Мемлекеттік тұрғын үй қорынан тұрғын үй алу мен берудің тәртібі

Пән: Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 9 бет
Таңдаулыға:

Мемлекеттік тұрғын үй қорынан тұрғын үй алу мен берудің тәртібі

Қазақстан Республикасының тұрғын үй заңы азаматтардың, заңды тұлғалардың, мемлекеттiк органдардың қатысуымен:

1) тұрғын үйлерге меншiк құқығының және оларды пайдалану құқығының пайда болуы мен тоқтатылу негiздерiне;

2) тұрғын үйлердi пайдалану құқығының жүзеге асырылуына;

3) тұрғын үйлерге қойылатын талаптарға;

4) тұрғын үй қорларының сақталуы мен жөнделуiнiң қамтамасыз етiлуiне;

5) азаматтардың тұрғын үй саласындағы құқықтарының сақталуын және тұрғын үй қорының пайдаланылуын мемлекеттiк органдардың бақылауына байланысты қатынастарды реттейдi.

Қазақстан Республикасының тұрғын үй қоры жеке және мемлекеттiк тұрғын үй қорларын қамтиды:

1) жеке тұрғын үй қоры - азаматтар мен заңды тұлғаларға меншiк құқығымен тиесiлi, мемлекеттiк емес меншiк нысанына негiзделген тұрғын үйлер;

2) мемлекеттiк тұрғын үй қоры - меншiк құқығымен мемлекетке қарасты және жергiлiктi атқарушы органдардың қарамағындағы (мемлекеттiк коммуналдық тұрғын үй қоры) не мемлекеттiк кәсiпорын қарамағындағы (мемлекеттiк кәсiпорынның тұрғын үй қоры) тұрғын үйлер.

Тұрғын үйге немесе оның бiр бөлiгiне меншiк құқығы мынадай негiздер бойынша:

1) үй (үйдiң бiр бөлiгiн) салу;

2) сатып алу-сату, айырбастау, сыйға тарту, өмiр бойы күтiп ұстау шартымен, алып қою мәмiлелерi мен заңдарға қайшы келмейтiн басқа да азаматтық-құқықтық мәмiлелер жасасу;

3) тұрғын үйдi мұраға немесе құқықтың әмбебап түрде ауысуы ретiмен алу;

4) жалға алушының мемлекеттiк тұрғын үй қорының үйiнде өзi тұратын тұрғын үйдi немесе тұрғын үй-жайды жекешелендiру (сатып алу немесе тегiн алу) жолымен меншiгiне алуы;

5) тұрғын үй (тұрғын үй-құрылыс) кооперативi мүшесiнiң тұрғын үй-жай үшiн пай жарнасының бүкiл сомасын төлеуi;

6) шарттық мiндеттеме, соның iшiнде азаматтың үй салуға өз қаражатымен немесе еңбегiмен қатысуы туралы шарт негiзiнде тұрғын үй-жайды меншiкке беру;

7) заңды тұлғалардың мемлекеттiк емес меншiк нысанына негiзделген тұрғын үйдi сату не тегiн беру жолымен өз қызметкерiнiң немесе өзге азаматтың меншiгiне беруi;

8) мемлекеттiң немесе заңды тұлғаның мемлекеттiк меншiк нысанына негiзделген тұрғын үйдi заңдарда белгiленген шарттармен өзқызметкерiнiң не өзге адамның меншiгiне беруi;

9) жеке меншiкте болған тұрғын үйдiң бұзылуы немесе күштеп алынуы салдарынан тұрғын үйден айырылудың өтемi ретiнде тұрғын үй беру;

10) Қазақстан Республикасының заң актiлерiнде тыйым салынбаған басқа да негiздер бойынша пайда болады.

Мемлекеттік тұрғын үй қорынан тұрғын үйді жекешелендіру тәртібі

Тұрғын үйді жекешелендіру туралы шешімді мыналар қабылдайды:

1) коммуналдық тұрғын үй қорынан - жергілікті атқарушы органдардың тұрғын үй комиссиялары;

2) мемлекеттік кәсіпорындардың тұрғын үй қорынан - мемлекеттік кәсіпорындардың тұрғын үй комиссиялары;

3) мемлекеттік мекемелердің тұрғын үй қорынан - мемлекеттік мекемелердің тұрғын үй комиссиялары.

Тұрғын үй комиссиялары туралы үлгі ережені тұрғын үй қатынастары саласындағы мемлекеттік саясатты іске асыруды жүзеге асыратын уәкілетті орган бекітеді.

Тұрғын үйді жекешелендіру осы Қағидаларға қосымшаға сәйкес тұрғын үйді жекешелендіру туралы шартпен ресімделеді.

Өтініш беруші жекешелендіру тәртібінде тұрғын үйді меншікке сатып алу үшін тұрғын үй комиссиясының қарауына мынадай құжаттарды ұсынады:

1) өздері тұратын үй-жайларын жекешелендіруге жалдаушының кәмелетке толған барлық отбасы мүшелерi қол қойған өтініш;

2) өтініш беруші мен оның отбасы мүшелерінің жеке куәліктерінің не паспорттарының көшірмелері;

3) некеге тұру (бұзу), отбасы мүшелерінің қайтыс болуы, балалардың тууы туралы (қажеттілігіне қарай) куәліктердің көшірмелері;

4) жалдау ( жалға алу) шартын не тұрғын үй ордерінің көшірмелері;

5) аумақтық әділет органының анықтамасы (өтініш берушіде және онымен тұрақты тұратын отбасы мүшелерінде Қазақстан Республикасы бойынша меншік құқығында оларға тиесілі тұрғын үйдің жоқ немесе бар екендігі туралы) ;

6) анықтама бюросының немесе ауылдық округ әкімінің тиісті елді мекенде тұратынын растайтын анықтамасы;

7) өтініш берушінің отбасы мүшелері деп басқа адамдар танылған жағдайда алғашқысы оларды өтініш берушінің отбасы мүшелері деп тану туралы сот шешімін ұсынады;

8) халықтың әлеуметтiк осал топтарына жататын азаматтар қосымша өтініш берушінің (отбасының) халықтың әлеуметтiк осал топтарына жататынын растайтын құжат;

9) мемлекеттiк қызметшiлер, бюджеттiк ұйымдардың қызметкерлерi, әскери қызметшiлер, арнаулы мемлекеттік органдар қызметкерлері және мемлекеттiк сайланбалы қызмет атқаратын адамдар жұмыс орнынан (қызметтен) анықтаманы немесе қызметкердің еңбек қызметін растайтын құжаттың көшірмесін қосымша ұсынады. Ғарышкерлікке кандидаттар, ғарышкерлер Қазақстан Республикасының Үкіметі беретін мәртебесін растайтын құжаттарды ұсынады;

10) тұрғын үйді жалдау шарты бойынша берешегі жоқтығын растайтын құжат;

11) осы Қағидалардың 7-тармағына сәйкес жекешелендірген жағдайда - мемлекеттік тұрғын үй қорынан тұрғын үйді жеке меншікке өтеусіз алуға құқығы бар азаматтардың санатына жататындығын растайтын құжат.

Осы Қағидаларда көзделмеген қосымша құжаттарды талап етуге тыйым салынады.

Тұрғын үй комиссиялары өтініш беруші осы Қағидалардың 14-тармағында көрсетілген құжаттарды тапсырған күннен бастап күнтізбелік отыз күн ішінде тұрғын үйді жекешелендіру туралы шешім қабылдайды не жазбаша түрде дәлелді бас тарту туралы шешім шығарады.

Тұрғын үй комиссиясы мынадай негіздер бойынша:

1) өтініш беруші осы Қағидалардың 3, 4, 5, 6, 9 және 11-тармақтарында белгіленген талаптарға сәйкес келмеген;

2) өтініш беруші осы Қағидалардың 14-тармағында көрсетілген құжаттарды ұсынбаған жағдайда тұрғын үйді жекешелендіруден дәлелді бас тартуды шығарады.

Тұрғын үй комиссиясы тұрғын үйді жекешелендіру туралы шешім шығарғаннан кейін тұрғын үйді беретін орган тұрғын үйдің қалдық құнын:

1) мемлекеттiк мекемелер «Мемлекеттiк мекемелердегi бухгалтерлiк есеп пен қаржылық есептiлiк жүйесiн мемлекеттiк реттеудің кейбір мәселелері туралы» Қазақстан Республикасы Қаржы министрінің 2011 жылғы 24 ақпандағы № 95 бұйрығына;

2) мемлекеттiк кәсіпорындар Қазақстан Республикасының бухгалтерлiк есеп пен қаржылық есептілік туралы заңнамасының талаптарына сәйкес есептейді.

Жекешелендіру туралы шешім шығарылғаннан кейін тұрғын үйді мемлекеттік кәсіпорындардың және мемлекеттік мекемелердің мемлекеттік тұрғын үй қорынан коммуналдық меншікке беру Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2011 жылғы 1 маусымдағы № 616 қаулысымен бекітілген Мемлекеттік заңды тұлғаларға бекітіліп берілген мемлекеттік мүлікті мемлекеттік меншіктің бір түрінен екіншісіне беру қағидасына сәйкес шешім шығарылған күннен бастап күнтізбелік отыз күн ішінде жүзеге асырылады.

Жекешелендіру туралы шешім шығарылғаннан кейін коммуналдық мемлекеттік кәсіпорынның және коммуналдық мемлекеттік мекеменің тұрғын үй қорынан коммуналдық тұрғын үй қорына тұрғын үйді беру күнтізбелік отыз күн ішінде жүргізіледі.

Тұрғын үйді беретін орган жекешелендіруге жататын тұрғын үйді коммуналдық тұрғын үй қорына ауыстыруды жүзеге асырған кезде бір мезгілде өтініш берушіге төленуі тиіс сома көрсетілген тұрғын үйдің құны туралы анықтама беріледі.

Жекешелендіруге жататын тұрғын үй коммуналдық тұрғын үй қорына ауыстырылғаннан кейін жергілікті атқарушы орган мен өтініш беруші арасында күнтізбелік отыз күннің ішінде тұрғын үйді жекешелендіру туралы шарт жасалады.

Тұрғын үйді жекешелендіретін азаматтар тұрғын үйдің құнын он жылға дейінгі мерзімге бөліп-бөліп төлей алады. Тұрғын үйдің құнын бөліп-бөліп төлеудің кестесі, шарттары және мерзімдері тұрғын үйді жекешелендіру туралы шартта көзделеді. Бұл ретте, тұрғын үйді жекешелендіретін азаматтар тұрғын үйді жекешелендіру туралы шартта белгіленген тұрғын үйдің құнынан кемінде отыз пайыз мөлшерінде бастапқы жарна енгізеді.

Тұрғын үйді жекешелендіру туралы шарттың ажырамас қосымшасы болып табылатын тұрғын үйдің құнын төлеу кестесінде бөліп-бөліп төлеуді ескере отырып, төлемнің жалпы сомасы көрсетіледі.

Бөліп төлеу жолымен тұрғын үйді жекешелендіру туралы шешімді белгіленген тәртіпте алғаннан кейін өтініш берушінің жұмыс орнының өзгеруі оның көрсетілген шешім бойынша тұрғын үйді жекешелендіру құқығын одан әрі іске асыруға әсер етпейді.

Азаматтар тұрғын үйді жекешелендіру туралы шартта көзделген төлем кестесі бойынша тұрғын үйдің құнын алты ай қатарынан төлемеген жағдайда жергілікті атқарушы орган азаматтан алынған төлемнің сомасы тұрғын үй құнының жартысынан артық болған жағдайды қоспағанда, сотқа өтініш бергенге дейін күнтізбелік отыз күн бұрын хабарлама жолдай отырып, тұрғын үйді жекешелендіру туралы шартты сот тәртібінде бұзады.

Тұрғын үй құнының жартысынан көбін төлеген өтініш беруші кесте бойынша алты айдың ішінде тұрғын үйдің құнын төлемеген жағдайда жергілікті атқарушы орган тұрғын үйді жекешелендіру туралы шартты бұзбай сот тәртібінде берешекті өндіріп алады.

Өзінің бастамасы бойынша тұрғын үйді жекешелендіру туралы шартты бұзған кезде не алты ай қатарынан төлем кестесі бойынша тұрғын үйдің құнын төлемеген жағдайда, тұрғын үйдің құнын өтеу үшін енгізілген сома өтініш иесіне қайтарылады, одан тұрғын үйді жекешелендіру туралы шартты жасау мен оны бұзуға дейінгі уақыт аралығында мемлекеттік тұрғын үй қорынан тұрғын үйді пайдаланғаны үшін төлемнің сомасы шегеріледі. Осы сома жеткіліксіз болған кезде өтініш иесі тұрғын үйді жекешелендіру туралы шартты жасау мен оны бұзуға дейінгі уақыт аралығында мемлекеттік тұрғын үй қорынан тұрғын үйді пайдаланғаны үшін төлем сомасындағы айырманы өтейді.

Тұрғын үйді жекешелендіру шарты екі данада жасалады, оның біреуі жергілікті атқарушы органда сақталады, екінші өтініш берушіге беріледі.

«Тұрғын үй қатынастары туралы» Заңның 2-бабының 31-тармағына сәйкес тұрғын үйді жекешелендіру - мемлекеттік тұрғын үй қорындағы үйлердегі олар тұратын тұрғын бөлмелерді азаматтардың меншікке сатып алуы.

Басқаша айтқанда, жекешелендіру - бұл мемлекеттік немесе қызметтік пәтерлерді жеке меншікке сатып алу.

Мемлекеттік тұрғын үйді кім жекешелендіре алады?

Егер сіз тұрғын үйді алсаңыз және мемлекеттік қызметкер, бюджеттік ұйымның қызметкері, әскери қызметкер, ғарышкер немесе мемлекеттік сайлау лауазымын атқаратын болып табылсаңыз, онда қалдық құны бойынша тұрғын үйді жекешелендіре аласыз.

Егер бюджеттік ұйымдарда немесе кәсіпорындарда мемлекеттік қызметте он жылдан кем емес жұмыс істесеңіз, сондай-ақ еңбек қатынастары төмендегі негіздер бойынша тоқтатылса жұмыс мерзіміне қарамастан сіз тұрғын үйді жекешелендіру құқығына ие боласыз:

• ұйымның таратылуы, қызметкерлер санының немесе штатының қысқартылуы бойынша;

• одан әрi жұмыс iстеуге кедергi келтiретiн сырқатына байланысты;

• зейнеткерлікке шығуына байланысты

Ғарышкерлікке үміткерлер, ғарыш қызметі саласында он бес жылдан артық жұмыс өтілі бар үміткерлер тұрғын үйді ақысыз жекешелендіреді.

Қызметтікке теңестірілген тұрғын үй берілген қызметкер қайтыс болған жағдайда жекешелендіру құқығы қайтыс болғанның (қаза болғанның) жұмыс істеген уақытына қарамастан отбасы мүшелеріне ауысады.

Егер қызметтік тұрғын үй сізге жұмыспен қамтудың белсенді шараларына қатысушы ретінде берілсе, онда оны қалдық құны бойынша қызметтік тұрғын үйде бес жылдан кем емес уақыт тұрғанда жекешелендіруге болады.

Егер сіз 2013 жылғы 1 қаңтардан бастап күнтізбелік есептеуде он жыл және одан да артық әскери қызметте тұрсаңыз, онда қызметтік тұрғын үйді мемлекеттік тұрғын үй қорынан қалдық құны бойынша жекешелендіруге құқылысыз. Ал егер осы күні сіздің шотыңызда он бес жылдан артық қызмет болса, онда әскери қызметтің күнтізбелік есептеуіндегі жиырма жыл әскери қызметтен кейін қызметтік тұрғын үйді ақысыз жекешелендіру құқығына ие боласыз.

Тұрғын үйді кім тегін жекешелендіре алады?

• Ұлы Отан соғысының мүгедектері және қатысушылары. Тұрғын үй берілген Ұлы Отан соғысының мүгедегі немесе қатысушысы қайтыс болған жағдайда оны ақысыз алу құқығы оның отбасы мүшелеріне ауысады (жеңілдіктердің болуы туралы анықтаманы алу ) *;

• 1 және 1 топ мүгедектері (ҚР барлық жәрдемақылар және төлемдер туралы білу ) ;

• Чернобыль атом электрстанциясындағы апат, басқа радиациялық апаттар және азаматтық немесе әскери мақсаттағы объектілердегі апаттар салдарларын жоюға қатысқан, сондай-ақ ядролық сынақтар және оқуларға тікелей қатысқан тұлғалар (аталмыш топқа тиістілігі туралы анықтаманы алу) ;

• Семей сынақ ядролық полигонындағы ядролық сынақ полигоны салдарынан зардап шеккен ҚР азаматтары;

• бұрынғы Кеңес Социалистік Республикасын қорғауда алған, басқа кезеңдерде әскери қызметтің өзге де міндеттерін орындаудағы жаралану, жарақаттану, мертігу салдарынан, сондай-ақ әскери әрекеттер болған Ауғанстанда немесе басқа мемлекеттерде әскери қызметтен өтумен байланысты ауру салдарынан мүгедек болған әскери қызметкерлер;

• Арал маңындағы экологиялық апат салдарынан зардап шеккен ҚР азаматтары;

• жиырма жыл және одан да артық күнтізбелік есептеудегі еңбегі бар арнайы мемлекеттік органдардың қызметкерлері, әскери қызметкерлер;

• ғарышкерлікке үміткерлер, ғарышкерлер. Ғарышкерлікке үміткердің, ғарышкердің қайтыс болуы (қаза) болуы жағдайында оны ақысыз алу құқығы қайтыс болғанның (қаза болғанның) мұрагеріне ауысады.

Қандай тұрғын үйді жекешелендіруге болмайды?

• бірнеше жалға алушыларға жекелеген шарттарға сәйкес жалға берілетін тұрғын үй, олардың бірі сатып алуға келіспеген жағдайда;

• уақытша құрылыстарда болатын тұрғын үй;

• санитарлық және техникалық талаптарда белгіленген талаптарға жауап бермейтін тұрғын үй;

• онда әрі қарай тұрудың жарамсыздығына байланысты тұрғын емес бөлмелерге қайта жабдықталуға жататын тұрғын үй;

• әскери қалашықтар, шекара бекеттері және өзге де жабық объектілер аумағында болатын тұрғын үй;

• ерекше қорғалмайтын табиғи аумақтарда болатын тұрғын үй;

• құлатуға жататын тұрғын үй;

• жалғыз тұрғын үй ҚР заңнамасымен белгіленген тәртіпте апатты болып танылған, ҚР азаматтарына ұсынылған тұрғын үй;

• 2013 жылғы 1 қаңтардан бастап «Қазақстан Республикасының арнаулы мемлекеттік органдары туралы» Заңында көзделген жағдайлардан басқа кезде арнайы мемлекеттік органдардың қызметкерлеріне тұрғын үй қорынан 2013 жылғы 1 қаңтардан бастап ұсынылған тұрғын үй;

• еңбек шарты бойынша жұмыс істейтіндерге, студенттерге (тыңдаушыларға, аспиранттарға) және білім алушыларға оқу кезінде берілген төсек орындық түрдегі, сондай-ақ бөлмелік түрдегі тұрғын орынжайлар.

ҚР азаматтары мемлекеттік тұрғын үй қорынан ҚР аумағындағы тек бір тұрғын үйді ғана жекешелендіруге құқылы.

Мемлекеттік тұрғын үйді жекешелендіру бойынша мәселелерді кім шешеді?

Мемлекеттiк тұрғын үй қорынан берілетін тұрғын үйлерді жекешелендiру қағидаларының 12-бабына сәйкес тұрғын үйді жекешелендіру туралы мәселелерді шешуді қабылдайды:

• коммуналдық тұрғын үй қорынан - жергілікті атқарушы органдардың тұрғын үй комиссиялары;

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.