Әлемдік шаруашылыктың жаһандық жүйесі



Пән: Экономика
Жұмыс түрі:  Материал
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 12 бет
Таңдаулыға:   
ҚАЗАҚСТАН - 2030 СТРАТЕГИЯСЫ
ҚАЗАҚСТАН ДАМУЫНЫҢ
ЖАҢА КЕЗЕҢІНДЕ

ІШКІ ЖӘНЕ СЫРТҚЫ
САЯСАТЫМЫЗДЫҢ АСА
МАҢЫЗДЫ СЕРПІНДІ БАҒЫТЫ

Бірінші бағыт — Экономиканын бәсекеге қабілеттілігінің түрлаулы
сипатын камтамасыз етуге бағытталған толымды стратегия жасау және оны іске
асыру.
Әлемдік шаруашылыктың жаһандық жүйесі — өзінің ережелері бойынша жұмыс
істеп тұрған жете жасалған жетік механизм. Біз де осы ережелерге сай жұмыс
істеуіміз керек. Әлемдік нарықта бізді ешкім күтіп тұрмыс жоқ, бірақ біз
онда кірпіш боп қалануымыз және мықтап орнығуымыз қажет. Ол үшін бізге
керегі:
Біріншіден, Қазақстан экономикасының сыртқы нарыққа шығатын негізгі
салаларына олардың экспорттық пайдалылығының деңгейі мен соны айқындайтын
факторлар тұрғысынан жүйелі талдау, мониторинг және бағалау жүргізу. Мұның
озі, ең алдымен, жоғары өнімділік, жұмсалатын шығындардың төмендігі, баска
елдердің колы жетпейтін ресурстар мен материалдардың болуы, біліктілігі
жоғары жұмыс күші, өзіңдік дара технологиялар және т.т. Өзірге мұндай жұмыс
толық көлемінде орындалмай отыр.
Екіншіден, басқа елдердің бәсекелес өндірістері мен салаларына, сондай-
ақ нақ сол халықаралық нарықтарға қатысатын ұлтаралық корпорацияларға
салыстырмалы талдау жүргізу; қазақстаңдық экспорттаушылардың кейіңдеп
қалуына әкеліп соғатын немесе, қайта, оларға салыстырмалы артықшылықтар
беретін факторларға баға беру.
Үшіншіден, нақты экспорттық салалардың оң және теріс тұстарына баға
беру, керек кезінде қолдағы артықшьшықтарды қолдау, ал керек жерінде орын
алған проблемаларды жоюды қажетсінетін бағыттарды анықтау.
Бұл ретте біздің келешегі бар өндірістерді, соның ішінде ішкі нарықты
дамыту жәнінде жасалған іс-қимылдың тиімділігіне баға беріп, олардың
экспорттық әлеуетін арттыру мүмкіндігін қарастыруымыз қажет.
Төртіншіден, осындай жүйелі талдаудың негізінде біз өнеркәсіптің
құрылымын өзгертуге қабілетті, әрі едәуір қосымша құны, еселенген
тиімділігі, экспорттық және ресурстар үнемдеуші әлеуеті бар ұшқыр ауқымды
жобалар әзірлеуіміз керек.
Бесіншіден, Қазақстан бизнесінің шетел нарығына шығуы үшін нысаналы
жүйелі қолдау ұйымдастырудың маңызы зор.
Үкіметке экономиканың бәсекеге қабілеттілігі мен экспорттық
мүмкіндіктерін сапалы жаңа деңгейге жеткізудің толымды Стратегиясын
әзірлеп, іске асыруды тапсырамын.
Осы негізде тиісті іс-қимыл бағдарламасын, оның аралық нәтижелерін
бағалау және оны толығымен іске асыру жүйесін әзірлеу қажет. Онда
Кәсіпкерлердің Атамекен ұлттық одағымен бірлесіп әзірленген ірі, орта
және шағын бизнеске арналған ұсыныстар, заңнамаға қажетті өзгерістер енгізу
және нақты салаларға мемлекеттік жәрдем жасаудың пәрменді шаралары туралы
ақпарат қамтылуға тиіс. Осының нәтижелеріне сүйеніп, біз экономикамызды
кемелді қайта құрудың осы заманғы тұғырларын әзірлей аламыз.
Бұл істің үйлестіруші әрі жұмыс органы Бәсекеге қабілеттілік және
экспорт жөніндегі ұлттық кеңес болуға тиіс, оны құруды мен Үкіметке
тапсырамын.
Екінші бағыт - Әлемдік шаруашылык жүйесінде қазақстандық тауашалар
іздестіру, оларды қолға қарату және жасақтау.
Біріншіден, біз жетістіктеріміз бен табыстарымызды қазірдің өзінде
пайдалана алатын бағыттарды кеңейте беруге тиіспіз. Бұл ретте басты назарды
Ресейдің, Қытайдың, Орталык Азияның, Каспий мен Қара теңіз өнірдерінің
нарықтарына аударған жөн.
Екіншіден, әлбетте, бір қарағанда, онша тартымды емес арі дәстурлі
деуге де келмейтін экспорттык тауа-шаларды да назардан тыс қалдырмай,
сонын жаналарын жеделдете іздестіру кажет. Бұл жұмысқа өзара тиімді негізде
өзіміздің сыртқы әріптестерімізді де тартуға болады.
Үшіншіден, Қазақстаңда халықаралық бәсекеге қәбілеттілік денгейіне
жете алатын, жана экспортшк тауашаларды игеруге жәрдемдесетін жаңа, соның
ішіңде жоғары технологиялық өңдірістерді дамыту.
Мәселен, өткен жылы Солтүстік Қазақстанда біздің ТМД-дағы
көршілеріміздің ешқайсысында жоқ биоэтанол өндіретін бірегей кәсіпорын
ашқанымыз өздеріңізге мәлім.
Биылғы жылы Атырау облысында тұнғыш шоғырлану негізінде мұнай-химия
кешенінін құрылысы қолға алынады, ол бізге алдағы уақытта әлемдік
деңгейдегі мұнай-химия кешенін дамытуға мүмкіндік береді. Ал Атырау мұнай
өңдеу зауыты қазірдің өзінде еуропалық стандарттарға сай келетін бензин мен
дизель отынын шығара анады.
Төртіншіден, біз шекаралас аудандарда жаңа өнеркәсіл өндірістерін құру
мен дамыту мүмкіндіктерін саралап алуымыз керек, өзімізге көршілес
мемлекеттер онда бүгінгі танда-ақ сауда-өнеркәсіп, қаржы мен қызмет көрсету
құрылымдарын жасақтап үлгерді. Мұндай үшқыр жобалар, айталық, Қытай мен
Онтүстік Шығыс Азия елдері экономикасынын, өркендеуіне байланысты болуы
мүмкін. Қытаймен шекарада қазақстандық шикізатты өңдеп, осы өніммен, соңдай-
ақ энергая көздерімен, отынмен және басқаларымен қытайлық баж алымынсыз
сауда аймақтарын жабдықтай алатын кәсіпорындар құру тиімді. Содан кейінгі
уақытта біз онда Қорғас Халықаралық шекаралық ынтымақтастық орталығының
мүмкіндіктерін іске қосу және Қорғас - Шығыс қақпасы сауда-экономикалық
аймағын құру арқылы тасымал, тауарлар бөлісі, материалдық-техникалық
жабдықтау жөнінде түрлі қызметтер көрсету саласын дамыта алар едік.
Үкімет және, бірінші кезекте, Индустрия және сауда министрлігі, сондай-
ақ мемлекеттік холдингтер біздің экономикамызға қатысушыларға байсалды
ұсыныстар жасау арқылы экспорттық тауашаларды қазақстандық тауарлармен
және қызметпен молынан толтырып, кеңейту бағдарламасын әзірлеп, іске қосуға
міндетті.
Үшінші бағыт - Өңдіруші сектордың тиімділігі мен макроэкономикалық
қайтарымын едәуір арттыру
Біз алдағы уақытта да жауапты әрі өзара тиімді энергетикалық саясат
жүргізу ниетіндеміз.
Көмірсутеті секторын одан әрі дамытуды, шетелдік және жергілікті
инвесторлар тартуды экономиканы әр тараптандырумен тікелей байланыста
қарап, жана, келешегі зор өндірістер құру жөніндегі аса маңызды міндеттерді
осыған орай шешу керек.
Үкімет біздің табиғи ресурстарымызбен жұмыс істейтін ірі
инвесторлардың алдына олардың Қазақстанды индустрияландыруға үлкен әрі
нақтылы үлес қосуы жайында мәселе қоюы керек, қажет болған жағ-дайда тиісті
Заң жобасын енгізуімізге болады.
Біз, ең алдымен, Қазақстанның ұлттық басымдықтарын негізге аламыз.
Бұл ретте біз өзіміздің көршілеріміз бен халықаралық әріптестеріміздің
тұрақтылығын, болжамдылығын және ұзақ мерзімді мүдделестігін қамтамасыз
етеміз.
Қазақстанның өнірлік энергетикалық кеңістіктегі тұғырын одан әрі
нығайтудың тыңғылықты стратегиясын әзірлейтін уақыт жетті.
Біріншіден, Үкімет мемхолдингтермен бірлесіп, қазақстандық энергияны
экспортқа шығарушылардьщ халықаралық нарыққа баруын көтермелеу мен
қамтамасыз ету жөнінде нақтылы шаралар қолдануға тиіс.
Екіншіден, Үкімет газ өндіру саласының жаңа стратегиясын тұжырымдауы
және оны іске асырудың заңнамалық негізін жасауы керек.
Үшіншіден, энергетиканы іркіліссіз жеткізуді қамтамасыз ету үшін өз
көршілерімізбен тығыз келіс сөздер жүргізіп, оларды Орталық Азияда өнірдегі
мемлекеттердің энергетикалық желілерінің кешенді жүйесін жасақтау тиімді
болатынына, сондай-ақ өңірлік және халықаралық энергетикалық қауіпсіздікті
қамтамасыз ететін нарықтық жүйе жасауға жәрдемдесетін Энергетикалық
қауіпсіздік жөніндегі кеңес құрудың да маңызды екеніне иландыруымыз керек.
Бұл өнірдегі барлық елдердің мүддесіне сай келеді.
Төртіншіден, өзіміздің табиғи ресурстарымызды парасатты пайдалану және
қоршаған ортаны ластау, ескірген әрі кіршең технологияларды бақылаусыз
әкелу, қалпына келетін ресурстарды ұқыпсыз жұмсау секілді және т.б.
проблемаларды шешу үшін өтімді заңнамалық негіз қалыптастыру қажет.
Каспий айлағыңца мұнай кен орындарын игеру барысында табиғат қорғауға
бағытталған заннаманың сақталуына бақылауды күшейту міндет. Үкімет
көмірсутегін өндіру кезінде катаң экологиялық стаңдарттарды сақтауға
міндеттейтін Жасыл мұнай қағидаты бойынша халықаралық сертификаттар
енгізу мәселесін қарауы керек.
Біздің энергетика мен мұнай-химия салаларын дамытудың басты мәселесі —
энергия өнімдеріне қосылған құнды ұлғайту арқылы осы секторлардың
түсімділігін арттыру. Әсіресе, мұнай-химия, газ ресурстары, экспорттық
энергия арналары секілді басымдықты секторларды басқару барынша пәрменді
болғаны шарт.
Біріншіден, Энергетика және минералдық ресурстар министрлігі мұнай мен
газ өндеу кәсіпорындарын жаңарту мен қайта жарақтау, жаңа мұнай-химия
өндірістерін жасақтау жөніндегі бағдарламалар әзірлеп, оларды іске асыруы
керек. Біз мұнай мен газ секторында қосылған құны жоғары, сондай-ақ ілеспе
және іргелес өндірістерді дамытуға тиіспіз.
Үкіметтің осы министрлікті еліміз экономикасының қазіргі кезендегі
негізгі саласы — энергетиканың небір күрделі мәселелерін шешуге қабілетті
заманалық тұрпаттағы кадрлармен толықтыруы керек.
Екіншіден, Энергетика министрлігі басқа мемлекеттік органдармен
бірлесіп, энергия үнемдейтін технологияларға көшу жөніндегі практикалық
шаралар бағдарламасын әзірлеуге міндетті. Табиғи ресурстарды үнемдеу мен
ұтымды пайдаланудың мұндай технологиялары мен бағдарламаларын енгізуді
экономикалық, әлеуметтік және экологиялық факторларды оңтайлы үштастыру
қағидаттарын сақтай отырып жүзеге асырған абзал. Мұндай бағдарламада,
айталық, энергетика өндірісі мен тұтыну қалдықтарын тегу мен кәдеге
жаратуға қатаң мемлекеттік бақылау енгізу, кәсіпкерлердің экологиялық
нормаларды сақтау жөніндегі контрактілік міндеттемелерін орындауы, қалдығы
аз технологиялар енгізу мен т.б. мәселелер кезделуі мүмкін.
Үшіншіден, Энергетика және минералдық ресурстар министрлігі осы жылдың
соңына дейін мұнай мен газ саласында тендестіре өндіру меіт экспортқа
шығаруға сонымен бір мезгілде көмірсутеті жаңа кек орындары; барлау мезт
іздестіруге және мұнай-газ ресурстарын пайдаланудың жаңа әдістерін
пайдалануға бағытталған жада даму стратегиясын әзірлеуге міндетті.
Төртіншіден, занңамалық базаны жетілдіріп, жер қойнауын
пайдаланушылардың жер қойнауын пайдалануы мен міндеттемелерін орындауының
кешенді мониторингін жүзеге асыру қажет. Үкімет бюрократиялық
келеңсіздіктерге жол бермеуге, рұқсат беруші құжаттар тізбесін қысқартып,
жер ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Қазақстан Республикасының экономикасының дамыту стратегиясы
Әлемдік шаруашылықтың даму кезеңдері
Халықаралық қатынастардың басты формалары
ӘЛЕМДІК ШАРУАШЫЛЫҚ ЖҮЕЙСІНДЕГІ ҚАЗАҚСТАН
ХХ ғасырдың соңында әлемдік экономиканың негізгі бағыты
Жаһандық ақпараттық жүйе және халықаралық қатынастар
Еуразиялық Экономикалық Қауымдастықтағы Қазақстан
Жаратылыстанудың мақсаттары
Аралас экономика мәні, маңызы
Жаhандық проблемалар және заманауи саясат
Пәндер