Фармокология және токсикология пәнінен
Қазақстан Республикасының Білім және Ғылым министрлігі Жәңгір хан атындағы Батыс Қазақстан аграрлық-техникалық университеті
Жұқпалы емес аурулар кафедрасы
Фармокология және токсикология пәнінен
Курстық жұмыс
Тақырыбы: Қызу түсіргіш препараттар
Орындағын: ВМ -45топ студенті Жумашева Ж
Тексереген: аға оқытушы Сұлтанов М.Г.
Орал - 2007
Жоспар
1. Кіріспе
2. Негізні бөлім
2.1. Қызу түсіргіш препараттардың жануар организміне әсері:
а) Парааминофеналдық туындылары
б) Пирозолон туындылары
в) Солицилат қышқылының туындылары
4. Қолданылуы
5. Организміне кері әсері
6. Қорытынды
7. Қолданылған әдебиеттер
8. Рецепт
Кіріспе
Фармокология термині алғаш рет 1693жылы пайда болды. Дәрітану туралы алғашқы деректер көне заманнан белгілі бола тұрсада, фармакологтардың алғашқы мектебі 1847 жылы Рухгеймнің басшылығымен Червев университетінде пайда болды.
Көне гректің кемеңгер дәрігер Гиппократ (б.з.д. 460-366 ж) медикаменттермен емдеуді ұсынып, оны табиғи күш - қуатқа көмек ретінде қарастырады.
Римнің данышпан дәрігері Киавдий Гален (б.з.д. 131-201жыл) медицина мен дәрітану іліміне елеулі үлес қосты.
Дәрітану ілімін дамытуға орта азиялық көрнекті медик Әбу Әли Ибн-Сина еңбектері зор үлес қосты. Мал дәрігерлік фармокологияны жалпы фармакологияның ерекше тармағы ретінде бөліп қарастыруға тура келеді.
Қазақстанда мал дәрігерлік фармакологияның дамуы Ұлы Қазан төңкерісінен кейін басталды.
Қазақстандық мал дәрігерлерінің әсіресе иммуналогиялық препараттар жасаудағы үлесі зор.
2. Негізгі бөлім
Жануарлар денесінің температурасының көтерілуі организмдегі жылу балансының бұзылғандығын дәлелдейді, әсіресе жылу өнімділігі мен жылу берудің көлемін жануар денесінің температурасы жылу реттеу орталығымен реттеледі.
Дене температурасы жылу орталығының қозуына тәуелді. Аралық мидың жылу орталығының қозуын төмендете алатын барлық заттар дененің қызба температурасын түсіре алады. Жылу орталығының қозуының төмендеуі салдарынан қызу түсіргіш препараттардың әсерінен жылу беру тез күшейеді.
Бұл топ заттарының негізгі қасиеттері олардың қабынуға қарсы әсері болып табылады, соның салдарынан қабыну реакциясының потенциялы айтарлықтай төмендейді, бірақ қабыну тудырушы себептерге олар әсер етпейді.
Лихорадкінің себептері өте көп. Олар микробтың және протозойлық пайда болатын токсиндер, сапасыз азықтың ұлы заттары, қабыну өкілдері және т.б. Бұл бұзылуларға жол бермейтін барлық дәрілік заттар (химиотерапевтикалық, улануға қарсы, қабынуға қарсы және т.б.) нағыз әсер еткіш және нағыз бағалы қызу түсіргіш заттар болып есептеледі. Бірақ көп ауруларда жоғары температурада бірнеше күн сақталған.
Түрлі қызу түсіргіш препараттарының қызбаға қарсы әсер ету механизмі әр түрлі, бірақ барлық жағдайларда механизмі әр түрлі, бірақ барлық жағдайларда механизм қорытындысы жылу реттеу орталығына әсер етуді қалпына келтіру. Бұл рефлекторлы жолмен (вегативті нервтер орталығы арқылы) жылу реттеудің төмендеуіне әкелді. Кейбір антипиретиктер тікелей тамырларға әсер етеді де оларды кеңейтіп жібереді. Үлкен дозаларда антипиретиктер жылу реттеу орталығын және барлық орталық нерв жүйелерін әлсіретеді.
Лихорадкіге қарсы заттардың үлкен тобы салицилат қышқылы препараттары, жылу реттеу орталығына әсер етуден басқа, антитокиндік және бактериостатикалық әсер етеді, сол арқылы лихорадкінің пайда болу себептерін жояды. Қызу түсіргіш әсерімен қатар барлық антипиретиктер аналгетиктер болып есептеледі. Олар жылу реттеу орталығы сияқты қозған ауру орталықтарын жояды және перифериялық рецепторлардың сезімталдығын төмендетеді.
Морфин тәрізді анальгетиктерден айырмашылығы, бұл заттары кейде ауруға қарсы немесе анальгетикалық деп атайды.
Антипиретиктерді қайталап қабылдағанда олардың анальгетикалық әсері әлсірейді, ал токиндік әсері жоғарылайды. Антипиретиктер тек қызуы жоғары жауарлардың температурасын төмендетеді. Дені сау жануарларда олар бұл бағытта тек үлкен дозаларда ғана әсер етеді, ал төмен температуралы патологиялық жағдайлардан олар оны жоғалтады. Үлкен дозаларда антипиретиктер дені сау жануарлардың эндокриндік бездер функцияының бұзылуын тудырады және тері пигменттерінің пайда болуын азайтады.
Парааминофеналдық туындылары:
Бұл сутегінің гидоксиді бензол тобына қосылуы (фенол С2Н5ОН) қосылытың жаңа қасиеттерінің пайда болуына әкеледі. Егер гидроксильді топтың орнына бензолға аминотоп қосылыс (анилин) С6Н5NH2 немесе екі амино және гидроксиьді топ I ацетил аминофенол C6H4(OH)NH2 I. Мұндай қосылыстар қызу түсіргіш әсерімен қатар өте жоғары токсиндік әсері бар, сондықтан ауруды емдеу үшін қолданылмайды.
Аминотоптың бір сутектік атомның қышқыл қалдығымен алмастырылуы препараттың токсиндік қасиетін төмендетіп қана қоймай, оның қузу түсіргіш әсерін тез жоғарлатады. Егер амин тобындағы өзгерістерден басқа гидроасилді топтардың сутегін алкогольмен (фенацитин) алмастырса, оның токсиндігі одан әрі төмендейді. Бұл топ препараттарының қызу түсіргіш әсерінің механизмі жылу реттеу орталығын жоюға және кеңейткіш әсеріне бағытталған.
Фенацетин (параацетофенетидин) Phenacetinum
Түссіз жылтыр, кристалл немесе құақ кристалл тәріздес ұнтақ, иіссіз, аздап қышқыл дәмі бар, суда (1400бөлімінде) ериді және спиртте (70 және 16 бөлімінде) ериді. Нейтралды реакция кезінде ериді. Ұнтақ немесе таблетка түрінде көбінее 0,25 немесе әр түрлі формада кафеинмен қоса шығарылады. Негізінен фенацетиннің әсері 20-30 минут өткен соң басталып, 2-3 есе көп мөлшерде әсер етеді.
Парацетамол - Paracetamolum. Параацетаминофенал, С8Н9NO2. Ақ түсті, кейде өте анық қызғылт түсті ұнтақ. Суда ерімейді, спиртте жақсы ериді. Парацетамол фенацитин сияқты қызу түсіргіш, бірақ әсері нашар және ұсақ болып келеді.
Айырмашылығы ауру сезімталдығын жояды, қабынуға қарсы әсері өте жақсы, токсиндік қасиеті жоқ.
Пирозолон туындылары:
Пирозолон - белсенді және қысқа уақыттың ішінде антипириндік және анальгетикалық әсер береді.
Бұл екі әсер де оның молекуласына түрлі радикалдардың енуіне байланысты күшиеді. Пирозолон туындылары феноцитинге ұқсас әс етеді, бірақ одан әлсіздеу, сонымен қатар олардың жануарларға токсиндігі төмен. Бұл топтың барлық препараттары орталық және перифермиялық ауру сезімталдығын жалпы қасиетке ие және олардың кейбіреулері анальгин ретінде қолданылады.
Антипирин - ақ кристалды, ұнтақ немесе түссіз кристалл, иісі жоқ, қышқылтым дәмі бар, суда (1 бөлімінде), спиртте 11,5 бөлімінде ериді. Суда нейтронды реакция негізінде ериді. Антипирин қозудың жылу реттеу орталығын және қан тамырларын жояды. Қабылдағаннан соң 15-20 минуттан соң әсер етеді. Әсері 3-12 сағатқа созылады. Ұсақ малдарда өте қатты және ұзақ әсер етеді. Жергілікті антипирин алғашқыда қоздырады, кейін анестезияны тудырады. Пирозолон туындылары секілді жергілікті антипирин қанның ұюына әсер етеді. Ұнтақ түрінде, ерітілген антипирин (10-15%) бактериостатикалық әсер ететін, ауру сезімталдығын жояды, кейде язва және жаралы ауру кезінде қолданылады.
Амидопирин - Amidopyninum - 1фенил - 2,3 дименил, 4 - диметиламидолтрозолон -5, C13H17N3O түссіз, ақшыл, сарғылт, ұсақ, иіссіз, кристалды, ашқылтым дәмі бар. Судың 20 бөлігінде және спирттің екі бөлігінде жай ериді. Антипирин сияқты қызу түсіргіш әсері бар, бірақ одан күштірек, ауруды жояды. Ми мен жүрек тамырларын кеңейтеді, ұлпаларды тітіркендіреді. Мысықтарға және күйіс қайыратындарға агрокулоцитоз тудырады. Амидопирин тәрізді әсер ететіндер: бутадион - Butadienum 1,2 - дифенил 4,4 -- бутин 3,5-пирозалидиндион және веродан тұз тәрізді амидопириннің екі молекуласының барбитам молекуласымен қосылысы.
Анальгин - Analginum 1фенил, 2,3 диметил, 4 метилалиенопирозолон 5- N- метансульфат натрий.
Ақ түсті кристалды ұнтақ, сарғылттау, суда жақсы ериді, (1,5), этил спиртінде әлсіз және эфирде ерімейді. Нейтралды реакцияның түссіз сулы ерітіндісі. Тұрып қалғанда сарғаяды, бірақ өзінің белсенділігін жоғалтпайды.
Ол ауру сезімталдығын төмендетеді, температураны түсіреді және ісіктік сұйықтарды соруға көмектеседі. Бұлшық ет ревматизмінде жақсы әсер етеді.
Анальгин шөп қоректілердің жіті ішек қарын ақауларында ауру сезімталдығын жоятын препарат. Орталық нерв жүйесі арқылы әсер етеді, ол перистальтикаға әсер етпейді, бірақ ішектегі ауруды жояды.
Ауру жоюшы эфектісі енгізу жолдарына байланысты:
Вена ішіне енгізгенде әсері тез байқалады және 30-40 минутқа дейін сақталады, тері астында 10-20 минуттан кейін және 1-2 сағатқа дейін ұзарады.
Анальгинді бір рет иньекцияланғанда барлық жануарлардың катарлды спазмасында және ішек метиоризмінде мазасыздануы жойылады, ал соңынан асқорытудың паталогияның көріністері азаяды. Асқазанның жіті созылуында анальгин ауруды жояды, температураны төмендетеді. Сондықтан анальгинмен қатар сандырақтауға қарсы заттар өте қажет. Анальгинді ішке, ... жалғасы
Жұқпалы емес аурулар кафедрасы
Фармокология және токсикология пәнінен
Курстық жұмыс
Тақырыбы: Қызу түсіргіш препараттар
Орындағын: ВМ -45топ студенті Жумашева Ж
Тексереген: аға оқытушы Сұлтанов М.Г.
Орал - 2007
Жоспар
1. Кіріспе
2. Негізні бөлім
2.1. Қызу түсіргіш препараттардың жануар организміне әсері:
а) Парааминофеналдық туындылары
б) Пирозолон туындылары
в) Солицилат қышқылының туындылары
4. Қолданылуы
5. Организміне кері әсері
6. Қорытынды
7. Қолданылған әдебиеттер
8. Рецепт
Кіріспе
Фармокология термині алғаш рет 1693жылы пайда болды. Дәрітану туралы алғашқы деректер көне заманнан белгілі бола тұрсада, фармакологтардың алғашқы мектебі 1847 жылы Рухгеймнің басшылығымен Червев университетінде пайда болды.
Көне гректің кемеңгер дәрігер Гиппократ (б.з.д. 460-366 ж) медикаменттермен емдеуді ұсынып, оны табиғи күш - қуатқа көмек ретінде қарастырады.
Римнің данышпан дәрігері Киавдий Гален (б.з.д. 131-201жыл) медицина мен дәрітану іліміне елеулі үлес қосты.
Дәрітану ілімін дамытуға орта азиялық көрнекті медик Әбу Әли Ибн-Сина еңбектері зор үлес қосты. Мал дәрігерлік фармокологияны жалпы фармакологияның ерекше тармағы ретінде бөліп қарастыруға тура келеді.
Қазақстанда мал дәрігерлік фармакологияның дамуы Ұлы Қазан төңкерісінен кейін басталды.
Қазақстандық мал дәрігерлерінің әсіресе иммуналогиялық препараттар жасаудағы үлесі зор.
2. Негізгі бөлім
Жануарлар денесінің температурасының көтерілуі организмдегі жылу балансының бұзылғандығын дәлелдейді, әсіресе жылу өнімділігі мен жылу берудің көлемін жануар денесінің температурасы жылу реттеу орталығымен реттеледі.
Дене температурасы жылу орталығының қозуына тәуелді. Аралық мидың жылу орталығының қозуын төмендете алатын барлық заттар дененің қызба температурасын түсіре алады. Жылу орталығының қозуының төмендеуі салдарынан қызу түсіргіш препараттардың әсерінен жылу беру тез күшейеді.
Бұл топ заттарының негізгі қасиеттері олардың қабынуға қарсы әсері болып табылады, соның салдарынан қабыну реакциясының потенциялы айтарлықтай төмендейді, бірақ қабыну тудырушы себептерге олар әсер етпейді.
Лихорадкінің себептері өте көп. Олар микробтың және протозойлық пайда болатын токсиндер, сапасыз азықтың ұлы заттары, қабыну өкілдері және т.б. Бұл бұзылуларға жол бермейтін барлық дәрілік заттар (химиотерапевтикалық, улануға қарсы, қабынуға қарсы және т.б.) нағыз әсер еткіш және нағыз бағалы қызу түсіргіш заттар болып есептеледі. Бірақ көп ауруларда жоғары температурада бірнеше күн сақталған.
Түрлі қызу түсіргіш препараттарының қызбаға қарсы әсер ету механизмі әр түрлі, бірақ барлық жағдайларда механизмі әр түрлі, бірақ барлық жағдайларда механизм қорытындысы жылу реттеу орталығына әсер етуді қалпына келтіру. Бұл рефлекторлы жолмен (вегативті нервтер орталығы арқылы) жылу реттеудің төмендеуіне әкелді. Кейбір антипиретиктер тікелей тамырларға әсер етеді де оларды кеңейтіп жібереді. Үлкен дозаларда антипиретиктер жылу реттеу орталығын және барлық орталық нерв жүйелерін әлсіретеді.
Лихорадкіге қарсы заттардың үлкен тобы салицилат қышқылы препараттары, жылу реттеу орталығына әсер етуден басқа, антитокиндік және бактериостатикалық әсер етеді, сол арқылы лихорадкінің пайда болу себептерін жояды. Қызу түсіргіш әсерімен қатар барлық антипиретиктер аналгетиктер болып есептеледі. Олар жылу реттеу орталығы сияқты қозған ауру орталықтарын жояды және перифериялық рецепторлардың сезімталдығын төмендетеді.
Морфин тәрізді анальгетиктерден айырмашылығы, бұл заттары кейде ауруға қарсы немесе анальгетикалық деп атайды.
Антипиретиктерді қайталап қабылдағанда олардың анальгетикалық әсері әлсірейді, ал токиндік әсері жоғарылайды. Антипиретиктер тек қызуы жоғары жауарлардың температурасын төмендетеді. Дені сау жануарларда олар бұл бағытта тек үлкен дозаларда ғана әсер етеді, ал төмен температуралы патологиялық жағдайлардан олар оны жоғалтады. Үлкен дозаларда антипиретиктер дені сау жануарлардың эндокриндік бездер функцияының бұзылуын тудырады және тері пигменттерінің пайда болуын азайтады.
Парааминофеналдық туындылары:
Бұл сутегінің гидоксиді бензол тобына қосылуы (фенол С2Н5ОН) қосылытың жаңа қасиеттерінің пайда болуына әкеледі. Егер гидроксильді топтың орнына бензолға аминотоп қосылыс (анилин) С6Н5NH2 немесе екі амино және гидроксиьді топ I ацетил аминофенол C6H4(OH)NH2 I. Мұндай қосылыстар қызу түсіргіш әсерімен қатар өте жоғары токсиндік әсері бар, сондықтан ауруды емдеу үшін қолданылмайды.
Аминотоптың бір сутектік атомның қышқыл қалдығымен алмастырылуы препараттың токсиндік қасиетін төмендетіп қана қоймай, оның қузу түсіргіш әсерін тез жоғарлатады. Егер амин тобындағы өзгерістерден басқа гидроасилді топтардың сутегін алкогольмен (фенацитин) алмастырса, оның токсиндігі одан әрі төмендейді. Бұл топ препараттарының қызу түсіргіш әсерінің механизмі жылу реттеу орталығын жоюға және кеңейткіш әсеріне бағытталған.
Фенацетин (параацетофенетидин) Phenacetinum
Түссіз жылтыр, кристалл немесе құақ кристалл тәріздес ұнтақ, иіссіз, аздап қышқыл дәмі бар, суда (1400бөлімінде) ериді және спиртте (70 және 16 бөлімінде) ериді. Нейтралды реакция кезінде ериді. Ұнтақ немесе таблетка түрінде көбінее 0,25 немесе әр түрлі формада кафеинмен қоса шығарылады. Негізінен фенацетиннің әсері 20-30 минут өткен соң басталып, 2-3 есе көп мөлшерде әсер етеді.
Парацетамол - Paracetamolum. Параацетаминофенал, С8Н9NO2. Ақ түсті, кейде өте анық қызғылт түсті ұнтақ. Суда ерімейді, спиртте жақсы ериді. Парацетамол фенацитин сияқты қызу түсіргіш, бірақ әсері нашар және ұсақ болып келеді.
Айырмашылығы ауру сезімталдығын жояды, қабынуға қарсы әсері өте жақсы, токсиндік қасиеті жоқ.
Пирозолон туындылары:
Пирозолон - белсенді және қысқа уақыттың ішінде антипириндік және анальгетикалық әсер береді.
Бұл екі әсер де оның молекуласына түрлі радикалдардың енуіне байланысты күшиеді. Пирозолон туындылары феноцитинге ұқсас әс етеді, бірақ одан әлсіздеу, сонымен қатар олардың жануарларға токсиндігі төмен. Бұл топтың барлық препараттары орталық және перифермиялық ауру сезімталдығын жалпы қасиетке ие және олардың кейбіреулері анальгин ретінде қолданылады.
Антипирин - ақ кристалды, ұнтақ немесе түссіз кристалл, иісі жоқ, қышқылтым дәмі бар, суда (1 бөлімінде), спиртте 11,5 бөлімінде ериді. Суда нейтронды реакция негізінде ериді. Антипирин қозудың жылу реттеу орталығын және қан тамырларын жояды. Қабылдағаннан соң 15-20 минуттан соң әсер етеді. Әсері 3-12 сағатқа созылады. Ұсақ малдарда өте қатты және ұзақ әсер етеді. Жергілікті антипирин алғашқыда қоздырады, кейін анестезияны тудырады. Пирозолон туындылары секілді жергілікті антипирин қанның ұюына әсер етеді. Ұнтақ түрінде, ерітілген антипирин (10-15%) бактериостатикалық әсер ететін, ауру сезімталдығын жояды, кейде язва және жаралы ауру кезінде қолданылады.
Амидопирин - Amidopyninum - 1фенил - 2,3 дименил, 4 - диметиламидолтрозолон -5, C13H17N3O түссіз, ақшыл, сарғылт, ұсақ, иіссіз, кристалды, ашқылтым дәмі бар. Судың 20 бөлігінде және спирттің екі бөлігінде жай ериді. Антипирин сияқты қызу түсіргіш әсері бар, бірақ одан күштірек, ауруды жояды. Ми мен жүрек тамырларын кеңейтеді, ұлпаларды тітіркендіреді. Мысықтарға және күйіс қайыратындарға агрокулоцитоз тудырады. Амидопирин тәрізді әсер ететіндер: бутадион - Butadienum 1,2 - дифенил 4,4 -- бутин 3,5-пирозалидиндион және веродан тұз тәрізді амидопириннің екі молекуласының барбитам молекуласымен қосылысы.
Анальгин - Analginum 1фенил, 2,3 диметил, 4 метилалиенопирозолон 5- N- метансульфат натрий.
Ақ түсті кристалды ұнтақ, сарғылттау, суда жақсы ериді, (1,5), этил спиртінде әлсіз және эфирде ерімейді. Нейтралды реакцияның түссіз сулы ерітіндісі. Тұрып қалғанда сарғаяды, бірақ өзінің белсенділігін жоғалтпайды.
Ол ауру сезімталдығын төмендетеді, температураны түсіреді және ісіктік сұйықтарды соруға көмектеседі. Бұлшық ет ревматизмінде жақсы әсер етеді.
Анальгин шөп қоректілердің жіті ішек қарын ақауларында ауру сезімталдығын жоятын препарат. Орталық нерв жүйесі арқылы әсер етеді, ол перистальтикаға әсер етпейді, бірақ ішектегі ауруды жояды.
Ауру жоюшы эфектісі енгізу жолдарына байланысты:
Вена ішіне енгізгенде әсері тез байқалады және 30-40 минутқа дейін сақталады, тері астында 10-20 минуттан кейін және 1-2 сағатқа дейін ұзарады.
Анальгинді бір рет иньекцияланғанда барлық жануарлардың катарлды спазмасында және ішек метиоризмінде мазасыздануы жойылады, ал соңынан асқорытудың паталогияның көріністері азаяды. Асқазанның жіті созылуында анальгин ауруды жояды, температураны төмендетеді. Сондықтан анальгинмен қатар сандырақтауға қарсы заттар өте қажет. Анальгинді ішке, ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz