Азаматтық құрылыстағы бұрғылау қондырғылары, жабдықтары

Пән: Құрылыс
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 25 бет
Таңдаулыға:

Қазақстан Республикасының Білім және Ғылым министрлігі
Батыс Қазақстан инженерлік-технологиялық университеті

МГІ және СТ кафедрасы

Бұрғылау жабдықтары пәнінен

КУРСТЫҚ ЖҰМЫС
Тақырыбы:

Азаматтық құрылыстағы бұрғылау қондырғылары, жабдықтары

Орындаған: ТМО-31 топ студенті
Абдуллин Р.Р.
Тексерген: оқытушы Куржаков Н.Х.

Орал, 2012

Мазмұны

Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...3

Негізгі бөлім

2.1. Бұрғылау жұмыстары, қондырғылары мен
жабдықтары ... ... ... ... ... ... . ... 5
2.2. Азаматтық құрылыстағы бұрғылау қондырғылары мен жабдықтары ... ... 9
2.3. БҚО облысындағы бұрғылау жұмыстарын жүргізетін фирмалар ... ... ... .13
2.4. Қазақстандағы шығаратын
қондырғылар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 18
2.5. Су асты және көпірасты бұрғылау
қондырғылары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..22

Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..25

Пайдаланған әдебиеттер
тізімі ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ...27

Кіріспе
Зерттеудің өзектілігі: Бұрғылау жұмыстарының техникасы мен
технологиясының даму тарихын қысқаша сипаттамасы. Адам баласының мұнайды
қай ғасырда алғаш пайдалана бастағанын анықтау қиын , бірақтан ертеден
екендігі бейім. Алғашқыда мұнай емдік құрал ретінде көздің суықтауы ,
проказ және т б ауруларға қарсы қолданылатын . Бірақтан көп жағдайда
артеректе мұнай жарық беру материалы ретінде қолданылады. Ендігіде жерді
қазу бойынша өндіру әдісі бастала бастады оның тереңдігі 2 м-ге дейін ғана
барды жәнеде оның қабырғаларының опырылуына қарсы өрілме қойылды . Оның
түбінде мұнай жиналатын , сөйтіп мұнай одан алынатын . Жер қыртысын
геологиялық зерттеу, кен орындарын іздеу және барлау, жер астынан қатты,
сұйық және газ күйіндегі түрлі кен байлықтарды алу, батпақты жерлерді
құрғату, жер асты коммуникацияларын жүргізу, т.б. көптеген жұмыстар
бұрғылау арқылы іске асырылады. Бұрғылау - бұрғы жәрдемімен тұтас
материалдың жоңқасын жонып алу жолымен бітелмеген немесе бітеу цилиндрлік
тесік тесу процесі, тау жыныстарын бұзу арқылы қимасы дөңгелек болатын кен
қазбасын жасау процесі.
Бұрғылау жұмыстарының өнімділігінің жоғарылауы және бұрғылау
жабдықтарының техникалық дәрежесі көп жағдайда бұрғылау жабдықтарын жасап
шығаратын аудандардағы ғылыми – зерттеу және тәжірибелі – конструкторлық
жұмыстардың тиімді жасалуына негізделеді. Бұрғылау қондырғысының
кинематикалық сұлбасы бәрінен бұрын жетектің түріне тәуелді. Осыған орай
өндірістегі бұрғылау қондырғыларының кинематикалық схемасын, негізгі үш
түрге бөлуге болады: топтастырылған, жеке және аралас жетектер.
Жоғары жауапкершілікті объектіні пайдалану қауіпсіздігінің қамтамасыз
етілуінің ресурстық сипаттамаларын анықтау және орнату өте күрделі кешенді
тапсырма болып табылады. Әртүрлі ресурстық сипаттамалардың тізімі көп. Яғни
қондырғылардың қауіпсіз пайдаланылуын қамтамасыз ететін атқарылатын жұмыс
көлемінің қатаң шектелуі, әр-түрлі іс-шаралар арасындағы интервалдарының
(ауыстыру, жөндеу, бақылау) шекті жағдайының анықтамалары және табылмаған
ақаудың максималды өлшемі болып табылады. Жетекші элементтердің шаршауының
қисық сызығын білу берілген тапсырманың шешімін табу үшін жеткіліксіз. Ұңғы
өтімділігі процесіндегі жетекші элементтердің жүктеме режимін білу, қажетті
талаптардың бірі болып саналады. Яғни, тісті берілістің ұзақмерзімділігін
есептеу әдісінің өңделуі, ғылыми-техникалық құжаттардың соңғы ұсыныстары
мен есептеу әдістерінің анықтамаларын ескере отырып бұрғылау қондырғысының
шығырының трансмиссиясын жетілдіру диссертациялық жұмыстың негізгі мақсаты
болып табылады.
Курстық жұмыстың мақсаты мен міндеттері: Бұрғылау жұмыстарымен,
қондырғыларымен танысу. Қазақстандағы бұрғылау жұмыстарын жүргізетін
фирмалардың жұмысымен танысу. Су асты және көпір асты бұрғылау қондырғылары
туралы түсінік алу. Азаматтық құрылыстағы бұрғылау қондырғылары мен
жабдықтары туралы түсінік беру.
Курстық жұмыстың нысаны: Зерттеу жұмыстарының нысаны бұрғылау
жабдықтарының техникалық деңгейі мен сапасы, оның ішінде бұрғылау
қондырғыларының көтеріп түсіру және сорапты жүйелері болып табылады.
Бұрғылау қондырғыларының сапасын бағалаудың қолданыстағы әдістемелері
сараптамалық әдістерге негізделеді және бұрғылау қондырғысының түсіру-
көтеру кешені (ТКК) мен бұрғылау құрал-саймандарының жүк көтеретін
элементтерінің ресурсының тиімділігін анықтау.
Курстық жұмыстың құрылымы: курстық жұмыс кіріспеден, негізгі бөлімнен
және қорытынды мен пайдаланылған әдебиеттер тізімінен тұрады.
Негізгі бөлім
2.1. Бұрғылау жұмыстары, қондырғылары мен жабдықтары
Қалалардың индрустиалды дамуының арқасында мұнай саласының рөлі арта
түсті. Заводтарға, фабрикаларға, теміржол және су тасымалына жанармай,
әсіресе көмір мен мұнай қажет болды. Құдықты әдіс жаңа халық шаруашылығының
және саясаттың сұранысын қанағаттандыра алмай барды. Ендігі кезде өнім
қабатын тереңінен жарудың жаңа әдісі ал онымен бірге мұнайды жер бетіне
шығарудың жаңа әдісін ойлап табу керек болды
Жер қыртысын геологиялық зерттеу, кен орындарын іздеу және барлау, жер
астынан қатты, сұйық және газ күйіндегі түрлі кен байлықтарды алу, батпақты
жерлерді құрғату, жер асты коммуникацияларын жүргізу, т.б. көптеген
жұмыстар Бұрғылау арқылы іске асырылады. Ұңғыма Бұрғылау кезінде тау
жыныстарын бұзып қопарудың қазір қолданылып жүрген тәсілдері негізінен екі
түрге бөлінеді. Оның біріншісі — бұрғылау аспабының тікелей әсер етуі
арқылы тау жыныстарын бұзып қопаратын механикалық әдіс, ал екінші тәсіл
бойынша тау жыныстары әр түрлі физикалық (термиялық, ультрадыбыстық, т.б.)
әсерлер арқылы бұзылады. Бұрғылаудың механикалық әдісі айналдыра бұрғылау
және соққылап бұрғылау болып екіге бөлінеді. Бұрғылау аспабының түріне
(шнекті, штангалы, алмасты, тісті доңғалақты, т.б.), бұрғылау машинасының
түріне (перфораторлы, пневмосоққылы, турбиналы, т.б.), сондай-ақ, ұңғыма
қазудың тәсіліне (көлбеу, тармақты, т.б.) қарай Бұрғылау бірнеше түрге
бөледі. Тау жыныстарына физикалық әсер арқылы Бұрғылау тәсілдерінің ішінде
термиялық Бұрғылау кең тараған. Қопарып Бұрғылау тәсілін өндіріске енгізу
қолға алына бастады. Бұрғылаудың техникалық жабдықтары негізінен бұрғылау
қондырғылары мен тау жынысын бұзып қопаратын аспаптардан тұрады. Ал ұңғыма
Бұрғылау жұмыстары кенжардағы (забой) тау жыныстарын талқандау, бұзылған
жыныстарды сыртқа шығару, орнықсыз (опырылмалы) ұңғыма қабырғаларын бекіту
сияқты процестерден құралады. Талқандалған тау жыныстарын ұңғыма кенжарынан
үздіксіз сыртқа шығарып тұрмаса бұрғылау жылдамдығы бәсеңдеп, тіпті тоқтап
қалуы да мүмкін. Сондықтан бұрғылау кезінде бөлінетін ұнтақтардан тазалау
үшін ұңғыманы сумен, балшық ерітінділерімен үнемі жуып немесе сығылған
ауамен үрлеп тұрады. Орнықсыз жыныстарды Бұрғылау кезінде ұңғыма қабырғасын
опырылудан сақтау үшін әр түрлі әдістер (арнаулы ерітінді, жылдам қатаятын
қоспа, цемент) қолданылады.[3]
Екінші оқпанды бұрғылау. Өнімді горизонттарды берілген координаттарға
сәйкес тесіп өту (егер ұңғыманың бірінші оқпаны бұл талапты техникалық
себептермен қанағаттандыра алмаған жағдайда) немесе ұңғыманы қойнауқаттың
азырақ сорғытылған екінші бөлігіне бұру мақсатында ұңғыманың басты
оқпанымен қатар қосымша оқпан қалыптастырылуымен сипатталатын бұрғылау
жұмыстары.[4]
Терең бұрғылау. Қалыптасқан тәжрибеге сәйкес, терендігі 4500-6000 м
аралығында болатын бұрғылау ұңғымаларын жасақтау терең бұрғылауға жатады.
XX ғасырдың соңғы ширегінде жүзеге асырылған тереңдігі 8000 м-ге, тіпті
одан да астам тереңдіктерге (ең терең ұңғыма тереңдігі 12 мың м-ден астам)
шейін бұрғылау шаралары "өте терең бұрғылау" деген сөз тіркесі арқылы
беріліп жүр.[5]
Карталық бұрғылау. Геологиялық-құрылымдық түсіру шараларын табысты
жүзеге асыру, яғни масштабы 1:200000 және 1:50000 геологиялық карталарды
дайындау мақсатында жүргізілетін онша терең емес бұрғылау ұңғымаларын (100-
150 ж-ге дейін) жасақтау шаралары. Әдетте түп таужыныстар борпылдақ
шөгінділердің қалың қабатымен көмкерілген аудандарда сол қабатты тесіп өту
үшін, немесе жасырын кенді денелер мен шашылым кен орындарын іздеу
мақсатында жүргізіледі.
Құбырлы бұрғылау. Бұрғылау барысында бүкіл ұңғымаға тиесілі
таужыныстар түгелімен емес, тек сол ұңғыма шеңбері бойымен ғана уатылатын
бұрғылау түрі. Пытыра, победитті немесе алмасты бұрғылау тасқашауы
көмегімен жүргізіледі. Құбырлы бұрғылау нәтижесінде тесіліп өтілген
таужыныс қабаттарының кәдуілгі бағанға ұқсайтын "бұрғылау тасбағаны "деп
аталатын үлгісі бұрғылау құбырының ішінде бөлшектенеді де, ол жер бетіне
көтеріліп алынады.
Бұталы бұрғылау. Өнімді қойнауқаттарды тесіп өту мақсатында шағын ғана
аумақта (үйінді тасбөгетте, эстакадада, т.с.с.) орналастырылған бұрғылау
ұңғымасынан бір ғана тік бағытталған, бірнеше еңіс бағытталған ұңғыма
оқпандарын рет-ретімен бұрғылау. Мұндай ұңғыма түрлері бұрғылау өңірінің
бірнеше ұңғымаларды әр түрлі нүктелерде орналастыруда қиындықтар туындаған,
яғни бұрғылау жұмыстарын су айдыны бетінде, батпақты жерлерде, т.с.с.
жүргізу керек болған жағдайда, немесе қоршаған ортаны тиімдірек қорғау
мақсатында, кенорынды өндірістік жабдықтау және игеру істеріне деген қаржы
мен уақытты үнемдеу мақсатында қолданылады.
Мұнай мен газға теңіздік бұрғылау. Ішкі су алаптары (Каспий теңізі,
Арал теңізі, т.с.с.), теңіз (Парсы шығанағы, Кариб, Жапон, Солтүстік
теңіздері, т.с.с.) және мұхит қайраңы ауқымында мұнай мен газ кенорындарын
іздеу, барлау және игеру мақсатында жүргізілетін бұрғылау. Мұндай
бұрғылаулар әдейі жасақталған негіздерден, эстакадалардан, жүзу кемелерінен
және қозғалмалы аяқтарға орнатылған платформалардан жүргізіледі.
Бұрғылау жабдықтарының көп жағдайларда жеке номенклатуралы
көрсеткіштерімен сипатталатын, көп функцоналды айырмашылықтары бар
кешендерден тұратыны белгілі. Сондықтан, бұрғылау жабдықтарының сапа
көрсеткіштерінің номенклатурасын таңдай отырып, оның қажеттілігі мен
жеткіліктілігіне негізделген және де өз негізделуін талап ететін қиын және
біркелкі емес болып табылады. Қиындықтың басқа ерекшелігі мынада, ондағы
сапа көрсеткіштерін таңдау, осы көрсеткіштер мағынасын анықтау мүмкіндігін
есепке алумен жүзеге асады.
Бұрғалау қондырғысы ұңғыманы бұрғылауға арналған құрал-жабдықтар
кешені. Ол бұрғылау тәсіліне қарай: айналмалы Бұрғалау қондырғысы (көп
тараған түрі) және соққылы Бұрғалау қондырғысы болып екіге бөлінеді.
Айналмалы Бұрғалау қондырғысының құрамына бұрғылау мұнарасы, күштік жетек,
түсіріп-көтеру операцияларын механикаландыруға арналған құрал-жабдықтар,
бұрғылау сорғылары, шайғыш ерітіндіні дайындауға, тазалауға және оны өңдеп
қайта қолдануға арналған құрал-жабдықтар, т.б. енеді.
Бұрғалау қондырғысы мұнай, газ және терең геологиялық барлау
ұңғымаларын бұрғылауға арналған тұрақты Бұрғалау қондырғысы, көбіне
геологиялық барлау жұмыстарында, су астындағы бұрғылауда және құрылыс
жұмыстарында қолданылатын жылжымалы Бұрғалау қондырғысы, негізінен
қопарылыс ұңғымаларын бұрғылауға арналған (жабдықтары шынжыр табанды не
доңғалақты сүйреткіштерге, автомобильге, тракторға, катерге, т.б.
орнатылған), өздігінен жүретін Бұрғалау қондырғысы және жетуі қиын жерлерде
бұрғылау жұмыстарын жүргізуге арналған тасымалды Бұрғалау қондырғысы болып
ажыратылады. Тау-кен ісінде Бұрғалау қондырғысы бұрғылау станоктары деп
аталынады.

2.2. Азаматтық құрылыстағы бұрғылау қондырғылары мен жабдықтары
Отынды үнемдеу, жоғалымдарды қысқарту және оны қуат пен электр
энергиясын қазуға арналған күш беретін агрегаттарда пайдалану тиімділігін
арттыру көкейкесті міндет болып табылады, оны шешу өндіріске энергияны
сақтаушы және қалдықсыз технологияның әртүрлі формалары мен түрлерін
ендірумен мүмкін болады.
Шалғай жатқан аудандарда бұрғылау барысында, сондай-ақ жағалау
шельфтерінде және ашық теңіздерде платформаларда бұрғылауда энергия
жетектерінің негізгі түрі іштен жану поршень қозғалтқыштары және
газтурбинді қондырғылар, яғни энергоқондырғылардың автономды типтері болып
табылады.
Мұнай және газ ұңғымаларын бұрғылаудың ерекшеліктері бұрғылау
қондырғыларының энергия жетегіне қойылатын айрықша талаптарын анықтайды:
сипаттама икемділігі (өзгеріп отыратын жүктемелерге қолайлылығы),
сенімділігі мен үнемділігі. Соңғы көрсеткіш маңызды мәнге ие; себебі
бұрғылау ұңғымаларының елді мекендерден және транспорт магистралінен
қашықта болуы жеткізу орнына жанар-жағармай материалдарын жеткізуді едейір
қиындатады, сондай-ақ үстеме шығындардың өсуі нәтижесінде оның бағасы
қымбаттайды.
Пайдаланылған газдар мен суыту жүйелеріне жіберілген жылуды тиімді
пайдаланудың негізіг бағыты ретінде технологиялық және тұрмыстық
қажеттіліктер үшін ыстық су мен буды алуды алуға болады. Негізінен, жылу
беру қажеттіліктері үшін, тұрмыстық ыстық сумен қамтамасыз ету үшін,
механизмдер мен басқа ДВС қыздыру үшін, оларды іске қосуға және жүктемені
қабылдауға дайын күйінде ұстап тұру үшін, маусымдық емес сұрыптарды
пайдалануда отынмайсымдарын қыздыру үшін және т.б. үшін.
Технология – бұл нақты мақсатқа жетуге бағытталған тізбекті
атқарылатын операциялар комплексі. Кез-келген технологиялық операцияны тек
қана керекті жабдықты қолданып орындауға болатыны түсінікті. Скважинаның
құрылысы деп барлық дайындау операцияларының басынан жабдықтың демонтажына
дейінгі скважинаны құрастырудың бүкіл циклын айтады.
Дайындау жұмыстарына алаңды жоспарлау,бұрғы мұнарасы және басқа
жабдықтардың астына фундамент құю,технологиялық комуникациялар,электрлік
және телефондық желілерді төсеу жатады. Дайындау жұмыстарының рельефпен,
климаттық және географиялық аймақпен экологиялық жағдаймен анықталады.
Сібірдің ми батпақ кен орындар талаптарында бұрғылау алдында үйінді
бөгеттер (арал) құру, теңіз кен орындарда платформалар орналастыру керек.
Монтаж- бұрғы қондырғысының дайындау алаңындағы орналастыру және оның
тоқылуы. Қазіргі уақытта мұнай кәсіпшілігінде зауытта жиналған және монтаж
орнына әкелінген блокты монтаж- ірі блоктармен құрылысы кең практикалады.
Бұл монтажды жеңілдетеді және тездетеді. Әрбір түйіннің монтажы оны жұмыс
режимінде сынап көрумен анықталады.
Скважинаны бұрғылау- скважина қабырғаларын бекітіп, мұнай қабатына
дейін жер бетінің қалыңдығына біртіндеп тереңдету.
Скважина құрылысы алдын-ала құрастырылған жобамен геолого- техникалық
наряд, скважинаның құрылысы және бұрғылауы кезінде жетектелінуі дұрыс
болатын құжаттар бойынша орындалады. Скважинаны бұрғылау мұнараның тальдік
жүйесіне ілінген квадратқа винттелген қашау түсірілетін 2-4м тереңдікте
шурфквадратқа, бірізді ротор көмегімен қашауға беріп бастайды. Қабатқа
тереңдеу мөлшері бойынша қашау квадратпен бірге лебедка көмегімен
түсіріледі. Бұрғыланған жыныс сораптан вертлюкпен толы квадрат арқылы
қашауға берілетін жуу сұйығымен шығарылады.
Скважинаны квадрат ұзындығына тереңдеткен соң оны скважинадан көтеріп,
ол мен қашау аралығында бұрғылау қондырғыларын орналастырады.
Тереңдеу процесінде скважина қондырғыларының бұзылуы мүмкін, сондықтан
оларды нақты интервалдар сайын бекітіп тұру керек. Бұны арнайы түсірілетін
шегендеуші құбырлар көмегімен орындайды, ал скважина конструкциясының түрі
баспалдақты болып келеді. Жоғарыда бұрғылау үлкен диаметрлі қашаумен
жүргізіледі, содан кейін кішісімен, тағы солай ары қарай.
Баспалдақтар саны скважина тереңдігі мен жыныс мінездемесімен
анықталады.
Скважина конструкциясы деп скважина әр түрлі тереңдікте түсірілетін
әртүрлі диаметрлі шегендеуші құбырлар жүйесін айтады. Әр аудандар үшін
мұнай скважиналарының конструкциясы әр түрлі және келесі талаптармен
анықталады.
- скважинаны бұзуға ұмтылатын тау қысымының күштеріне қарсы әсер ету-
оқпан диаметрін оның бүкіл созылуында сақтап қалу
- химиялық құрамы бойынша әртүрлі агенттерден тұратын скважина
тілімінде кездесетін горизонттарды айыружәне олардың орнадасуын болдырмау;
- әртүрлі жабдықтарды түсіру және пайдалану мүмкіндігі;
- химиялық агресивті ортамен ұзақ қатынас мүмкіндігі және жоғары қысым
мен температураларға қарсылық көрсету
Тікелей мұнай қабатына жанасатын скважина бөлігі фильтрмен
жабдықталады, ол арқылы мұнайдың қабаттан скважинаға ағып өтуі орындалады.
Фильтр – пайдаланушы колоннаның жалғасы болып табылатын немесе
скважинаға бөлек түсірілетін қабат қалыңдығы бойымен перфорацияланған
құбыр. Егер қабат берік жыныстармен жатқызылған болса, онда фильтрді
орнатпасада болады. Кен орындарында конструкциясын мұнайдікіне ұқсас
газдық, айдау, пьезометрлік скважиналар салынады.
Скважина конструкциясының бөлек элементтерінің келесідей
тағайындалулары болады:
Бағыттау скважиналарды бұрғылау кезінде жоғарғы жұмсақ жыныстардың
бұрғы ертіндісімен шайып кетуін алдын алады.Кондуктор ауыз су қамтылуына
пайдаланылады су тасқын горизонттардың айыруын қамтамсыз етеді. Аралық
колонна жұту зоналарының жекелеу, кемісті қысымы бар өнімді горизонттарды
жабу үшін түсіріледі. Кейде терең скважиналарда оқпан аумағын жекелеу үшін
колонна бөлігі- хвостовик түсіріледі.
Пайдаланушы колонна кен орындар тілімінде кездесетін барлық қабаттар
жекелеуін, жабдықтың түсірілуін және скважина пайдалануын қамтамасыз
етеді.Шегендеуші құбырлар санына байланысты скважина конструкциясы
бірколонналық, екіколонналық және т.с. болуы мүмкін.
Скважина түрі – оның фильтрі колоннаның негізгі элементі болып
есептеледі, өйткені мұнай қабатымен байланысты, берілген шектерде(аралықта)
қабат сұйығының дренаждауын (құрғату), қабатқа интенсификациялау мен оның
жұмысын реттеу мақсатында әсер етуін қамтамсыз етеді. Түп (забой)
конструкциясы жыныс мінездемесімен анықталады. Механикалық орнықты
жыныстарда (құндақ) ашық түп орындалуы мүмкін. Ол қабатпен толық байланысты
қамтамсыз етеді және эталлонмен қабылданады, ол байланыс эффектілігінің
көрсеткіштігі – гидродинамикалық жетілгендік коэффициенті, бірлік пен
қабылданады. Осындай конструкцияның кемшілігі: егер бар болса, бөлек
қабаттардың таңдаулы ашуын мүмкін болмауы, сондықтан ашық түптердің
қолданылуы шектеулі. Толығымен ашылған отырғызылмаған қабатқа алдын-ала
дайындалмаған фильтрлермен бөлек түсірілетін түптер конструкциясы белгілі.
Шегендеуші колоннаның асты мен фильтрдің жоғарғы бөлігі арасындағы сақиналы
кеңістік герметизацияланады. Фильтрдегі тесіктегі домалақ және саңылау
түрлі болып орындалады, ені 0,8 – 1,5, ұзындығы 50-80мм. Кейде қуысы
сұрыпталған гравиймен толтырылған екі құбыр түрдегі фильтр түсіріледі.
Мұндай фильтрлерді ластаған кезінде ауыстыруға болады. Жабылған мұнай
қабаты мен цементтелген пайдаланушы колоннада құрылған фильтрлер көп
қолданылады. Олар ашу технологиясын оңайлатады, бөлек қабаттарды сенімді
айыруға және оларға әсер етуге мүмкіндік береді, бірақ бұл фильтрлердің
бірқатар кемшіліктері бар.
2.3. БҚО облысындағы бұрғылау жұмыстарын
жүргізетін фирмалар
1964 жылы Қазақстанда Орал өзенінің сол жағалауында Сатимола элювиалды
борлы кен орны ашылды. Каспий маңы ойпатының кен орындарының зерттеуші
ғалымдардың бағалауы бойынша Сатимола құрылымының орталық учаскесінің борлы
шикізат қоры Индер тұзды күмбездегі шикізаттан 4-5 есе артық екенін
көрсетеді. Оны меңгеру үшін 2001 жылы шетелдік қатысумен Сатбор тау-кен
өңдеу мекемесі құрылды (ШҚ Сатбор ЖШСі). Үш жылдан соң, ҚРның Энергетика
мен Минералды Ресурстар Министрілігімен жер қойнауын пайдалану жөнінде
келісімге отырғаннан кейін компания бор және калий барлау жұмыстарын
бастады.
Сатбор мамандары қысқа мерзімде геологиялық барлау жұмыстарын
атқарды, соның ішінде: топографиялық жұмыстар, скважиналарды бұрғылау,
геофизикалық зерттеулер, бүкіл кен орнындағы калий тұздар мен элювиалды
бораттар қорларын қайта бағалау бойынша өткізілетін камералдық және
лабораториялық жұмыстары.
Бастапқыда мердігер ұйымдар тартылды. Десекте 2008 жылы өзіндік
жұмыстар орындау үшін жағдайларды қамтамасыз ету жөнінде шешім қабылданды.
Компания ішкі геологиялық, бұрғылау және көмекші қызметтерді құрды,
сынама дайындайтын цех және керн қоймасын іске қосты. 2009 жылы
аналитикалық зертхана жұмысын бастады. Компанияның штаты Қазақстанның әр
жерінен келген мамандармен жинақталған. Пайдалы қазбаларды барлау және
өндіруде алдыңғы қатарлы технологияларды қолдану – мекеменің басты
жетістігі. Бұл жағдайда Америка және Канададан шыққан Schramm және Boart
Longyear бұрғылау қондырғылары қолданылады және де олар қабылданған
қызметкерлерді оқыту бағдарламасы арқасында меңгерілді. Бұдан басқа пайдалы
қазбалар кенінің үшөлшем үлгісін жасауға мүмкіндік беретін "Datamine"
бағдарламалық қамсыздандырма қолданылады.
Бұрғылау жұмыстары басталғанға дейін, бұл жерде вахталық қалашық және
қажетті инфраструктуралық объектілер бой көтерді. Қазіргі таңда жылу,
электр энергия, суық және ыстық су, байланыстар, Интернетпен
қамтамасыздандырылған тұрғын үйлер және қосалқы ғимараттар бар. Базаршолан
ауылындағы подстанциядан қашықтығы 35 км болатын 10 кВ жоғары вольтты
жүйесі тартылды. Кірме автожолдың жобалары үйлестірілді, газ құбыры
құрылысының ТЭНі жетілдірілді.
Қазақстан Республикасы көмірсутегі шикізатының айтарлықтай ресурстық
әлеуетіне ие. Қазақстан көмірсутектердің ресурстық базасын одан әрі
дамытуды Каспий қайраңындағы кен орындарын өңдеумен байланыстырады.
Қазақстанның теңіз кен орындарын игеру ҚазМұнайГаз Ұлттық компаниясы
(ҚМГ ҰК) үшін негізгі міндеттердің бірі болып табылады. Бұл міндетті
орындау үшін ол ҚМГ ҰК 100% еншілес ұйымы болып табылатын ҚазМұнайТеңіз
(ҚМТ) мамандандырылған теңіз мұнай компаниясын құрды. ҚМТ қызметі теңіз
жобаларындағы жер қойнауын пайдалануға арналған келісімшарттар шеңберінде
мұнай мен газды барлау және өндіруді, республиканың мұнай-газ ресурстарын
тиімді және ұтымды игеруді, мұнай мен газ ресурстарын арттыруды және одан
әрі ұлғайтуды көздейді.
Қайраңдық жер қойнауын пайдалану операцияларын жүргізу технологиялық
қиындықтармен және капиталды көп қажет етуімен ерекшеленетіндіктен, ҚМТ
ұзақ мерзімді перспективаға есептелген барлық жұмыс түрлерінің тиімділігін
арттыруға мүмкіндік беретін қайраңдық барлау мен игерудің заманауи, озық
технологиялары әдістемелеріне қол жеткізуге мүдделі. Оның үстіне
Каспийдегі жұмыстар қоршаған ортаның жоғары сезімталдығы, судың таяздығы,
жер қыртысының жоғары қысымы, өндірілетін ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.