Әлеуметтік және этникалық ұқсастық

Пән: Социология, Демография
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 3 бет
Таңдаулыға:

Әлеуметтік және этникалық ұқсастық

Даралануұқсастықтың бірегей процесі әлеуметтік ұқсастықтың
қалыптасуына алып келеді. А.Тэшвелдің анықтамасы бойынша, әлеуметтік
ұқсастық - жеке тұлғаның құндылықтармен және осы мүшелікке берілетін
көңіл-күйлік мағынасымен бірге әлеуметтік топтағы өзінің мүшелігін
сезінуі. Жалпы алғанда, әлеуметтік ұқсастық - өзінің тобын басқа
әлеуметтік қауымдармен салыстыру процесінің нәтижесі.
Этникалық ұқсастық - тұлғаның әлеуметтік ұқсастығының құрамдас
бөлігі, өзіің белгілі бір этникалық қауымға жататындығын сезінуіне
жататын психологиялық категориясы. Біріншіден, этникалық ұқсастық пен
этникалық түсінігі кеңінен түсіндіру қажет, яғни ұқсастығының
негіздері - ата-анасының ұлты, тұратын жері, ана тілі , мәдениеті
сияқты бірқатар объективтік белгілері бойынша этникалық топқа
жататындығын анықтайтын социологиялық категория .Екіншіден, этникалық
ұқсастық өзін атау кезінде көрінетін өзін этникалық қауымға
жатқызумен сәйкес келмеуі мүмкін.
Этникалық ұқсастық - бұл бірінші кезекте, өзін этностың өкілі
ретінде сезінуінің когнитивті-көңіл-күй процесінің нәтижесі, өзін
онымен теңестірудің белгілі бір дәрежесі мен басқа этностардан
оқшаулану болып табылады. Бұл түсініктің мағынасы Г.Г.Шпет ұсынған
терминді анық көрсетеді, ол этникалық ұқсастықты өзінің бір этникалық
топпен теңестіруі мен басқалардан бөлінуін уайымдауы ретінде
қарастырады.
Этникалық ұқсастықты әлеуметтік ұқсастықтың құрамдас бөлігі
ретінде есептей отырып, қазіргі заманғы зерттеушілер сонымен
бірмезгілде тек оларға тән ерекшеліктерді бөліп қарауға әрекет
жасайды (1-сурет). Атап айтқанда, американдық этнолог Ж.Девос этникалық
ұқсастықты бүгінгі және келешекке бағдар алған басқа формалардан
айырмашылығы мәдени дәстүрге сіңіп және өкенге көз салған ұқсастық
формасы ретінде қарастырады.
Этникалық ұқсастықтың негізгі ерекшеліктері

Өткенге көз салушылық мифологиялылық

1-сурет. Этникалық ұқсастықтың негізгі ерекшеліктері

Этникалық ұқсастықтың құрылымында (2-суретті қара) әдетте екі
негізгі компонентті – когнитивті (жеке адамның өзінің тобының ерекшеліктері
туралы түсінігі, білімі) және аффективті (топқа жататындығының сезімі,
оның қасиетін бағалау, оған мүшелігіне деген қатынасы) компонентін бөліп
қарайды. Кейбір авторлар тағы да оның мінез-құлық компонентін , оны
тек сезіну ғана емес, сонымен бірге өзін блгілі бір топтың
мүшесі ретінде, түрлі этноқатынастық жағдайдағы әрекеттер мен
қатынастар жүйесін құру (Дробижева және т.б., 1996 ж.) мехнизмін түсіну
ретінде көрсетеді. Алайда, ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.