Заңның мақсаттары және маңызы

Пән: Құқық, Криминалистика
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 16 бет
Таңдаулыға:

Заңның мақсаттары және маңызы

Ветеринария органдарының іс-әрекеті арнайы нормативтік
құқықтық құжаттар жинағы бойынша реттеледі. Бұл жинақтағы негізгі
құжат – ҚР Ветеринария туралы заңы болып табылады. Ол республика
Президентінің заңдық күші бар жарлығы ретінде 1995 ж. шілденің 25 күні
жарияланады. Заңның негізгі мақсаттары:
- ветеринарлық қызметке қойылатын талаптарды анықтау;
мемлекеттік, ведомстволық және жекеменшік кәсіпкерлік ветеринарлық
қызмет мамандарының құқықтарын, міндеттерін анықтау; мал түліктерін
аурулардан аман сақтауда министрліктер, ведомстволар, шаруашылық және
кәсіпорын басшылары, лауазымды қызметкерлер мен мал иеленуші заңды
немесе жеке тұлғалардың міндеттерін анықтау.
Заң еліміздегі ветеринария ісін ұйымдастыру негіздерін
көрсетеді. Ол, сонымен қатар, мал шаруашылығының ветеринарлық
сәттілігін қамтамасыз ету, санитарлық сапасы жоғарыөнім өндіру,
халықты мал мен адамға ортақ аурулардан қорғау бағытындағы басты
ветеринарлық-санитарлық ережелерді баяндайды. Осыдан бұл заңның, мал
түліктерін аман сақтап, өнім өндіруді неғұрлым молайтуға бағытталған
құжат екені көрінеді.
Заң қағидаларын барлық жеке және заңды тұлғалардың орындауы
міндетті. Оның талаптарын бұзушы тұлға Республика заңын орындамаушы
ретінде қаралып, осыған сәйкес жауапкершілікке тартылады.
Заң, ветеринария мамандарының қолындағы мал шаруашылығын
аурулардан сақтау және елімізде қатаң ветеринарлық-санитарлық тәртіп
орнату жолында қуатты қару болып табылады. Ветеринария мамандары
қызмет лауазымына қарамастан, осы заңды басшылыққа алып жұмыс
атқарады, соның негізінде әкімшілікке талаптар қояды. Министрліктер,
ведомстволар, әкімшіліктер ветеринаия ісіне қатысты шешімдер мен
нұсқаулар шығару үшін де осы заңға сүйенеді.
Заңның мақсаты мен маңызы оның мемлекеттік ветеринарлық
органдар мен мекемелердің, ведомстволық және жекеменшік кәсіпқойлық
ветеринарлық қызметтің іс-әрекетін құқықтық-нормативтік негізбен
қамтамасыз етуде, сөйтіп ветеринарлық ғылым мен практиканың
тиімділігін арттыруда деп саналады. Заң құрамындағы 33 бап 9 тарауға
бөлінген.

Заң тарауларының мазмұны
Жалпы мәселелер

Бірінші бапта заңның ветеринария органдары, мекемелері
мамандарының мал ауруларын емдеу, алдын алу ветеринарлық бақылау
орнату жөніндегі іс-әрекеттерін, қарым-қатынастарын үйлестіріп,
олардың құқықтық негіздерін айқындайтыны көрсетіледі.
Екінші бап ветеринарлық іс-әрекетті заң жүзінде шектеудің
негізі ҚР контитуциясынан, Ветеринария туралы заңнан және Республика
өкіметі, жергілікті әкімшілік пен ветеринарлық органдар жариялаған
басқа да нормативтік құжаттардан тұратынын айқандайды.
Үшінші бапта ветеринарияның негізгі мақсаттары анықталған.
Оларға жататындар:
- малдарды жұқпалы және жұқпалы емес аурулардан қорғау;
- халықты адам мен малға ортақ аурулардан қорғау;
- мал текті өнімдер мен шікізаттарға ветеринарлық санитарлық
бақылау жүргізу;
- республика террияториясын басқа мемлекеттердегі малдың
жұқпалы аурулары енуінен қорғау;
- ветеринарияда қолданылатын диагностикалық, емдік және алдын
алу препараттары сапасын тексеру;
- мал ауруларымен күресуге жарамды препараттар мен тәсілдерді
зерттеп табу және оларды қолдану;
- ветеринарлық-санитарлық тұрғыдан қоршаған ортаны ластанудан
сақтану;
Мемлекет ветеринарияны басқаруды өзінің республикалық,
облыстық және жергілікті арнайы өкілетті органдары арқылы жүргізетіні
4-бапта көрсетілген немесе оларды ветеринарияны мемлекеттік басқару
органдары деп атайды.
Ветеринарлық іс-әрекетпен щұғылдану құқы, соның ішінде,
жекеменшік кәсіпкерлік негізінде де арнаулы жоғары немесе орта білімі
бар ветеринария мамандарына берілетіні 5-бапта анықталған.

Ветеринариялық қызметтің ұйымдастыру құрылымы және

атқаратын функциялары

Алтыншы бапта ветеринарлық қызметтің үш саласы болатыны
көрсетіледі. Олар: мемлекеттік, ведомстволық (өндірістік) және
жекеменшік кәсіпкерлік ветеринарлық қызметтер.
Заңның 7-8- баптарында мемлекеттік ветеринарлық қызметтің
құрамы және атқаратын функциялары баяндалады. Мемлекеттік қызмет
құрамына кіретіндер: ветеринарияны басқарушы республикалық және
жергілікті мемлекеттік ветеринарлық органдар; ғылыми-зерттеу
мекемелері; республикалық, оьлыстық аудандық ветеринарлық
лабораториялар; мал аурулармен күресуші республикалық экспедиция;
облыстық, аудандық, қалалық емдеу мекемелері; туберкулез, бруцеллез
және басқа жұқпалы аурулармен күресуші экспедициялар мен жасақтар;
мемлекеттік шекара мен көліктегі ветеринарлық-санитарлық мекемелері
және т.б. ұйымдар мен мекемелер.
Мемлекеттік ветеринарияның болмысын, республикалық органдары
мен мекемелерінің (статусын) атқаратын қызметін және оның басшысын
Министрлер Кабинеті бекітеді. Ветеринарияны басқарушы жергілікті
органдардың, шекара мен транспорттағы веторгандардың болмысын,
басшыларын дәрежесі жоғары мемлекеттік ветеринария органы тағайындайды
немесе босатады және сол үшін жергілікті әкімшіліктің шешімін алады.
Мұнда мемлекеттік ветеринарлық органдар мен мекеме басшылары
және олардың белгілі қызметкерлерінің мемлекеттік ветеринарлық
инспекторлық қызметін қоса атқаратыны көрсетіледі.
Мемлекеттік ветеринарияға жүктелетін міндеттер:
- ауырған малды емдеу, аурулардың алдын алу, жою, сауықтыру
шараларын ұйымдастыру, бақылау, міндетті орындалатын нұсқаулар беру;
- ветеринарлық сапасы талапқа сай, мал текті өнімдер мен
шикізат өндірудің үстінен қадағалау;
- ет-сүт өңдеу кәсіпорындарының, қасапқаналардың, мал
фермаларының, жәрменкелер мен базарлардың, қоймалардың, көліктік
жарақтарының және т.б. ветеринарлық объектілерінің ветеринарлық-
санитарлық жағдайын тексеру;
- мал сою, ет өнімдерін өңдеу кәсіпорындарында ветеринарлық-
санитарлық сараптау жасау, ветеринарлық ережелерді орындамаған болса,
жұмысын тоқтата тұру немесе оларды жабу;
- денсаулық сақтау органдары мен зооантропоноздар туралы
ақпарат алмасу және бірлесе отырып, халықты сол аурулардан қорғау;
- республика жеріне шет елдерден мал ауруларын
қоздырушылардың әкелінуінен қорғау және соған бақылау жасау;
- меншік тегіне қарамастан ветеринарлық қызметпен шұғылданушы
мамандардың жұмысын бақылау, үйлестіру;
- өлген немесе лажсыздан сойылған малдарға қауіпсіздендіру
мекемесіне көрсету үшін тұжырым беру;
- мал шаруашылығына, ветеринарлық қызметке қатысы бар
объектілер құрылыстарын салуға сарап жасау, бақылау жүргізу;
- ветеринарлық ғылыми-зерттеу жұмыстарына мамандар дайындау
сұраныстарын қалыптастыру;
- ветеринарлық препараттарға, аспап-құралдарға, азық-жемдік
қосымшаларға сапасы және әсері жөнінде қорытынды беру, оларды
пайдалану туралы нұсқауларды бекіту;
- ветеринарияда қолданылатын жаңа әдістер мен препараттар
табу жөніндегі зерттеулерге және оларды қолдану туралы нұсқауларды
бекітуге қатынасу;
- шет мемлекеттердің ветерианрия органдарымен және
халықаралық ветеринарлық ұйымдармен қарым-қатынас жасау және т.б.
Осы баптарда мемлекеттік ветеринария жүйесіндегі
мекемелердің, мамандардың болмысы, құқықтары мен міндеттері ресми
ережелер арқылы анықталатыны көрсетіледі. Оларды ветеринарияны
басқарушы республикалық орган бекітеді. Бұл органның құзыры бойынша
ветеринарияға қатысты шығарған нормативтік құжаттарын барлық заңды
және жеке тұлғалар орындауға міндетті.
Ведомстволық ветеринарлық қызметтің орны 9-бапта айқындалған.
Мұндай қызмет министрліктер мен ведомстволардың еркімен құрылады,
солардың билігінде болады. Осы қызметтің атқаратын міндеттеріне
жатады:өз қызмет орнында малдарды емдеу, аурулардың алдын алу, жою
шараларын жүргізу, санитарлық сапссы жоғары мал өнімдері мен
шикізаттарын өндіруді қамтамасыз ету, халықты зооантропоноздардан
қорғау. Ведомстволық ветқызмет жұмысына мемлекеттік ветеринария
бақылау жүргізіп отырады.
Заңның 10-бабында жекеменшік кәсіпкерлік ветқызмет
мемлекеттік ветеринария органдарының бақылауында болатыны көрсетілген.
Бұл қызметті атқарушы заңды және жеке тұлғалар өз жұмысын осы заңға,
мемлекеттік веторган бекіткен нормативтік құжаттарға сәйкес жүргізуге
міндетті.
Жекеменшік малдарға дәрігерлік көмек көрсетуге мамандардың
барлық категориялары қатыса алады. Бұл мәселе 11-бапта қаралған.
Істелген жұмыс үшін мал иесі мен маман арасында жасалған шарт бойынша
ақы төленеді. Бірақ, ҚР Үкіметі бекіткен тізімде бар аса қауіпті мал
ауруларын емдеу, алдын алу, жою шаралары республикалық қордан бөлінген
қаржыға жүргізілетіні атап өтілген.

Мемлекеттік ветеринарлық қадағалау және ведомстволық
ветеринарлық-санитарлық бақылау

Мемлекеттік ветеринарлық қадағалау деп ветеринарияны
басқарушы органдар мен мекемелердің Ветеринария туралы заңы және
соған тіркес құжаттарда қойылатын талаптардың орындалуын қамтамасыз
етуге бағытталған іс-әрекетін айтады. Оның билігіне сәйкес орындайтын
міндеттері: эпизоотияларға қарсы күрес шараларын, мал денсаулығын
қорғау, зооантропонозды жұқпалы ауруларға қарсы күрес шараларын
ұйымдастыру және бақылау; заңды және жеке тұлғалардың ветеринарлық
талаптарды орындауын бақылау, оны бұзған айыптыларды жауапқа тарту,
биологиялық, химиялық және т.б. препараттардың қолданылуын бақылау.
Мемлекеттік ветеринарлық бақылау жүргізуші мемандарға,
мемлекеттік ветеринарлық инспекторларға заңның 13-бабы бойынша мынадай
құқықтар берілген:
- ветеринарлық заңдар талаптарының орындалуын тексеру үшін
объектілерге ешбір кедергісіз кіру;
- эпизоотияларға қарсы шараларды жүргізуді, ветеринарлық-
санитарлық ережелерін бұзу салдарын жоюды жауапты тұлғалардан талап
ету, орындалуын бақылау;
- ауру ошақтарында алдын ала егу, дезинфекциялау және т.б.
шаралар жүргізу туралы шешім қабылдау;
- мемлекеттік шекара арқылы мал ауруларының таралмауына
шаралар қолдану, бақылау жасау;
- жұқпалы ауруға күдікті немесе ауыруға ұшыраған малдарды
оқшаулау туралы жарлық беру;
- эпизоотиялық комиссиялар құру, карантин қою, шаруашылық-
өндірістік әрекет етуші субъектілердің ветеринарлық талаптарды бұзу
салдарын жойғанша жұмысын тоқтата тұру;
- ветеринарлық ережелерді бұзғаны үшін лауазымды
қызметкерлерді және азаматтарды жауапқа тарту;
Инспектордың іс-әрекетіне заңның 14-бабында тиісті
кепілдіктер берілген. Мемлекеттік ветинспектор өз қызметін атқару
барысында осы заңның және нормативтік құжаттардың қағидаларын
басшылыққа алып, соларға сәйкес ешкімге тәуелді болмай жұмыс атқарады.
Оның қызмет бабында міндеттерін атқаруына жергілікті әкімшілік,
лауазымды басшылар, азаматтар, заңды және жеке тұлғалар қолқабыс
етуге, қолайлы жағдай туғызуға міндетті. Инспектордың қызметіне
кедергі жасаушылар еліміздің өз күшіндегі заңдарына сәйкес жауапқа
тартылады.
Заңның 15-бабында ведомстволық ветеринарлық қызметтің өз
құзыры жүретін көлемде (өндірістік) ведомстволық ветеринарлық-
санитарлық бақылау жүргізуге міндетті екені көрсетілген. Бұл бақылауды
жүргізушілердің құқықтары мен міндеттері ҚР мемлекеттік ветеринарлық
бас инспекторының және ведомстволық қызметі бар министрліктер мен
ведомстволардың бірлесе отырып бекіткен ережелері арқылы белгіленеді.

Малдың жұқпалы ауруларының алдын алу және жою

Бұл тарауға 16-22 баптар енген. Осы баптарда меншік иелерінің
малдың жұқпалы ауруларымен күресудегі міндеттері, лажсыз карантин қою
және алдын алу тәртібі, республика территориясын шет елдердегі малдың
жұқпалы ауруларынан қорғау, мал шаруашылығы өнімдерін дайындау, өңдеу,
сақтау, тасымалдау және сатуға қойылатын ветеринарлық-санитарлық
талаптар, базарлардағы ветеринарлық бақылау және т.б. мәселелер
қаралған.
Шаруашылық басшыларының, мал иеленуші заңды және жеке
тұлғалардың жұқпалы аурулардың алдын алу жөніндегі міндеттері 16-бапта
көрсетіледі. Оларға жататындар:
- малды қолайлы қора, жем-шөп, су, бағып күтуші және т.б.
қамтамасыз ету, санитарлық қоршау, ветеринарлық-санитарлық өткізгіш
салу;
- мал ауруларының алдын алатын ветеринарлық шараларды
жүргізуді қамтамасыз ету;
- мал қоражайларын, территориясын, азығын сақтайтын, өңдейтін
орындарды тазалықта ұстап, сыртқы ортаны ластануға жол бермеу;
- мал шаруашылығы объектілерінің құрылысын тиісті гигиеналық
және санитарлық ережелерге сәйкес салу;
- малдарын егуге, ауруларын анықтау үшін байқауға,
диагностикалық зерттеулер жүргізуге әкелу;
- кенеттен малдар өле бастаса, бірнешеуі қатар ауырса, мінез-
құлқы өзгерсе, ешбір кідіріссіз мал дәрігеріне хабарлау және ауырған,
күдікті малдарды оқшаулау үшін шара қолдану;
- малды айдау, тасымалдаудың ветеринарлық ережелерін сақтау;
- ветеринария маманының мал союға жол бермеуі;
- бірінші рет келіп түскен малдарды 40 күндік профилактикалық
карантинге қою;
- ветеринария мамандарының аурулардың алдын алу, олармен күрес
жөніндегі нұсқауларын орындау және т.б. міндеттер.

Заңның 17-бабында жұқпалы аурулар пайда болғанда лажсыздан
карантин қою және оның алдын алу тәртібі қаралады. Мұндай аурулардың
тізімін ҚР министрлер Кабинеті бекітеді. Аурудың диагнозы
анықталысымен, жергілікті мемлекеттік ветеринария органының ұсынысымен
әкімшіліктің жарлығы бойынша карантин ашылады. Аурудың кең тарауына
жол бермей жойып жіберу шараларын үйлестіру, басқару, сапасын бақылау
үшін эпизоотияға қарсы төтенше комиссия құрылады.
Карантин шаралары толық орындалып, аурудың жойылғаны туралы
мемлекеттік ветеринария органдарының мәліметі және ұсынысы бойынша
жергілікті әкімшілік органы каркнтинді тоқтатады.
Республика жерін шетелдердегі малдың жұқпалы ауруларынан
қорғау шаралары 18-бапта қаралған. Онда еліміздің шекарасы арқылы тек
қана аурулармен ауырмаған аймақтан шыққан дені сау малдар және сондай
малдардан алынған өнімдерді әкелуге жол берілетіні көрсетіледі.
Шекарадан өткізілетін объектілерге жүргізілетін ветеринарлық-
санитарлық бақылау тәртібі ҚР үкіметінің билігімен бекітіледі. Бұл
бақылау шекаралық ветеринарлық бақылау өткізу нүктелеріне жүктеледі.
Мал шаруашылығы өнімдерін дайындау, өңдеу, сақтау, тасымалдау
және сатуға қойылатын ветеринарлық талаптар 19-бапта көрсетіледі.
Мәселен, осындай іспен шұғылданушы тұлғалар мал өнімдерін өңдеу,
залалсыздандыруға арналған технологиялық жабдықтар мен ғимараттарды
санитарлық ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.