В.Вунд ұлттық психологияның негізгі көзі мифтерді, дәстүрлерін, тілдерін
зерттеу десе, Бехтерев адамның ұжымдық және индивидуалды психологиясы мен
іс-әрекетін зерттеуді шақырады. Ол сол кезде В.Вундт және Г.Лебон берген,
қолданған түсінік аппаратын сынайды халық жаны, халық сезімі, халық
рухы туралы айта отырып, ол субъективизм көрсетті дейді. Бехтеревтің
көзқарасы бойынша, адамдардың ұлттық-психологиялық ерекшеліктерін зерттеу
мәселесімен, ерекше ғылым- Ұжымдық рефлексология айналысу керек дейді.
Бехтерев Ресей бойынша бірінші болып әр-түрлі халықтар үшін символдың мәні
мен орнын анықтау сұрағын қарастырды. Оның көзқарасы бойынша, әр-бір
этникалық топ өмірі символизмге толы. Ұлттық ерекше символ ретінде заттар
мен құбылыстарды қолдануға болады тіл, жест, ту, ел таңба, соғыс
батырларын, тарихи тұлғалардың атақты тарихи жағдайлары. Бұл символдар
адам іс-әрекетінің бірлесуін және қызығушылықтарының өзара келісімінің
құралы ретінде болып, оларды бір қоғамға біріктіреді.
Келесі этнопсихологияның дамуына үлес қосқан Д.Н. Овсянико-Куликовский
(1853-1920) жатқызуға болады. А.А. Потебня оқушысы және ізбасары. Оның
негізгі еңбегі Психология национальности деп аталады (1922). Оның
концепциясы бойынша, ұлттық психиканың қалыптасуының негізгі факторлары
интеллект және ерік элементтері, ол эмоция мен сезім элементтері олардың
қатарына кірмейді. Ол ойлауды санап, бұл ерекшеліктерді интелектуалды іс-
әрекетпен және оның нәтижесінен ... жалғасы
ХХ ғасырдың басында этнопсихология мәселелеріне тікелей психологиялық ғылым
өкілдері келе бастады.
Физиолог И.Ч. Сеченев (1829-1905) этнографтардың қолданбалы зерттеу
нәтижелерін бақылап отырды. Әлем халықтары психикасын жан-жақты зерттеуге
талпынысын қолдап отырды. Сонымен қатар, мұны халықтың рухани даму өкілдері
арқылы ғана емес, тұлғаны зерттеудегі арнайы психологиялық әдістемелерді
қолдану арқылы да зерттеу керек деді.
Психиатр және психолог, Психоневрологиялық институттың ұйымдастырушысы және
басқарушысы, Коллективная рефлексология жұмысының авторы, Общая
психология Внушение в общественной жизни еңбектерінің авторы В.М.
Бехтерев (1857-1927) этнопсихология сұрақтарын назардан тыс қалдырмады.
Ол әр-бір ұлтта өз темпераменті, әр-түрлі ұлттық мінез сипаттары, сонымен
биологиялық жолмен берілетін және тұрақталатын ақыл-ой ерекшеліктері бар
деген қорытындыға келді. Ал, басқа этнопсихологиялық сипаттарға әлеуметтік-
мәдени табиғат тән, Бехтерев ойынша, мәдени генезис жолында қалыптасқан
қоғамдық дамуға тәуелді.
В.Вунд ұлттық психологияның негізгі көзі мифтерді, дәстүрлерін, тілдерін
зерттеу десе, Бехтерев адамның ұжымдық және индивидуалды психологиясы мен
іс-әрекетін зерттеуді шақырады. Ол сол кезде В.Вундт және Г.Лебон берген,
қолданған түсінік аппаратын сынайды халық жаны, халық сезімі, халық
рухы туралы айта отырып, ол субъективизм көрсетті дейді. Бехтеревтің
көзқарасы бойынша, адамдардың ұлттық-психологиялық ерекшеліктерін зерттеу
мәселесімен, ерекше ғылым- Ұжымдық рефлексология айналысу керек дейді.
Бехтерев Ресей бойынша бірінші болып әр-түрлі халықтар үшін символдың мәні
мен орнын анықтау сұрағын қарастырды. Оның көзқарасы бойынша, әр-бір
этникалық топ өмірі символизмге толы. Ұлттық ерекше символ ретінде заттар
мен құбылыстарды қолдануға болады тіл, жест, ту, ел таңба, соғыс
батырларын, тарихи тұлғалардың атақты тарихи жағдайлары. Бұл символдар
адам іс-әрекетінің бірлесуін және қызығушылықтарының өзара келісімінің
құралы ретінде болып, оларды бір қоғамға біріктіреді.
Келесі этнопсихологияның дамуына үлес қосқан Д.Н. Овсянико-Куликовский
(1853-1920) жатқызуға болады. А.А. Потебня оқушысы және ізбасары. Оның
негізгі еңбегі Психология национальности деп аталады (1922). Оның
концепциясы бойынша, ұлттық психиканың қалыптасуының негізгі факторлары
интеллект және ерік элементтері, ол эмоция мен сезім элементтері олардың
қатарына кірмейді. Ол ойлауды санап, бұл ерекшеліктерді интелектуалды іс-
әрекетпен және оның нәтижесінен ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz