Туристік қызмет нарығында заманауи-ақпараттық технологияларды қолдану ерекшеліктері

Пән: Туризм
Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 89 бет
Таңдаулыға:

Туристік қызмет нарығында заманауи-ақпараттық технологияларды қолдану ерекшеліктері

ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫС

5B090200 - «Туризм» мамандығы

МАЗМҰНЫ

Бет

КІРІСПЕ . . . 5

ТУРИСТІК ҚЫЗМЕТ НАРЫҒЫНДА АҚПАРАТТЫҚ ТЕХНОЛОГИЯЛАРДЫҢ РӨЛІ ЖӘНЕ ОЛАРДЫҢ МӘНІ

Туризмдегі ақпараттық технологиялардың түсінігі және олардың

мәні . . . 8

Туризмдегі ақпараттық технологиялардың топтастырылуы . . . 15
Шетелдердің туризм саласында ақпараттық технологияларды

қолданудың тәжірибесі . . . 25

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДА АҚПАРАТТЫҚ ТЕХНОЛОГИЯЛАРДЫ ҚОЛДАНУ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІН ТАЛДАУ («SUN TOUR ASTANA» туристік компания мысалында)

Қазақстан Республикасында заманауи-ақпараттық технологияларды

қолданудың қазіргі жағдайын талдау . . . 34

«SUN TOUR ASTANA» ЖШС туристік компаниясының қызметінде

ақпараттық технологияларды қолдану жағдайына жалпы сипаттама . . . 41

«SUN TOUR ASTANA» туристік кәсіпорынның ақпараттық

технологияларды пайдалануын бағалау . . . 52

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ ТУРИСТІК ҚЫЗМЕТ НАРЫҒЫНДА ЗАМАНАУИ-АҚПАРАТТЫҚ ТЕХНОЛОГИЯЛАРДЫ ҚОЛДАНУДЫ ДАМЫТУ ЖОЛДАРЫ

Қазақстан Республикасының туристік қызмет нарығында виртуалды

3D турларды қолдануды дамыту жолдары . . . 61

Туристік қызметтер нарығы саласындағы туристік кәсіпорындардың

виртуалды 3D турларын қолдануы . . . 67

Қазақстан Республикасындағы виртуалды тур мен 3D панорамасын

жасауы және фототүсірілімінің тиімділігі . . . 76

ҚОРЫТЫНДЫ . . . 84

ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ . . . 86

ҚОСЫМШАЛАР . . . 89

КІРІСПЕ

Туризм әлемдік экономиканың ең жоғарығы табысты және әлдеқайда динамикалық салаларының бірі болып табылады. Туризмнің табысты дамуы көлік және байланыс, құрылыс, ауыл шаруашылық, халықтың тұтыну тауарларының өнімдері және т. б. сияқты экономиканың негізгі секторларының дамуына ықпалын тигізеді. Тез қарқынмен өсіп келе жатқаны үшін туризм экономикалық феномен болып танылған. Әлемдік туристік ұйымның болжамы бойынша (ӘТҰ) XXIғ. туризм индустриясының өсуі қайтымсыз болады, ал 2020 жылы халықаралық туристік сапарлар 1, 6 миллион бірлікті құрайтын деңгейге жетеді деп атап өткен [1] .

Заманауи жағдайдағы әлемдік экономиканың дамуында туризм бастапқы және динамикалық дамушы салалардың бірі болып танылып келеді. ДТҰ мәліметтері бойынша туризм автокөліктер, азық-түлік, химия және жанар-жағармайдан кейін, тауарлар мен қызметтердің (7, 4%), әлемдік экспортының төртінші орынын иеленеді. Аталмыш сала табыс табу бойынша әлемдегі мұнай өндіру мен автокөлік құрастыру өнеркәсібінен кейінгі үшініші орында тұр.

Туристік - дем алу бай әлеуеті бар Қазақстан, туризмнің жеткіліксіз даму деңгейімен сипатталады. Жалпы ішкі өнімдегі үлесі (тұру және тамақтану қызметтері бойынша ғана саналынған) шамамен 0, 3% құрайды. 2014 жылы туристік қызметтің табысы 171, 7 млрд. теңгені, ал 2015 жылы екі есе көп болды (77, 6 млрд. тенге) . Саладағы қызмет етушілердің саны 159 000 адам санын құрады. 2014 жылы республикалық бюджетке 28, 2 млрд. теңге салық төленді.

Қазақстан ерекше табиғи ресурстарға және көшпелі халықтың өзіндік мәдениетіне ие бола тұра, халықаралық және аудандық нарықтарда туризмді дамыту үшін пайдаланбаған зор әлеуеті бар. Туристік дем алу ресурстардың және тарихи-мәдени мұраның әлеуеті республикаға халықаралық туризм нарығында үйлесімді интеграцияланып, елдегі туризмнің қарқынды дамуына мүмкіндік береді. Бұл тұрғындадың тұрақты жұмыс жасауы мен табыстарының өсуін қамтамасыз етіп, туризм саласының дамуымен қатар, ұлттық экономикаға инвестицияның құйылуына ықпалын тигізеді.

Қазақстан Республикасының туристік нарығындағы ақпараттық технологиялар мемлекеттік деңгейдегі экономиканың басым салаларының бірі болып танылған. Елдің индустриалды-инновациялық экономикасының дамуының жағдайында жетекші рөлге кластерлер жүйесі жатады, оның ішінде туристік кластерелер. Бұл саладағы дамудың заманауи үрдісі, туристер әйгілі курорттармен жақсы таныс бола тұра, туристік секторлардың енді дамып келе жатқан елдерге ұмтылады [2] .

Халықаралық нарыққа шығатын туристік фирмалар мен туризмді басқаратын органдар өз қызметтерінде халықаралық интеграциядағы міндетті жағдай және ақпараттық-қаныққан саланың заманауи туристік бизнестің түсінігі болып табылатын, жаңа ақпараттық технологияларды иегру мәселелерімен тап болады. Осыған орай, бүгінгі таңда туризмде қолданыстағы ақпараттық жүйені талдау, ақпараттық технологиялардың қолданудағы негізгі бағыттарды зерттеу және ақпараттық жүйелерді пайдалану бойынша туризм менеджментінің ұсыныстарын әзірлеу ерекше өзекті болып табылады.

Жоғарыда аталғандардың негізінде, ақпараттық технологиялар нарығын зерттеу және оның Қазақстандағы туризмнің дамуы үшін пайдалану аса маңызға ие бола отырып, тақырыптың өзектілігін арттырады.

Аталмыш жұмыстың мақсаты, туристік қызметтер нарығындағы ақпараттық технологиялардың дамуын және қолданылуын талдау сонымен қатар, туристік мекемелерде ақпараттық технологияларды неғұрлым өнімді пайдалану үшін Web-сайттың өңделуі болып табылады.

Бұл мақсатқа жету үшін келесі міндеттерді шешу қажет:

Қазақстандағы ақпараттық технологиялар нарығын зерттеу;
ҚР туристік мекемелеріндегі туристік қызмет көрсету нарық саласында ақпараттық технологияларды дамыту және пайдалану деңгейін анықтау;
басқа елдерді мысалға ала отырып, 3D турын пайдаланудағы сәттілігін талдау;
Астана қаласындағы туристік қызметтер нарығының саласында виртуалды 3D тур сияқты ақпараттық технологияларды пайдалануда барлық мүмкіндіктерді қарастыру;

Дипломдық жұмыстың зерттеу нысаны, ҚР яғни, нақты Астана қаласындағы туристік қызметтер мекемелеріндегі қолданылатын ақпараттық технологиялар нарығы болып табылады.

Ақпараттық технологияларды пайдалануды талдау барысында техникалық жаңалықтарды пайдалану деңгейі жеткілікті дамымағанын, бәсекеге қабілетті еместігін, аз қаржыландыратынын көрсетті. Туризмдегі ақпараттық технологияларды дамыту мәселесі қазіргі уақытта яғни, Астана-EXPO 2017 іс-шарасын өзткізу науқанында ерекше өзекті және қажетті. Астанаға туристтердің үлкен ағымда келуін күтуде, осыған орай қалада бейімделуге қажет болатын ең үздік Туристік қызмет көрсету бойынша жылдам қозғалысымен танысу үшін керек. Заманауи шын мәнінде туризм, әлемдік экономикадағы жоғары табысты және қарқынды дамушы сала болып табылады.

Зерттеу құралы, Астана қаласына виртуалды технологияларды енгізу және одан әрі дамыту болып табылады.

Зерттеудің әдістемелік негізін өнеркәсіп Министрлігінің және Қазақстан Республикасындағы жаңа ақпараттық технологиялардың заңнамалық құжаттары, Қазақстан Республикасының казнетіндегі виртуалды 3D турлары, туризм мен ақпараттық технологиялар саласындағы ғылыми еңбектер, алдыңғы қатардағы Web-сайттар өңдеуші-компанияларының өкілдерінің мақалалары, туризмдегі ақпараттық технологиялар бойынша ғылыми конференцияларға қатысушылардың сөз сөйлегендері құрайды.

Димплломдық зерттеудің тәжірибелік мағыналығы негізгі теориялық жағдай мен қорытындылары «Туризмдегі ақпараттық технологиялар» курсын өткізуге, туристік нарық және қонақ үй бизнесі үшін ақпараттық технологияларды пайдалану саласындағы мамандарды даярлауға, сонымен қатар, виртуалды 3D турларда ақпараттық технологияларды пайдаланудағы мәселелер бойынша ғылыми-зерттеу өңдеулері пайдалануы мүмкін. Зерттеу нәтижесі, жергілікті туристік өнімдерді және туристік қызметтерді халықаралық нарыққа жылжыту мақсатында, Қазақстан Республикасының туристік қызметтер нарығының саласындағы ақпараттық технологияларды құру үшін пайдалануы мүмкін. Сонымен қатар, ұсынылған ұсыныстар Қазақстандағы нарықта пайда болған туристік фирмалардың менеджментіне туризмдегі ақпараттық технологиялар нарығында ұсынылатын жолдарды таңдауға және компьютерлік технологиялар ағымын түсінуге мүмкіндік береді.

1 ТУРИСТІК ҚЫЗМЕТ НАРЫҒЫНДА АҚПАРАТТЫҚ ТЕХНОЛОГИЯЛАРДЫҢ РӨЛІ ЖӘНЕ ОЛАРДЫҢ МӘНІ

1. 1 Туризмдегі ақпараттық технологиялардың түсінігі және олардың мәні

Ақпараттандыру-дамыған мемлекеттердің қоғамдық қатынастар жүйесінің ең көрнекті мүмкіндіктерінің бірі болып табылады. Адамзат ақпарат пен білім адамдардың барлық қызмет саласында анықталатын рөлге ие болатын өркениеттің даму кезеңіне шықты. Сонымен қатар ақпарат қазіргі заманғы қоғамда экономикалық дамуда негізгі фактор болып табылады.

Ақпараттық технологиялар- ақпараттарды жинау, өңдеу, талдау, сақтау, тарату және қолдану үшін пайдаланатын заманауи жағдайында жаңартылған әдістерді қолдану және терминдердің механизімі. Ақпараттық технологиялар туралы микроэлектроника саласындағы жетістіктердің арқасында өндірістік қызметке, қызмет көрсету саласына және адамның жалпы өміріне айтарлықтай ықпалын тигізетін ғасыр технологиясы ретінде айтады. Микроэлектроника компьютердің көмегімен жобалау және өндіру саласындағы өңдеулер үшін негіз құрайды; икемді өндірістік жүйелерге; жеке компьютерлерге, автоматтандырылған басқару жүйесіне (АБЖ) ; видео мәтінге; телеконференцияларға [3] .

«Ақпараттық технология» мағынасының өзі информатиканың құрылу үрдісінде ХХ ғасырдың соңғы онжылдығында пайда болды. Ақпараттық технологиялардың ерекшелігінің бастысы пәні де, өнімі де ақпарат, ал еңбек құралы - есептеу және байланыс құралы болып табылады. Бүгінгі таңда ақпарат басқада материалдық ресурстармен қатар, нақты өндірістік ресурсртарында қарастырыла бастады. Ақпаратты өндіру және оның білімінің жоғарғы деңгейі қолданыстағылардың модификациясына және жаңа технологиялардың құрылуына шешуші ықпалын тигізеді. Он жыл бұрын ақпараттық технологиялар және туризмге сәйкес келмейтін серіктестер болып келген. Ал бүгінгі таңда бұл екі ұғым бір бірімен тығыз байланысты, тіптен туризмнің жаңа түрі пайда болды- «альтернативті туризм» немесе «электронды туризм» [3, с. 18] .

