Ұлттық кітапхана
Құрманғазы атындағы саз колледжі
КУРСТЫҚ ЖҰМЫС
Тақырыбы:
Ұлттық кітапхана
Орындаған:
Тексерген:
Орал, 2017ж.
Мазмұны
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .3
1.Қазақстан Республикасының Ұлттық кітапханасы
1.1 Қазақстан Республикасының Ұлттық кітапханасының тарихы ... ... ... ... ... 5
1.2 Қазақстан Республикасы Ұлттық кітапханасын пайдалану ережесі ... ... ... 7
2.Қазақстан Республикасының Ұлттық кітапханасының қызмет
көрсету жүйесі
2.1 Оқу залында қызмет көрсету ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...13
2.2 Мәдени мұра мемлекеттік бағдарламасы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...21
Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 24
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 26
Кіріспе
Зерттеу өзектілігі. Елбасымыз Н. Назарбаев Адамзат тарихының күретамыры - мәдениет, ал мәдениеттің күретамыры - адамзаттың ақыл-ойы мен іс-әрекетін дүниеге әкелген материалдық құндылықтар болып табылады. Бұл бәрімізге белгілі ақиқат. Қай халықтың болмасын, өзге жұртқа ұқсамайтын бөлек болмыс-бітімін даралап, өзіндік тағдырын айқындайтын басты белгі - мәдениеті.
Мәдениет - ұлттың бет-бейнесі, рухани болмысы, жаны, ақыл-ойы, парасаты. Өркениетті ұлт, ең алдымен, тарихымен, мәдениетімен, ұлтын ұлықтаған ұлы тұлғаларымен, әлемдік мәдениеттің алтын қорына қосқан үлкенді-кішілі үлесімен мақтанады. Сөйтіп тек өзінің ұлттық төл мәдениеті арқылы ғана басқаға танылады, - деген еді. Мәдениеттің өткені мен бүгінгісінен хабардар етіп, сол ұлттың, сол елдің тарихи, мәдени өміріне үлес қосқан тұлғаларды таныстыра, дәріптей отырып, өз ұрпағының бойына адамгершілік, патриоттық тқалыптастырып,дамытуға септігін тигізеді.Рухани мәдениеттің ордасы - мұражай мен кітапхана.
Бүгінгі таңда кітапхана қызметі тұлға дамуының ең маңызды демократиялық институты ретінде қоғам талабына сай жұмысын жасауда. Бұл ретте кітапхананың әмбебап қорын сақтау, жинау және ұсыну арқылы пайдаланушылардың сұранысы қанағаттандырылады. Адамзат ұрпағы басынан кешкен замандарды көз алдыңызға елестетіп, оны көңілге түйгіңіз келсе, жарқын болашаққа нық сеніммен ой жүгірткіңіз келсе, әрине, ең алдымен, мұражайға кіріп, ондағы жәдігерлердің сырына үңілудің маңызы зор. Ата-бабалардың өмірлерінде ұстап-тұтынған бұйымдарын таңдай қағып тамашалап, өткенге салауат айтып, қасиеті дарыған бабалар мұрасынан тағылым мен тәрбие нәрін алып шығатыныңыз анық.
Кітапхана -- мәдени-ағартушылық мекеме. Кітапхана баспасөз шығармаларын жинау, сақтау, насихаттаумен, оқырмандарға баспасөз шығармаларын берумен, мәдени-ағарту және ғылыми-көпшілік жұмыстарын ұйымдастырумен шұғылданады.
Ұлттық кітапхана: республика кітапханаларының ғылыми-әдістемелік орталығы; Қазақстан баспа басылымдарының міндетті данасының депозитарийі; ҚР Білім және ғылым министрлігі Бақылау комитетінің барлық ғылым салалары негізінде Қазақстанда қорғалған кандидаттық және докторлық диссертациялардың депозитарийі; ТМД елдері авторефераттарының депозитарийі; 1993 жылдан бері ЮНЕСКО-ның ғылыми диссертацияларының және басылымдарының депозитарийі; 2005 жылдан Мәдени мұра Мемлекеттік бағдарламасы бойынша шығарылған әдебиеттердің депозитарийі; 2012 жылдан Алматы қаласы Қазақстан халқы Ассамблеясы басылымдарының депозитарийі.
Курстық жұмыстың мақсаты: ұлттық кітапхана туралы және қызмет жүйесі туралы жалпы мағлұмат алу.
Курстық жұмыстың міндеттері:
1.ҚР Ұлттық кітапханасының тарихы туралы мағлұмат беру;
2. Ұлттық кітапхананың қызмет көрсету жүйесі туралы түсінік беру;
3. Кітапхананың қазіргі таңдағы орны туралы түсінік беру.
Зерттеу құрылымы: кіріспеден, екі бөлімнен және қорытынды мен пайдаланылған әдебиеттерден тұрады.
1.Қазақстан Республикасының Ұлттық кітапханасы
1.1 Қазақстан Республикасының Ұлттық кітапханасының тарихы
1910 жылғы 31 желтоқсанда Верный қалалық думасының шешімімен кітапхана-оқу залының ашылуы кітапхананың негізі қаланған күні болып есептеледі. 1931 жылы Қазақ Автономиялық Кеңестік Социалистік Республикасы (ҚАКСР) Орталық Атқару Комитеті Президиумының 1931 жылғы 12 наурыздағы ҚАКСР Мемлекеттік көпшілік кітапханасын ашу туралы Қаулысына сәйкес Кітапхана Қазақ ССР-нің Мемлекеттік көпшілік кітапханасы болып қайта құрылды. 1931 жылғы 5 мамырдан бастап оқырмандарға қызмет көрсете бастады. 1937 жылы ақпанда кітапханаға ұлы орыс ақыны А.С. Пушкиннің есімін мәңгі есте қалдыру үшін және қайтыс болуына 100 жыл толуына байланысты ақынның есімі берілді.
1991 жылы кітапханаға Қазақ КСР Министрлер Кабинетінің Қазақ КСР Ұлттық кітапханасы туралы 09.12.1991 ж. N775 Қаулысы негізінде Ұлттық дәрежесі беріліп, ерекше құнды мәдениет объектісі ретінде мемлекеттік және қоғамдық маңызға ие болды.
Кітапхананың алғашқы директоры - көрнекті мемлекет және қоғам қайраткері Ораз Жандосов. Ол кітапхана қызметінің негізгі міндеті ретінде Қазақстан туралы және қазақ тіліндегі барлық баспа басылымдарын жинақтау туралы мәселе көтерді. Кітапхана осы кезден бастап бүгінгі күнге дейін қазақ халқының және Қазақстанның басқа халықтарының жазба мәдениетін жинақтап, сақтаушы мемлекеттік ұлттық кітап қоймасы қызметін атқарып келеді.
Кітап қоры 6,6 млн. астам сақтау бірлігінен тұрады. Оқырмандардың жыл сайынғы келім саны - 1 млн. астам, кітап берілімі - 2 млн. данаға жуық. Оларға 1,5 мың орындық арнайы 14 оқу залы қызмет көрсетеді.
Кітапхана сайты www.nlrk.kz кітапханадағы электрондық каталогтарға және ақпараттық ресурстарға қол жеткізу мақсатымен ұйымдастырылған бірыңғай ақпараттық жүйе болып табылады. Веб-сайтқа жыл сайынғы виртуальды келушілер саны - 1,6 млн. астам.
ҚР Ұлттық кітапханасы Кітапханалық қауымдастықтар мен мекемелердің халықаралық федерациясына (IFLA, 1992), Ұлттық кітапханалар директорларының конференциясына (CDNL, 1992) және Еуразия Кітапханалық Ассамблеясы коммерциялық емес серіктестігіне (БАЕ, 1993) мүше. 2002 жылдан ЮНЕСКО-ның Әлемдік мұра бағдарламасы бойынша Қазақстандық ұлттық комитетін басқарады, 2008 жылдан - IFLAРАС (Сақтау және консервация) негізгі бағдарламасының аймақтық орталығы болып табылады.
Кітапхананың стратегиялық басымдықтары:
:: кітап қорын толықтыру және олардың сақталымын қамтамасыз ету;
:: сапалы кітапханалық-ақпараттық қызмет көрсету;
:: жаңа ақпараттық технологияларды енгізу және дамыту;
:: республикалық және халықаралық кітапханалық-ақпараттық жобаларды іске асыру.
Кітапхана ғимараты 1970 жылы арнайы жобамен салынған. ҚР Үкіметінің 2008 жылғы 21 наурыздағы №279 қаулысымен бекітілген Республикалық маңызы бар тарихи және мәдени ескерткіштердің Мемлекеттік тізіміне енгізілген.
1.2 Қазақстан Республикасы Ұлттық кітапханасын
пайдалану ережесі
1. Кітапханаға оқырмандардың жазылу тәртібі
1. Қазақстан Республикасының азаматтары, шетелдік азаматтар, азаматтығы жоқ, 12 жасқа толған және жеке басын куәландыратын құжаты бар тұлғалар Қазақстан Республикасы Ұлттық кітапханасының (әрі қарай - Кітапхана) оқырманы бола алады.
2. Оқырман билеті оқу залдарында Кітапхана қорын және қызметтерін пайдалануға құқық беретін жалғыз құжат болып табылады.
3. Кітапханаға жазылу тегін жүзеге асырылады. Рәсімдеу, суретке түсіру және оқырман билеттерін беру Оқырмандарды тіркеу бөлімінде жүргізіледі.
Жазылу үшін қажетті құжаттар: жеке куәлік (түпнұсқа) немесе ҚР азаматының паспорты, басқа мемлекет азаматтарының паспорты;
- ЖОО-ның, колледждердің студенттері, мектеп оқушылары үшін - жеке куәлік, туу туралы куәлік, студенттік билет немесе сынақ кітапшасы, болмаса оқу орнынан анықтама.
4. Диссертациялар залында және сирек кітаптар мен қолжазбалар залында жұмыс істеу үшін қосымша ғылыми тақырыптың орындалу орнынан мекеме басшысының қолы қойылған фирмалық бланкте, Кітапхана директорының атына жазылған қатынас-хат талап етіледі:
5. Оқырман билетінің 2 түрі белгіленген: тұрақты және бір жолғы. Тұрақты билеттің 4 үлгісі бар (simple - жасыл түсті, silver - күміс түсті, gold - алтын түсті, VIP - алтын жазулы қызыл түсті).
Тұрақты оқырман билеті белгіленген үлгіде 5 жыл мерзімге беріледі. Оқырман билетінде билеттің жарамдылық мерзімі көрсетіледі.
Бір жолғы оқырман билеті негізгі кітап қорынан қызмет көрсету құқығынсыз ағымдағы бір күн бойы жарамды.
6. Тұрақты оқырман билеті жоғалған жағдайда оны қарастыру және қалпына келтіру Оқырмандарды тіркеу бөлімі жетекшісінің атына жазылған оқырманның өтініші бойынша 30 күннің ішінде жүргізіледі.
7. Келуші жазылу кезінде:
- оқырманның тіркеу карточкасын толтырады;
- ҚР Ұлттық кітапханасын пайдалану ережесін орындау туралы міндеттемесін өзінің қолымен растайды.
8. Кітапхана оқырмандарын қайта тіркеу оқырман билетінің жарамдылық мерзімі аяқталғаннан кейін жүргізіледі. Қайта тіркелу үшін жеке басын куәландыратын құжатты беруі қажет.
2. Оқырманның құқықтары мен міндеттері
9. Оқырманның құқығы бар:
:: Кітапханаға оқырмандар үшін белгіленген жұмыс тәртібіне сәйкес еш кедергісіз кіруге;
:: Кітапхана қорындағы әдебиеттерді оқу залдарында тегін пайдалануға;
:: Кітапхана қорларында жоқ әдебиеттерге Құжаттарды электронды тасымалдау қызметі туралы ережеге және кітапханааралық абонементке сәйкес тапсырыс жасауға;
:: анықтамалық-библиографиялық және ақпараттық қызмет көрсетуді, дәстүрлі (карточкалы) және электронды каталогтар мен картотекаларды пайдалануға;
:: тақырыптық көрмелерде және жаңа түскен әдебиеттер көрмелерінде ұсынылған әдебиеттермен танысуға және пайдалануға;
:: оқырмандар үшін арнайы орнатылған кітапхананың техникалық құралдарын (компьютерді, бағдарламалық жасақтаманы, микронысандарды және т.б. оқу аппаратын) пайдаланудың тиісті ережелерін сақтай отырып пайдалануға;
:: ноутбуктерді алып кіруге;
:: Кітапхананың оқырмандар үшін ұйымдастырған мәдени-көпшілік шараларына (тұсаукесерлер, дөңгелек үстелдер, конференциялар, кездесулер және т.б.) қатысуға;
:: ҚР Авторлық құқық және сабақтас құқықтар туралы заңының 18, 20-баптарына сәйкес баға прейскуранты бойынша кітапхана қорларынан құжаттарды және оның үзінділерін көшірмелеу қызметін (ксерокөшірмелеу және сканерлеу) пайдалануға (көшірілген материалдардың этикалық пайдаланылуына оқырманның өзі жауап береді);
:: Кітапхана қызметін жақсарту бойынша ұсыныстарын енгізуге;
:: Кітапханада жұмыс істейтін қызығушылық клубтар мен әдеби клубтарға мүше болуға;
:: оқу залдарына алкогольсіз сусын алып кіруге.
10. Оқырман міндетті:
:: Қазақстан Республикасының Ұлттық кітапханасын пайдалану ережесін білуге және оны орындауға;
:: кірген кезде бақылау пунктіне өзінің оқырман билетін көрсетіп, бақылау парақшасын алуға;
:: оқырман билетін және бақылау парақшасын сақтауға. Оқырман билетін немесе бақылау парақшасын жоғалтып алған жағдайда, бұл туралы Кітапхананың жауапты кезекшісіне немесе Оқырмандарды тіркеу бөлімінің жетекшісіне хабарлауға;
:: шығарда өтелген бақылау парақшасын өткізуге;
:: Кітапхана қорларынан пайдалануға берілген әдебиеттерге ұқыптылықпен қарауға;
:: кафедраларда өзіне уақытша пайдалануға алған әдебиеттерді қарап шығуға;
:: құжаттың беттері жоқ екенін немесе басқа да ақауларын байқаған жағдайда, бұл туралы дереу кітапханашыға хабарлауға. Олай болмаған жағдайда, оқырман бүлінген құжаттар үшін оларды соңғы пайдаланушы ретінде толық жауапкершілік алады;
:: қоғамдық тәртіпті, бөлмелерде тазалық пен тыныштықты сақтауға, Кітапхана мүлкіне ұқыптылықпен қарауға.
11. Жол берілмейді:
:: өзінің оқырман билетін, бақылау парақшасын және алған әдебиеттерін басқа тұлғаға беруіне;
:: Кітапханаға бөгде оқырман билетімен келуге;
:: басылымдарды сызып, белгі қоюға, беттерін бүктеуге, жыртуға;
:: компьютер құрылғыларына, бағдарламалық жасақтамаға, электронды өнімдерге зиян келтіруге;
:: қорда жоқ әдебиеттерді қоспағанда (Оқырмандарды тіркеу бөлімі қызметкерінің рұқсатымен) кітапханаға кітаптарды, газеттерді, журналдарды, әртүрлі тасымалдағыштарда басқа да материалдарды алып кіруге;
:: жазатын, көшіретін, түсіретін және басқа да аппаратты алып кіруге және оны кітапхана қорының рұқсат етілмеген материалдарын көшірмелеуге пайдалануға;
:: Кітапхананың құжаттарын көшірмелеу үшін: фотоаппараттарды, бейнекамераларды, мобильді байланыс құралдарын пайдалануға;
:: суық, газбен, оқпен атылатын қаруларды, оқ-дәрілерді, жарылатын және улы заттарды алып кіруге;
:: Кітапханадан баспа басылымдарын және кітапханаға тиесілі басқа да құжаттарды алып шығуға, сондай-ақ оларды буфетке алып кіруге;
:: бір оқырман орнына арналған үстелдердің, орындықтардың орналасуын бұзуға;
:: оқу залдарында ұялы телефондарды пайдалануға;
:: Кітапхана ғимаратында шылым шегуге;
:: оқу залдарына сырт киіммен (күртемен, күртешемен, пальтомен, плащпен және бас киіммен және т.б.), сондай-ақ, портфельмен, күңгірт пакеттермен, көлемі 30х20х10 см. асатын сөмкелермен кіруге. Оқу залдарына арқақоржынмен кіруге тыйым салынады;
:: Әкімшіліктің рұқсатынсыз Кітапхана ғимаратына хабарландырулар, жарнамалар және басқа да жарнамалық-коммерциялық сипаттағы материалдарды ілуге, ұсақ бөлшек саудамен және басқа да коммерциялық әрекеттермен айналысуға.
Сондай-ақ, алкогольдік, нашақорлық және уытқұмарлық масаңдық жағдайында, ұқыпсыз, лас киімдегі тұлғалар оқу залдарына жіберілмейді.
3. Кітапханада оқырмандарға қызмет көрсетуді ұйымдастыру
12. Кітапханада оқырмандарға қызмет көрсету оқу залдарындағы әдебиеттерді беру кафедраларында жүзеге асырылады.
13. Әдебиеттер оқырмандарға қызмет көрсету бөлімдерінің оқу залдарындағы қосалқы қордан талап ету бойынша бірден, тапсырыс рәсімделмей беріледі.
14. Сирек кітаптар мен қолжазбалар ерекше сақтау тәртібінде. Сирек басылымдарды пайдалану ғылыми мекеменің зерттеу тақырыбы көрсетілген қатынас-хаты бойынша жүзеге асырылады. Мәңгілік сақтау жағдайында тұрған аса құнды және сирек басылымдар берілмейді. Сирек кітаптар мен қолжазбалар қызметінің оқу залы оқырмандарға сағат 18.00-ге дейін қызмет көрсетеді.
15. Интернет-ресурстары арнайы залдарда белгіленген тәртіпте ұсынылады.
Интернеттің жаһандық, реттелмейтін және бақыланбайтын ақпараттық орта ретіндегі ерекшеліктерін ескере отырып, Кітапхана Интернеттегі қолжетімді ақпараттардың мазмұны мен сапасына жауап бермейді. Дыбыс, бейне, МР-3 файлдарын жүктеуге, көшіруге және порнографиялық сайттарды пайдалануға тыйым салынады.
16. Әдебиеттерді кітап сақтау қорынан алу үшін тапсырыс дәстүрлі (талап қағазы) және электронды нысанда (Іздеу және тапсырыс беру модулінде) рәсімделеді.
Кітап сақтау қорынан әдебиеттерге тапсырыс 18.30-ға дейін қабылданады және олар қосалқы қорда жоқ болған жағдайда ғана. Бір оқырманнан қабылданған сұраныстар саны 10 сұраныстан аспауы тиіс.
Оқырмандарға кітап сақтау қорынан кітаптарды пайдалану мерзімі - 10 күн, мұрағат (сақтандыру) қорынан - 3 күн.
17. Кітапхананың жұмысы аяқталуға 15 минут қалғанда оқырман алған әдебиетін кітапханашыға тапсырып, өтелген бақылау парақшасын және өзінің оқырман билетін алады.
18. Анықтамалық-библиографиялық қызмет көрсетуді Кітапхананың оқырмандарға қызмет көрсететін барлық құрылымдық бөлімшелері жүзеге асырады.
19. Кітапхана қолданыстағы Қазақстан Республикасының Ұлттық кітапханасы республикалық мемлекеттік мекемесінің Тауарлар мен қызметтердің бағалар прейскуранты бойынша ақылы қызметтер көрсетеді.
2.Қазақстан Республикасының Ұлттық кітапханасының қызмет
көрсету жүйесі
2.1 Оқу залында қызмет көрсету
Қазақстан кітаптары қызметі
Қазақстан кітаптары қызметінің оқу залында жиі сұраныска ие Қазақстан туралы барлық білім саласы бойынша қазақ және орыс тілдеріндегі кітаптар орналасқан. Оқырмандар үшін көркем және салалық әдебиетке, Мәдени мұра мемлекеттік бағдарламасы аясында шығарылатын кітаптар сериясына, Қазақстан халқы Ассамблеясы Депозитарийінің құжаттарына, анықтамалар, энциклопедиялар, сөздіктер және басқа да басылымдарға ашық қор ұйымдастырылған. Тұрақты түрде тақырыптық және жаңа кітаптар көрмесі ұсынылады.
Қазақстан халқы Ассамблеясының Депозитарий қорында Қазақстан Республикасы Ұлттық кітапханасының жалпы қорынан алынған және Алматы қаласындағы Қазақстан халқы Ассамблеясының материалдарының ашық қор көрмесі көрсетіледі.
Депозитарий қоры бес бөлімнен тұрады: тарих, мәдениет және өнер, этникааралық қатынастар, көркем әдебиеттер, Қазақстан этносы басылым беттерінде. Топтамада Қазақстан аймағындағы көп ұлтты халықтардың тарихы мен бүгіні, қоныс аудару үдерісі, оларды жергілікті жерлерге орналастыру, рухани мәдениетінің дамуы, салт-дәстүрлері, өнері, ғылыми еңбектері, сондай-ақ этносаралық және конфессиоаралық қарым-қатынас жөнінде зерттеу материалдарымен таныстырады. Көрмеге Г.Бельгер, И.Шухов, И.Щеголихин, Н.Цой, А.Янушкевич, және т.б. қазақстандық белгілі жазушылардың шығармалары қойылған.
Байланыс тел.: (727) 272-30-31
е-mail: kazakbooks@nlrk.kz
Әлем әдебиеті қызметі
Әлем әдебиеті қызметі әлемнің 120-дан астам тілдерінде басылымдарын ұсынады. Оқырмандар игілігіне ашық кор ұйымдастырылған. Ашық қорда барлық білім салалары бойынша әдебиеттер, қазақстандық жазушылардың шет тіліндегі аудармалары, шетел және орыс әдебиеттері классиктерінің орыс тіліндегі еңбектері, әлем тілдеріндегі анықтамалық әдебиеттер және мерзімді басылымдар ұсынылған. Оқырмандар үшін РАБИС. Іздеу және тапсырыс модулі орнатылған, әр түрлі электрондық тасымалдағыштардағы аудиовизуалды фильмдер көруге мүмкіншілік жасалған. Залда әлемдік ағылшын тіліндегі ғылыми журналдардың ЕBSCO дерек қорына қолжетімділік бар.
Бөлімнің оқырман залында Шет елдердің (Ресей, Иран, Пәкістан, Үндістан, Түркия) кітап бұрыштары ұйымдастырылған. Кітап бұрыштарының мақсаттары - мемлекеттердің ұлттық мәдениеті мен әдебиетін насихаттау және ақпараттандыру. Насихаттау барысында мәдени іс-шаралар өткізу. Әр мемлекеттің кітап бұрышында сол елдің тіліндегі қосалқы қоры бар. Иран, Пәкістан, Түркия елдерінің халық шығармашылығына арналған көрмелер ұйымдастырылған.
Әлем әдебиеті бөлімінде Даму жөніндегі ақпараттық орталық жұмыс істейді. Ақпараттық даму орталығының міндеті - Қазақстанда тіркелген халықаралық ұйымдардың озық тәжірибелері мен жинақтаған білімдерін барша жұртшылыққа кеңінен тарату.
Орталық ҚР Ұлттық кітапханасының халықаралық ұйымдармен - Дүниежүзілік банк, Орталық Азиядағы аймақтық экономикалық ынтымақтастық департаменті, Еуразия даму банкі, Ислам даму банкі, Біріккен Ұлттар Ұйымымен серіктестігі нәтижесінде құрылды.
Байланыс тел.: +7(727) 267-28-48,
e-mail: tzamzaeva@nlrk.kz
Өнер бөлімі
Өнер бөлімі қорында өнер, кескіндеме, сызба өнері, мүсін және сәулет өнері, қолөнер, музыка, театр, кино, би өнері және т.б. жайлы кітаптар, сондай-ақ, 50 мың нота басылымдары мен 19,3 мың күйтабақ бар. Фонотекадағы күйтабақ саны - 3,5 мың, олардың арасында қазақ музыкасының аса құнды жазбалары: Дина Нұрпейісова, Дәулеткерей, Жаяу Мұса, Ақан Сері, Мәди шығармалары, Әміре Қашаубаев, Күләш Байсейітова, Манарбек Ержанов, Қанабек ... жалғасы
КУРСТЫҚ ЖҰМЫС
Тақырыбы:
Ұлттық кітапхана
Орындаған:
Тексерген:
Орал, 2017ж.
Мазмұны
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .3
1.Қазақстан Республикасының Ұлттық кітапханасы
1.1 Қазақстан Республикасының Ұлттық кітапханасының тарихы ... ... ... ... ... 5
1.2 Қазақстан Республикасы Ұлттық кітапханасын пайдалану ережесі ... ... ... 7
2.Қазақстан Республикасының Ұлттық кітапханасының қызмет
көрсету жүйесі
2.1 Оқу залында қызмет көрсету ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...13
2.2 Мәдени мұра мемлекеттік бағдарламасы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...21
Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 24
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 26
Кіріспе
Зерттеу өзектілігі. Елбасымыз Н. Назарбаев Адамзат тарихының күретамыры - мәдениет, ал мәдениеттің күретамыры - адамзаттың ақыл-ойы мен іс-әрекетін дүниеге әкелген материалдық құндылықтар болып табылады. Бұл бәрімізге белгілі ақиқат. Қай халықтың болмасын, өзге жұртқа ұқсамайтын бөлек болмыс-бітімін даралап, өзіндік тағдырын айқындайтын басты белгі - мәдениеті.
Мәдениет - ұлттың бет-бейнесі, рухани болмысы, жаны, ақыл-ойы, парасаты. Өркениетті ұлт, ең алдымен, тарихымен, мәдениетімен, ұлтын ұлықтаған ұлы тұлғаларымен, әлемдік мәдениеттің алтын қорына қосқан үлкенді-кішілі үлесімен мақтанады. Сөйтіп тек өзінің ұлттық төл мәдениеті арқылы ғана басқаға танылады, - деген еді. Мәдениеттің өткені мен бүгінгісінен хабардар етіп, сол ұлттың, сол елдің тарихи, мәдени өміріне үлес қосқан тұлғаларды таныстыра, дәріптей отырып, өз ұрпағының бойына адамгершілік, патриоттық тқалыптастырып,дамытуға септігін тигізеді.Рухани мәдениеттің ордасы - мұражай мен кітапхана.
Бүгінгі таңда кітапхана қызметі тұлға дамуының ең маңызды демократиялық институты ретінде қоғам талабына сай жұмысын жасауда. Бұл ретте кітапхананың әмбебап қорын сақтау, жинау және ұсыну арқылы пайдаланушылардың сұранысы қанағаттандырылады. Адамзат ұрпағы басынан кешкен замандарды көз алдыңызға елестетіп, оны көңілге түйгіңіз келсе, жарқын болашаққа нық сеніммен ой жүгірткіңіз келсе, әрине, ең алдымен, мұражайға кіріп, ондағы жәдігерлердің сырына үңілудің маңызы зор. Ата-бабалардың өмірлерінде ұстап-тұтынған бұйымдарын таңдай қағып тамашалап, өткенге салауат айтып, қасиеті дарыған бабалар мұрасынан тағылым мен тәрбие нәрін алып шығатыныңыз анық.
Кітапхана -- мәдени-ағартушылық мекеме. Кітапхана баспасөз шығармаларын жинау, сақтау, насихаттаумен, оқырмандарға баспасөз шығармаларын берумен, мәдени-ағарту және ғылыми-көпшілік жұмыстарын ұйымдастырумен шұғылданады.
Ұлттық кітапхана: республика кітапханаларының ғылыми-әдістемелік орталығы; Қазақстан баспа басылымдарының міндетті данасының депозитарийі; ҚР Білім және ғылым министрлігі Бақылау комитетінің барлық ғылым салалары негізінде Қазақстанда қорғалған кандидаттық және докторлық диссертациялардың депозитарийі; ТМД елдері авторефераттарының депозитарийі; 1993 жылдан бері ЮНЕСКО-ның ғылыми диссертацияларының және басылымдарының депозитарийі; 2005 жылдан Мәдени мұра Мемлекеттік бағдарламасы бойынша шығарылған әдебиеттердің депозитарийі; 2012 жылдан Алматы қаласы Қазақстан халқы Ассамблеясы басылымдарының депозитарийі.
Курстық жұмыстың мақсаты: ұлттық кітапхана туралы және қызмет жүйесі туралы жалпы мағлұмат алу.
Курстық жұмыстың міндеттері:
1.ҚР Ұлттық кітапханасының тарихы туралы мағлұмат беру;
2. Ұлттық кітапхананың қызмет көрсету жүйесі туралы түсінік беру;
3. Кітапхананың қазіргі таңдағы орны туралы түсінік беру.
Зерттеу құрылымы: кіріспеден, екі бөлімнен және қорытынды мен пайдаланылған әдебиеттерден тұрады.
1.Қазақстан Республикасының Ұлттық кітапханасы
1.1 Қазақстан Республикасының Ұлттық кітапханасының тарихы
1910 жылғы 31 желтоқсанда Верный қалалық думасының шешімімен кітапхана-оқу залының ашылуы кітапхананың негізі қаланған күні болып есептеледі. 1931 жылы Қазақ Автономиялық Кеңестік Социалистік Республикасы (ҚАКСР) Орталық Атқару Комитеті Президиумының 1931 жылғы 12 наурыздағы ҚАКСР Мемлекеттік көпшілік кітапханасын ашу туралы Қаулысына сәйкес Кітапхана Қазақ ССР-нің Мемлекеттік көпшілік кітапханасы болып қайта құрылды. 1931 жылғы 5 мамырдан бастап оқырмандарға қызмет көрсете бастады. 1937 жылы ақпанда кітапханаға ұлы орыс ақыны А.С. Пушкиннің есімін мәңгі есте қалдыру үшін және қайтыс болуына 100 жыл толуына байланысты ақынның есімі берілді.
1991 жылы кітапханаға Қазақ КСР Министрлер Кабинетінің Қазақ КСР Ұлттық кітапханасы туралы 09.12.1991 ж. N775 Қаулысы негізінде Ұлттық дәрежесі беріліп, ерекше құнды мәдениет объектісі ретінде мемлекеттік және қоғамдық маңызға ие болды.
Кітапхананың алғашқы директоры - көрнекті мемлекет және қоғам қайраткері Ораз Жандосов. Ол кітапхана қызметінің негізгі міндеті ретінде Қазақстан туралы және қазақ тіліндегі барлық баспа басылымдарын жинақтау туралы мәселе көтерді. Кітапхана осы кезден бастап бүгінгі күнге дейін қазақ халқының және Қазақстанның басқа халықтарының жазба мәдениетін жинақтап, сақтаушы мемлекеттік ұлттық кітап қоймасы қызметін атқарып келеді.
Кітап қоры 6,6 млн. астам сақтау бірлігінен тұрады. Оқырмандардың жыл сайынғы келім саны - 1 млн. астам, кітап берілімі - 2 млн. данаға жуық. Оларға 1,5 мың орындық арнайы 14 оқу залы қызмет көрсетеді.
Кітапхана сайты www.nlrk.kz кітапханадағы электрондық каталогтарға және ақпараттық ресурстарға қол жеткізу мақсатымен ұйымдастырылған бірыңғай ақпараттық жүйе болып табылады. Веб-сайтқа жыл сайынғы виртуальды келушілер саны - 1,6 млн. астам.
ҚР Ұлттық кітапханасы Кітапханалық қауымдастықтар мен мекемелердің халықаралық федерациясына (IFLA, 1992), Ұлттық кітапханалар директорларының конференциясына (CDNL, 1992) және Еуразия Кітапханалық Ассамблеясы коммерциялық емес серіктестігіне (БАЕ, 1993) мүше. 2002 жылдан ЮНЕСКО-ның Әлемдік мұра бағдарламасы бойынша Қазақстандық ұлттық комитетін басқарады, 2008 жылдан - IFLAРАС (Сақтау және консервация) негізгі бағдарламасының аймақтық орталығы болып табылады.
Кітапхананың стратегиялық басымдықтары:
:: кітап қорын толықтыру және олардың сақталымын қамтамасыз ету;
:: сапалы кітапханалық-ақпараттық қызмет көрсету;
:: жаңа ақпараттық технологияларды енгізу және дамыту;
:: республикалық және халықаралық кітапханалық-ақпараттық жобаларды іске асыру.
Кітапхана ғимараты 1970 жылы арнайы жобамен салынған. ҚР Үкіметінің 2008 жылғы 21 наурыздағы №279 қаулысымен бекітілген Республикалық маңызы бар тарихи және мәдени ескерткіштердің Мемлекеттік тізіміне енгізілген.
1.2 Қазақстан Республикасы Ұлттық кітапханасын
пайдалану ережесі
1. Кітапханаға оқырмандардың жазылу тәртібі
1. Қазақстан Республикасының азаматтары, шетелдік азаматтар, азаматтығы жоқ, 12 жасқа толған және жеке басын куәландыратын құжаты бар тұлғалар Қазақстан Республикасы Ұлттық кітапханасының (әрі қарай - Кітапхана) оқырманы бола алады.
2. Оқырман билеті оқу залдарында Кітапхана қорын және қызметтерін пайдалануға құқық беретін жалғыз құжат болып табылады.
3. Кітапханаға жазылу тегін жүзеге асырылады. Рәсімдеу, суретке түсіру және оқырман билеттерін беру Оқырмандарды тіркеу бөлімінде жүргізіледі.
Жазылу үшін қажетті құжаттар: жеке куәлік (түпнұсқа) немесе ҚР азаматының паспорты, басқа мемлекет азаматтарының паспорты;
- ЖОО-ның, колледждердің студенттері, мектеп оқушылары үшін - жеке куәлік, туу туралы куәлік, студенттік билет немесе сынақ кітапшасы, болмаса оқу орнынан анықтама.
4. Диссертациялар залында және сирек кітаптар мен қолжазбалар залында жұмыс істеу үшін қосымша ғылыми тақырыптың орындалу орнынан мекеме басшысының қолы қойылған фирмалық бланкте, Кітапхана директорының атына жазылған қатынас-хат талап етіледі:
5. Оқырман билетінің 2 түрі белгіленген: тұрақты және бір жолғы. Тұрақты билеттің 4 үлгісі бар (simple - жасыл түсті, silver - күміс түсті, gold - алтын түсті, VIP - алтын жазулы қызыл түсті).
Тұрақты оқырман билеті белгіленген үлгіде 5 жыл мерзімге беріледі. Оқырман билетінде билеттің жарамдылық мерзімі көрсетіледі.
Бір жолғы оқырман билеті негізгі кітап қорынан қызмет көрсету құқығынсыз ағымдағы бір күн бойы жарамды.
6. Тұрақты оқырман билеті жоғалған жағдайда оны қарастыру және қалпына келтіру Оқырмандарды тіркеу бөлімі жетекшісінің атына жазылған оқырманның өтініші бойынша 30 күннің ішінде жүргізіледі.
7. Келуші жазылу кезінде:
- оқырманның тіркеу карточкасын толтырады;
- ҚР Ұлттық кітапханасын пайдалану ережесін орындау туралы міндеттемесін өзінің қолымен растайды.
8. Кітапхана оқырмандарын қайта тіркеу оқырман билетінің жарамдылық мерзімі аяқталғаннан кейін жүргізіледі. Қайта тіркелу үшін жеке басын куәландыратын құжатты беруі қажет.
2. Оқырманның құқықтары мен міндеттері
9. Оқырманның құқығы бар:
:: Кітапханаға оқырмандар үшін белгіленген жұмыс тәртібіне сәйкес еш кедергісіз кіруге;
:: Кітапхана қорындағы әдебиеттерді оқу залдарында тегін пайдалануға;
:: Кітапхана қорларында жоқ әдебиеттерге Құжаттарды электронды тасымалдау қызметі туралы ережеге және кітапханааралық абонементке сәйкес тапсырыс жасауға;
:: анықтамалық-библиографиялық және ақпараттық қызмет көрсетуді, дәстүрлі (карточкалы) және электронды каталогтар мен картотекаларды пайдалануға;
:: тақырыптық көрмелерде және жаңа түскен әдебиеттер көрмелерінде ұсынылған әдебиеттермен танысуға және пайдалануға;
:: оқырмандар үшін арнайы орнатылған кітапхананың техникалық құралдарын (компьютерді, бағдарламалық жасақтаманы, микронысандарды және т.б. оқу аппаратын) пайдаланудың тиісті ережелерін сақтай отырып пайдалануға;
:: ноутбуктерді алып кіруге;
:: Кітапхананың оқырмандар үшін ұйымдастырған мәдени-көпшілік шараларына (тұсаукесерлер, дөңгелек үстелдер, конференциялар, кездесулер және т.б.) қатысуға;
:: ҚР Авторлық құқық және сабақтас құқықтар туралы заңының 18, 20-баптарына сәйкес баға прейскуранты бойынша кітапхана қорларынан құжаттарды және оның үзінділерін көшірмелеу қызметін (ксерокөшірмелеу және сканерлеу) пайдалануға (көшірілген материалдардың этикалық пайдаланылуына оқырманның өзі жауап береді);
:: Кітапхана қызметін жақсарту бойынша ұсыныстарын енгізуге;
:: Кітапханада жұмыс істейтін қызығушылық клубтар мен әдеби клубтарға мүше болуға;
:: оқу залдарына алкогольсіз сусын алып кіруге.
10. Оқырман міндетті:
:: Қазақстан Республикасының Ұлттық кітапханасын пайдалану ережесін білуге және оны орындауға;
:: кірген кезде бақылау пунктіне өзінің оқырман билетін көрсетіп, бақылау парақшасын алуға;
:: оқырман билетін және бақылау парақшасын сақтауға. Оқырман билетін немесе бақылау парақшасын жоғалтып алған жағдайда, бұл туралы Кітапхананың жауапты кезекшісіне немесе Оқырмандарды тіркеу бөлімінің жетекшісіне хабарлауға;
:: шығарда өтелген бақылау парақшасын өткізуге;
:: Кітапхана қорларынан пайдалануға берілген әдебиеттерге ұқыптылықпен қарауға;
:: кафедраларда өзіне уақытша пайдалануға алған әдебиеттерді қарап шығуға;
:: құжаттың беттері жоқ екенін немесе басқа да ақауларын байқаған жағдайда, бұл туралы дереу кітапханашыға хабарлауға. Олай болмаған жағдайда, оқырман бүлінген құжаттар үшін оларды соңғы пайдаланушы ретінде толық жауапкершілік алады;
:: қоғамдық тәртіпті, бөлмелерде тазалық пен тыныштықты сақтауға, Кітапхана мүлкіне ұқыптылықпен қарауға.
11. Жол берілмейді:
:: өзінің оқырман билетін, бақылау парақшасын және алған әдебиеттерін басқа тұлғаға беруіне;
:: Кітапханаға бөгде оқырман билетімен келуге;
:: басылымдарды сызып, белгі қоюға, беттерін бүктеуге, жыртуға;
:: компьютер құрылғыларына, бағдарламалық жасақтамаға, электронды өнімдерге зиян келтіруге;
:: қорда жоқ әдебиеттерді қоспағанда (Оқырмандарды тіркеу бөлімі қызметкерінің рұқсатымен) кітапханаға кітаптарды, газеттерді, журналдарды, әртүрлі тасымалдағыштарда басқа да материалдарды алып кіруге;
:: жазатын, көшіретін, түсіретін және басқа да аппаратты алып кіруге және оны кітапхана қорының рұқсат етілмеген материалдарын көшірмелеуге пайдалануға;
:: Кітапхананың құжаттарын көшірмелеу үшін: фотоаппараттарды, бейнекамераларды, мобильді байланыс құралдарын пайдалануға;
:: суық, газбен, оқпен атылатын қаруларды, оқ-дәрілерді, жарылатын және улы заттарды алып кіруге;
:: Кітапханадан баспа басылымдарын және кітапханаға тиесілі басқа да құжаттарды алып шығуға, сондай-ақ оларды буфетке алып кіруге;
:: бір оқырман орнына арналған үстелдердің, орындықтардың орналасуын бұзуға;
:: оқу залдарында ұялы телефондарды пайдалануға;
:: Кітапхана ғимаратында шылым шегуге;
:: оқу залдарына сырт киіммен (күртемен, күртешемен, пальтомен, плащпен және бас киіммен және т.б.), сондай-ақ, портфельмен, күңгірт пакеттермен, көлемі 30х20х10 см. асатын сөмкелермен кіруге. Оқу залдарына арқақоржынмен кіруге тыйым салынады;
:: Әкімшіліктің рұқсатынсыз Кітапхана ғимаратына хабарландырулар, жарнамалар және басқа да жарнамалық-коммерциялық сипаттағы материалдарды ілуге, ұсақ бөлшек саудамен және басқа да коммерциялық әрекеттермен айналысуға.
Сондай-ақ, алкогольдік, нашақорлық және уытқұмарлық масаңдық жағдайында, ұқыпсыз, лас киімдегі тұлғалар оқу залдарына жіберілмейді.
3. Кітапханада оқырмандарға қызмет көрсетуді ұйымдастыру
12. Кітапханада оқырмандарға қызмет көрсету оқу залдарындағы әдебиеттерді беру кафедраларында жүзеге асырылады.
13. Әдебиеттер оқырмандарға қызмет көрсету бөлімдерінің оқу залдарындағы қосалқы қордан талап ету бойынша бірден, тапсырыс рәсімделмей беріледі.
14. Сирек кітаптар мен қолжазбалар ерекше сақтау тәртібінде. Сирек басылымдарды пайдалану ғылыми мекеменің зерттеу тақырыбы көрсетілген қатынас-хаты бойынша жүзеге асырылады. Мәңгілік сақтау жағдайында тұрған аса құнды және сирек басылымдар берілмейді. Сирек кітаптар мен қолжазбалар қызметінің оқу залы оқырмандарға сағат 18.00-ге дейін қызмет көрсетеді.
15. Интернет-ресурстары арнайы залдарда белгіленген тәртіпте ұсынылады.
Интернеттің жаһандық, реттелмейтін және бақыланбайтын ақпараттық орта ретіндегі ерекшеліктерін ескере отырып, Кітапхана Интернеттегі қолжетімді ақпараттардың мазмұны мен сапасына жауап бермейді. Дыбыс, бейне, МР-3 файлдарын жүктеуге, көшіруге және порнографиялық сайттарды пайдалануға тыйым салынады.
16. Әдебиеттерді кітап сақтау қорынан алу үшін тапсырыс дәстүрлі (талап қағазы) және электронды нысанда (Іздеу және тапсырыс беру модулінде) рәсімделеді.
Кітап сақтау қорынан әдебиеттерге тапсырыс 18.30-ға дейін қабылданады және олар қосалқы қорда жоқ болған жағдайда ғана. Бір оқырманнан қабылданған сұраныстар саны 10 сұраныстан аспауы тиіс.
Оқырмандарға кітап сақтау қорынан кітаптарды пайдалану мерзімі - 10 күн, мұрағат (сақтандыру) қорынан - 3 күн.
17. Кітапхананың жұмысы аяқталуға 15 минут қалғанда оқырман алған әдебиетін кітапханашыға тапсырып, өтелген бақылау парақшасын және өзінің оқырман билетін алады.
18. Анықтамалық-библиографиялық қызмет көрсетуді Кітапхананың оқырмандарға қызмет көрсететін барлық құрылымдық бөлімшелері жүзеге асырады.
19. Кітапхана қолданыстағы Қазақстан Республикасының Ұлттық кітапханасы республикалық мемлекеттік мекемесінің Тауарлар мен қызметтердің бағалар прейскуранты бойынша ақылы қызметтер көрсетеді.
2.Қазақстан Республикасының Ұлттық кітапханасының қызмет
көрсету жүйесі
2.1 Оқу залында қызмет көрсету
Қазақстан кітаптары қызметі
Қазақстан кітаптары қызметінің оқу залында жиі сұраныска ие Қазақстан туралы барлық білім саласы бойынша қазақ және орыс тілдеріндегі кітаптар орналасқан. Оқырмандар үшін көркем және салалық әдебиетке, Мәдени мұра мемлекеттік бағдарламасы аясында шығарылатын кітаптар сериясына, Қазақстан халқы Ассамблеясы Депозитарийінің құжаттарына, анықтамалар, энциклопедиялар, сөздіктер және басқа да басылымдарға ашық қор ұйымдастырылған. Тұрақты түрде тақырыптық және жаңа кітаптар көрмесі ұсынылады.
Қазақстан халқы Ассамблеясының Депозитарий қорында Қазақстан Республикасы Ұлттық кітапханасының жалпы қорынан алынған және Алматы қаласындағы Қазақстан халқы Ассамблеясының материалдарының ашық қор көрмесі көрсетіледі.
Депозитарий қоры бес бөлімнен тұрады: тарих, мәдениет және өнер, этникааралық қатынастар, көркем әдебиеттер, Қазақстан этносы басылым беттерінде. Топтамада Қазақстан аймағындағы көп ұлтты халықтардың тарихы мен бүгіні, қоныс аудару үдерісі, оларды жергілікті жерлерге орналастыру, рухани мәдениетінің дамуы, салт-дәстүрлері, өнері, ғылыми еңбектері, сондай-ақ этносаралық және конфессиоаралық қарым-қатынас жөнінде зерттеу материалдарымен таныстырады. Көрмеге Г.Бельгер, И.Шухов, И.Щеголихин, Н.Цой, А.Янушкевич, және т.б. қазақстандық белгілі жазушылардың шығармалары қойылған.
Байланыс тел.: (727) 272-30-31
е-mail: kazakbooks@nlrk.kz
Әлем әдебиеті қызметі
Әлем әдебиеті қызметі әлемнің 120-дан астам тілдерінде басылымдарын ұсынады. Оқырмандар игілігіне ашық кор ұйымдастырылған. Ашық қорда барлық білім салалары бойынша әдебиеттер, қазақстандық жазушылардың шет тіліндегі аудармалары, шетел және орыс әдебиеттері классиктерінің орыс тіліндегі еңбектері, әлем тілдеріндегі анықтамалық әдебиеттер және мерзімді басылымдар ұсынылған. Оқырмандар үшін РАБИС. Іздеу және тапсырыс модулі орнатылған, әр түрлі электрондық тасымалдағыштардағы аудиовизуалды фильмдер көруге мүмкіншілік жасалған. Залда әлемдік ағылшын тіліндегі ғылыми журналдардың ЕBSCO дерек қорына қолжетімділік бар.
Бөлімнің оқырман залында Шет елдердің (Ресей, Иран, Пәкістан, Үндістан, Түркия) кітап бұрыштары ұйымдастырылған. Кітап бұрыштарының мақсаттары - мемлекеттердің ұлттық мәдениеті мен әдебиетін насихаттау және ақпараттандыру. Насихаттау барысында мәдени іс-шаралар өткізу. Әр мемлекеттің кітап бұрышында сол елдің тіліндегі қосалқы қоры бар. Иран, Пәкістан, Түркия елдерінің халық шығармашылығына арналған көрмелер ұйымдастырылған.
Әлем әдебиеті бөлімінде Даму жөніндегі ақпараттық орталық жұмыс істейді. Ақпараттық даму орталығының міндеті - Қазақстанда тіркелген халықаралық ұйымдардың озық тәжірибелері мен жинақтаған білімдерін барша жұртшылыққа кеңінен тарату.
Орталық ҚР Ұлттық кітапханасының халықаралық ұйымдармен - Дүниежүзілік банк, Орталық Азиядағы аймақтық экономикалық ынтымақтастық департаменті, Еуразия даму банкі, Ислам даму банкі, Біріккен Ұлттар Ұйымымен серіктестігі нәтижесінде құрылды.
Байланыс тел.: +7(727) 267-28-48,
e-mail: tzamzaeva@nlrk.kz
Өнер бөлімі
Өнер бөлімі қорында өнер, кескіндеме, сызба өнері, мүсін және сәулет өнері, қолөнер, музыка, театр, кино, би өнері және т.б. жайлы кітаптар, сондай-ақ, 50 мың нота басылымдары мен 19,3 мың күйтабақ бар. Фонотекадағы күйтабақ саны - 3,5 мың, олардың арасында қазақ музыкасының аса құнды жазбалары: Дина Нұрпейісова, Дәулеткерей, Жаяу Мұса, Ақан Сері, Мәди шығармалары, Әміре Қашаубаев, Күләш Байсейітова, Манарбек Ержанов, Қанабек ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz