Ағылшын тілі сабағын жоспарлау жайлы

Пән: Тілтану, Филология
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 33 бет
Таңдаулыға:

Орал гуманитарлық техникалық колледжі

КУРСТЫҚ ЖҰМЫС
Тақырыбы:

Ағылшын тілі сабағын жоспарлау

Орындаған: Диярова Т.В.
Жетекші: Амандыкова Г.Н.

Орал - 2013

Мазмұны

Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...3
І. Негізгі мектепте ағылшын тілі пәнін оқытудың ерекшеліктері
1.1. Мектепте ағылшын тілі сабағын оқытудың мақсаты мен
міндеттері ... ... .6
1.2. Ағылшын тілі сабағында ойын элементтерін және іс – әрекеттер
арқылы
оқыту ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ..1 2
1.3. Ағылшын тілі сабағында саралап, денгейлеп оқыту технологиясының
қолдану
мазмұны ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ..20
ІІ. Ағылшын тілі сабағынан сабақ жоспарларын құру әдістемесі
2.1. Ағылшын тілінен 6 сыныпқа арналған сабақ
жоспарлары ... ... ... ... ... ... 2 6
2.2. Ағылшын тілі пәнінен ашық сабақтар ұйымдастыру
... ... ... ... ... ... ... ... 31
Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..38
Пайдаланылған әдебиеттер
тізімі ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
..40
Кіріспе
Қазақстан Республикасының өзге мемлекеттермен ғылыми, техникалық және
экономикалық байланыстарына кеңінен жол ашылып отырған кезеңде шетел тілін
жетік білетін түрлі кәсіптің мамандары біздің елімізге өте қажет. Болашақ
мамандардың шетел тілін еркін меңгеріп шығуларында өз бетінше жұмысты дұрыс
және тиімді ұйымдастырудың маңызы зор.
Ағылшын тілінен методологиялық, мазмұндық және технологиялық негізде
білім берудегі түбегейлі өзгерістер шетел тілінен бірыңғай білім беру
жүйесін құруды қажет етіп отыр. Ұлттық білім беру жүйесін реформалау
гуманистік принцип бойынша жаңартылған теориялық-методологиялық негізде
және жеке тұлғаға бағытталған тәсіл арқылы іске аспақшы.
Бүкіл оқыту барысында оның әртүрлі жақтарын қамтамасыз ететіндей бір
мезетте бірнеше технология қолдану керектігіне мұғалім назар аударуы қажет.
Нақты өмірде бұл жағдай әрқашан іске аса бермейді. Неге десеңіз, мұғалім
бір технолгияны немесе оның бір көрнекті элементін ғана парктикада
қолдануға бейім тұрады. Бұл жағдайда ИОТ-ң бүтіндік принципі бұзылады: бұл
процесс әртүрлі технолгиямен жан-жақты қамтылуды талап етеді, бүтін
болғанда ғана технолoгия педагогикалық тұрғыда әсерлі болады.
Ағылшын тілі сабақтарына қойылатын негізгі мақсаттар мен олардың
теорияларына сәйкес құрылу принциптеріне, сабақ типтері мен түрлеріне,
жаңашыл педагогтардың сабақ бойынша тәжірибелеріне талдау жасадық.
Ағылшын тілдерін үйде оқыту жұмыстарын ұйымдастыру әдісі мен
теориясының маңызды бағыттарының бірі – үйге берілген сабақ проблемасын
шешудің негізі-оқытуды ұйымдастыру формасы болып табылады.
Білім берудің Тіл және әдебиет саласына кіретін оқу пәні - шетел
тілі (ағылшын тілі). Ағылшын тілі оқу пәні - тіл материалы (фонетика,
лексика, грамматика), сөз әрекетінің түрлері (тыңдап түсіну, сөйлеу, оқу
және жазу), оқытылып отырған тілдің мәдениетаралық-коммуникативтік қызметі
болып табылады.
Зерттеу өзектілігі: Оқушылардың білімге құштарлығын, танымдық
қабілетін дамытудың бірден-бір жолы – оларды пәнге қызықтыру.
Бүгінгі таңда ағылшын тілін оқыту үлкен шығармашылық ізденіс пен
біліктілікті талап етеді. Елбасының Қазақстан халқына жолдауында әлемдік
стандарттар деңгейінде сапалы білім беру керек екендігіне ерекше мән
берілген. Н.Ә.Назарбаевтың “Келер ұрпақ алдында зор жауапкершілік жүгін
арқалап келеміз” деген сөзі педагог мамандарына арнап айтылғандай.
Уақыт талабы қазіргі мектептерде жаңаша жұмыс істеуді, оқыту процессін
модернизациялауды талап етеді, яғни жаңаша жұмыс істеу үшін ұстаз жан-жақты
білімді, педагогика және психология ғылымдарын жетік игерген, сабақты
құрудың және өткізудің диалектикалық ыңғайын тауып, жаңа технологияны
икемді пайдалана білуі керек.
Қазақстанның білім беру жүйесінің әлемдік білім кеңістігіне біртіндеп
өтуі жағдайында шетел тілдерін оқытудың рөлі артады.Әрине 12 жылдық білім
беру жағдайында ағылшын тілін оқыту әдістемесінің бірі ойын элементтерімен
іс-әрекеттер арқылы оқыту.
Ағылшын тілінде ойын түрлерін дұрыс өткізілген сабақта оқушылардың
тілді үйренуіне ынтасы артып, сол тілді білуге қызығады. оқудың алғашқы
кезінде оқушының тілдік материалдарды жеңіл меңгеріп кетуіне көмектеседі.
Зерттеу жұмысының мақсаты:
Ағылшын тілі сабағын жоспарлау және оқыту әдістемелерін балалардың
беллсенділігін арттыру құралы ретінде пайдалану мүмкіндігін талдау.
Зерттеу жұмысының міндеттері:
1. Ағылшын тілі сабағында балалардың танымдық белсенділігіне
ынталандыру құралдары ретінде ойын элементтерін пайдалану проблемалары
жөніндегі әдебиетті зерделеу.
2. Ағылшын тілі пәнін оқытудың мақсаты мен міндеттерін талдау.
3. Жасөспірімдердің ағылшын тілін үйренудегі негізгі әдістемелердің
ерекшеліктерін атап көрсетуге.
Зерттеу объектісі: Ағылшын тілі сабағын жоспарлау және оқыту
әдістемелері.
Зерттеу тақырыбы: Ағылшын тілі сабағын жоспарлау
Зерттеу әдістері: зерттелетін проблемалар жөніндегі психологиялық-
педагогикалық әдебиеттерді зерделеу; психологиялық-педагогикалық
тәжірибелерді зерделеу мәселелерінің қырынан зерделеу; педагогикалық
бақылау, әңгімелесу, сауал-сұрақ жасау.
І. Негізгі мектепте ағылшын тілі пәнін оқытудың ерекшеліктері
1.1. Мектепте ағылшын тілі сабағын оқытудың мақсаты мен міндеттері
Негізгі мектепке арналған ағылшын тілі курсы жалпы орта білім беру
деңгейінде білім алуға дайындауға бағытталады, яғни ол шетел тілін
меңгерудің жалпы европалық деңгейлеріне (А1), (А2) сәйкес келеді. Ағылшын
тілін оқыту тәрбиелеу, басқа ұлт мәдениетін және өкілдерін танып (ұғынып)
өзара әрекет ету құралы ретінде, шетел тілін әрі қарай меңгеруін дамытуға
бағытталған: негізгі орта мектеп (5-9 сыныптар). Осыған сәйкес негізгі
орта мектепте ағылшын тілін оқытудың мақсаттары мен міндеттері анықталады.
Ағылшын тілі курсының жалпы орта білім беру деңгейіне: В1- бастапқы
қоғамдық-гуманитарлық бағыты жатады.
Шетел тілін оқыту 5-9 сыныпта қол жеткен оқытудың бастапқы деңгейін
негізге ала отырып, негізгі білім беру деңгейінде үздіксіздік ұстанымына
сәйкес шеттілдік біліктіліктердің ары қарай тереңінен қалыптасуы мен дамуын
көздейді. 10-11 сыныптарда оқушылардың шетел тілі бойынша дайындығының
негізгі (жалпы білім беру) деңгейінің мазмұны В1 бастапқы (қоғамдық-
гуманитарлық бағыттағы) деңгейіне сәйкес келеді.
Ағылшын тілі оқу пәнінің жалпы мақсаттары:
- Көптілді тұлға қалыптастыру: әлем мәдениетінің құндылықтарымен
танысу, мәдени диалог негізінде туған мәдениетін терең түсіну, гуманистік
дүниетанымға тәрбиелеу;
- Коммуникативті - мәдениаралық құзіреттілік пен оны құрайтын қосымша
құзіреттіліктерді қалыптастыру: тілдік, сөйлесімдік, әлеуметтік – мәдени,
лингво – мәдениеттік, компенсаторлық, оқу – танымдық.
- көптілдік тұлғаны қалыптастыру: әлемдік мәдени құндылықтарды
бағалау, мәдениет диалогы арқылы өз елінің мәдениеті туралы білімін
кеңейту, дүниеге гуманистік көзқарасты тәрбиелеу;
- мәдениетаралық коммуникативтік біліктіліктер мен оның құрамдық
бөліктерін қалыптастыру: тілдік – тілдік құралдарды және оларды шеттілдік
қарым-қатынас жасауда қолдану ережелерін меңгеру, сөздік – сөз әрекетінің 4
түрінде шетел тілінде қарым-қатынасты жүзеге асыру, әлеуметтік-мәдени,
лингвомәдени, компенсаторлық –лингвистикалық құрал ретінде вербальды
(синонимдер, антонимдер, парафразалар, дефиниция) және вербальды емес (ым-
ишара, мимика, дене қозғалысы) жолдарын қолдана алу қабілетін қалыптастыру;

- жалпы европалық деңгейлер шеңберінде (А1, А2) оқушылардың тілін оқып
отырған елдің мәдени нормаларын, салт дәстүрлерін өз елі мәдениетінің
ұлттық салт дәстүрлерімен салыстыра отырып меңгерту;
- оқу-тілдік жағдаяттарында дұрыс лингвомәдени қарым-қатынас жасау
қабілетін қалыптастыру;
- тілді тек қана коммуникативтік мақсатта ғана емес, сонымен қатар
әлемдік шеттілдік ортаны тану құралы ретінде қолдану; ағылшын тілі
құралдары арқылы оқушылардың танымдық әрекеттерін ары қарай дамыту: ойлау,
есте сақтау, назар аудару, ерік-жігер қасиеттері және шетел тілін ары қарай
меңгеру мен білімен жетілдіру үшін қызығушылығын арттыру;
- ағылшын тілін меңгеруде спецификалық іскерліктерді қалыптастыру:
қостілдік, түсіндірме сөздіктермен, шеттілдік мәтіндермен, сөздік және
грамматикалық минимуммен жұмыс істеу, ақпараттық коммуникациялық
технологияларды меңгеру.