Белгілі болғандай туризм, қызметтерді сату деген ұғымды білдіреді. Біріншіден -ол өндіруші де, тұтынушы да тұрғысынан кешенді және түрлі қызметтер. Екіншіден- көрінбейтін, өзгергіш және кешенді қызмет. Ал, үшіншіден-ақпараттық-қаныққан қызмет. Туризмнің дәл осы сипаттамалары оны ақпараттық технологияларды пайдалану үшін ең мінсіз қолайлы сала ретінде қарастырады. Туристік құрал кез келген экономикалық қызмет саласаның құралына өте ұқсас болып келеді. Туристік қызметтердің өндірушісі үкіметтік және коммерциялық ұйымдардан, сауда ассоциациасынан тұратын анықталған басқаратын құрылымның ішінде қызмет етеді (мысалы, қонақ үй, әуе көлігі, туристік агенттер және т. б. ) . Туристік қызмет өндірушілері анықталған нақты жеткізуші санаттарына топттастырылады (авиакомпаниялар, қонақ үйлер, авто көлікті жалға беру, туристік орындардағы қызмет, көтерме фирмалар (туроператорлар) және бөлшек фирмалар (турагенттер) . Тұтынушылар (туристер) барлық туристік жүйенің соңғы сатысы болып табылады [4] .

Өнеркәсіп саласындағы қызметті, жарнамаларды жылжыту мен салық салуды реттеуге тоқталатын болсақ, мұнда туристік қызметтерді жеткізушілерді бірігейлік әлеуметтік-экономикалық жүйеге бірлестіру үрдісінде ақпарат маңызды рөль атқарады. Ақпарат әр түрлі жеткізушілерді бірігейлік туристік жүйе аясында біріктіретін байланыстыру буыны болып табылады. Солай бола тұра, туризмнің ерекшелігі өндіруші мен жеткізушінің өзара-қатынасы тауармен емес, ақпараттар ағымымен жүзеге асырылады. Бұл ақпараттық ағымдар тек қана нақты деректердің ағымы ғана бола тұра қоймай, соынмен қатар-қызметтер мен төлемдер болып танылады. Қонақ үйге ұшақтардағы орындарға орналастыру деген сияқты қызметтер физикалық түрде көрсетілмейді және белгіленеген орындарды сатуда қарастырылмайды. Өнімнің болуы мен сапасына бір ғана жолбасшы ол- ақпарат болып табылады. Сондықтан нақты ақпаратпен қамтамасыз ету мен оның таратылу жылдамдығы тұтынушыларға олардың қызметтерін ұсыну сияқты, туристік салада да орнығып тұру үшін маңызды болып келеді. Туристік өнеркәсіпке ақпараттық технологияларды енгізу ол бірнеше кезеңдерден тұратынын атап өту керек. Бірінші кезең-деректерді жинау. Оның басты мақсаты кәсіпорынның ақпараттарға негізделген үрдістерді автоматтандыру арқылы жедел қызметінің тиімділігін жоғарылату болды. Бұл кезең 1960 жылдары басталды және оған шағын-компьютерлерді пайдалану тән болды.

Екінші кезең-ақпараттық жүйелерді басқару. Оған ақпаратты таратуды ұйымдастыру талаптарын жетілдіру арқылы басқару тиімділігін арттыруға себеп болатын ақпараттық технологиялар жатты. Олар 70 жылдары енгізілді және сол кезде-ақ ақпараттық рестурстармен байланысты кәсіпорындарды салалық ерекше басқару әдістерін пайдаланды. Бұл уақытта, ақпараттық технологиялар ішкі маркетингтің және әкімшілік функцияларының қажеттілігі үшін қолданылды.

80-ші жылдардың басында стратегиялық ақпарат жүйесінің кезеңі басталды, оның мақсаты өзгерту немесе табиғатты немесе туристік бизнестегі әрекеттер арқылы фирмалардың бәсекеге сай болуын жақсарту болды. Бәсекеге сай болуын жоғарылату жолы арқылы интеграциялық желілердің әр түрлері енгізілген болатын:қызметті жетілдіру үшін, функционалды және іскерлік желісі бойынша үйлестіру үшін, сонымен қатар, ішкі ұйымдармен байланыстарды нығайту үшін.

90-шы жылдардың соңында төртінші кезең басталды- «Желілер кезеңі». Аталмыш кезеңде барлық дәрежедегі желілердің бірігуі болды: ұйымдар, аймақтық және ғаламдық. Бұл кезеңнің негізгі сипаттамасы-ақпараттық технологиялардың мүмкіндіктерін жетілдіру, құралдардың көлемін азайту, оны алудағы төмен шығындар бола тұра, сенімділігін жоғарылату, әлемнің әр жерінде орналасқан теримналдардың өзара байланысы. Бұлардың барлығы ақпараттық технологиялар туризмнің барлық ұйымдарының қызметтеріндегі қажетті құралдарының бірі болып қалуына ықпалын тигізді. Нәтижесінде 90-шы жылдардың ортасында барлық кәсіпорындар ұсынылатын өнімдердің және географияның көлеміне қарамастан бизнесті қайта ұйымдастырудың күрделі үрдісінен өтті [5] .

Толығымен алғанда, қоғамның заманауи дамулық кезеңі үшін ақпараттық технологилардың рөлі мен маңызыдылығын талдай отырып, бұл рөлдің стратегиялық қажетті болып табылатынын, ал бұл технологиялардың маңыздылығы келер болашақта тез қарқынмен жоғарлайды. Дәл осы технологияларға бүгінгі таңда мемлекеттің технологиялқ даму саласындағы анықталатын рөлі жатады. Бұл қорытындылардың аргументтері үшін өндірістік және әлеуметтік технологияларға қатысты оларды басымдық орынға итермелейтін ақпараттық технологиялардың еркше қасиеттері (жеделдігі, қол жетімділігі) болып табылады.

Ақпараттық технологиялардың қоғамның дамуы үшін стартегиялық мағынаға ие ерекше қаситеттерінің қатарына келесі ең маңыздыларды атап өткен жөн: Біріншіден ақпараттық технологиялар бүгінгі таңда қоғамның дамуының стартегиялық маңызды факторы болып табылатын қоғамның ақпараттқы ресурстарын белсендеттіруге және тиімді пайдалануға мүкіндік береді. Тәжірбие ақпараттық ресурстарды (ғылыми білімдер, ашулар, өнертабыс, технологиялар, озық тәжірибе) белсендеттіру/тарату және тиімді пайдалану айтарлықтай басқа ресурстардың үнемделуіне ықпалын тигізетінін көрсетеді:шикізатты, энергияны, пайдалы қазбаларды, материалдарды және жабдықтарды, адамдардың ресурстарын, әлеуметтік уақыттарды. Екіншіден ақпараттық технологиялар соңғы жылдары адамзаттың қоғамдық тіршілік әрекетінде айтарлықтай орын алатын, оңтайландыруға және көптеген жағдайларда ақпараттық үрдістерді автоматтандыруға мүмкіндік береді.

Өркениеттің дамуы жұмыспен қамтылған халықтың еңбек объектісі мен нәтижесі енді материалдық құндылықтар болмай, ең бастысы ақпараттық және ғылыми білімдер болатын ақпараттық қоғамның құрылуының бағытымен болатыны жалпыға белгілі.

Ақпараттық технологиялар адамдар арасында ақпараттық өзара байланыстыруды қамтамасыз ететін, сонымен қатар, бұқаралық ақпараттарды дайындау мен таратудағы негізгі рөлге ие екенін атап өткен жөн.

Бұл құралдар үлкен қолалайлықты құрып қана қоймай, ішкі және халықаралық экономикалық және мәдени байланыстарды, халықтың көшіп-қонуын және оның планета бойынша динамикалық орналасуын кеңейтіп, ғаламдандыру және әлемдік қауымның интеграциялық үрдісімен пайда болатын көптеген өндірістік, әлеуметтік және тұрғын мәселелерін шеше отырып, қоғамның мәдениетімен тез ассимилияцияланады. Туристік саланың аясында түрлі өндірушілерді ұстап тұратын орталықпен байланыстыратын бір ерекшілік-ол ақпарат. Тауарлар емес, тек ақпараттық ағымдар туристік қызметтердің өндірушілерімен өзара байланысты қамтамасыз етеді. Олар мәліметтердің ағымдық түрінде ғана болмай, қызметтер мен төлемдер формасында да айқындалады. Қызметтер (мысалы, қонақ үйде қону, автокөлікті жалға беру, кешенді турлар, ұшақтардағы орындар) туристік агенттермен жіберілмейді, өз кезегінде оларды тұтынушыға сатпайынша оларды сақтамайды. Бұл қызметтердің болуы, құны мен сапасы туралы ақпараттар беріледі және пайдаланылады. Туристік саланың құралы кез келген басқада экономикалық саласының қызметіне өте ұқсас болып келеді (сурет 1) .

Сурет 1. Туристік саланың жұмыс жасау схемасы

Ескерту - Мәліметтер [5] негізінде автормен құрастырылған

Тура осылай, турагенттерден туржеткізушілерге төлемдер ауыстырылмайды, ал комиссиялықтар туржеткізушілерден турагенттерге. Туризмге тән үш ерекшеліктерін бөлуге болады. Ол әртүрлі және интеграцияланған қызметтерді сату. Ол өндірушінің де, тұтынушының да көзқарасынан кешенді қызмет. Ақырында бұл-ақпараттық толық қызмет. Сондықтан туризм, халықаралықта және ішкіде-ақпараттық технологияларды қолдануда өсіп келе жатқан орта.

2 суретте туризмде пайдаланатын ақпараттық технологиялардың жүйесі көрсетілген.

Ол компьютерлік жүйені резервтеуден, телеконференцияларды өткізу жүйесінен, видеожүйелерден, компьютерлерден, ақпараттық жүйелерді басқарудан, әуе жолдарынан, ақшаны электронды жіберуден, телефон байланыстарынан, байланыстың жылжымалы құралдарынан және т. б тұрады [5] . Солай бола тұра бұл технологияның жүйесі турагенттермен, қонақ үлермен немесе әуе компаниялармен таратылмай, біздің бәрімізбен таратылады.

Сурет 2. Ақпарат -туристік саланы байланыстырушы элементі

Ескерту - Мәліметтер [5] негізінде автормен құрастырылған

Туризмнің ақпараттық технологиялардың жүйесіндегі әр сегментін пайдалану қалған барлық бөліктер үшін маңызы бар. Мысалы, қонақүймен ішкі басқару жүйесі кері бағытта, турагенттерге компьютерлер арқылы қолжетімді болып, қонақ үй жүйелерімен байланыс үшін негізді қамтамасыз ету арқылы ғаламдық компьютерлік желілермен байланыста болуы мүмкін. Сондықтан біз туризмде таралатын кешенді ақпараттық технологиялар жүйесімен істіміз.

Туристік өнеркәсіпте компьтерлер, телефондар, видео ақпараттар таратпай, бұл жерде компьютерлік және коммуникациялық технологиялардың өзара байланысқан жүйелері жұмыс жасайды. Сонымен қатар, туристік салалардың жеке компонеттері бір бірімен тығыз байланыста-көптеген турөндірушілер тік немесе көлденеңнен бірінің жұмысына бірі тартылған. Осылардың барлығы туризмді жоғары интеграцияланған қызмет ретінде қарастырып, мекемелер мен басқармаларда ақпараттық технологияларын қодану үшін әлде қайда қабылданғыш болып келеді [5] .

Ақпараттық технология-жобалық формада ұсынылған (тәжірбиелік үшін пайдалануға жарамды қалыптастырылған түрінде) сол немесе басқада жиі қайталанатын ақпараттық үрдісте рационалды ұйымдастыруға мүмкіндік беретін ғылыми білімнің шоғырланған түрі, мәліметтер мен тәжірбиелік тәжірбие. Осылай бола тұра, аталмыш үрдісті жүзеге асыру үшін еңбекті, қуатты немесе материалды ресурстарды пайдалануда үнемділікке жетеді.

Кез келген технологиялардың тиімділігінің жалпы критерийлері ретінде, тәжірбиелік пайдаланудың нәтижесінде жететін әлеуметтік уақытты үнемдеуді пайдалануға болады. Бұл критерийлердің тиімділігі ақпараттық технологиялар мысалында ерекше жақсы көрсетіледі. Әлеуметтік уақытты үнемдеудің қажеттілігі біздің уақытты біріншіден атап айтқандай, кең және бірнеше рет пайдаланудың нәтижесінде біршама әлеуметтік уақыттың үнемділігіне мүмкіндік беретін бұқаралық ақпараттық үрдістермен байланысты технологияларымен бейімдейді [5, c. 20] .

Қоғамның дамуы үшін стратегиялық мағынасы бар ақпараттық технологиялардың айқын қасиеттерінің қатарына келесі қажеттілерді атап өткен жөн:

ақпараттық технологиялардың дамуына аса маңызды стартегиялық фактор болып табылатын, ақпараттық технологиялар қоғамдық ақпараттық ресурстарын белсендеттіруге және тиімді пайдалануға мүмкіндік береді;
ақпараттық технологиялар соңғы уақытта адамзаттық қоғамның өмірілік тірілігінде үлкен рөлге иеленетін ақпараттық үрдістерді оңтайландыруға және көптеген жағдайларда автоматтандыруға мүмкіндік береді;
ақпараттық үрдістер басқада күрделі өндірістік немесе әлеуметтік үрдістердің қажетті элементтері болып табылады. Сондықтан ақпараттық технологиялар көбінесе жиі тиесілі өндірістік немесе әлеуметтік технологиялардың компоненті болып табылады;
ақпараттық технологиялар бүгінгі таңда адамдармен, сонымен қатар, бұқаралық ақпараттарды дайындауда және таратуда ақапараттық өзара байланысуда маңызды рөл ойнайды.

Бұл құралдар үлкен қолайлылық қана құрып қоймай, ішкі және халқаралық экономикалық және мәдени байланыстардың, халықтың көшіп-қонуымен соынмен қатар планета бойынша динамикалық қозғалысының кеңеюуімен ғаламдық үрдістермен әлемдік қауымдастықпен туындалатын көптеген өндірістік, әлеуметтік және тұрмыстық мәселелерді шешіп, біздің қоғамның мәдениетімен тез ассимиляциланады.

Халықаралық және ішкі туризм қызметтерді сату бойынша күшті саланы ұсынады.

Туристік қызметтерді жеткізуші халықаралық оқиғаларды тікелей спутник арқылы жеткізіп отыруға, хабараламаларды жылжымалы құралдармен телеконференция арқылы бизнесті жүргізуге мүмкіндігі бар коммуникациялық технологиялар қолданылады (мысалы ұшақтың ішінен әлемнің кез келген бөлігіне қоңырау шалу мүмкіндігі) (сурет 3) .

Сурет 3. Ақпараттық технологиялардың ерекше қасиеттері

Ескерту - Мәліметтер [5] негізінде автормен құрастырылған

Жету орны, оның тартымды ерекшеліктері, сонымен қатар, қажетті түрлі видео құралдар туралы ақпараттарды алу үшін. ақпараттық технологияларды қолдану нәтижесінде адамдық мазмұны өзгертілмей туристік қызметтердің қауіпсіздігі және сапасы жоғарлайды [6] .

Ақпараттық технологиялар авикомпаниялардың қызметтерін қамтамасыз етеді. Бағыттар мен кестелерді жоспарлауда, ұшуды бақылауда және талдауда, персоналды басқаруда, бухгалтерлік есептерді және жеке жоспарлауда көмек болатын ұйымдастыру үрдісінде, басқару және авиа-операцияларды бақылауда электронды жүйелер үлкен рөл ойнайды. Оларға кіреді: