Клиент проблемасының деңгейлері

Пән: Психология
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 25 бет
Таңдаулыға:

Қазақстан Республикасының Білім және Ғылым министрлігі

КУРСТЫҚ ЖҰМЫС
Тақырыбы:
Клиент проблемасының деңгейлері

Орындаған: 2 а әлеуметтік іс
тобының студенті

Жетекші:

Орал-2013ж
Мазмұны

Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..3
1. Клиенттер іс-әрекетін ұйымдастыру
1.1. Клиенттерге психологиялық кеңес беруді ұйымдастыру жолдары ... ... .5
1.2. Тұтынушылар іс-әрекетінің мазмұны және моделі ... ... ... ... ... ... ...15
2. Клиненттің мінез-құлқының моделі және мінез-құлқына әсер ететін
факторлар
2.1. Өндірістік белгілеудегі тауарларды сатып алушылардың сипаттамасы..17
2.3. Клиенттің жеке әлеуметтік құндылықтары және клиенттің мінез
құлқына әсер ететін факторлар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .19
Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. ...26
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..28
Кіріспе
Тұтынушылармен жұмыс жасау, яғни сараптау, болжамдау, шын мәнінде оның
іс-әрекетін басқару маркетинг саласында қызмет жасайтын, мейлі ол сатушы,
не сауда агенті, маркетинг – менеджер, не маркетинг – директор болсын, оның
күнделікті кәсіби қызметтің құрамдас бөлігі болып табылады. Алайда мақсатты
рынокты білу, рыноктың жаңа сегменттерін қалыптастыру және рыноктарды
сақтай білу қажеттілігі тек маркетологтар үшін ғана, сондай-ақ басқалар
үшін арта түсті. Нарықтық қатынастардың дамуымен және бәсекелестіктің
күшеюімен қатар нарықтық қатынастардың әрбір қатысушы үшін тұтынушымен
жұмыс істеу өзектілігі ұлғая түсуде. Нарықтық экономика жағдайында әрбір
маман өз қызметіне деген тұтынушылардың сұранымын қалыптастыра және сақтап
қалуы тиіс. Тұтынушылардың іс-әрекеті маркетинг бағыттарының бірі. Оның
әдісімен зерттеу мен коммерциялық кәсіпорындар үшін ғана, сондай-ақ жалпы
мемлекетке қызмет жасауға ықпал етеді.
Тақырыптың өзектілігі. Клиенттердің іс-әрекеті – салыстырмалы түрде
жас ғылым саласы. Тұтынушылар іс-әрекеті пәні экономика, маркетинг және
психология пәндерінің ұштасуы негізінде қалыптасқан және бірте-бірте басқа
да көптеген білім салаларынан әдістер жиынтығын қамтыған.
Қазіргі нарықтық экономиканың өзгеру үрдісінде халық арасында
психологиялық күйзеліске түсудегі жайттары күнбе-күн өсуде. Яғни дүние
жүзілік экономикалық дағдарыс адам бойында әртүрлі психологиялық қарама-
қайшылықтарды туғызуда. Яғни осындай жағдайларда адамдарға психологиялық
көмек көрсету қажет. Қандай да болмасын күйзеліске түскен адам
психологиялық көмекті қажет етеді. Ол психологиялық көмекті көрсету
барысында маман психолог кеңес беру психологиясының негізгі техникалары мен
кезеңдерін ұйымдастыра алуы керек.
Осы себептерге байланысты қарастырылып отырған тақырыптың маңыздылығы
зор. Осыған байланысты кеңес беру психологиясы- психологияның көмегімен
адамның қалыптасуы және олардың жеке дамуы,өмірге деген көзқарасы
тұрғысынан дамытуға көмектеседі. Психологиядағы ең негізгі бағыт процестегі
шарттардың мүмкіндікке ұласуы. Кеңес беру психологиясы жаңадан пайда болған
профессионалдық психологияның дамуы яғни өзіндік сфераның дамуы және
сонымен атар форманың дәстүрлі жұмысының біздің елде бөлінуі, мұны
психологиялық білімге жатқызуға болады. Ол нағыз прорфессионалдық
дайындықты қажет етеді.
Зерттеу мәселесі. Әлеуметтік психология пәнін оқу барысында клиент
проблемасыгың деңгейлерімен танысу және клиенттердің мінез-құлқын анықтау.
Зерттеу объектісі. Клиенттің психологиялық проблемаларының деңгейлерін
анықтауға арналған әдістер.
Зерттеу мақсаты. Клиент проблемасының деңгейімен танысу.
Зерттеу пәні. Әлеуметтік психология
Зерттеу көздері. Клиенттің мінез құлқы және проблемалық деңгейлері
туралы ғалымдардың айтқан пікірлері, бұқаралық ақпарат көздері мен
әлеуметтік психологиялық газет журналдар.
Зерттеу міндеттері.
Клиенттер іс-әрекетін ұйымдастыру және клиенттерге психологиялық кеңес
беруді ұйымдастыру жолдарымен, клиненттің мінез-құлқының моделі және мінез-
құлқына әсер ететін факторлар туралы түсінік беру.
Зерттеу әдістері. Ғылыми–педагогикалық, тарихи-әлеуметтік еңбектерге
теориялық талдау, бақылау, байқау және әңгіме, сұхбат жасау түрі.
Зерттеу құрылымы: Курс жұмысының белгілі бір құрылымы, құрамдас
бөлімдері бар. Ол кіріспеден, екі бөлімнен, қорытындыдан, әдебиеттер
тізімінен тұрады.

1. Клиенттер іс-әрекетін ұйымдастыру
1.1. Клиенттерге психологиялық кеңес беруді ұйымдастыру жолдары
Психологиялық кеңес берудегі білім нағыз психолог болатын адамдарға
ғана емес, сонымен қатар, жұмыскерлермен профессионалдық нағыз
психологияның сферасына қажет. Қазір спецалистерді жоғары білімге даярлау
программалары кеңес беру психологиясынсыз өтпейді, алдағы уақытта
писхологтардың практикамен айналысуы әсіресе, алғашқы кезде Россияда кең
құлаш жайды. Олар специалистерді психологиялық кеңес беруші ретінде жоғары
білімге дайындайды. Соңғы жылдары көптеген психологтар өздерінің жоғарыф
білімдерімен Ресейде танылған болатын. Олар психологиялық кеңес берудегі
өздерінің жоғарғы білімдерін тәжірибе ретінде көрсетті. Психологиялық кеңес
беру- бұл психологтың профессионалдық іс-әрекетінің бір түрі. Психологиялық
кеңес беруді практикалық психологияда жалпы негізгі аймақ болып табылады.
Психологиялық кеңес берудің негізгі әрекеті тек клиентпен ғана. Ол ең
біріншіден, оның яғни клиенттің сенімінен шыға білу. Ал, екіншіден оны
түсінуі керек. Оның қиын проблемаларынын көңілді әрі оңай түрде шығуына
көмектесіп, кеңестер, бағыттар беріп отыруы керек. Кеңес беру психологиясы
клиентпен жұмыс кезінде клиенттің проблемаларының күрделілігіне қарай
бірнеше сенастарға созылуы мүмкін.
Ең алғашқы сеанссаясында психолог пен клиент арасында өзара әңгіме
жүреді. Яғни, клиент өзі жайлы баяндап, не алаңдататынын және қандай
проблема мазалайтынын айтып береді. Бұл 10 минуттан 30 минутқа немесе бір
сағаттан екі сағатқа созылуы мүмкін. Ал, психолог өз кезегінде клиентін
ұқыпты тыңдап, проблемаларын талқылай бастайды. Сеанс кезінде клиенттің
проблемаларын практикалық түрде шешу және клиенттің жекелілігі
(тұлғалылығы) бағаланады. Кеңестер немесе рекомендация кезінде клиентке
қойылатын талап: психолог- консультантқа сеніп, толықтай проблемаларын
шешіп беретіндігіне сенуі керек. Кеңес беру кезінде психолог әртүрлі
әдістерді де қолдануға болады. Олар кеңес беруге лайықты методикалар.
Клиенттің проблемалары ауыр немесе қиын болатын болса, жоғарыда айтылғандай
бір немесе екі сеанспен нәтиже шығаруы мүмкін емес. Клиенттің бір ғана
емес, бірнеше проблемалары болуы мүмкін. Сол кезде психолог әр проблемаға
жеке-жеке ( проблемаға сай) кеңесті қолданады. Клиент тұрғысынан аталған
проблемалардан бірден нәтиже шығаруы мүмкін емес. Оған кеңес беруші жағынан
да көмек болуы керек. Егер кеңес беруші клиентке деген яғни, оның
проблемаларынан арылуға деген сенімділігі жеткіліксіз болса, онда ол
клиенттен болмақ. Себебі, ол өз эмоциясын және мінез-құлқын басқара алмайды
деген сөз. Көбінесе, психолог- консультантқа адамдар физиологиялық-
психологиялық денсаулығы жағынан да келуі мүмкін. Психологиялық кеңес беру
практик- психологтың кәсіби іс-реккетіндегі негізгі бағыт: адамға танымдық
деңгейі жоғары, өзіндік таңдалған өмірлік стратегиясын жүзеге асыра алатын,
өзз өміріне жауапты тұлға ретінде қалыптастыру. Психологиялық кеңес беру
психотерапиядан шартты түрде бөлініп шыққан ғылым саласы. Себебі, кеңес
беру кезінде психотерапиялық әдіс тәсілдер жиі қолданылады. әйтсе де, кеңес
беру психологиясы психотерапия саласынан жоғарылау болып есептелінеді.
Психолог-кеңес берушіге қойылатын жалпы талаптар:
- Психолог-кеңес беруші өзінің клиентке берген ұсыныстарына толық
жауапкершілікте болуы керек.
- Психолог-кеңес берушінің практикалық қызметі моральді этикалық және
юристтік негіздерге сүйене білу керек.
- Психолог-кеңес беруші қызметі адамгершілік мақсаттарға бағытталады.
Клиенттің интелектуалды және тұлғаның даму жолындағы кедергілерді жоюға,
көмектесуге бағытталады.
- Психолог-кеңес беруші өзінің жұмысын клиент жеке тұлғасын,
құндылықтарын сыйлау арқылы жүзеге асырылады. Психолог-кеңес беруші
адамгершілік құқықтарын сыйлау керек.
- Клиентпен жұмыс барысында психолог-кеңес беруші шыншылдық пен
ашықтық принциптерін басшылыққа алады. Сонымен қатар ол өзінің берген
ұсыныстарында өте сақ болуы қажет.
Кеңес беру психологиясы практикалық психологияның түрі ретінде мынадай
мақсаттар қояды:
1. Клиентке пайда болған проблемаларды оперативтік тұрғыда
шешу.Адамдарда көмекті қажет ететін,тығырықтан шыға алмайтын жағдайға көп
түсіп жатады. Сол жағдайда клиент психолог-консультанттың алдында көп күш
жұмсап, көп уақыт алуға болмайды. Жалпы ауыр проблемаларды оперативті деп
атайды. Осындай оперативті проблемаларға тез арада психологиялық көмек
көрсету, яғни ауызша кеңес белу немесе проблемасын шешу
ауыстырылмайды.Мысалы,бала мен ата-ана арасында маңызды проблема болуы
мүмкін, сол кезде олар өзара қарым – қатынас ұйымдастыра алмайды. Бұл
баланың физикалық және психологиялық жағынан да зиян болады.
2. Психолог-консультант өзінің жоғары психологиялық білімінің
негізінде клиентте пайда болған сұрақтарына толықтай жауап іздеуі және
өзінің проблемасын баска адамдардың араласуына жол бермей, өзі шығуын
қамтамасыз етуі керек. Психолог тек кеңес,бағыт қана береді.
3. Клиентке көмек беру кезінде психолог-консультант клиентке ішіндегі
жағымсыз эмоцияларын сыртқа шығаруға көмектесуі керек және ол тек психолог
пен психотерапевт алдында ғана емес,жеке өзара іс-әрекетте де шығара білуі
қажеттігін ескертеді.
4. Клиентте өзінің прблемасына деген дұрыс түсінік қалыптасқан кезде,
бірақ толықтай дұрыстығына көзі жетпесе,онда психолог-консультант клиентке
кәсіби және моральді көмек беріп, өзіне толықтай сенім қалыптастыру керек.
5. Клиентпен жұмыс кезінде психолог тек кеңес берудің ғана
қажеттілігімен шектелмей,психокоррекциялық және психотерапиялық көмектің де
жеткілікті түрде проблемесын шешуде оңтайлы көмек болатынын түсіндіруі
керек. Кеңес беру психологиясының ұйымдастыруда әр психолог мынадай
міндеттері орындаулары қажет:
1. Туындаған проблемада клиентке оперативті көмек көрсету. Оперативті
көмек көрсетуде психолог тарапынан берілген кеңес оңтайлы шешімдерді
үлестіру мақсатында болуы керек. Мысалы, ата-ана мен бала арасындағы қарым-
қатынастың жақсаруы.
2. Белгілі бір жағдайд ғана берілетін психолог- консультанттың кеңесі.
3. Уақытша көмек көрсету ( яғни депрессиялық жағдайға түскен клиенпен
жұмыс).
4. Егер, тіпті психологтың беретін нақты кеңесі болмайтын жағдайда,
минимальды болсада (аз мөлшерде) көмектесу, кеңес беру.
Психолог-кеңес берушінің міндеті:
1. Клиенттің проблемасын анықтау, яғни клиентте туындаған мәселе
қандай жағдайда екендігінен құлағдар болу.
2. Клиентті өзіндегі пайда болған проблемаларымен құлақтандыру яғни,
түсіндіру.
3. Психолог-кеңес беруші клиенттің өз проблемасын шеше алатындығын
немесе шеше алмайтындығын анықтау.
4. Клиент проблемасының шешу жолдарын қарастыру.
5. Психолог-кеңес беруші элементарлы, өмірлік қажет кеңестерін беру.
Психологиялық кеңес беру- адамға, яғни клиентке өзінің өмірлік
қиындығына сырт көзбен қарауға, өзінің жағымсыз қылығы мен іс-әрекетін сырт
көзбен көруге жағдай туғызады. Ол клиенттің жеке өмірін дұрыстауға, өзінше
шешім қабылдауға, өз тағдырына жауап беретіндей сенімділік туғызады.
Психолог-кеңес беруші психоаналитакалық теорияға сүйене отырып, клиенттің
ішкі жан дүниесін үш жағдайда қарастырады.
Олар:
- динамикалық (әр түрлі психологиялық конфликтілік қарым-қатынастың
нәтижесі ретінде)
- экономикалық (оның энергетикалық мінездемесі ретінде)
- топикалық ( психологиялық құрылымы бойынша қарайды).
Кеңес беру психологиясының әдісі мен түрлері.
1. Теориялық қабылдау қабілеті бойынша (психоананлитикалық, тәртіптік,
гуманистік, гештальт кеңес беру аясында).
2. Клиенттің жасы бойынша ( бала, жеткіншек, ересек).
3. Организацияның түрі бойынша ( іштей бетпе-бет сөйлеу,хат арқылы,
интернет, телефон арқылы).
4. Клиенттер саны бойынша ( жеке, топтық).
5. Психологиялық проблема бойынша ( тіл,табысу проблемалары, жеке
проблемалар, көңіл-күй проблемалары).
6. Қосымша жүйе ( мектептік, жұмыстық, жанұялық,ерлі-зайыптылық,
бизнестік).
Психологиялық кеңес беру түрлеріне тоқталатын болсақ, ол әртүрлі
адамдар мұқтаж болып және әртүрлі жағдайлармен келетіндіктен психологиялық
кеңес беруді клиенттердің жеке ерекшеліктеріне байланысты және олардың
проблемалық мүшелеріне байланысты бірнеше түрге бөлуге болады.
Ең бірінші, жеке тұлғалық психологиялық кеңес беру. Бұл түрге
адамдардың жеке проблемаларына байланысты кеңес елу жатады. Мысалы, адамның
арылғысы келетін психологиялық және мінез-құлықтық кемшіліктер немесе
адамдармен қарым-қатынас арасындағы жеке басына қатысты проблемалар,
әртүрлі қарым-қатынастар, жолы болмаушылық, психогенді аурулар жатады. Бұл
жерге соныымен қатар, адамның өз-өзіне көңілі толмауын, интимді
проблемаларды да жатқызуға болады.
Екінші түріне, психологиялық кеңес беруде көп кездесетін және өте
маңызды мәселе отбасының кеңеске жүгінуі. Бұл жерге отбасындағы немесе
отбасы мәселесінде туындайтын әртүрлі жағдайдағы кеңес беруді жатқызамыз.
Сонымен қатар, болашақ жарды таңдауда да психологиялық кеңес өте маңызды.
Үшінші түрі педагогикалық- психологиялық кеңес беру.
Бұл жерде кеңес берушінің клиентпен тәрбие, оқу мәселесі жөніндегі
әңгімелерін ересек адамдардың педагогикалық квалификациясын жоғарлату
педагогикалық басшылық, балалар және ересек адамдардың топтарымен басшылық
жасау секілді мәселелер бойынша туындайтын проблемалардың шешімін табуға
бағытталады. Арнайы практикалық психологиялық білім деп психолог-кеңес
берушінің практикалық қызметімен, оның адамдармен жұмыс жасау барысындағы
психологиялық әдістерді меңгеруімен байланысты білімді айтамыз. Бұл жерде
арнайы практикалық психологтарды жоғарғы оқу орындарында дайындау барысында
берілетін, меңгерілетін білім жайында айтуы керек. Практикалық жұмыста
психолог-кеңес берушіге өте мол тәжірибе қажет. Себебі, ғылым мен
психологияны үйретумен емес, адамдардың шынайы өміріндегі қиын және күрделі
проблемаларымен жұмыс жасауы қажет. Жоғарғы оқу орындарында алынған білім
практикасыз, тәжірибесіз ешқандай нәтижесін бермейді. Психолог
консультанттың ұшырасуы мүмкін жағдайларының ешқайсысының алдын-ала
қаралынбайды, анықталмайды. Сондықтан кез-келген жағдайда психолог-кеңес
берушіге тәжірибе ауадай қажет. Осы айтылғандардың барлығы психолог- кеңес
берушінің жақсы-жаман болуы үшін де маңызды. Біліммен қатар психолог-кеңес
берушінің жеке басының да жақсы, сапалы қасиеттердің болуы керек. Мысалы,
ол адамдарды жақсы көруі керек, олардың жағдайын, күйін сөзсіз түсінуі,
ұғына білуі да маңызды роль атқарады. Сонымен қатар, психолог-консультант
шыдамды, жомарт жан болуы да оңтайлы болып табылады. Ең бастысы, нағыз
психолог-кеңес берушінің қасиеті клиентті түсінуге ұмтылу оған өөзін
жақсы жағынан көрсете білуіне, жақсы қасиеттерін игере білуіне, өзін тұлға
ретінде қабылдауға көмектесу.
Психологиялық кеңес беруде психолог пен клиенттің жеке
кездесуімен,сұхбаттасуымен басталады.Сұхбат кезінде,яғниалғашқы
сұхбаттатанысу,содан соңкеңес қандай жағдайда берілу туралы нақтылық
айқындалады.Консультант психолог клиенімен ауызша ғана танысуы керек,
алғашқы кездесуде клиент туралы карточка толтырылмайды. Клиент өзін
таныстырған соң консультант клиентке өзінің проблемаларын ұқыпты,шыдамды
түрде баяндап беруін сұаранады.Уақыт өте келе психолог-консультант клиентке
сұрақ қоя бастайды, яғни өзіне жағдайларды нақтылау үшін. Психолог-
консультанттың сұрағы клиенттің баяндап отырған тақырыбынан
ауытқытпайтын,әңгімесін тоқтаттырып қоймайтын және клиентке ауыр тимейтін
жағдайда болуы шарт.
Консультант-психолог тыңдау кезінде адам есімдерін, уақыттарын, нақты
фактілерді өзіне оңай болуы үшін есте сақтауы керек.Бұл, әрине, оның дұрыс
түсінуіне және дұрыс кеңес беруіне байланысты болады.Кейбір клиентпен жұмыс
кезінде психолог - консультантқа клиентті түсіну, кеңес беру қиынырақ
болады. Ол үшін психолог-консультант клиентпен арнайы бетпе-бет кездесулер
ұйымдастырады. Ал кей жағдайларда клиентті нақты және оның проблемаларын
жүйелі шешу үшін психологиялық тесттерді қолданады. Тест жалпы психолог
үшін маңызды нәтижелерге әкеледі.
Кеңес беру психологиясы мынадай этаптарда жүргізіледі:
1.Дайындықты этап – бұл этап психолог-консультанттын клиентпен
танысуын клиенті жайлы регистрациялық журналға тіркеуі керек.Бұл 20-
30минутқа созылуы шарт.
2.Қалыптастыру этапы – бұл этап кезінде психолог-консультант жеке
кездесіп,өзін клиентпен жұмыс істеуге қалыптастыру керек және жол клиентке
де қатысты. Бұл барлығы дайын болған жағдайда 5-7 минутті қажет етеді.
3.Диогностикалық этап – осы этапта психолог-консультант клиентті
ұқыпты тыңдап,анализін анықтап,проблемасын нақтылауы жөн. Бұл этаптың жалпы
мазмұны клиенттің өз проблемасын баяндауымен шектеледі және осыған
байланысты кедергі келтіретін жайттар болмау керек, яғни бөлмеде психолог
пен клиенттен өзге адамдардың болмауы,клиентке уақыт та жеткілікті болуы
керек. Кейде кеңес беру психологиясының бұл этабы 4 сағаттан 6-8 сағатқа
дейін созылуы керек.
4. Кепілдемелік этап – психолог консультант бұл этапта алдыңғы болған
этаптардағы информацияны жүйелеп,тығырықтан шығу жолдарын клиентпен бірлесе
отырып жасауы керек.Осы этапта рекомендациялар наңтыланады.Бұл этап 40
минуттан 1сағатқа дейін созылады.
5. Бақылау этабы – бұл этапта психолог-консультант клиентпен бірлесе
отырып болған жағдайларды талқылайды. Психолог-консультанттың кеңесі мен
рекомендациялары қаншалықты жағдайда бағалы болғанын анықтайды. Осы кезден
бастап психолог-консультанттың алдағы еңбектері сараланады, яғни қосымша
сұрақтарға жауап бере алатындығын көрсете алады.Жалпы орта жағдайдағы
психологиялық көмек 20-30 минутқа ғана созылмақ.Ал егер клиент жағдайы ауыр
болатын болса,психологиялық тесттен бөлек 2-3 сағаттан 10-12 сағатқа
созылады. Яғни,бұл барлық 5 этаптың қорытындысы бойынша.
Психологиялық кеңес берудің процедуралары.
Кеңес берудің жалпы процедураларының көмегімен психологиялық кеңес
берудің тапсырмалары, мәселелері шешіледі. Осының барлығы кеңес беру.
Психологиясының процедураларының нәтижесіне байланысты. Процедура
негізгі нақты психологиялық этаптармен байланысты. Осы этаптар арқылы оны
бөліп қарастыруға болады. Кеңес беру псхологиясының бірінші этабында
қарастырғандай процедурада да нақты процедуралар қабылданбайды, жиі этапта
процедура қабылданады.
Кеңес беру жүреді, клиенттің эмоционалды қолайлылығы қалыптасады.
Клиентпен кездесу процедурасы клиенттің психологпен кездесу алдындағы нақты
бір іс-әрекет өзіне қосады. Осы этапта психолог-консультанттың жағдай
сұрауы және алғашқы кеңес беруі клиент үшін өте маңызды.
Көптеген клиенттер психолог-консультантқа келгенде психологиялық
кедергі мен комплекс пайда болады. Ол психолог-консультантқа және басқа да
адамдарға байланысты.
Әсіресе, психологиялық кедергі мен комплекс танымайтын адамдарға
байланысты пайда болады. Оған мысал ретінде психолог-консультантпен алғашқы
кездесуін алуымызға болады.
Осы бейтарап мүмкіндікке жағымсыз іс-әрекет комплексі және
психологиялық кедергіні алу үшін арнайы процедура Психологиялық кедергіні
алу қолданылады. Осы процедураны қолдану барысында психолог-консультант
клиентімен нақты бір іс-әрекеттерді қолдану арқылы клиентті тыныштандырып,
қауіпсіз психологиялық күйге, өзінің сеніміне кіргізеді. Кеңес беру
психологиясының үшінші этабында эмпатикалық тыңдау процедурасы белсенді
жұмыс жасайды. Эмпатикалық тыңдау тапсырмасы тереңірек. Психолог-
консультант клиентті эмоционалды жағынан түсініп әңгімелерін басынан-аяғына
дейін қабылдауы тиіс. Клиенттің сөздеріне яғни жағдайын ойланып, қобалжып
кетуге болмайды. Клиентті тыңдай отырып, психолог-консультант клиенттің
бейнесіне, роліне еніп, ойланып, өзін психологиялық қалыпқа келтіреді, яғни
психологиялық жағынан көмек беруге дайындалады.
Кеңес беру психологиясының төртінші этабында мынадай процедуралар
қолданылады: анықтау, көзін жеткізу, детальдарды айқындау, нақтылау. Осы
прцедураның барлығы практикалық рекомендация мен кеңестердің клиентке
саналы әсер етуімен байланысты. Бұл процедуралардың мақсаты клиентке терең
және толық түрде шешімдерін түсіну, яғни бұл жерде психолог-консультанттың
тікелей қатысуымен байланысты.
Ал кеңес беру психологиясының бесінші этабында төртінші этаптағы
процедуралар қолданылады. Бұл жерде нақты қолданылатын жағдай клиентке өз-
өзіне деген сенімділікті қалыптастыруға көмектесу.
Кеңес беру психологиясына жалпы мысал ретінде студенттер ортасындағы
кеңес беру мәселесіне тоқталып кетейік. Бұл,әрине, студенттер үшін маңызды
роль атқарады. Жоғары оқу орындары мен колледж студенттерінің бейімделу
проблемасымен айналысатын жұмыстарды талдай отырып, жеке даралық жұмыстың
ең жиі кездесетін әдісі кеңес беру екендігін көреміз. Клиенттер неғұрлым
ересектікке жақын болса, анықталған проблемаларды шешудің неғұрлым ұтымдысы
– кеңес беру деп айтуға болады.
Жоғары оқу орындарында да, колледждерінде де жеке тұлғалық және
эмоциялық бейімделулер проблемасын шешуде кеңес берудің барлық техникалары
толық қолданылады. Бірақ, әрбір жеке жағдайда кеңес беру осы процестің аса
маңызды бөлігін құрайды және аталмыш саладағы мамандардың пікірінше осындай
іс-әрекетте ол одан да көп орын алуы керек.
Орта мектеп пен колледждермен таныс әрбір адам үшін кеңес беруге
арналған даму бағдарламалары әрқашан кеңейтіліп отыратыны анық. Мектептер
өз жұмыстарын жеке даралық өсу мен дамуға бағдарлана отырып жүргізсе,
студенттердің өз жағдайына неғұрлым жақсы бейімделуіне көмектесетін
психологиялық қызметтер де жетілдіріліп отырады. әкімшіліктер көпшіліктік
білім беруге байланысты қаржы жұмсаудың қаншалықты маңыздылығын неғұрлым
анық түсінсе туындап отыратын проблемаларды іс жүзінде шешуге соғұрлым
мүдделі болады. Осыған байланысты индивидті тереңірек түсіну мен оның өз
проблемаларын шешуіне көмектесу ниетімен жасалған бағдарламаларға деген
сұраныс көбейе түсуде. Оған сәйкес көптеген институттар мен
колледждерімізде және орта мектептерде студенттердің бейімделу қызметтері
бар, дегенмен, осы құрылымдар тек қана аты бар ұйымдардан бастап,
студенттердің неше түрлі қажеттіліктерін қанағаттандыруға арналған, кеңес
берудің түрлі деңгейлерін ұсынатын неғұрлым жақсы ұйымдастырылған
бөлімдерге дейін бір-бірінен анағұрлым ерекшелнуі мүмкін.
1.2. Тұтынушылар ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.