Тілдік құзіреттілік - тақырыптар мен қарым-қатынас аясына сәйкес жаңа
тілдік әдістерді игеру, мектепте алған тілдік білімді жүйелеу, кәсіптік-
бағдар сипатындағы ақпараттар көмегімен білім көлемін арттыру;
Сөйлесімдік құзіреттілік- араб тілін тыңдап-түсіну, оқу, сөйлеу, жазу
негізіндегі танымдық және қатынас құралы ретінде қолдану;
Әлеуметтік-мәдени құзіреттілік- оқитын елдің әлеуметтік – мәдени
ерекшеліктерін білу арқылы білімін арттыру, сол ерекшеліктерге сай сөйлесім
құрауға дағдылану;
Лингво – мәдениеттік құзіреттілік- лингво-мәдени жайттарды дұрыс әрі
жаңаша көзқараспен түсіну дағдысын қалыптастыру;
Компенсаторлық құзіреттілік- шет тілін қолдану арқылы қарым-қатынаста
тілдік құралдардың жетіспеу жағдайынан шыға білу қабілеті;
Оқу-танымдық құзіреттілік- арнайы оқу қабілетін дамыту, оқып жатқан
тілді білімін, таңдаған мамандығын жалғастыру мақсатында қолдану.
Ағылшын тілі пәнін оқытудың міндеттері:
1) пәнаралық байланыстарды (сөз таптарын, синтаксис, морфология,
фразеологизм; тарихи оқиғалар, географиялық құбылыстар, өз елінің мәдениеті
т.б.) қолдану арқылы тілдік білімді кеңейту;
2) оқушыларды әлеуметтік, лингво-мәдени, тұлғалық қасиеттерін нығайту,
өзге өмір қалыптарын, өзге таным мен сезім жүйесін бағдарлау қабілетін
дамыту, тақырыптағы әлем мәдениетін оқушылардың түсінуі, әлеуметтік
мәселелерге сыни көзбен қарау;
3) ағылшын тілін танымдық және қарым-қатынас құралы ретінде қолдану,
тілдік тәжірибеде жетілдіру (сабақтарда, сабақтан тыс уақытта, жаңа
ақпараттық құралдардың көмегімен);
4) ағылшын тілін меңгеруде оқушылардың белсенділігін ары қарай дамыту,
өзін -өзі бақылау мен бағалауға дайындау, сонымен қатар оқып жатқан тілін,
білімін жалғастыру мақсатында қолдану.
5) мәдениетаралық коммуникативтік біліктіліктерді барлық құрамды
бөліктерімен жалпы европалық деңгейлік стандартқа сәйкес (А1, А2
деңгейлері) ары қарай дамыту;
6) жеке тұлғаға бағытталған, біліктілік, жүйелілік, лингвомәдени және
проблемалық тәсілдер негізінде шеттілдік білім беруді жүзеге асыру;
7) проблемалық сипаттағы тапсырмаларды шешу, оқып отырған тіл
құралдарын қолдана отырып өз бетінше шешім қабылдау іскерліктерін
қалыптастыру;
8) оқушыларда шетел тілін меңгеруде өзін-өзі бағалау іскерліктерін
қалыптастыру: өз ісіне талдау жасау, өзін-өзі бағалау, білім алуға талпыну;
9) шетел тілін оқыту және тілін оқып отырған ел мен өз елінің мәдениет
диалогы процесінде интеллектуалдық және шығармашылық қабілетерін дамыту.
Оқытудың мазмұнын іріктеу методологиялық, жалпы дидактикалық және жеке
әдістемелік ұстанымдардың негізінде жүзеге асады.
Методологиялық ұстанымдар: когнитивті, коммуникативті, әлеуметтік-
мәдени, лингво-мәдени, рефлексті-дамулық.
Жалпы дидактикалық ұстанымдар:
Сабақтастық ұстанымы оқытудың барлық сатыларының арасындағы
жалғастықты әдіснама, мазмұн, әдістеме және технология деңгейінде оқытуды
қамтамасыз етеді.
Белсенділік ұстанымы 3 ұстаным тобын қарастырады: тұлғалық-бағдарлау,
мәдени-бағдарлау, қызметтік-бағдарлау. Тұлғалық-бағдарлау ұстанымына
бірегейлік ұстанымы, даму және психологиялық жайлылық ұстанымдары жатады.
Мәдени-бағдарлау ұстанымына әлем бейнесі ұстанымы, білім мазмұнынының
бүтіндігі, жүйелілік және әлемге түсінікті көзқарас ұстанымдарын қамтиды.
Қызметтік-бағдарлау ұстанымы оқушының оқу белсенділігін, оқу жағдайынан
өмірлік жағдайдағы іс-әрекетке өту және оқу-танымдық жұмыстардан жеке
әрекет ету ұстанымын қарастырады.
Пәнаралық интеграция ұстанымының өткенді шолатын (ретроспективті),
қатарлас (параллельді) және перспективті қасиеті бар және бұл ұстаным екі
түрлі тәсілмен іске асады:
- мазмұнының жекелеген бөлімдері Шетел тілі пәнінің сөйлесімге
бағытталған (речевой) тақырыбында кездесетін, Тіл және әдебиет, Адам
және қоғам, Өнер және т.б. осы секілді пәндер салаларының пәндік
білімдерін қолдану жолы;
- шет тілдерді меңгеру саласына басқа пән салаларынан әрекет
тәсілдерін тасымалдау жолы: мәтіннен ақпаратты тауып алу тәсілі, мәтінді
мағыналық бөліктерге бөлу, негізгі және нақтылаушы ақпаратты бөліп алу және
т.б. (әдебиетпен байланыс); өзектілік тәсілі, салыстыру, жүйелілік, қарсы
қою, себеп-салдарлық байланысты анықтау және т.б. (ана тілімен байланыс).
Түсініктілік ұстанымы шет тілін оқыту барысында жоғары сынып
оқушыларының психофизиологиялық ерекшеліктерін ескере отырып психологиялық
үйлесімділік жағдай тудыруға мүмкіндік жасайды. Балалардың қарым-қатынас
жасауына және олардың өз жетістігін сезінуіне мүмкіндік беретін тілектестік
ниетті ұстану оқу процесінің тиімділігінің маңызды шарты болып табылады.
Жүйелілік пен сабақтастық ұстанымы сабақ барысындағы тілдік материалды
жүйелеу, қорыту және қайталау арқылы жүзеге асады.
Көрнекілік ұстанымы көрнекі құралдардың барлық түрлерін қолдану, оның
ішінде вербальды, суретті т.б. көрнекілік құралдары кіреді.
Шетел тіліне оқытудың әдістемелік жүйесінің негізін тіл мен мәдениетті
кіріктіре оқытуды қарастыратын және оқытудың соңғы нәтижесі ретінде
субъектіде (тұлғада) мәдениаралық коммуникацияны қалыптастыратын тұжырымды
негізі когнитивті-лингвомәдени әдіснама болып табылатын шеттілдік білім
берудің заманауи мәдениаралық-коммуникативтік теориясы құрайды. Бұл
кезеңдегі әдістемелік жүйе мазмұнды таңдаудан, материалдың
ұйымдастырылуынан, әдістер мен технологияны қолданумен және бақылау
түрлерімен ерекшеленеді. Іріктеліп алынған мазмұндар қазіргі заманғы
жоғарғы сынып оқушыларының талап тілектеріне сай, оқитын тіл елі мен өз
елінің мәдени мұрасын қамтиды. Әдістемелер мен амалдар, технологиялар құнды
бағдарлардың дамуына сыни көзқарастың дамуына ықпал етуді көздейді.
Ұсынылған ақпараттың мәселелігі оқушыларды ойлануға, жеке қорытынды
жасауға, қажетті ақпараттар іздеуге (сонымен бірге Интернет ресурстарын
қолдану) құлшыныс береді, үздіксіз білім алу, өзін-өзі бағалау
қажеттіліктерін арттырады.
Шетел тілін оқытудағы таңдалып алынған деңгейлерге байланысты оқытудың
мазмұны мен сипаты да өзгереді. Базалық курс бастапқы деңгейге (В1) жетуге
жетелейді. Бұл курстың әдістемелік жүйелері негізгі мектептік деңгеймен
салыстырғанда жоғары (мәдени-коммуникативтік құзіреттілікті қамтығанда).
Базалық курс жалпы орта білімдік мектептерде Шетел тілі пәні бойынша
дайындықты аяқтайды.
Монологтық сөйлесімге үйрету баяндамалар, хабарландырулар жасау
қабілетін дамытады. Әдістемелік амалдар логикалық сабақтастықтың құрылуына,
оқиғаны түсіндіріп баяндауға көмектеседі. Ал тыңдап түсінуді оқытудың
әдістемелік ерекшелігіне сөйлесушінің айтқанын әртүрлі жағдайларда тыңдап
түсіну қабілетін қалыптастырады.
Оқылымға үйретуде қолданылатын төрт басты стратегияға қоса кәсіптік-
бағдар материалдары қолданылады. Жоғарғы сынып оқушыларын жазылымға үйрету
әдістемелері мәтіндерді дұрыс жазуға, баяндамаларды құрастыруға
бағытталған.
Осылайша бұл кезеңдегі оқытудың әдістемелік жүйе құрылымдары бірқатар
оқыту ерекшеліктерімен сипатталады.

1.2. Ағылшын тілі сабағында ойын элементтерін және іс – әрекеттер арқылы
оқыту
Ойынның оқыту мүмкіндігі жөнінде ертеден белгілі. Көптеген алдыңғы
қатарлы педагогтар оқыту процесінде ойынды қолдану тиімділігіне әділ назар
аударған. Ойында адамның, әсіресе баланың толық және кейде күтпеген жерде
қабілеті танылады.
Ойын – ақыл-ой мен сезім күшін талап ететін ерекше ұйымдастырылатын
сабақтар. Ойын әрқашан шешім қабылдауды ұсынады – қалай істеу, не айту,
қалай ұту қажет? Осы мәселелерді шешу тілегі ойнаушылардың ойлау әрекетін
арттырады. Ал егер жасөспірім сонымен қатар шетел тілінде сөйлесе, ол
оқытудың бай мүмкіндігін ашады. Балалар ол туралы ойланбайды. Ойын олар
үшін ең бастысы – еліктіргіш сабақ. Сонысымен ол оқытушыларды, соның ішінде
шет тілдер оқытушыларын қызықтырады. Ойын кезінде барлығы тең. Ол тіпті
нашар оқушылардың да қолынан келеді.Тіпті тіл даярлығынан нашар оқушы
ойында бастаушы болуы да мүмкін: кей кезде бұл жердегі тапқыштық пен
түсінгіштік пәнді білуден де маңызды болады. Теңдік сезімі, еліктей мен
қуаныш атмосферасы, тапсырманың қолынан келетіндігін сезіну – сөзінде басқа
тіл сөздерін еркін қолдануға бөгет жасайтын балалардың ұялшақтық сезімін
жеңуге мүмкіндік береді, және оқыту нәтижесіне жағымды әсерін тигізеді.
Байқалаусыз тіл материалы меңгеріледі – мен басқаларымен бірдей сөйлесе
алады екенмін.
Сонымен бірге ойынды оған тән белгілермен – сөйлеу ықпалының
мақсаттылығымен, күтпегендігімен, әсерлілігімен шынайы сөйлеу арқылы
араласуға барынша жақындатылған сөйлеу үлгісінің көп қайталанатын пысықтауы
үшін мүмкіндік туатын жағдайдағы түрлі-жағдайлы жаттығу ретінде қаралады.
Ойындар маңызды әдістемелік тапсырмалардың орындалуына мүмкіндік
туғызады:
1. Балалардың сөйлеу арқылы араласуына психологиялық дайындығын
жасауға;
2. Олардың тіл материалын көп қайталауына табиғи қажеттілікті
қамтамасыз етуге;
3. Сөйлеудің жалпы алғанда күтпеген жағдайға дайындығы болып табылатын
оқушылардың қажетті сөйлеу үлгісін таңдап алуға жаттықтыруға.
Күнделікті бір сарынды,дәстүрлі сабақпен оқушыларды қызықтыра
алмайсың, керісінше жалықтырып аламыз. Ағылшын тілі сабағында білім сапасын
арттыру үшін ойын технолдогиясын қолдану керек.Ойын ойнау арқылы оқушылар
өздерін көрсете алады, өзара қарым – қатынасқа түседі, жеңіске деген
ұмтылыс пайда болады. Күнде дәстүрлі сабақ өткізу арқылы, қалаған нәтижеге
жете алмайтынымды түсіндім.Сабақта ойын әрекеті болу керек екендігін
аңғардым.Бірақ қандай деңгейде?Сабақтың қай кезеңінде?Қай кезде жақсы
нәтиже береді?Бұл сұрақтар мені үнемі толғандыратын.Себебі мен бұл
сұрақтарға бірден жауап бере алмадым. Әріптестеріммен кеңестім, көптеген
әдебиеттерді оқыдым, интернеттен іздедім. Ойын арқылы қызықсыз тақырыптарды
жеңіл, оңай меңгертуге болатынын түсіндім.
Ойын технологиясын қолдану арқылы барлық мәселе шешіле қалмайды.
Дегенмен, қиындықтар азаяды. Себебі,ойын - оқушылардың негізгі әрекеті.
Мұғалім үнемі ізденіс үстінде болу керек. Кроссвордтар, ребус, жұмбақтар,
жаңылтпаштарды тез әрі дұрыс айттыру арқылы оқушылардың тілдері жаттығады,
логикалық ойлау қабілеттері дамиды, шапшаң ойланатын болады.Сергіту сәтін
ұйымдастырған кезде интернеттен онлайн жүйесінде happy song , Bingo
т.с.с.сияқты әндерді бейнеге қарап тұрып орындатса, оқушылар сергіп
,қызығушылықтары оянады. Бір жағынан, тілдері жаттығады,екінші жағынан,
ағылшынша әндер жаттайды.
Ағылшын тілі сабағында ойын технологиясын пайдалану арқылы оқушы
құзыреттілігі дамиды. Құзыреттілік – оқу нәтижесінде өзгермелі жағдайда
меңгерген білім, дағдыны тәжірибеде қолдана білу, проблеманы шешу, дайындық
сапасының құрылымдық сипатын анықтайтын жаңа сапа. Жаңа білім жүйесіндегі
басты назар аударылатын мәселелердің бірі әр оқушының құзыреттіліктер
жиынтығы білім нәтижелері ретінде игеруіне бағдарланған.
Тиімді қолданылған кез келген технология білім сапасын арттыратыны
ақиқат.
12 жылдық білім беру мазмұнының негізгі мақсаты қарқынды дамып келе
жатқан өзгермелі қоғамда өмір суруге икемді,білімді,қабілетті жеке тұлғаны
қалыптастыру,оның болашақ кәсіби бағдарын айқындауына игі ықпал ету болып
табылады.
Бүгінгі күні елімізде 12 жылдық білім беруге көшу қызу пікірталас
туғызуда,оқытудың жаңа жүйесіне көшу-әлемдік білім кеңістігіне енуді
көздейтін заман талабынан туындаған мәселе.12 жылдық оқу мерзімінде оқытуда
жалпы орта білім беру мазмұнында қазіргі білім беру салалары сақталады: тіл
мен әдебиет.
Ағылшын тілін оқытуда ойын түрлерін мынадай мақсатта қолдану тиімді.
1.Алфавитті дұрыс меңгерту
2.Орфографияны дұрыс оқыту
3.Дұрыс оқу дағдысын қалыптастыру
4.Лексиканы меңгерту
5.Оқушылардың ойын дамыту, дұрыс жазу, дұрыс айту,дұрыс білу дағдысын
қалыптастыру.
Оқушыларды шетел тілінде сөйлеуге қарым-қатынас жасауға шет тілін
әрбір мұғалім өз сабақтарында жаттығудың бір түрі ретінде ойындарды
қолданылып,сабақты қызықты өтуге, оқушылардың тілге деген қызығушылығын
арттыруға білім деңгейін тексеру құралы ретінде пайдалануға болады.
Таңдап алынған ойындар оқушылардың сөз байлығына ,тіл қорына сай болу
керек.Мұғалім кез-келген ойынды өткізу үшін алдын-ала жоспар құрып алуы
керек. Сонымен бірге мұғалім ойынға қойылатын төмендегі әдістемелік
талаптарын біліп орындауы тиіс.
Ол әдістемелік тұрғыдан алғанда мынадай бөліктерден тұрады:
1.Ойынның өтілетін сабақтарының мазмұны мен тақырыбына сай болуы.
2.Ойынға берілген уақытты нақты белгілеу.
3.Ойынның ойналу түрі топ болып ойнау.
4.Ойынға қажетті материалдардың түгел дайындалып қойылуы.
5.Қолданылған сөздер,сөз тіркестері,өлең таңдау
6.Ойындардың өту барысының жоспарын жасау.
Мұғалім алдымен оқушының оқуға қызығушылығын ояту қажет. Оқушының
қызығу жәрдемімен оқып үйрену барысында қабілеті ашылып, дарыны ұшталады,
өз күшіне мүмкіндігіне сенімі артады,кісілігі қалыптасып, дара тұлғалық
сипаттарға ие бола бастайды.
Қызығуды туғызу үшін ойын түрлерін пайдаланудың орны бөлек. Тиімді
пайдаланылған ойын түрлері мұғалімнің түсіндіріп отырған материалын
оқушылардың зор ынтамен тыңдап берік меңгеруіне көмектеседі. Өйткені
төменгі сыныптағы оқушылардың аңсары сабақтан гөрі ойынға ауыңқырап
отырады. Қызықты ойын түрінен кейін олар тез серігіп тапсырманы ықыластана
әрі сапалы орындайтын болады. Ойындар барлық сыныптарда қолданылады.
Сонымен бірге сынып ішінде ойнайтын ойындар мен іс-әрекеттер арқылы да
оқытуға болады.Біз сынып ішінде ойындарды қашан қолдануымыз керек.Мысалы
сабақ үстінде жаңа сөздерді қайталау үшін,өтілген жаңа сабақты еске түсіру
үшін қолданған жөн.
Сынып ішінде мынадай ойындарды ойнауға болады:
What’s in the bag?
Around the world
Board Race
Order Race
Question race
Bingo
Go fish ойындарын қолдануға да болады. Бұл ойындар оқушылардың танымын
кеңейтіп, білім мен білік шеберліктерінің жан-жақты дамуына, қалыптасуына,
тілдік материалдарды жақсы біліп, сөз іскерліктерін меңгеруіне көп
көмектеседі.
Ойындар оқушылардың танымын, ақыл–ой белсенділігін қалыптастырудың
маңызды құралы бола отырып,олардың бағдарлама материалының негізгі
тақырыптары бойынша алған білімдерін тереңдете түсуді,әрі пысықтауды
көздейді.Бұл ойындар балалардың сабақ үстіндегі жұмысын түрлендіре түседі,
олардың пәнге қызығушылығын оятып, ынта –ықылыас қоюына баулиды және
оқушылардың зейінін,ойлау қабілеттерін дамытады. Ойындар арнайы мақсатты
көздейді және нақты міндеттерді шешеді.
Ойынның мақсаты бағдарламада анықталған білім, білік, дағдылар жайында
түсінік беру, оларды қалыптастыру, және тиянақтау және пысықтау немесе
тексеру сипатында болып келеді. Ойынның міндеті баланың қызығушылығын
оятып, белсенділігін арттыру мақсатында іріктеліп алынған нақты мазмұнымен
анықталады.
Ойын ұғымына түсінік берсек, бұл баланың мінез –құлқына өзі басқарумен
қатар топпен жұмыс жүргізе білу әрекеті, ол баланың бір-біріне көмектесу,
тез ойлау қабілетін, алға ұмтылу ісін дамытады. Сондықтан бағдарлама
бойынша бекітілген оқыту үрдісінде ойын түрлерін сабақ үрдісінде үнемі
пайдаланып отыру керек.
Ағылшын тілі пәнінде көбіне рольдік ойындар, грамматикалық ойындар,
танымдық ойындар қолданылады. Ойын-оқу, еңбек іс-әрекеттерімен бірге
адамның өмір сүруінің маңызды бір түрі. Іс-әрекетті кесте түрінде
қарастырсақ,оқушының белсенділігімен білім сапасын көрсетеді.
Іс-әрекеттің мынадай түрлеріне тоқталсақ:
Matching
Categories
Fill in the blanks
Dialogues
Drawing
Singing осы іс-әрекеттің түрлерін сабақ үстінде қолданса өте тиімді
нәтиже береді.
Ойынның өзіне тән мотивтері болады. Мысалы: мазмұндық, рөлдік ойындар
баланың зейінін есін, ойлауын, қиялын қалыптастыруда зор маңыз атқарады.
Ойын әсері арқылы бала өз қасиетін қалай қанағаттандыра алатындығын, қандай
қабілеті бар екенін байқап көреді. Ал, ақыл-ой ойындарында белгілі бір
ережелерді сақтап ойнайды. Ол ойындар баланың тапқырлығын, байқағыштығын,
зейінділігін арттырумен қатар, ерік сезім түрлерін дамытады. Ойын түрлері
өте көп. Соның ішінде сабақта пайдаланылатын танымдық ойындар, сөздік
ойындар жан-жақты дамытып білімді толық игеруіне көмектеседі.
Ойын түрлерінің материалдары сабақтың тақырыбы мен мазмұнына неғұрлым
сәйкес келсе, оның танымдық, тәрбиелік маңызы арта түседі. Оны тиімді
пайдалану сабақтың әсерлілігін, тартымдылығын күшейтеді, оқушылардың
сабаққа ынтасы мен қызығушылығы артады.
Ойын сабақтың әр кезеңдерінде, тақырыбына қарай мұғалім өзі таңдап
алып, қолданып отырады. Сондықтан осы баяндамада тілді меңгерту мақсатында
сабақта қолданылатын түрлі ойындармен таныстыра кетуді жөн көріп отырмын.
1.What’s in the bag? Сумкада не бар ойыны.
Мұғалім алдымен балаларға бір сумка алып келеді. Балалардан сұрайды.
Балалар сумкада не бар? Балалар ішінде дәптер, қалам, кітап бар деп айта
бастайды. Мұғалім бұл ойынды сабақ соңында қолданса болады. Әсіресе жаңа
сөздерді еске түсіру үшін қолдануға болады. Мұғалім сумканың ішіндегі
заттармен таныстырады.Сумкада не бар? Мұғалім оқушылардан What’s this?
Сұрағы арқылы затты көрсету арқылы сұрайды. Мысалы: Pen, copybook, pencil,
ruller, rubber деп көрсетеді. Сосын оқушыларға жеке-жеке
қайталатады.Сөздерді ұмытпау керек. Сосын оқушыларға сумка ішіндегі
заттарды таратып беріп,оқушылардан осы заттарды мына сұрақ арқылы сұрауға
да болады.Мысалы: Who has a pencil? Who has a ruller? Жауап бергенде
оқушылар кімде екенін табу керек.Оқушылар тапса Janar has a pencil деп табу
керек. Бұл ойын оқушының абаққа деген қызығушылығы артып, сөздік қорлары
молайып, есте сақтау қабілеті артады.
2.Board race Тақта сайысы ойыны
Бұл ойынның шарты:
Мұғалім оқушыларды екі топқа бөліп,ойынның ережесімен таныстырады.Бұл
ойында мұғалім түстер,сандар,сөздер айтады сол айтылған сөздерді,сандарды
оқушылар қатесіз жазу керек.Келесі оқушы әрі қарай жалғасын жалғастырып
отырады.Соңында оқушылардың жазғанын тексеріп қателерін жөндеп қай топтың
жеңгенін анықтайды.Мысалы:
P-1 ----P-2
Red ----Red
Ten ---Ten
Stone ----Stone
Winter ----Winter
Book ------Book
Осылай рет-ретімен оқушылар жалғастырып болған соң қателерін жөндеп
қай жақтын жеңгенін айтады. Бұл ойында оқушылар шапшаңдықты, дұрыс жаза
білуді,есте сақтау қабілеттері артады.
3.Question Race Сұрақтар сайысы
Бұл ойынның шарты:
Мұғалім сол сабаққа қатысты сұрақтар қойылады. Осы сұрақтар оқушыларға
таратылып беріледі. Оқушылар сол сұрақтарға дұрыс жауап беру керек. Мысалы
жыл мезгілдерін өткен кезде суреттер арқылы да мынадай сұрақтар арқылы
қолдануға болады.
1.How many seasons are there in a year?
2.What are they?
3.How many months are there in a year?
4.What are they?
5.What season is it now?
6.What month is it now?
7.How many days are there in a week?
8.What are they?
Осы сұрақтар арқылы оқушылардың сөйлеу қабілеттері артып,сөздік
қорлары молайып,сабаққа деген қызығушылығы артады.
Қорыта келгенде, оқу үрдісінде ойын түрлерін пайдалану біріншіден,
оқушылардың білімін берік меңгерту құралы болса, екіншіден балалардың
сабаққа деген қызығушылығын көтеру болып табылады. Ойын түрлерін пайдалану
мынадай нәтижеге жеткізеді.
Нәтиже
1. Әр оқушының шығармашылығы артады.
2. Жылдам жұмыс істеуге дағдыланады
3. Оқушының жеке қабілеті анықталады
4. Оқушы топ жаруға ұмтылады.
5. Оқушының ойлау қабілеті дамиды
6. Әр оқушы өз деңгейімен бағаланады.
1.3. Ағылшын тілі сабағында саралап, денгейлеп оқыту технологиясының
қолдану мазмұны
Білім беру жүйесі қоғаммен бірге дамып , онымен бірге үнемі өзгеріп
отырады. Ол ұлттың өзіндік ерекшеліктеріне қарай қалыптасып үнемі
жетіліп, уақыт өткен сайын күрделене береді. Қай кезде де жалпы білімнің
атқаратын қызметі- жас ұрпақтың танымддық дүниесін байытып, дамуын
қамтамасыз ету. Замана өзгерісіне қарай мектептерге қойылатын талап та
ондағы оқыту және тәрбиелеу әдіс-тәсілдері де өзгереді.
Қазіргі таңдағы еліміздегі білім беру жүйесінің ең басты міндеті –
білім берудің ұлттық модуліне өту арқылы жас ұрпақтың білім деңгейін
халықаралық дәрежеге жетелеу. Олай болса,ескі сүрлеуден арылып,жаңа жолдан
іс бастайтын сәт ұстаздар қауымына туған тәрізді. Осы бағытта мұғалімдер
алдында оқытудың және тәрбиелеудің жаңа технологияларын қолдана отырып,
жеке тұлғаның дамуына қолайлы жағдай туғызу қажеттілігі тұр. Деңгейлеп ,
саралап оқытудың басты сипаты – мақсатты нәтиже. Қоғам талабы да – нәтижелі
оқушы даярлауда болып отыр. Ал өзімнің ұстаздық іс-тәжірибемде Саралап,
денгейлеп оқыту технологиясын жас ұрпақты оқыту және тәрбиелеу барысында
үнемі қолданып келемін.
Қазіргі заманғы ғылыми техникалық үрдістің қарқыны білім беру
жүйесінің алдына мүлде жаңа міндеттер қойып отыр. Педагог – ғалымдар
қазіргі кезде қолданылып жүрген білім беру технология терминің әр қырынан
ашып көрсетуде. Ж.Қараевтың педагогикалық технологиясы – оқытудың
дифференциялауға негізделген, оқу үрдісіндегі мұғалім мен оқушының, оқу
мазмұны мен түрдің, әдістер мен амалдардың, оқу мақсатының ықпалдасу
заңдылығының жүйесі. Бұл технологияның ең басты ерекшелігі: алдымен мұғалім
емес, оқушының әсерлену жүйесін қалыптастырады.
Оның өзіндік ерекшеліктері мынада:
- білім стандартына сай толық нәтиже береді;
- мақсатты диагностикаға қарай ден қою және оқу нәтижесін шынайы дәл
бағалауға қол жеткізеді:
- дидактикалық үрдістің тұтастығы :
- оқушының оқу танымдық қызметінің құрылымы мен мазмұнын анықтайтын
оқу үрдісі жобасының болуы:
Ж. Қараев технологиясының жемісі сол, ол оқушыны күштеп оқудан
аулақтатып, өз бетімен оқуына, ақпаратты өз бетімен өңдеуге, ешкімнің
көмегінсіз өз бетінше ойланып шешім қабылдауға дағдыландырады. Әсіресе,
қазақ тілі ,орыс тілі, ағылшын сабақтарында оқушы өз ойын тұжырымды
жинақтап, шешен сөйлеуге қалыптасады.Деңгейліп оқыту технологиясы тиімді
нәтижелі болу үшін
а) жеке тұлға ерекшеліктеріне,
б) психологиялық даму ерекшеліктеріне,
в) пән бойынша білімді игеру деңгейіне көңіл бөліп отырамын.
Сабақ өткізу формаларын және түсіндіру әдістерінің жаңа тәсілдерін
күнделікті сабаққа қолдануға тырысамын. Көбінесе мына жағдайларға көңіл
бөлемін:
1) сабақтың мазмұны,
2) сабақты өткізудегі тәсілдері мен әдістерін таңдау,
3) сабақтың нәтижелігі.
Бүгінгі таңда білім жүйесін дамытпалы оқу технологиясына ыңғайлау
қажеттілігі туады. Дамыта оқыту мен жеке тұлғаны қалыптастыру идеясын
жүзеге асыруға мүмкіндік беретін Ж. Қараевтың ағылшын тілін оқытуда бұл
технологияның басты тиімділігі :
- оқушыны үнемі әрекетке қосады:
- үш кезең арқылы өздігінен үзіліссіз білім алуға ынталандырады:
- тілдік категориялардың лексика- грамматикалық құрылымын игертіп,
ауызша,жазбаша тілді қолдану аясын кеңейтуге мүмкіндік береді:
- оқушы әрі талдай, әрі салыстыра отырып, негізгі бөлімді өздігінен
меңгеруге әрекеттенеді.
Ағылшын тілінен оқушының білім сапасын жетілдірудегі жетістіктер
деңгейлеп оқыту технологиясында жүйелі әрі үзіліссіз дамытуды көздеген
төмендегідей жұмыстар құрылыммен іске асады.
1. Жаңа тақырыпты өткен тақырыппен байланыстыра отырып ұғындыру
әрекеті.
2. Жалпы білімді игертудегі деңгейлік тапсырмалар түрлері(I,II,III
деңгей)
3. Тест тапсырмалары
4. Өзіндік жұмыс
5. Қатемен жұмыс
Саралап, деңгейлеп ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.