Бастауыш сыныпта еңбекке баулу сабағында қолданылатын әдіс тәсілдер.
1. Бастауыш сыныптардағы еңбекке баулуды оқыту әдістері.
2. Ауызша әдіс
3. Көрнекілік әдіс.
4. Практикалық әдіс
5. Репродуктивтік ( қайталау)әдіс
6. Проблемалық әдіс
7. Ішінара ізденіс немесе эвристикалық әдіс
8. Зерттеу әдісі
9. Бастауыш сыныптардағы еңбекке баулудың міндеттері
2. Ауызша әдіс
3. Көрнекілік әдіс.
4. Практикалық әдіс
5. Репродуктивтік ( қайталау)әдіс
6. Проблемалық әдіс
7. Ішінара ізденіс немесе эвристикалық әдіс
8. Зерттеу әдісі
9. Бастауыш сыныптардағы еңбекке баулудың міндеттері
ҚАЗІРГІ ЗАМАН ГУМАНИТАРЛЫ-ТЕХНИКАЛЫҚ ИНСТИТУТЫ
Р Е Ф Е Р А Т
Тақырыбы: Бастауыш сыныпта еңбекке баулу сабағында қолданылатын әдіс
тәсілдер.
Қабылдаған: Жуманбаева К.Р.
Орындаған: Джолдинова А.К.
Қарағанды қ.
2011ж.
Мазмұны
1. Бастауыш сыныптардағы еңбекке баулуды оқыту әдістері.
2. Ауызша әдіс
3. Көрнекілік әдіс.
4. Практикалық әдіс
5. Репродуктивтік ( қайталау)әдіс
6. Проблемалық әдіс
7. Ішінара ізденіс немесе эвристикалық әдіс
8. Зерттеу әдісі
9. Бастауыш сыныптардағы еңбекке баулудың міндеттері
1. Еңбекке баулуды оқыту әдістері.
Педагогикалық энциклопедияда оқыту әдістері – мұғалім мен оқушылар
жұмысының тәсілдері, солардың көмегімен білімді, іскерлікті және дағдыны
игереді, оқушылардың дүниетанымы қалыптасады, қабілеттері дамиды, - деп
жазған Олай болса, еңбек сабағында қолданылатын әдіс дегеніміз – тиімді
тәсілдермен сабақты ұйымдастырып, оны сапалы жүргізу.
Яғни, оқыту әдістері мұғалім мен оқушылардың арасындағы оқу тәрбие
жұмыстарын нәтижелі етіп орналастыру іс әрекетінің тәсілдері. Дәлірек
айтқанда, әдіс – белгілі бір мақсатқа жету іс әрекетін нақты жүйеге
келтіретін тәсілдердің жиынтығы. Ол оқу – тәрбие жұмысындағы әдістерді
педагогикалық дидактика негіздерін бетке ұстай отырып, оқушылардың танымдық
қабілеттерінің дамуына мүмкіндік тигізуі тиіс, яғни оқушылардың ойын,
қиялын дамытуға өз бетімен ізденіп, жаңа білімді меңгеруге ықпал жасауы
тиіс.
Оқыту әдісі белгілі бір мақсатқа жетудің сапалы түрде қолданылатын
тәсілдері, ал мақсатқа жету мұғалімнің сол тәсілдерді тиімді таңдап алып,
шебер пайдалана отырып оқыту процесін ұйымдастыруына, оқушылардың
қабылдауға даярлық дәрежесіне мұғалім мен оқушылардың белсенді
педагогикалық ынтымақтастығына байланысты.
Жалпы әдіс пен тәсілді ажыратып, жіктеп көрсету пікірталас туғызады,
Өйткені оқыту үрдісінде екеуі бір бірімен ауыспалы болып кеделі.
Мысалы:
1. мұғалім сабақты ауызша баяндау барысында сәндік –қолданбалы өнерге
байланысты шығармашылық жұмыстарды көрнекі түрде көрсетсе, онда
көрнекі әдіс әдістемелік тәсілге айналады.
2. Оқушылар белгілі бір шығармашылық жұмыстарды зерттеп, талдап нақты
білім алса, онда осы сабақта қолданған жіктеме ауызша баяндау
тәсілге айналады да, көрнекі көрсету әдісі болып саналады.
Сонымен, мектептегі еңбекке баулу пәнін оқыту және тәрбиелеу мақсат
міндеттерін орындауға пайдаланылатын бірнеше педагогикалық әдіс тәсілдер
бар. Мұғалім осы әдіс тәсілдерді таңдап пайдалануда оқылатын жаңа сабақтың
мазмұнын, мақсат міндеттерін оқушылардың танымдық деңгейін ескеруі қажет.
Бір сабақ барысында бірнеше әдіс тәсілдер пайдаланылуы мүмкін.
Еңбек сабағын оқытуда пайдаланылатын негізгі мынадай әдіс тәсілдерге
тоқталып көрейік.
1. Ауызша әдіс
Ауызша әдіс – сабақтың қандай кезеңінде болса да сұрақ жауап, әңгімелесу,
пікірлесу, нұсқау беру тәсілдерін құрайды. Бұл әдіс көбінесе сабақтың
жаңа сабақ кезеңінде басым орын алады.
Мұғалім ауызша баяндайтын материалын алдын ала дидактикалық талаптарға
сай дайындайды, ол мәтіннің оқушыларға түсінікті болуы тиіс, егер де
мәтінде оқушыларға жаңа терминдік сөздер ұсынылса, онда оның мән мағынасы
ашылып, түсіндірілуі мүмкін. Оқушылар тақтаға жазылып көрсетілген жаңа
терминдік сөзді жұмыс дәптерлеріне түсіріп алғаны жөн. Мұғалімнің
әңгімесіндегі мәліметтер белгілі фактілермен, ғылыми дәлелдермен
бекітілуі керек.
Сабақтың ауызша әдәсәне бөлінетін уақыт сабақтың тақырыбына,
атқаратын іс-шара мазмұнына немесе сабақтың еңбңкке баулудың түрі бойынша
қаралуына байланысты.
Мысалы, 1-2 сыныптардағы еңбек сабақтарында жаңа сабақты баяндауға 8-
10 минут уақыт бөлінсе, ал 2-3 сыныптарда 10-13 минут уақыт бөлінуі
мүмкін.
Ауызша әдісте сұрақ – жауап, пікірлесу, әңгімелесу сабақты қызықты ете
түседі, оқушылар тек тыңдаушы ғана болып қоймай, өзін сол мәселеге
қатысушы, араласушы ретінде сезінеді. Оларды басты және өте маңызды
мәселелердің мазмұнын, өзара байланысын анықтауға талпындырады.
Оқушыларды шығармашылық жұмысқа шабыттандырып өздеріне сенімін молайтады,
мәселе туралы жеке пікірлерін құрау дағдыларын қалыптастырады. Ауызша
әдісте оқушылардың болашақ машықтық жұмысына шығармашылық көз қарасын,
қиялын, шабытын ояту үшін тақырып мазмұнына байланысты қысқаша талдату
үлкен нәтиже береді.
Түсіндіру - жаңа білімді, ереже заңдылықтарын, еңбек құралдарын,
материалдар мен жұмыс істеу ережелерін ауызша айтып көрсету немесе еңбек
пініне байланысты жаңа бейтаныс сөздердің мағынасын ашып айту.
Түсіндіру, әсіресе жаңа сабақ мазмұнын ауызша әңгімелеу жүйесін
бұзбай, кезеңімен қолданылғаны жөн. Сонымен қатар, түсіндіру сабақтың
машықтық кезеңінде де орын алады.
Түсіндіру мынадай талаптарға сай болуы керек:
- жүйелі түсіндірілу
- дәлелдер келтіру
- өлшемдік, түстік салыстыру, мысалдар келтіру
- сұрақтарды нақты тұжырымдау.
Түсінікті жеңіл меңгеру үшін көрнекіліктер, сөздік талдаулар, сұрақ
жауаптар қолданылады.
Әңгімелесу – ол оқытудың диалогтік әдісі, мұғалім тақырыпқа
байланысты әңгіме туындататтын сұрақтарды мұқият ойластырып дайындайды.
Әңгімелесу жаңа білімді іс әрекет ережелерін жеңіл меңгеруге жол ашады.
Проблеманы түсінуде, шешуде мұғалім мен оқушының іс әрекетін
ынтымақтастыққа ұйымдастыруға мүмкіндік туады.
Әңгімелесу барысында мұғалім оқушылардың білімдік қорын тексеріп
байқауына болады.
Әңгімелесу арқылы оқушылардың ой -өрісі, өз бетімен пікір құрастырып,
оны жариялау, коммуникативтік қабілеттері дамиды, яғни сөйлесу, пікірлесу
мәдениеті қалыптасады.
Әңгімелесу нәтижесі көбінесе қойылатын сұрақтардың мазмұнына
байланысты. Мұғалім оқушылардың әңгімелесу барысында жауаптары толық,
аяқталған болуын қадағалауы керек.
Әңгімелесу еңбек пәнінің затқа қарап бұйымның көлемін, құрылысын,
түстік ерекшелігін жекеленген композициялық, мазмұндық құрылымына талдау
жасауда, оқушылардың аяқталған машықтық жұмыстарын талдауда кеңінен
өткізіледі.
Оқу тәрбие процесінде дидактикалық талаптарға сай жоспарланған
әңгімелесудің мынадай мүмкіндіктері бар:
• ой -өрісті, тілді дамыту;
• оқушылардың білімін тексеру;
• оқуға ынтасын арттыру;
• сөйлеу, сөйлесу мәдениетін дамыту;
• тәрбие беру;
• оқытуды ізгілендіру.
1. Көрнекілік әдіс.
Көрнекілік әдісін, әсіресе бастауыш сыныптардың алғашқы сатысында
кеңінен қолдану өте маңызды. Ол оқушылардың құбылысты, оқиғаны, мәселені,
оны шешу жолдарын көріп, сезініп қабылдауына, түсінуіне, есіне сақтауына,
заттардың құрылысын, қасиеттерін өз беттерімен немесе оқытушының көмегімен
зерттеп тануына мүмкіндік жасайды. Көрнекілік әдісі, сонымен қатар оқушының
байқампаздық, есте сақтау, салыстыру арқылы талдау қасиеттерін дамытады.
Еңбек сабағындағы көрнекілік әдісі
- демонстрациялау,
- иллюстрациялау,
- экрандық бейнелеу,
- дыбыстық тәсілдер арқылы жүзеге асырылады.
Демонстрациялау ол заттың сыртқы пішінін, ішкі құрылысын көрсету, қатар
табиғи түрін анықтауғамүмкіндік береді. Демонстрациялау кезіндегі бақылау,
талдау, зерттеуді жүйелі жүргізу керек.
Оқушылардың демонстрацияланған көріністер немесе заттар туралы өздері
әңгімелеуі өте маңызды. Ол оқушылардың қоршаған орта туралы өз пікірлерін,
көзқарастарын қалыптастырады, коммуникативтік қабілеттерін арттырады.
Демонстрациялау кезінде мұғалім әңгімесі басты рөл атқармай, жетекші рөл
атқаруы керек.
Иллюстрациялау – ол нәрсенің, құбылыстың, көріністің техникалық
суреті, яғни орындау ережелері, шеберлердің,зергерлердің шығармаларының
репродукциялары, фотосуреттер, техногиялық карталарды көрсету және сабақ
барысындағы мұғалімнің тақтаға орындаған түсіндірме эскиздері, сызбалары
болып табылады. Бұл тәсіл еңбек сабақтарының барлығында дерлік қолданылады.
Иллюстрациялау тәсілі мен демонстарциялау тәсілдері бір бірімен тығыз
байланысты болып келеді. Иллюстрациялау тәсілінің нәтижелі болуы ол
мұғалімнің көрсету әдістемелік шеберлігіне байланысты. Ол үшін мұғалім
көрсетілген көрнекіліктің сабақ процесіндегі дидактикалық маңызын, танымдық
ролін анықтап білуі қадет. ... жалғасы
Р Е Ф Е Р А Т
Тақырыбы: Бастауыш сыныпта еңбекке баулу сабағында қолданылатын әдіс
тәсілдер.
Қабылдаған: Жуманбаева К.Р.
Орындаған: Джолдинова А.К.
Қарағанды қ.
2011ж.
Мазмұны
1. Бастауыш сыныптардағы еңбекке баулуды оқыту әдістері.
2. Ауызша әдіс
3. Көрнекілік әдіс.
4. Практикалық әдіс
5. Репродуктивтік ( қайталау)әдіс
6. Проблемалық әдіс
7. Ішінара ізденіс немесе эвристикалық әдіс
8. Зерттеу әдісі
9. Бастауыш сыныптардағы еңбекке баулудың міндеттері
1. Еңбекке баулуды оқыту әдістері.
Педагогикалық энциклопедияда оқыту әдістері – мұғалім мен оқушылар
жұмысының тәсілдері, солардың көмегімен білімді, іскерлікті және дағдыны
игереді, оқушылардың дүниетанымы қалыптасады, қабілеттері дамиды, - деп
жазған Олай болса, еңбек сабағында қолданылатын әдіс дегеніміз – тиімді
тәсілдермен сабақты ұйымдастырып, оны сапалы жүргізу.
Яғни, оқыту әдістері мұғалім мен оқушылардың арасындағы оқу тәрбие
жұмыстарын нәтижелі етіп орналастыру іс әрекетінің тәсілдері. Дәлірек
айтқанда, әдіс – белгілі бір мақсатқа жету іс әрекетін нақты жүйеге
келтіретін тәсілдердің жиынтығы. Ол оқу – тәрбие жұмысындағы әдістерді
педагогикалық дидактика негіздерін бетке ұстай отырып, оқушылардың танымдық
қабілеттерінің дамуына мүмкіндік тигізуі тиіс, яғни оқушылардың ойын,
қиялын дамытуға өз бетімен ізденіп, жаңа білімді меңгеруге ықпал жасауы
тиіс.
Оқыту әдісі белгілі бір мақсатқа жетудің сапалы түрде қолданылатын
тәсілдері, ал мақсатқа жету мұғалімнің сол тәсілдерді тиімді таңдап алып,
шебер пайдалана отырып оқыту процесін ұйымдастыруына, оқушылардың
қабылдауға даярлық дәрежесіне мұғалім мен оқушылардың белсенді
педагогикалық ынтымақтастығына байланысты.
Жалпы әдіс пен тәсілді ажыратып, жіктеп көрсету пікірталас туғызады,
Өйткені оқыту үрдісінде екеуі бір бірімен ауыспалы болып кеделі.
Мысалы:
1. мұғалім сабақты ауызша баяндау барысында сәндік –қолданбалы өнерге
байланысты шығармашылық жұмыстарды көрнекі түрде көрсетсе, онда
көрнекі әдіс әдістемелік тәсілге айналады.
2. Оқушылар белгілі бір шығармашылық жұмыстарды зерттеп, талдап нақты
білім алса, онда осы сабақта қолданған жіктеме ауызша баяндау
тәсілге айналады да, көрнекі көрсету әдісі болып саналады.
Сонымен, мектептегі еңбекке баулу пәнін оқыту және тәрбиелеу мақсат
міндеттерін орындауға пайдаланылатын бірнеше педагогикалық әдіс тәсілдер
бар. Мұғалім осы әдіс тәсілдерді таңдап пайдалануда оқылатын жаңа сабақтың
мазмұнын, мақсат міндеттерін оқушылардың танымдық деңгейін ескеруі қажет.
Бір сабақ барысында бірнеше әдіс тәсілдер пайдаланылуы мүмкін.
Еңбек сабағын оқытуда пайдаланылатын негізгі мынадай әдіс тәсілдерге
тоқталып көрейік.
1. Ауызша әдіс
Ауызша әдіс – сабақтың қандай кезеңінде болса да сұрақ жауап, әңгімелесу,
пікірлесу, нұсқау беру тәсілдерін құрайды. Бұл әдіс көбінесе сабақтың
жаңа сабақ кезеңінде басым орын алады.
Мұғалім ауызша баяндайтын материалын алдын ала дидактикалық талаптарға
сай дайындайды, ол мәтіннің оқушыларға түсінікті болуы тиіс, егер де
мәтінде оқушыларға жаңа терминдік сөздер ұсынылса, онда оның мән мағынасы
ашылып, түсіндірілуі мүмкін. Оқушылар тақтаға жазылып көрсетілген жаңа
терминдік сөзді жұмыс дәптерлеріне түсіріп алғаны жөн. Мұғалімнің
әңгімесіндегі мәліметтер белгілі фактілермен, ғылыми дәлелдермен
бекітілуі керек.
Сабақтың ауызша әдәсәне бөлінетін уақыт сабақтың тақырыбына,
атқаратын іс-шара мазмұнына немесе сабақтың еңбңкке баулудың түрі бойынша
қаралуына байланысты.
Мысалы, 1-2 сыныптардағы еңбек сабақтарында жаңа сабақты баяндауға 8-
10 минут уақыт бөлінсе, ал 2-3 сыныптарда 10-13 минут уақыт бөлінуі
мүмкін.
Ауызша әдісте сұрақ – жауап, пікірлесу, әңгімелесу сабақты қызықты ете
түседі, оқушылар тек тыңдаушы ғана болып қоймай, өзін сол мәселеге
қатысушы, араласушы ретінде сезінеді. Оларды басты және өте маңызды
мәселелердің мазмұнын, өзара байланысын анықтауға талпындырады.
Оқушыларды шығармашылық жұмысқа шабыттандырып өздеріне сенімін молайтады,
мәселе туралы жеке пікірлерін құрау дағдыларын қалыптастырады. Ауызша
әдісте оқушылардың болашақ машықтық жұмысына шығармашылық көз қарасын,
қиялын, шабытын ояту үшін тақырып мазмұнына байланысты қысқаша талдату
үлкен нәтиже береді.
Түсіндіру - жаңа білімді, ереже заңдылықтарын, еңбек құралдарын,
материалдар мен жұмыс істеу ережелерін ауызша айтып көрсету немесе еңбек
пініне байланысты жаңа бейтаныс сөздердің мағынасын ашып айту.
Түсіндіру, әсіресе жаңа сабақ мазмұнын ауызша әңгімелеу жүйесін
бұзбай, кезеңімен қолданылғаны жөн. Сонымен қатар, түсіндіру сабақтың
машықтық кезеңінде де орын алады.
Түсіндіру мынадай талаптарға сай болуы керек:
- жүйелі түсіндірілу
- дәлелдер келтіру
- өлшемдік, түстік салыстыру, мысалдар келтіру
- сұрақтарды нақты тұжырымдау.
Түсінікті жеңіл меңгеру үшін көрнекіліктер, сөздік талдаулар, сұрақ
жауаптар қолданылады.
Әңгімелесу – ол оқытудың диалогтік әдісі, мұғалім тақырыпқа
байланысты әңгіме туындататтын сұрақтарды мұқият ойластырып дайындайды.
Әңгімелесу жаңа білімді іс әрекет ережелерін жеңіл меңгеруге жол ашады.
Проблеманы түсінуде, шешуде мұғалім мен оқушының іс әрекетін
ынтымақтастыққа ұйымдастыруға мүмкіндік туады.
Әңгімелесу барысында мұғалім оқушылардың білімдік қорын тексеріп
байқауына болады.
Әңгімелесу арқылы оқушылардың ой -өрісі, өз бетімен пікір құрастырып,
оны жариялау, коммуникативтік қабілеттері дамиды, яғни сөйлесу, пікірлесу
мәдениеті қалыптасады.
Әңгімелесу нәтижесі көбінесе қойылатын сұрақтардың мазмұнына
байланысты. Мұғалім оқушылардың әңгімелесу барысында жауаптары толық,
аяқталған болуын қадағалауы керек.
Әңгімелесу еңбек пәнінің затқа қарап бұйымның көлемін, құрылысын,
түстік ерекшелігін жекеленген композициялық, мазмұндық құрылымына талдау
жасауда, оқушылардың аяқталған машықтық жұмыстарын талдауда кеңінен
өткізіледі.
Оқу тәрбие процесінде дидактикалық талаптарға сай жоспарланған
әңгімелесудің мынадай мүмкіндіктері бар:
• ой -өрісті, тілді дамыту;
• оқушылардың білімін тексеру;
• оқуға ынтасын арттыру;
• сөйлеу, сөйлесу мәдениетін дамыту;
• тәрбие беру;
• оқытуды ізгілендіру.
1. Көрнекілік әдіс.
Көрнекілік әдісін, әсіресе бастауыш сыныптардың алғашқы сатысында
кеңінен қолдану өте маңызды. Ол оқушылардың құбылысты, оқиғаны, мәселені,
оны шешу жолдарын көріп, сезініп қабылдауына, түсінуіне, есіне сақтауына,
заттардың құрылысын, қасиеттерін өз беттерімен немесе оқытушының көмегімен
зерттеп тануына мүмкіндік жасайды. Көрнекілік әдісі, сонымен қатар оқушының
байқампаздық, есте сақтау, салыстыру арқылы талдау қасиеттерін дамытады.
Еңбек сабағындағы көрнекілік әдісі
- демонстрациялау,
- иллюстрациялау,
- экрандық бейнелеу,
- дыбыстық тәсілдер арқылы жүзеге асырылады.
Демонстрациялау ол заттың сыртқы пішінін, ішкі құрылысын көрсету, қатар
табиғи түрін анықтауғамүмкіндік береді. Демонстрациялау кезіндегі бақылау,
талдау, зерттеуді жүйелі жүргізу керек.
Оқушылардың демонстрацияланған көріністер немесе заттар туралы өздері
әңгімелеуі өте маңызды. Ол оқушылардың қоршаған орта туралы өз пікірлерін,
көзқарастарын қалыптастырады, коммуникативтік қабілеттерін арттырады.
Демонстрациялау кезінде мұғалім әңгімесі басты рөл атқармай, жетекші рөл
атқаруы керек.
Иллюстрациялау – ол нәрсенің, құбылыстың, көріністің техникалық
суреті, яғни орындау ережелері, шеберлердің,зергерлердің шығармаларының
репродукциялары, фотосуреттер, техногиялық карталарды көрсету және сабақ
барысындағы мұғалімнің тақтаға орындаған түсіндірме эскиздері, сызбалары
болып табылады. Бұл тәсіл еңбек сабақтарының барлығында дерлік қолданылады.
Иллюстрациялау тәсілі мен демонстарциялау тәсілдері бір бірімен тығыз
байланысты болып келеді. Иллюстрациялау тәсілінің нәтижелі болуы ол
мұғалімнің көрсету әдістемелік шеберлігіне байланысты. Ол үшін мұғалім
көрсетілген көрнекіліктің сабақ процесіндегі дидактикалық маңызын, танымдық
ролін анықтап білуі қадет. ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz