ӘЛЕУМЕТТІК ЗЕРТТЕУЛЕРДІҢ САПАЛЫҚ ӘДІСТЕРІ ПӘНІНІҢ ЛЕКЦИЯЛАР ЖИНАҒЫ

Ф-ӘД-001/026

Ќ. А. ЯСАУИ АТЫНДАЃЫ ХАЛЫЌАРАЛЫЌ ЌАЗАЌ-Т‡РІК УНИВЕРСИТЕТІ

ЗАЊ ФАКУЛЬТЕТІ

«ӘЛЕУМЕТТАНУ ЖӘНЕ САЯСАТТАНУ» КАФЕДРАСЫ

« Бекітемін »

Силлабус, факультет ғылыми

Ғылым және халықаралық қатнастар

жөніндегі вице-президенті

тех. ғ. д., прфессор

Т. П. Раимбердиев

«» 2011ж.

ӘЛЕУМЕТТІК ЗЕРТТЕУЛЕРДІҢ САПАЛЫҚ ӘДІСТЕРІ ПӘНІНІҢ ЛЕКЦИЯЛАР ЖИНАҒЫ

Лектордың аты-жөні: социология ғылымдарының кандидаты

Төлеев Жұмахан Мырзашұлы

Тел. жєне E-mail: Раб. тел. 3-21-17, моб. тел. 8 7028204909

Семинар/практикалық сабақ тьюторының аты-жөні: Төлеев Жұмахан Мырзашұлы

Тел. жєне E-mail:

МӨЖ ќабылдау күндері, уақыты және қабылдау орны: Бекітілген кесте бойынша

Т‡РКІСТАН 2011ж.

Ф-ӘД-001/026

Силлабус Қазақстан Республикасы Білім және Ғылым минстрлігі 01. 09. 2004 жылғы №528 бұйрығымен бекітілген Мемлекеттік жалпыға міндетті білім стандартына, мамадықтың типтік оқу жоспарына сєйкес Єл-Фараби атындаѓы ЌАЗ¦У Оќу-єдістемелік Кењесі ±сынѓан Жалпы білім беру пәндер бойынша Социология пәнінің типтік оқу бағдарламасы (Ќазаќстан Республикасы Білім жєне Ѓылым минстрлігі Єл-Фараби атындаѓы Ќазаќ ¦лттыќ Университеті 2005) және университеттің жұмыс оқу жоспары негізінде дайындалған.

Силлабус кафедраныњ № « » 2011 ж. мєжілісінде ќаралды.

«Әлеуметтану және Саясаттану»

кафедрасыныњ мењгерушісі, соц. ѓ. д., проф. О. Н±сќабаев

Факультеттің оқу-әдістемелік Кеңесінің № « » 2011ж. мәжілісінде бекітілді.

Кеңес төрайымы, филос. ғ. к., доцент А. Малдыбекова

1. КІРІСПЕ

Пєн туралы ќысќаша сипаттама. Халықтың орналасуының өзекті мәселелері ғылымдардың ішінен, әлеуметтік дүние, тұлғаның әлеуметтік өзара қатынастары жөніндегі ғылым- әлеуметтану маңызды орынды иеленеді. Қазіргі кездегі әлеуметтік мәселелердің өзектілігін тұлғаның қоғамдағы орнын және адам жөніндегі білімінің рөлін арттырады. Әлеуметтану адамдар өз өмірін қамтамасыз етіп, қоғамдық қатынастарды реттеу үшін, ұрпақ қалдырып, қоғамның біртұтастығын сақтапқалу мақсатында құрған күрделі әлеуметтік жүйені, институттарды түсінуге көмектеседі. Әлеуметтану кез келген құбылысты адамдық тұрғыдан қарастыруға, оның әлеуметтік механизмдері мен салдарын көруге мүмкіндік береді. Әлеуметтік бағытталған нарықтық экономика мен әлеуметтік мемлекеттің түпкі конституциялық қағидаларын тек әлеуметтану пәні арқылы нақты түсініктермен толығады. Әлеуметтану қоғам туралы ғылым болғандықтан, бұл пәнді оқып студенттердің меңгеруі оларға өз ортасын тануына, қоғамдағы әртүрлі оқиғалар мен жағдайларды түсінуіне септігін тигізеді.

Пєнніњ маќсаты: Әлеуметтануды оқып үйренудегi мақсаты - студенттер өзiмiзге бейтаныс адамдар мен олар ұйымдасқан бiрлестiкттер арасындағы күнде кездесетiн әдеттi қатынастарды жаңа тұрғыдан дұрыс түсiнуi, әлеуметтiк мәселелердi зерттеуге деген ынта - жiгердi арттыру. Байбына бармай, адасуды алданыш етуге апарып соғатын себептердiң бiрi - күрделi қоғамдық қатынастарға жеңiл қарау, олардың мән - жайын терең түсiнуден iргенi аулақ салу, еңжарлық, немқұрайдылық қарамау. Осылардан арылу тұрғысынан студенттердiң ынтасын әлеуметтiк мәселелердi ғылым тұрғысынан қарауға бағыт сiлтеу керек.

Пєнніњ міндеттері:

• студентерге қазіргі қоғамның келбетін, әлеуметтік бейнесін, құрылымын түсіндіру;

• қоғамды талдаудағы, әлеуметтік қауымдастық пен әлеуметтік топтардың пайда болуы табиғатындағы, әлеуметтік процестердің түрлері мен бағыттарын талдаудағы әлеуметтанулық түсініктерден хабардар ету;
• әлеуметтік қозғалыстардың пайда болуы мен дамуының негізгі шарттары мен жіктелуін, әлеуметтік дамудың факторларын, әлеуметтік өзара әрекет формаларын біліп, оларды талдай алуға үйрету;
• тұлға жөнінде, әлеуцметтік формаларын, бағыттары мен ерекшеліктерін, әлеуметтік жүріс-тұрысты реттеудің негізгі заңдылықтары мен формаларын талдаудағы әлеуметтанулық түсініктерден ғылыми хабар беру;
• әлеуметтанулық зерттеу жүргізудің әдістемесі мен әдістерін үйрету.

Пререквизиттер: Пәнді оқыту үшін студенттер Философия, мәдениеттану, тарих, этика, логика, т. б. салалардан хабардар болуы қажет.

Постреквизиттер: Саясаттану, экономикалық пәндер, әлеуметтік философия, этнология, құық және т. б.

2. Курстың құрылымы:

3. ОЌУЛЫЌТАР МЕН WEB САЙТТАР ТІЗІМІ

Негізгі:

Авторлар ұжымы:

1. М. С. Әженов, Г. О. Әбдікерова, Г. С. Әбдірайымова, А. Әбжалиева, И. А. Айтымбет, К. Ү. Биекенов, Қ. Ғ. Ғабдулина, Л. Я. Гуревич, Ш. Е. Жаманбалаева, Ғ. Есім, З. Ж. Жаназарова, А. Т. Забирова, С. К. Калмыков, Л. Т. Қожамқұлова, Д. Мельников, Т. А. Морозова, Ж. А. Нұрбекова, А. Қ. Әмірсейтова, С. И. Оспанов, М. Ф. Пузиков, М. С. Садырова, С. Т. Сейдуманов, С. Т. Телебаев, С. К. Өтешов, З. К. Шаукенова, Н. У. Шеденова. Әлеуметтану. 1-кітап, 2-кітап. Оқулық. Алматы: Қазақ университеті, 2005.

2. Әлеуметтану. Оксфорд сөздігі. Алматы: Қазақстан, 2002

3. Нұсқабаев О. Н. Социология. Түркістан, 2000

4. Волков Ю. Г. , Мостовая И. В. Социология в вопросах и ответах. М., 1999

5. Смелзер Н. Социология. М. :Феникс, 1994

Қосымша:

1. Астафьев Я. У. , Шубкин В. Н. Социология образованияв СССР и России (в кн. Социология в России) . Под редакцией В. А. Ядова, Москва, 1998.

2. Аженов М. С. Актуальные проблемы социологии образования. «Саясат», №4, Алматы, 2003г.

3. Негаев В. Я. Социология образования. Москва, 1998.

Шереги Ф. Э., Хорчева В. Г., Сериков В. В. Социология образования. Прикладной аспект. Москва, 1997.

4. БАЌЫЛАУ Т‡РЛЕРІ.

4-семестрдіњ жетінші аптасынада 1-блок, 14 аптасында 2-блок жазбаша ќабылданады, 4-семестр соњында ЭВМ-де емтихан ќабылданады.

5. МАГИСТРДІҢ БІЛІМІН БАЃАЛАУ ЕРЕЖЕСІ

Магитранттың білімі 100 баллдық жүйе бойынша бағаланады (Rmax =100) және ол екі бөліктен тұрады. Бірінші бөлік 60 баллдан тұрады ( R1=60) . Бұл 60 баллдың 30 баллын оқу процесінің 1-7 апта аралығында, қалған 30 баллын 8-14 апта аралығында жинайды. Студент 60 баллды оқу процесінің мына көрсеткіштері бойынша жинақтайды:

• Аудиториялық сабаққа қатысуы 24 балл. (Б1= 24)
• ОБМӨЖ, МӨЖ тапсырмалары үшін 14 балл (Б2 =14)
• Қоғамдық, ғылыми, спорт, үйірме, т. б. жұмыстарға қатысқаны үшін, ондағы табыстары, белсенділігі үшін 4 балл (Б3 =4)
• Аралық бақылауда алған бағасы 18 балл (Б4 =18)

Жоғарыда аталған көрсеткіштердің барлығы (Б1, Б2, Б3, Б4) екіге бөлініп, 1 және 2 аралық бақылау (блок) қабылданғанда есепке алынады. Мысалы,

І- аралық бақылау Б1=12+ Б2=7+ Б3=2+ Б4 =9 =30

ІІ -аралық бақылау Б1=12+ Б2=7+ Б3=2+ Б4 =9 =30 R1= І-АБ + ІІ-АБ =60

Магистрге берілетін Б1, Б2, Б3, Б4 балдарын теориялық оқу барысында пәннің кредит санына және ерекшелігіне байланысты қалай бағалайтындығын оқытушы пәннің силабусында ашып көрсетуі тиіс. Мысалы, Әлеуметтану пәні бойынша студенттің І-аралық бақылауы келесі кесте негізінде бағалауға болады. Пәннің жалпы сағаты 2 кредит, 15 сағат лекция, 15 сағат семинар, 30 сағат ОБСӨЖ, 30 сағат СӨЖ.

- Аудиториялық сабақ аптасына 2 рет болады, 7 аптада 14 рет болады. Әр сабаққа 0, 5 балдан беріледі, студент мүлдем сабақ жібермеген жағдайда 7 балл жинай алады.

- Магистрдің семинар сабақтарына дайындалып келуі, сұрақ қоюы, белсенділік танытуы арқылы 5 балл жинай алады.

- МӨЖ тапсырмаларын орындағны үшін берілетін балл 7 баллды құрайды және ол балл МӨЖ тапсырмаларының санына байланысты бөлініп беріледі.

- Аралық бақылау жазбаша, ауызша немесе жазбаша-ауызша формада қабылданады. Магистрдің берілген сұрақтарға жауап беруіне байланысты балл қойылады. Үш сұрақ беріледі, әр сұраққа ең жоғары 3 балдан қойылады. Үш сұраққада жауап берген студентке 9 балл беріледі.

- Магистрдің тәртібі, қоғамдық жұмыстарға қатысуы, ғылыми, спорт, тағыда басқа жұмыстардағы белсенділігі үшін 2 балл.

ІІ-аралық бақылау уақытында да тура осы көрсеткіштер бойынша студенттің білімі бағаланады.

Екінші бөлік 40 баллдан тұрады (R2=40) . Емтихан тест формасында болса студентке 40 сұрақ беріледі және әр сұраққа бір балл қойылады. Егер емтихан жазбаша, ауызша немесе жазбаша-ауызша нысандары бойынша қабылданса 3 сұрақтан тұратын емтихан билеттері жасалады.

Магистрдің емтихан кезіндегі билет сұрақтарына берген жауабын бағалауда әрбір екі сұраққа ең жоғары 13 балл, ал қалған күрделі сұрақтың жауабына ең жоғары 14 балл беріледі.

Жалпы ескеретін жағдай әрбір студент емтиханнан емтихан қабылдау қандай нысанда болсада өту үшін жалпы 20 баллдан төмен балл алмауы керек. Себебі 20 баллдан төмен балл алған студенттің жауабы «қанағаттанарлықсыз» - «2» деген баға болып табылады.

І және ІІ-аралық бақылаудан жинаған баллы және қорытынды емтиханда алған баллы қосылып қорытынды баға шығарылады. Магистрдің қорытынды бағасы төмендегі кесте бойынша қойылып, магистрдің сынақ кітапшсына түсіріледі.

6. Кафедра және оқытушы тарапынан студентке қойылатын талаптар

1. сабаќќа кешікпей келу жєне ќатысу;
2. ‰й тапсырмасын уаќытылы орындау жєне оны тапсыру;
3. сабаќ барысында басќа таќырыптарды талќылауѓа немесе басќа істермен айналысуѓа р±ќсат етілмейді;
4. сабақ үстінде сағыз шайнамау;
5. сабақ үстінде сотвый телефон, т. б. сабақты бөлетін заттары болса, өшіріп қою.

ҚОҒАМНЫҢ ӘЛЕУМЕТТІК МӘСЕЛЕЛЕРІН ЗЕРТТЕУДІҢ ҚАЗІРГІ ӘДІСТЕР МЕН ТЕХНОЛОГИЯСЫ ПӘНІНЕН ЛЕКЦИЯ ТЕЗИСТЕРІ

Ескерту: Лекция тезистері Қоғамның әлеуметтік құрылымы пәнінің оқу-әдістемелік кешенінде толық берілген.

1. лекция. Қоғамның әлеуметтік құрылымы пәні зерттеу объектісі мен тақырыбы

1. Қоғамның әлеуметтік құрылымы түсінігі мен түрлері.

2. Әлеуметтік құрылым туралы концепциялар. Әлеуметтік стратификация

3. Әртүрлі елдердің әлеуметтік құрылымы

4. Қазақстан Республикасының әлеуметтік құрылымының қалыптасуы

Қоғамның әлеуметтік құрылымы пәні әлеуметтанудың негізгі фундаментальды оқу пәндерінің бірі. Әлеуметтанулық теориялардың орта деңгейдегі бөлігін дамыта отырып, әлеуметтік құрылым туралы арнайы теориялық білімді ашып көрсететінде осы бағыт болып есептеледі. Қоғамның дамуы оны құраушы адамдардың жиынтығына, олардың әртүрлі әрекеттерін ұйымдастырушы әлеуметтік жүйелерге, соның ішінде әлеуметтік топтардың қызметіне, статусына, өзара әрекеттері мен байланыстарына негізделеді. Сондықтан қоғамды әлеуметтанулық зерттеулердің бір тармағы әлеуметтік топтардың, таптарды, страталарды жеке әлеуметтік жүйе ретінде және әлеуметтік құрылымды құрайтын жиындық ретінде қарастыру.

Қоғамның әлеуметтік құрылымы аса күрделі, бірнеше шағын құрылымдарға жіктелетінін ескеруіміз керек. Әлеуметтік құрылымының мынадай түрлері бар:

1. Қоғамның таптық құрылымы

2. Қоғамның стратификациялық құрылымы

3. Қоғамның ұлттық құрылымы

4. Қоғамның кәсіби құрылымы

5. Қоғамның демографиялық құрылымы

6. қоғамның теориториялық не аймақтық құрылымы

Әлеуметтану ғылымының тарихында бұл мәселе өте маңызды, негізгі салаларды құрайды. Әлеуметтік құрылым туралы әлеуметтануда әртүрлі концепциялар аз емес. Оларды топтастырғанда екі бағытты ажыратуға болады. Әлеуметтанушылардың бір тобы әлеуметтік құрылымды, оның элементтерін нақты өмірде объективті түрде бар деп түсіндірсе, ал екінші бір бағыты таптарды, әлеуметтік топтарды, жалпы әлеуметтік құрылымды тек ғана сананың, адам ойының нәтежиесі деп түсіндіреді. Бірінші бағыттағы әлеуметтанушылар құрылымдық функционализм деп аталатын топқа, екінші бағыттағы әлеуметтанушылар символдық интеракционизм деген көзқарасты қолдайтындар тобына жатады. Біз осы бірінші концепцияны, яғыни құрылымдық функционализмді қолдаймыз, осы теориялық бағытты методологиялық басшылыққа аламыз. Қоғамның әлеуметтік құрылымы дербес әлеуметтік құрылым. Біз бұл категорияны тек қана өзіндік мағынада пайдаланғанымыз жөн болады. Әлеуметтік құрылым дегеніміз әлеуметтік топтардың, страталардың, таптардың және әлеуметтік институттардың жиынтығ, олардың байланыстары, ара қатнастары. Сонымен әлеуметтік құрылым, біріншіден белгілі бір элементтерден, нақты топтардан тұрады, солардың қосындысы, жиынтығы. Ол әлеуметтік топтардың бір-бірінен айырмашылығы, өзгешелігі бар. Мысалы әлеуметтік тап дегеніміз қоғамдық өндіріске, бөлінетін байлық мөлшеріне қоғамда алатын орнына байланысты сипатталатын адамдардың үлкен тобы. Оның мынадай түрлері бар: бай табы, орта тап, төменгі тап немесе кедей табы.

Әлеуметтік құрылым дегеніміз қоғамдағы еңбектің күрделенуіне, оның бірлігіне өндіргіш күштер мен өндірістік қатнастардың даму деңгейіне байланысты болатын өзгерістерді көрсететін, сонымен бірге нақты кезеңдегі әлеуметтік жүйенің элементтері арасындағы тұрақты қалыптасқан жиынтықты айтамыз

---

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.

• Іс жүргізу
• Автоматтандыру, Техника
• Алғашқы әскери дайындық
• Астрономия
• Ауыл шаруашылығы
• Банк ісі
• Бизнесті бағалау
• Биология
• Бухгалтерлік іс
• Валеология
• Ветеринария
• География
• Геология, Геофизика, Геодезия
• Дін
• Ет, сүт, шарап өнімдері
• Жалпы тарих
• Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
• Журналистика
• Информатика
• Кеден ісі
• Маркетинг
• Математика, Геометрия
• Медицина
• Мемлекеттік басқару
• Менеджмент
• Мұнай, Газ
• Мұрағат ісі
• Мәдениеттану
• ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
• Педагогика
• Полиграфия
• Психология
• Салық
• Саясаттану
• Сақтандыру
• Сертификаттау, стандарттау
• Социология, Демография
• Спорт
• Статистика
• Тілтану, Филология
• Тарихи тұлғалар
• Тау-кен ісі
• Транспорт
• Туризм
• Физика
• Философия
• Халықаралық қатынастар
• Химия
• Экология, Қоршаған ортаны қорғау
• Экономика
• Экономикалық география
• Электротехника
• Қазақстан тарихы
• Қаржы
• Құрылыс
• Құқық, Криминалистика
• Әдебиет
• Өнер, музыка
• Өнеркәсіп, Өндіріс