Зақым (альтерация). Дистрофия. Морфогенездік механизмдері

Пән: Медицина
Жұмыс түрі: Іс-тәжірибеден есеп беру
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 25 бет
Таңдаулыға:

АСТАНА МЕДИЦИНА УНИВЕРСИТЕТІ АҚ
ПАТОЛОГИЯЛЫҚ АНАТОМИЯ КАФЕДРАСЫ

ДӘРІС

Тақырыбы: Зақым (альтерация). Дистрофия. Морфогенездік механизмдері.
Дистрофияның классификациясы. Паренхималық дистрофиялар.

Сағат саны - 2

3 курс

Мамандығы 051302 стоматология

Құрастырған: Досмамбетова Ж.К.

Астана, 2009ж

Кафедра мәжілісінде талқыланған және бекітілген

28 тамыз 2009 ж., хаттама№ 1

Каф. меңг.________________ Манекенова К.Б.

Кафедра мәжілісінде талқыланған және бекітілген

____ ______________ 200 ж., хаттама№ ___

Каф. меңг.________________ Манекенова К.Б.

Кафедра мәжілісінде талқыланған және бекітілген

____ ______________ 200 ж., хаттама№ ___

Каф. меңг.________________ Манекенова К.Б.

Кафедра мәжілісінде талқыланған және бекітілген

____ ______________ 200 ж., хаттама№ ___

Каф. меңг.________________ Манекенова К.Б.

Кафедра кеңесінде талқыланған және бекітілген

____ ______________ 200 ж., хаттама№ ___

Каф. меңг.________________ Манекенова К.Б.

1. ТАҚЫРЫБЫ: Зақым (альтерация). Дистрофия. Морфогенездік механизмдері.
Дистрофияның классификациясы. Паренхималық дистрофиялар.

2. МАҚСАТЫ: Студенттерге зақымдану мен дистрофиялар жөнінде түсініс беру.

3. ДӘРІС ТЕЗИСТЕРІ:
• Зақымдану – ол ағза қызметінің бұзылыстарына алып баратын
жасушалардың, жасуша аралықтары затының ялде тіндердің өзгерістеру.
Зақымданудың морфологиялық көріністеріне жататын процестер: дистрофия,
некроз және апоптоз.
• Дистрофия – организмдегі зат алмасу процестерінің (метаболизмнің)
бұзылыстарын көрсететін патологиялық процесс. Даму механизмдері:
инфильтрация, бұрмаланған синтез, трансформация және декомпозиция.
• Тіндердің зақымданған құрылымдарына қарай дистрофиялардың келесі
түрлерін ажыратады:
✓ Паренхималық (жасушалық)
✓ Строма-тамырлақ (мезенхималдық)
✓ Аралас
• Алмасуы бұзылған заттың түріне қарай бөлінеді:
✓ Ақуыздық (диспротеиноздар)
✓ Майлы (липидоздар)
✓ Көмірсулы
✓ Минералды

4. ИЛЛЮСТРАЦИЯЛЫ МАТЕРИАЛДАР:
Кестелер: Паренхималық дистрофиялар: гиалинді-тамшылы және гидропиялық
дистрофия, Мукоидты және фибриноидты ісінулер, Минералдар алмасуының
бұзылыстары.

5. Әдебиет:
1. Струков А.И., Серов В.В. Патологиялық анатомия: медициналық жоғары
оқу орындарының студенттеріне арналған оқулық. Орысшадан аударған доцент
М.Т. Айтқүлов\\ Алматы: "Орталық Қазақстан" БПК, "Қазақстан".- 1993.-170
б.
2. Струков А.И., Серов В.В. Патологиялық анатомия: медициналық жоғары
оқу орындарының студенттеріне арналған оқулық. Орысшадан аударған доцент
М.Т. Айтқүлов \\ Алматы, Карағанды:"Ғылым", "Қазақстан". - 1996.- 2-бөлім,
1-кітап, 175-274 б.
3. Струков А.И., Серов В.В. Патологиялық анатомия: медициналық жоғары
оқу орындарының студенттеріне арналған оқулық. Орысшадан аударған доцент М.
Айтқұлов \\ Алматы, Карағанды:"Ғылым", "Қазақстан". - 1996.- 2-бөлім, 2-
кітап, 275-535 б.
4. Ахметов Ж.В. Патологиялық анатомия. \\ Алматы.- 2003, 393 б.
Қосымша:
1. Ахметқалиев С.Е., Қамбаров Ж.А. Клиникалық патоморфологияға кiрiспе:
Оқу құралы.\\ -Ақтөбе: Ақтөбе медициналық академиясы.-1999. - С.5-34.

6. Қорытынды сұрақтары (кері байланысы):
Зақымданудың анықтамасы мен морфологиялық көріністері.
"Дистрофия" терминінің анықтамасы, процестің маңызы.
Дистрофиялардың жіктелуі.
Дистрофиялардың морфогенетикалық механизмдері.

АСТАНА МЕДИЦИНА УНИВЕРСИТЕТІ АҚ
ПАТОЛОГИЯЛЫҚ АНАТОМИЯ КАФЕДРАСЫ

ДӘРІС

Тақырыбы: Қан және лимфа айналымының бұзылуы

Сағат саны - 2

3 курс

Мамандығы 051302 стоматология

Құрастырған: Досмамбетова Ж.К.

Астана, 2009ж.

Кафедра мәжілісінде талқыланған және бекітілген

28 тамыз 2009 ж., хаттама№ 1

Каф. меңг.________________ Манекенова К.Б.

Кафедра мәжілісінде талқыланған және бекітілген

____ ______________ 200 ж., хаттама№ ___

Каф. меңг.________________ Манекенова К.Б.

Кафедра мәжілісінде талқыланған және бекітілген

____ ______________ 200 ж., хаттама№ ___

Каф. меңг.________________ Манекенова К.Б.

Кафедра мәжілісінде талқыланған және бекітілген

____ ______________ 200 ж., хаттама№ ___

Каф. меңг.________________ Манекенова К.Б.

Кафедра кеңесінде талқыланған және бекітілген

____ ______________ 200 ж., хаттама№ ___

Каф. меңг.________________ Манекенова К.Б.

1.ТАҚЫРЫБЫ: Қан және лимфа айналымының бұзылуы

2. МАҚСАТЫ: Қан және лимфа айналымы бұзылымстарының жіктелуін және жүрек-
тамырлық жетіспеушілік туралы түсініс беру.

3. ДӘРІС ТЕЗИСТЕРІ:
• Қан пайналым бұзылыстары қанайналым жүйесіндегі (жүрек-тамырлар-
микроциркуляция арнасы) зақымдарға байланысты дамиды. Қан айналым
бұзылыстарының нәтижесінде тіндер мен жасушалардағы алмасу процестері
бұзылып олардың зақымдануына – дистрфоиялардың әлде некроздың дамуына
алып барады.
• Гиперемия (қан толу) – ағзаның, тіннің артериалдық әлде веналық қанға
шамадан тыс толуы. Веналық қантолудың жалпы түрі жүрек-тамырлар
жетіспеушылыгының морфологиялық көрінісі болып табылады.
• Қан кету – қанның жүрек қуыстыраның әлде қан тамырларынан тыс шығуы.
Қан кетудің себептері: тамыр қабырғасының жарылуы, желінуі әлде
өткізгіштігінің артуы (даипедез арқылы).
• Тромбоз – тірішіліктегі тамыр кеңістігіндегі, жүрек қуысындағы қанның
(лимфаның) ұйығы. Жергілікті себептері: тамыр қабырғасының зақымдануы,
қан ағымының баяулауы мен бағытының өзгеруі. Жалпы себептері: қан
ұютушы және ұюына қарсы жүйелердің салыстырмасының өзнерістері.
• Эмболия – қанда (лимфада) қалыпты жағдайда болмайтын заттардың айналып
жүріп тамыр кеңістігін бітеп қалуы.
• Лимфа айналымының бұзылыстары жетіспеушлігіне байланысты болады, оның
көріністері әр түрде дамиды. Лимфа айналымының механикалық
жеткіліксіздігі лимфа бағытындағы кедергілерге байланысты дамып,
лимфаның іркілуіне алып барады. Механикалық кедергілерге жатады: лимфа
тамырлараның қысылуы, бітелуі, лимфа түйіндерінің блокадасы (мысалы,
обыр жасушаларымен), кеудедегі лимфа өзегінің әлде лимфа тамырларының
экстирпациясы, лимфа тамырлары қақпашаларының жеткіліксіздігі. Лимфа
айналымының динамикалық жетіспеушілгі капиллярлардағы фильтрация
белсенділігінің жоғарлауына байланысты. Бұл жағдайда лимфа тамырлары
аралық заттағы сұйықтықты шығара алмайды.
Лимфа айналымының резорбциялық жетіспеушілгі
тін ақуыздарының биохимиялық және дисперстік қасиеттерінің
өзгерістеріне, әлде лимфа капиллярларынығ өткізгіштінің төмендеуіне
байланысты дамып, тіндердегі сұйықтың іркілуіне алып барады.

4. ИЛЛЮСТРАЦИЯЛЫ МАТЕРИАЛДАР:
Кестелер: Өкпенің қоңыр индупрациясы, Миға қан төгілу, Гематомалар,
Өкпенің қоңыр индупрациясының даму механизмдері, Мускатты бауыр, Жүрек
жетіспеушілігі, Аортадағы тромб, Аяқ веналарының трромбозы,
Тромбоздың даму механизмдері, Өкпе артериясының тромбоэмболиясы, Тромб
қалыпьасуның схемасы, Эмболия жолдары

5. Әдебиет:
1. Струков А.И., Серов В.В. Патологиялық анатомия: медициналық жоғары
оқу орындарының студенттеріне арналған оқулық. Орысшадан аударған доцент
М.Т. Айтқүлов\\ Алматы: "Орталық Қазақстан" БПК, "Қазақстан".- 1993.-170
б.
2. Струков А.И., Серов В.В. Патологиялық анатомия: медициналық жоғары
оқу орындарының студенттеріне арналған оқулық. Орысшадан аударған доцент
М.Т. Айтқүлов \\ Алматы, Карағанды:"Ғылым", "Қазақстан". - 1996.- 2-бөлім,
1-кітап, 175-274 б.
3. Струков А.И., Серов В.В. Патологиялық анатомия: медициналық жоғары
оқу орындарының студенттеріне арналған оқулық. Орысшадан аударған доцент М.
Айтқұлов \\ Алматы, Карағанды:"Ғылым", "Қазақстан". - 1996.- 2-бөлім, 2-
кітап, 275-535 б.
4. Ахметов Ж.В. Патологиялық анатомия. \\ Алматы.- 2003, 393 б.
Қосымша:
1. Ахметқалиев С.Е., Қамбаров Ж.А. Клиникалық патоморфологияға кiрiспе:
Оқу құралы.\\ -Ақтөбе: Ақтөбе медициналық академиясы.-1999. - С.5-34.

6. Қорытынды сұрақтары (кері байланысы):

1. Артериалды қантолудың жергілікті түрлері
2. Жедел және созылмалы веналық қантолудың жалпы түрлерінің себептері,
жүрек жетіспеушілігі туралы түсініс, оның морфологиялық көріністері.
3. Бауырдың веналық қантолуы: себептері, даму механизмі, морфологиясы
4. Өкпелердің веналық қантолуы: себептері, даму механизмі, морфологиясы
5.Қан кету: даму механизмдері, нәтижелері
6. "Тромбоз" – түсінісінің анықтамасы, себептері. Тромбоздың мәні.
7. "Эмболия" түсінісінің анықтамасы, жеке түрлері, мәні.
8. Лимфа айналымының бұзылыстары – морфологиялық көріністері.

АСТАНА МЕДИЦИНА УНИВЕРСИТЕТІ АҚ
ПАТОЛОГИЯЛЫҚ АНАТОМИЯ КАФЕДРАСЫ

ДӘРІС

Тақырыбы: Қабыну. Қабыну фазаларының мофрологиясы.
Сағат саны - 2

3 курс

Мамандығы 051302 стоматология

Құрастырған: Досмамбетова Ж.К.

Астана, 2009ж.

Кафедра мәжілісінде талқыланған және бекітілген

28 тамыз 2009 ж., хаттама№ 1

Каф. меңг.________________ Манекенова К.Б.

Кафедра мәжілісінде талқыланған және бекітілген

____ ______________ 200 ж., хаттама№ ___

Каф. меңг.________________ Манекенова К.Б.

Кафедра мәжілісінде талқыланған және бекітілген

____ ______________ 200 ж., хаттама№ ___

Каф. меңг.________________ Манекенова К.Б.

Кафедра мәжілісінде талқыланған және бекітілген

____ ______________ 200 ж., хаттама№ ___

Каф. меңг.________________ Манекенова К.Б.

Кафедра кеңесінде талқыланған және бекітілген

____ ______________ 200 ж., хаттама№ ___

Каф. меңг.________________ Манекенова К.Б.

1.ТАҚЫРЫБЫ: Қабыну. Қабыну фазаларының мофрологиясы.
2. МАҚСАТЫ: Патологиялық үрдіс болып табылатын қабыну туралы студенттерге
түсініс беру.

3. ДӘРІС ТЕЗИСТЕРІ:
• Қабыну – әр түрлі агенттердің әсерінен тіндердің зақымдануына жауап
ретінде дамитын жергілікті тамырлық-мезенхималық реакция; бұл реакция
агенттердің жойылуы мен зақымданған тіндерді қалпына келтіруге
бағытталады.
• Қабыну гистион аумағында дамып, 3 фазадан тұрады: альтерация-
тіндердің зақымдану фазасында зақымдану әсер еткен жерде әр түрлі
жасушалық және жасушадан тыс компоненттердің өзгерістері дамиды;
экссудация фазасында – қабыну ошағында ақуыздарға бай және құрамында
қанның формалық элементтері бар экссудат қалыптасады; пролиферация
фазасында – зақымданған тіндерді қалпына келтіруге арналған
жасушалар көбейіп, жасушадан тыс матрикс қалыптасады.
• Қабыну ошағыдағы жасушалардың қарым-қатынасы. Қабыну ошағына ең
алдымен полиморфтыядролы лейкоциттер шығады, олардың қызметі – қабыну
ошағын шектеу, патогенді факторды орнықтыру және жою, қабыну ошағында
қышқылды орта қалыптастыру. Макрофагтар – зақымдаушы фактордың
фагоцитозын іске асырады, патогенді фактордың табиғатын анықтайды,
иммунды реакцияны тудыру арқылы иммунды жүйенің қабынуға қалыптасуын
жүзеге асырады, көптеген жасуша аралық байланыстарды қамтамасыз
етеді. Иммунды жүйенің жасушалары (лимфоциттер, плазмалық жасушалар)
иммунды реакцияның белсенділігін анықтайды, биологиялық патогенді
факторларды жояды. Фибробласттар коллаген мен эластиннің негізгі
өнімдері болып табылады да дәнекер тіннің негізін құрайды.
• Экссудациялық қабыну экссудация фазасының басым болуымен ерекшеленіп,
тіндер мен қуыстарда экссудаттың қалыптасуымен сипатталады.
Экссудаттың түрі мен қабыну ошағының орналасуына байланысты
экссудациялық қабынудың келесі түрлерін ажыратады: 1) серозды, 2)
фибринозды, 3) іріңді, 4) шірітуші, 5) геморрагиялық, 6) катаральді,
7) аралас.
• Өнімдік қабыну кезінде қабыну ошағында гистиогенді және гематогенді
тектес жасушалардың пролиферациясы дамып, нәтижесінде склероз дамиды.
Түрлері: 1) аралық, 2) гранулематозды, 3) полиптер мен үшкірұшты
кондиломалардың қалыптасуымен жүретін өнімдік қабыну.

4. ИЛЛЮСТРАЦИЯЛЫ МАТЕРИАЛДАР: презентация

5. Әдебиет:
1. Струков А.И., Серов В.В. Патологиялық анатомия: медициналық жоғары
оқу орындарының студенттеріне арналған оқулық. Орысшадан аударған доцент
М.Т. Айтқүлов\\ Алматы: "Орталық Қазақстан" БПК, "Қазақстан".- 1993.-170
б.
2. Струков А.И., Серов В.В. Патологиялық анатомия: медициналық жоғары
оқу орындарының студенттеріне арналған оқулық. Орысшадан аударған доцент
М.Т. Айтқүлов \\ Алматы, Карағанды:"Ғылым", "Қазақстан". - 1996.- 2-бөлім,
1-кітап, 175-274 б.
3. Струков А.И., Серов В.В. Патологиялық анатомия: медициналық жоғары
оқу орындарының студенттеріне арналған оқулық. Орысшадан аударған доцент М.
Айтқұлов \\ Алматы, Карағанды:"Ғылым", "Қазақстан". - 1996.- 2-бөлім, 2-
кітап, 275-535 б.
4. Ахметов Ж.В. Патологиялық анатомия. \\ Алматы.- 2003, 393 б.
Қосымша:
1. Ахметқалиев С.Е., Қамбаров Ж.А. Клиникалық патоморфологияға кiрiспе:
Оқу құралы.\\ -Ақтөбе: Ақтөбе медициналық академиясы.-1999. - С.5-34.

7. Қорытынды сұрақтары (кері байланысы):

1. Қабыну түсінігінің анықтамасы және биологиялық маңызы
2. Қабыну фазалары
3. Қабыну ошағындағы жасушалардың өзара қарым-қатынасы
4. Экссудациялық қабынудың жеке түрлерінің морфологиясы және олардың
организм үшін маңыздылығы
5. Өнімдік қабынулдың морфологиялық түрлері: аралық, гранулематозды,
полиптер мен үшкірұшты кондиломалардың қалыптасуымен жүретін өнімдік
қабыну.
6. Туберкулез бен мерез кезіндегі гранулемалардың құрылысы.

АСТАНА МЕДИЦИНА УНИВЕРСИТЕТІ АҚ
ПАТОЛОГИЯЛЫҚ АНАТОМИЯ КАФЕДРАСЫ

ДӘРІС

Тақырыбы: Онкопатология. Ісіктердің морфогенезі мен гистогенезі.
Классификациясы.
Сағат саны - 2

3 курс

Мамандығы 051302 стоматология

Құрастырған: Досмамбетова Ж.К.

Астана, 2009ж.

Кафедра мәжілісінде талқыланған және бекітілген

28 тамыз 2009 ж., хаттама№ 1

Каф. меңг.________________ Манекенова К.Б.

Кафедра мәжілісінде талқыланған және бекітілген

____ ______________ 200 ж., хаттама№ ___

Каф. меңг.________________ Манекенова К.Б.

Кафедра мәжілісінде талқыланған және бекітілген

____ ______________ 200 ж., хаттама№ ___

Каф. меңг.________________ Манекенова К.Б.

Кафедра мәжілісінде талқыланған және бекітілген

____ ______________ 200 ж., хаттама№ ___

Каф. меңг.________________ Манекенова К.Б.

Кафедра кеңесінде талқыланған және бекітілген

____ ______________ 200 ж., хаттама№ ___

Каф. меңг.________________ Манекенова К.Б.

1.ТАҚЫРЫБЫ: Онкопатология. Ісіктердің морфогенезі мен гистогенезі.
Классификациясы.
2. МАҚСАТЫ: Патологиялық процесс болып табылатын ісіктер туралы
студенттерге түсініс беру. Олардың жіктелу принциптері мен морфологиялық
сипаттамасы.

3. ДӘРІС ТЕЗИСТЕРІ:
• Ісіктік процесс – бұл кезеңді процесс, эпителийдің сатылы түрде
өзгерістерінің дамуымен сипатталады: 1)фонды өзгерістер (регенерациялық
процестің бұзылуы мен ағзаның құрылымдық қайта құрылуы), 2) ісікалды
процестер (гиперплазия, эпителийдің жасушалық анаплазиясы), 3)
пролиферацияланатын жасушалардың малигнизациясы, 4) ісіктің прогрессиясы
(ісіктік аумақтың дамуы, метастаздану). Обыралды процестер жасушалық
дисплазияның дамуымен, яғни жасушалардың дифференцировкасының бұзылуымен
сипатталады. Олар, факультативті және облигатты болып бөлінеді.
• Ісіктер 3 негізгі белгілер бойынша жіктеледі: гистогенезі,
жасушалардың жетілу деңгейі және ағзалық ерекшелігі бойынша. Ісіктерге
келесі атипизм белгілері тән: тіндік, жасушалық, биологиялық, биохимиялық,
антигенді.
• Ісіктердің өсу түрлері: 1) қоршаған тіндерге байланысты (экспансивті,
инфильтрациялаушы, аппозициялық), 2) қуысты ағзаның қуысына байланысты
(эндофитті және экзофитті), 3) ісіктік ұрықтанудың санына байланысты (уни –
және мульттицентрлік). Өсудің ерекше түрі – рецидивтену, яғни емделгеннен
кейін де ісіктің орналасқан жерінде қайта дамуы.
4. ИЛЛЮСТРАЦИЯЛЫ МАТЕРИАЛДАР: презентация

5. Әдебиет:
1. Струков А.И., Серов В.В. Патологиялық анатомия: медициналық жоғары
оқу орындарының студенттеріне арналған оқулық. Орысшадан аударған доцент
М.Т. Айтқүлов\\ Алматы: "Орталық Қазақстан" БПК, "Қазақстан".- 1993.-170
б.
2. Струков А.И., Серов В.В. Патологиялық анатомия: медициналық жоғары
оқу орындарының студенттеріне арналған оқулық. Орысшадан аударған доцент
М.Т. Айтқүлов \\ Алматы, Карағанды:"Ғылым", "Қазақстан". - 1996.- 2-бөлім,
1-кітап, 175-274 б.
3. Струков А.И., Серов В.В. Патологиялық анатомия: медициналық жоғары
оқу орындарының студенттеріне арналған оқулық. Орысшадан аударған доцент М.
Айтқұлов \\ Алматы, Карағанды:"Ғылым", "Қазақстан". - 1996.- 2-бөлім, 2-
кітап, 275-535 б.
4. Ахметов Ж.В. Патологиялық анатомия. \\ Алматы.- 2003, 393 б.
Қосымша:
1. Ахметқалиев С.Е., Қамбаров Ж.А. Клиникалық патоморфологияға кiрiспе:
Оқу құралы.\\ -Ақтөбе: Ақтөбе медициналық академиясы.-1999. - С.5-34.

8. Қорытынды сұрақтары (кері байланысы):

1. Ісік түсінігінің анықтамасы. Ісіктің өсуінің басқа да патологиялық
өсінділерден (регенерация, гиперплазия) айырмашылығы.
2. Ісіктердің дамуының теориялары.
3. Ісіктердің гистогенезі, жасушалардың жетілу деңгейі және ағзалық
ерекшелігі бойынша жіктелуі. Ағзалық ерекшелігі бар ісіктер туралы түсінік.

4. Ісіктердің өсу түрлері. Ісіктердің ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.