Жас ұрпаққа тәрбие беру
Ж.Досмұхамбетов атындағы педагогикалық колледжі
БАҚЫЛАУ ЖҰМЫМЫ
Тақырыбы:
Балаларға экологиялық тәрбие беру
Орындаған:
Тексерген:
Орал, 2014ж
Мазмұны
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...3
1. Дене
тәрбиесі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
... ... ... ... ... ... ... ..5
2. Салауатты өмір салты Қазақстан-2030
бағдарламасы ... ... ... ... ... ... 6
3. Табиғат құралдарымен баланың нерв жүйесін денсаулығын нығайту
шынықтыру ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
... ... ... ... ... ... ... ... ... .7
4. Таза ауадағы қимыл іс-әрекеттері оның өсіп келе жатқан ағзаға әсері..8
5. Балаларды табиғатпен таныстырудағы тәбиешінің рөлі, тәрбиешіге
қойылатын талаптар
Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .13
Пайдаланған әдебиеттер
тізімі ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ..15
Кіріспе
Қазіргі таңда жас ұрпаққа тәрбие берудегі басты мақсат ұлттық рухы
жоғары, өз Отанын, туған жерін сүйе білетін азамат тәрбиелеу. ХХІ ғасыр
жеткіншегі дене, рухани ойлау жағынан жан-жақты, өз-өзіне басшы, кез-келген
сәтте шешім қабылдай алатын жеке тұлға болуы тиіс. Оған “Еліміздің білім
беру жүйесінің Қазақстанның бәсекеге нақты қабілеттілігіне қол жеткізудегі
негізгі міндеттері - Қазақстан Республикасының Президенті Н.Ә.Назарбаевтың
2006 жылғы 1 наурыздағы “Қазақстанның әлемдегі бәсекеге қабілеттілігі 50
елдің қатарына кіру стратегиясы” атты Қазақстан халқына жолдауы” негіз
болады.
Бұл үшін тәрбиешінің шығармашылдығы, жаңашылдығы, көп ізденісті қажет
етеді. Ал мектепке дейінгі оқытуда білім, білік дағдыларымен қатар тәрбие
жұмыстарының сан алуан, қызықты, тартымды, баланы қажытып алмайтындай жұмыс
түрлерін жүргізу тәрбиешіден шеберлікті талап етеді.
Қазіргі таңда адамзат ауасын жұтып, суын ішіп отырған табиғат Ананы
қорғап, аялау барша жұртқа тіршілік қамы, табиғи қажеттілік. Сондықтан да
бүлдіршіндерді айналадағы табиғи ортамен үнемі қарым-қатынаста болуға
үйрету, олардың ұғымдарын қалыптастыру, табиғатқа деген жаңашырлыққа
тәрбиелеу қазіргі балабақшадағы тәрбие ісінің өзекті тармақтарының бірі
болып табылады.
К. Д. Ушинский баланы табиғатпен жастай таныстыра дамыту, оның
өзіндік логикалык ойын, сөз қорының, санасының жетілуіне әсері мол екенін
атап көсеткен. Логикалық ойдың, пікірдің дамуы баланың келешекте рухының
жоғары болуына, батыл пікір, нақты шешім айтуына және оны дәлелдеп беруге
жетелейді.
Мектепке дейінгі шақта бала бойына білім мен біліктілікті,
шығармашылық пен ізденімпаздықты, қабілеттілік пен іскерлікті, еңбек
сүйгіштікті, танымдық қасиеттерді жинақтап дамыту барысында табиғатпен
тереңірек таныстырудың ерекше орны бар екенін мәлім. Бала өмірінің алғашқы
жеті жылы – денсаулықтың, ақыл-ой, адамгершілік, еңбек және экологиялық
дамудың негіздері қаланатын өте маңызды кезең.
Балабақшадағы тәрбиенің мақсаты — табиғатты аялап, оны қамқорлыққа
алып күту, табиғат жөнінде қарапайым білім бере отырып, тірі жөне өлі
табиғаттағы құбылыстар жөнінде қарапайым ұғымдар қалыптастыру. Балаларға
жануарлар дүниесіндегі ғажайып құбылыстар, анасынан тірі туылғанмен,
жетілмеген, дәрменсіз, елжуаз халде болғандықтан енелерінің қарнындағы тері
қатпарларының түзілген қалтада сүтін еміп, өсіп жетілетін Австралияның
қалталы қасқыры, ағашка өрмелеп тіршілік ететін қалталы кішкентай аю, тиын,
кенгурудің суретін көрсете отырып әңгімелеу арқылы балалардың қиялына қанат
бітіру.
1. Дене тәрбиесі
Дене тәрбиесі жүйесі дегеніміз - әлеуметтік, экономикалық, құқықтық,
ғылыми әдістемелік, нормативтік бағдарлама негіздерінің жиынтығы және
республикадағы дене тәрбиесі мәселесіне жауапты ұйымдар мен мекемелер
жеткілікті. Дене тәрбиесі жүйесінің басты мақсаты - күш-қуаты мықты,
жантәні сау, елімізді қорғауға әзір, шығармашылық жүмысқа құштар, жан-жақты
дене тәрбиесі дайындығынан өткен азаматтар тәрбиелеу. Бұл мақсат төмендегі
жалпы міндеттерге негізделеді:
Білім беру міндеттері - қимылдың ептілігі мен дағдысын меңгеру және дене
шынықтыру көлемінде мектепке дейінгі балаларға білім беру;
Сауықтыру міндеттері - дене тәрбиесі жаттығулары көмегімен мектепке дейінгі
балалардың денсаулықтарын күшейту;
Тәрбиелік міндеттер – мектепке дейінгі балаларға адамгершілік, жігерлілік
қасиеттерді қалыптастыру, өнегелік көркемдік танымдарды үйрету.
Дене тәрбиесін, жаңа технология мен озат тәжірибені ұлттық және
жалпыадамзаттық құндылық қағидаларымен сабақтастыра зерттеу – бүгінгі күн
талабынан туындап отырған педагогика ғылымының міндеттерінің бірі. Дене
тәрбиесінің мәнін бүгінгі жаңа заман талабына сәйкес қарастыру – бұл адамды
өзі өмір сүрген ортаның жемісі ғана емес, сол ортадағы дене мәдениеті,
адамгершілік қарым-қатынасы әрекетімен көрінетін субъект деп танылуымен
айқындалады. Қоғамның елеулі өзгерістерге түсуі, адамның мақсат-
мұраттарына, тұрмыс-тіршілігі мен мінез-құлқына, сондай-ақ өзінің жеке
басына да субъект ретінде өзгеріс енгізуде. Оның үстіне қоғамдағы
салауаттылық, дене мәдениеті мен рухани құндылықтардың табиғаты, мәні, шығу
тегі және атқаратын қызметтері туралы жан-жақты зерттеу, балалардың дене
тәрбиесін салауаттылық дене мәдениеті мәселесімен байланыста қарастыру
қажеттігі курстық тақырыбымның өзектілігін айқындай түседі.
Балалардың салауатты өмір сүру дағдыларына баулу, дене тәрбиесін жүзеге
асыру, дене тәрбиесі мәселесін теориялық талдау мен дене тәрбиесіндегі
тәжірибелерді объективті тұрғыда талдаудың маңыздылығы өте жоғары екендігі
айқындалды.
Дене тәрбиесінің әлеуметтік жүйе және қоғамдық құбылыс есебінде дене
тәрбиесі жүйесін, оның қалыптасуы мен дамуының негізгі заңдылықтарын, оның
қызметі мен құрылымын танып, білудің қажеттілігі білім мен тәрбие
талаптарына сәйкес өсіп келе жатқан ұрпақтың дене тәрбиесін қамтамасыз ету
үшін керек. Дене тәрбиесі тек мектепке дейінгі балалардың дене шынықтыру
сабағы ғана емес, ол сабақтан тыс денсаулыққа байланысты шаралар жүйесі
екенін ескерсек, қазіргі кезеңдегі білім беру орындарындағы дене
тәрбиесінің жүйесі балалардың денсаулықтарын нығайтумен қоса, жан-жақты
жетілуіне, өмірге деген құлшыныстарын арттырады.
Дене тәрбиесі міндеттерін жүзеге асыруға белсенді, салауаттылық пен
дене мәдениетін меңгерген маман даярлаудың маңыздылығы артуда.
2 Салауатты өмір салты Қазақстан-2030 бағдарламасы
Мектеп жасына дейінгі балалармен жұмыстағы негізгі міндеттердің бірі –
дене тәрбиесін дұрыс жүргізу болып табылады.
Дене тәрбиесі – жалпы тәрбиенің құрамды бөлігі. Ол денені
жетілдіруге, яғни денсаулықтың, дене дамуының және дене әзірлігінің жоғары
деңгейіне жетуіне бағытталған. Ол тәрбиенің басқа түрлері – адамгершілік,
эстетикалық, ақыл-ой, еңбек тәрбиелерімен байланысты. Сондықтан да біздің
елімізде дене тәрбиесі процесінде жалпы тәрбие мақсатынан туындайтын
педагогикалық міндеттер де шешімін табады.
Ел басшысы Н.Ә.Назарбаев Қазақстан 2030 стратегиялық даму
бағдарламасында Салауатты өмір салтын ынталандыру әрқайсымыздың дене
тәрбиесімен айналысуымызға, дұрыс тамақтануымызға, есірткілерді, темекі мен
алкогольді тұтынуды қойып, тазалық пен санитария шараларын сақтауымызға
және Т.С.С. бағытталған делінген.
Салауатты өмір салтының балалар арасында қалыптасуының маңызы өте зор.
Салауатты өмір тіршілігі –денсаулықты сақтаудың және нығайтудың негізгі, ол
жан-жақты дамыған азаматтың қалыптасуына, оның рухани, дене дамуына әсер
етеді.
Денсаулыққа кері, жағдайсыз әсер ететін көптеген факторлар бар: аурып
жазылу; никотин мен алкогольге құмарлық; еңбектің, тұрмыстың жайсыз
жағдайларының созылмалы әсері; дұрыс тамақтанбау (оның жеткіліксіздігі және
шамадан тыс көптігі); көңіл күйдің жылдам ауытқуы, ауаның, судың бұзылуы
және тұрмыс химиялық заттарын орынсыз пайдалану. Осы факторлардың ішінде
бірінші қатарда қимыл-қозғалыстың аздығы.
Салауатты өмір тіршілігінің негізгі бағыттарының бірі – қимыл-қозғалыс
деңгейі. Адам тіршілігіне ауа, су, тамақ қандай керек болса, белгілі
деңгейдегі қозғалыстың да маңызы сонша, оны өмір сүрудің ең басты
шарттарының бірі ретінде есептейді. Табиғаттың өзі адамның қолында
физиологиялық теңдесі жоқ, денсаулық тәсілін беріп отыр, ол – қимыл –
қозғалыс, дене жаттығулары. Бәрі де адамның ынтасына, ықыласына, жігеріне,
әркімнің өз басына, жауапкершілігіне тікелей байланысты. Адам ағзасы атадан
атаға, бір адамның даму кезеңдеріне қимыл қозғалыстың әсерінен қалыптасады.
Қимыл –қозғалыстың аздығы (гипокенезия) денсаулықты бұзатын себептердің
бірі.
3. Табиғат құралдарымен баланың нерв жүйесін
денсаулығын нығайту
Табиғатты тануға және балалардың әр-түрлі дағдылармен іскерлікті
алуына басшылық ете отырып, сан алуан әдістер мен тәсілдерді қолданады.
Әдістер мен тәсілдерді таңдап алу программаның мазмұнына және мектеп жасына
дейінгі балалар айналасындағы табиғатқа бақылау орнына, объектіге, сондай-
ақ балалардың жасына, олардың жинақтаған тәжірибесіне байланысты болмақ.
Дидактикалық ойын, көрнекіліктерді,ойыншықтарды көрсету -балалардың
табиғатты тануына үлкен роль атқарады.
Балалар балабақшадағы тірі табиғат мүйісі- мектеп жасына дейінгі
балаларды табиғат пен көрнекі және әрекетті түрде таныстырудың ең қажетті
жағдайларының бірі. Балалардың табиғат туралы нақтылы білім молаяды. Тірі
объектімен танысқан кезде олардың бақылағыштығы, табиғатқа деген
қызығушылығы арта түседі. Табиғат мүйісін күтіп баптаған кезде еңбекке
бейімденудің және еңбексүйгіштік, тірі затқа аялай қарау көзқарасы,
тапсырылған іске деген жауапкершілік сияқты бала бойында бағалы қасиеттер
қалыптасады.
Мектепке дейінгі балалардың денсаулығының мықтылығы, салауатты өмір
сүруі балабақшадағы ұйымдастыру жұмысына жауапты адамның теориялық жеке
тәжірибелік дайындығының дәрежесіне тікелей байланысты. Осыған орай
балалардың дене тәрбиесі жүйесін жүзеге асыру жұмыстарын ұйымдастыруға
болашақ мұғалімдерді даярлау ісін кәсіби дайындықтың ажырамас бөлігі
ретінде қарастыру керек.
4. Таза ауадағы қимыл іс-әрекеттері оның өсіп келе
жатқан ағзаға әсер
Қазіргі таңда әлеуметтік маңызы зор мәселенің бірі – бала денсаулығы.
Республика көлемі бойынша статистикалық мәліметтерге қарағанда мектепке
жасына дейінгі жас балалардың 85%-ке дейін әр түрлі аурулардың белгілері
кездеседі. Яғни біздің қазіргі кездегі елімізде экологиясы жағынан күннен -
күнге нашарлап бара жатқаны бәрімізге мәлім.
Балалар үшін қозғалыс әрекеті үлкен мұқтаждық болып табылады. Қозғалыс
бала үшін үлкен бір қуаныш көзі, сондықтанда қимыл күші оның денесін
қатайтумен қатар психикалық дамуына үлкен әсерін тигізеді. Сондықтан мектеп
жасына дейінгі балалардың мұндай қозғалыстарын дұрыс жоспарлап оны іске
асыру балалардың қимыл дағыдыларын дұрыс қалыптастыруға, саналы
қозғалыстарды көбейтуге, ағзаның бейміделу қабілетіне әсер етеді.
Қимыл – қозғалыс өсіп келе жатқан организмнің жетілуіне елеулі ... жалғасы
БАҚЫЛАУ ЖҰМЫМЫ
Тақырыбы:
Балаларға экологиялық тәрбие беру
Орындаған:
Тексерген:
Орал, 2014ж
Мазмұны
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...3
1. Дене
тәрбиесі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
... ... ... ... ... ... ... ..5
2. Салауатты өмір салты Қазақстан-2030
бағдарламасы ... ... ... ... ... ... 6
3. Табиғат құралдарымен баланың нерв жүйесін денсаулығын нығайту
шынықтыру ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
... ... ... ... ... ... ... ... ... .7
4. Таза ауадағы қимыл іс-әрекеттері оның өсіп келе жатқан ағзаға әсері..8
5. Балаларды табиғатпен таныстырудағы тәбиешінің рөлі, тәрбиешіге
қойылатын талаптар
Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .13
Пайдаланған әдебиеттер
тізімі ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ..15
Кіріспе
Қазіргі таңда жас ұрпаққа тәрбие берудегі басты мақсат ұлттық рухы
жоғары, өз Отанын, туған жерін сүйе білетін азамат тәрбиелеу. ХХІ ғасыр
жеткіншегі дене, рухани ойлау жағынан жан-жақты, өз-өзіне басшы, кез-келген
сәтте шешім қабылдай алатын жеке тұлға болуы тиіс. Оған “Еліміздің білім
беру жүйесінің Қазақстанның бәсекеге нақты қабілеттілігіне қол жеткізудегі
негізгі міндеттері - Қазақстан Республикасының Президенті Н.Ә.Назарбаевтың
2006 жылғы 1 наурыздағы “Қазақстанның әлемдегі бәсекеге қабілеттілігі 50
елдің қатарына кіру стратегиясы” атты Қазақстан халқына жолдауы” негіз
болады.
Бұл үшін тәрбиешінің шығармашылдығы, жаңашылдығы, көп ізденісті қажет
етеді. Ал мектепке дейінгі оқытуда білім, білік дағдыларымен қатар тәрбие
жұмыстарының сан алуан, қызықты, тартымды, баланы қажытып алмайтындай жұмыс
түрлерін жүргізу тәрбиешіден шеберлікті талап етеді.
Қазіргі таңда адамзат ауасын жұтып, суын ішіп отырған табиғат Ананы
қорғап, аялау барша жұртқа тіршілік қамы, табиғи қажеттілік. Сондықтан да
бүлдіршіндерді айналадағы табиғи ортамен үнемі қарым-қатынаста болуға
үйрету, олардың ұғымдарын қалыптастыру, табиғатқа деген жаңашырлыққа
тәрбиелеу қазіргі балабақшадағы тәрбие ісінің өзекті тармақтарының бірі
болып табылады.
К. Д. Ушинский баланы табиғатпен жастай таныстыра дамыту, оның
өзіндік логикалык ойын, сөз қорының, санасының жетілуіне әсері мол екенін
атап көсеткен. Логикалық ойдың, пікірдің дамуы баланың келешекте рухының
жоғары болуына, батыл пікір, нақты шешім айтуына және оны дәлелдеп беруге
жетелейді.
Мектепке дейінгі шақта бала бойына білім мен біліктілікті,
шығармашылық пен ізденімпаздықты, қабілеттілік пен іскерлікті, еңбек
сүйгіштікті, танымдық қасиеттерді жинақтап дамыту барысында табиғатпен
тереңірек таныстырудың ерекше орны бар екенін мәлім. Бала өмірінің алғашқы
жеті жылы – денсаулықтың, ақыл-ой, адамгершілік, еңбек және экологиялық
дамудың негіздері қаланатын өте маңызды кезең.
Балабақшадағы тәрбиенің мақсаты — табиғатты аялап, оны қамқорлыққа
алып күту, табиғат жөнінде қарапайым білім бере отырып, тірі жөне өлі
табиғаттағы құбылыстар жөнінде қарапайым ұғымдар қалыптастыру. Балаларға
жануарлар дүниесіндегі ғажайып құбылыстар, анасынан тірі туылғанмен,
жетілмеген, дәрменсіз, елжуаз халде болғандықтан енелерінің қарнындағы тері
қатпарларының түзілген қалтада сүтін еміп, өсіп жетілетін Австралияның
қалталы қасқыры, ағашка өрмелеп тіршілік ететін қалталы кішкентай аю, тиын,
кенгурудің суретін көрсете отырып әңгімелеу арқылы балалардың қиялына қанат
бітіру.
1. Дене тәрбиесі
Дене тәрбиесі жүйесі дегеніміз - әлеуметтік, экономикалық, құқықтық,
ғылыми әдістемелік, нормативтік бағдарлама негіздерінің жиынтығы және
республикадағы дене тәрбиесі мәселесіне жауапты ұйымдар мен мекемелер
жеткілікті. Дене тәрбиесі жүйесінің басты мақсаты - күш-қуаты мықты,
жантәні сау, елімізді қорғауға әзір, шығармашылық жүмысқа құштар, жан-жақты
дене тәрбиесі дайындығынан өткен азаматтар тәрбиелеу. Бұл мақсат төмендегі
жалпы міндеттерге негізделеді:
Білім беру міндеттері - қимылдың ептілігі мен дағдысын меңгеру және дене
шынықтыру көлемінде мектепке дейінгі балаларға білім беру;
Сауықтыру міндеттері - дене тәрбиесі жаттығулары көмегімен мектепке дейінгі
балалардың денсаулықтарын күшейту;
Тәрбиелік міндеттер – мектепке дейінгі балаларға адамгершілік, жігерлілік
қасиеттерді қалыптастыру, өнегелік көркемдік танымдарды үйрету.
Дене тәрбиесін, жаңа технология мен озат тәжірибені ұлттық және
жалпыадамзаттық құндылық қағидаларымен сабақтастыра зерттеу – бүгінгі күн
талабынан туындап отырған педагогика ғылымының міндеттерінің бірі. Дене
тәрбиесінің мәнін бүгінгі жаңа заман талабына сәйкес қарастыру – бұл адамды
өзі өмір сүрген ортаның жемісі ғана емес, сол ортадағы дене мәдениеті,
адамгершілік қарым-қатынасы әрекетімен көрінетін субъект деп танылуымен
айқындалады. Қоғамның елеулі өзгерістерге түсуі, адамның мақсат-
мұраттарына, тұрмыс-тіршілігі мен мінез-құлқына, сондай-ақ өзінің жеке
басына да субъект ретінде өзгеріс енгізуде. Оның үстіне қоғамдағы
салауаттылық, дене мәдениеті мен рухани құндылықтардың табиғаты, мәні, шығу
тегі және атқаратын қызметтері туралы жан-жақты зерттеу, балалардың дене
тәрбиесін салауаттылық дене мәдениеті мәселесімен байланыста қарастыру
қажеттігі курстық тақырыбымның өзектілігін айқындай түседі.
Балалардың салауатты өмір сүру дағдыларына баулу, дене тәрбиесін жүзеге
асыру, дене тәрбиесі мәселесін теориялық талдау мен дене тәрбиесіндегі
тәжірибелерді объективті тұрғыда талдаудың маңыздылығы өте жоғары екендігі
айқындалды.
Дене тәрбиесінің әлеуметтік жүйе және қоғамдық құбылыс есебінде дене
тәрбиесі жүйесін, оның қалыптасуы мен дамуының негізгі заңдылықтарын, оның
қызметі мен құрылымын танып, білудің қажеттілігі білім мен тәрбие
талаптарына сәйкес өсіп келе жатқан ұрпақтың дене тәрбиесін қамтамасыз ету
үшін керек. Дене тәрбиесі тек мектепке дейінгі балалардың дене шынықтыру
сабағы ғана емес, ол сабақтан тыс денсаулыққа байланысты шаралар жүйесі
екенін ескерсек, қазіргі кезеңдегі білім беру орындарындағы дене
тәрбиесінің жүйесі балалардың денсаулықтарын нығайтумен қоса, жан-жақты
жетілуіне, өмірге деген құлшыныстарын арттырады.
Дене тәрбиесі міндеттерін жүзеге асыруға белсенді, салауаттылық пен
дене мәдениетін меңгерген маман даярлаудың маңыздылығы артуда.
2 Салауатты өмір салты Қазақстан-2030 бағдарламасы
Мектеп жасына дейінгі балалармен жұмыстағы негізгі міндеттердің бірі –
дене тәрбиесін дұрыс жүргізу болып табылады.
Дене тәрбиесі – жалпы тәрбиенің құрамды бөлігі. Ол денені
жетілдіруге, яғни денсаулықтың, дене дамуының және дене әзірлігінің жоғары
деңгейіне жетуіне бағытталған. Ол тәрбиенің басқа түрлері – адамгершілік,
эстетикалық, ақыл-ой, еңбек тәрбиелерімен байланысты. Сондықтан да біздің
елімізде дене тәрбиесі процесінде жалпы тәрбие мақсатынан туындайтын
педагогикалық міндеттер де шешімін табады.
Ел басшысы Н.Ә.Назарбаев Қазақстан 2030 стратегиялық даму
бағдарламасында Салауатты өмір салтын ынталандыру әрқайсымыздың дене
тәрбиесімен айналысуымызға, дұрыс тамақтануымызға, есірткілерді, темекі мен
алкогольді тұтынуды қойып, тазалық пен санитария шараларын сақтауымызға
және Т.С.С. бағытталған делінген.
Салауатты өмір салтының балалар арасында қалыптасуының маңызы өте зор.
Салауатты өмір тіршілігі –денсаулықты сақтаудың және нығайтудың негізгі, ол
жан-жақты дамыған азаматтың қалыптасуына, оның рухани, дене дамуына әсер
етеді.
Денсаулыққа кері, жағдайсыз әсер ететін көптеген факторлар бар: аурып
жазылу; никотин мен алкогольге құмарлық; еңбектің, тұрмыстың жайсыз
жағдайларының созылмалы әсері; дұрыс тамақтанбау (оның жеткіліксіздігі және
шамадан тыс көптігі); көңіл күйдің жылдам ауытқуы, ауаның, судың бұзылуы
және тұрмыс химиялық заттарын орынсыз пайдалану. Осы факторлардың ішінде
бірінші қатарда қимыл-қозғалыстың аздығы.
Салауатты өмір тіршілігінің негізгі бағыттарының бірі – қимыл-қозғалыс
деңгейі. Адам тіршілігіне ауа, су, тамақ қандай керек болса, белгілі
деңгейдегі қозғалыстың да маңызы сонша, оны өмір сүрудің ең басты
шарттарының бірі ретінде есептейді. Табиғаттың өзі адамның қолында
физиологиялық теңдесі жоқ, денсаулық тәсілін беріп отыр, ол – қимыл –
қозғалыс, дене жаттығулары. Бәрі де адамның ынтасына, ықыласына, жігеріне,
әркімнің өз басына, жауапкершілігіне тікелей байланысты. Адам ағзасы атадан
атаға, бір адамның даму кезеңдеріне қимыл қозғалыстың әсерінен қалыптасады.
Қимыл –қозғалыстың аздығы (гипокенезия) денсаулықты бұзатын себептердің
бірі.
3. Табиғат құралдарымен баланың нерв жүйесін
денсаулығын нығайту
Табиғатты тануға және балалардың әр-түрлі дағдылармен іскерлікті
алуына басшылық ете отырып, сан алуан әдістер мен тәсілдерді қолданады.
Әдістер мен тәсілдерді таңдап алу программаның мазмұнына және мектеп жасына
дейінгі балалар айналасындағы табиғатқа бақылау орнына, объектіге, сондай-
ақ балалардың жасына, олардың жинақтаған тәжірибесіне байланысты болмақ.
Дидактикалық ойын, көрнекіліктерді,ойыншықтарды көрсету -балалардың
табиғатты тануына үлкен роль атқарады.
Балалар балабақшадағы тірі табиғат мүйісі- мектеп жасына дейінгі
балаларды табиғат пен көрнекі және әрекетті түрде таныстырудың ең қажетті
жағдайларының бірі. Балалардың табиғат туралы нақтылы білім молаяды. Тірі
объектімен танысқан кезде олардың бақылағыштығы, табиғатқа деген
қызығушылығы арта түседі. Табиғат мүйісін күтіп баптаған кезде еңбекке
бейімденудің және еңбексүйгіштік, тірі затқа аялай қарау көзқарасы,
тапсырылған іске деген жауапкершілік сияқты бала бойында бағалы қасиеттер
қалыптасады.
Мектепке дейінгі балалардың денсаулығының мықтылығы, салауатты өмір
сүруі балабақшадағы ұйымдастыру жұмысына жауапты адамның теориялық жеке
тәжірибелік дайындығының дәрежесіне тікелей байланысты. Осыған орай
балалардың дене тәрбиесі жүйесін жүзеге асыру жұмыстарын ұйымдастыруға
болашақ мұғалімдерді даярлау ісін кәсіби дайындықтың ажырамас бөлігі
ретінде қарастыру керек.
4. Таза ауадағы қимыл іс-әрекеттері оның өсіп келе
жатқан ағзаға әсер
Қазіргі таңда әлеуметтік маңызы зор мәселенің бірі – бала денсаулығы.
Республика көлемі бойынша статистикалық мәліметтерге қарағанда мектепке
жасына дейінгі жас балалардың 85%-ке дейін әр түрлі аурулардың белгілері
кездеседі. Яғни біздің қазіргі кездегі елімізде экологиясы жағынан күннен -
күнге нашарлап бара жатқаны бәрімізге мәлім.
Балалар үшін қозғалыс әрекеті үлкен мұқтаждық болып табылады. Қозғалыс
бала үшін үлкен бір қуаныш көзі, сондықтанда қимыл күші оның денесін
қатайтумен қатар психикалық дамуына үлкен әсерін тигізеді. Сондықтан мектеп
жасына дейінгі балалардың мұндай қозғалыстарын дұрыс жоспарлап оны іске
асыру балалардың қимыл дағыдыларын дұрыс қалыптастыруға, саналы
қозғалыстарды көбейтуге, ағзаның бейміделу қабілетіне әсер етеді.
Қимыл – қозғалыс өсіп келе жатқан организмнің жетілуіне елеулі ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz