ИНВЕСТИЦИЯЛЫҚ ЖОБАНЫҢ ТИІМДІЛІГІН ТАЛДАУ ЖАЙЛЫ
ИНВЕСТИЦИЯЛЫҚ ЖОБАНЫҢ ТИІМДІЛІГІН ТАЛДАУ
Жоғарыда атап өткендей, инвестициялық жобаны қаржылық талдау қаржылық
пайда, не зиян әкелетін жобаны қабылдау не қабылдамау жөнінде шешім
қабылдау үшін қажетті мәліметтер алуға арналған
Иивестициялардын тиікділігін анықтау жөніндегі мәселе іс жузше келгенде
әрбір компания мен әрбір инвесторлардың алдында түрған үлкен мәселе.
Капитал салу немесе өз кәсіпорнына басқа капитал енгізу жөнін-де шешім
қабылдамас бұрын, инвестицияны жоспарлау және талдау әдісін білу шарт.
Біздің кәсіпкерлеріміздін бұрын-соңды нарықтық экономикада өмір
сүрмегендігі, енді ғана қадам^басып жатқандығы баршамызға мәлім. Соған орай
олар бүл әдістемені білмейді. Нарықтық ^атынастары дамыған елдерде
инвестицияларды жоспар-Г.ау мен талдау саласында жеткілікті мөлшерде
тәжірше жинақталғандығын ескерсек, біз осы гэжірибені пяйда-лана білуіміз
қажет.
Барлық дамыған елдер үшш қабылданып, бүгінгі таңда қолданылып отырған
инвеетициялық жобалардың гиімділігін бағалау белгілері мен жоспарлау
әдістері, эр гүрлі елдердің инвесторлары мен кәсіпкерлерінің өртак түсінісу
әдісіне, тіліне айналған. Бұларға УМГОО, Дүниежүзілік банк, Европалык банк
секілді ірі халы-қаралық ұйымдардың, инвестициялық жобаларың тиімді-лігін
бағалау әдістемелерін жатқызуға болады. Олардың барлығы да ақша ағымын
талдау эдісіне негізделген, инвестициялык жобаларды қаржылық талдау принцип-
теріне сүйенеді. Ағылшын тіліндегі Кзш-Флоу деген түсінік барлық дамыған
ещердің зкономистерінің лек-сиконьліа еніп отыр әрі маркетинг жэне
контроллингген де көбірек пайдаланылады. Бугінгі таңда Кэш-Флоу
талдауын өз инвестициялық қызметінде қолданбайтын ұйым жоқтың қасы. Бұл
ақша ағымын талдау инвестицияларды талдаудың классикалық әдістеріне негіз
болып және инвестицнялық жобалардың тиімділігін бағалау мен жоспарлаудың
танымал әдістемелерінде қолданылатындыгына байланысты болып отыр.
Саsһ-Ғ1оw (Кэш-Флоу) дәл тәржімалағанда бар ақша ағымы деген мағьшаны
береді.
Іс жүзінде қаржылық жоспарды құраушы және инвестициялық жобаны
жоспарлауға, талдау мен бақы-лауға мүмкіндік беретін 3 негізгі құжат бар:
Бухгал-терлік баланс, Қаржы-шаруашылық қызметінің нәти-жесі туралы есеп
және Ақша қаражаттарының козға-лысы туралы есеп. Алғашқы құжат,
кәсіпорынның белгілі бір уақыт арасындағы емес, нақгы мерзімдегі, мысалы,
1996 жылдың 31 желтоқсанындағы қаржылық жағдайын сипаттайды. Баланс,
белгілі бір мерзімде жобаны жүзеге асырып отырған кәсіпорынның қаржы-лық
жағдайы қаншалықты мөлшерде тұрақты екенін көрсетеді
Баланс, егер де көлденең нысанда жасалган. болса, екі жақтан құралады:
актив (сол бөлігі) және пассив (оң бөлігі), олардың қосынды мэндері үнемі
өзара тен болуы тиіс. Актив кәсіпорынның меншігіндегіні көрсе-теді. Пассив
кәсіпорынның кімге, қанша карыз екендігін көрсетеді
Қаржы-шаруашылық қызмет нәтижесі туралы есеп кәсіпорынның белгілі бір
уақыт аралықтарындагы оие-раикялық немесе өндірістік қызметінің жағдайын
сипат-тайды, сонымен қатар, өндірістік шығындардың өнімді еткізуден түскен
табыспен өтелуі тұрғысынан алғандағы оның тиімділігін көрсетеді. Басқаша
айтқанда, бұл есептен кэсіпорынның өзінің негізгі қызметін қалаи орындап
отырғандығын байқауға болады.
Қаржы-шаруашылық қызметінің нәтижесі туралы есеп кестесін жасау үшін
сату жоспарының мәлімет-тері - өнімді әткізуден түскен және
шығындар жоспарының мәліметтері - тұрақты және айнымалы
шығындар сомалары қажет болады.төмен болады. Басқаша айтқанда, жоспарлай
отырьщ, кәсіпкер өзінің барлық шығындарын жауып, пайда әкелетіндей табыс
табу болып табылатын басты мін-детін шешуі тиіс. Егер кәсіпкер өз
бәсекелестеріне қарағанда аз шығын жұмсап өнім өндіріп отырса, оның өнімді
нарыққа шығару жөніндегі шығындарын арт-тыруға немесе бағаны төмендетуге
мүмкіндігі бар.
Тек осы екі құжатты - Бухгалтерлік баланс пен Қаржы шаруашылық қызмет
нәтижесі туралы есепті пайдалана отырып кәсіпкер халықаралық іскерлік тәжі-
рибеде анағұрлым жиі қолданьшатын кәсіпорын тиімді-лігін сипаттайтын
табыстылық, төлем қабілеттілігі және өтімділік көрсеткіштерін есептеуге
мүмкіндік алады. Бұл құжаттардан өзгешелігі, Кэш-Флоу әдісіне негіздел-ген,
ақша қаражаттары ағымының жоспарын жасауда Ақша қаражаттарының қозғалысы
туралы есеп ақша қаражаттарының қозғалысын сипаттайды және кәсіпо-рын
қызметін кезеңнен-кезеңге қарағандағы динамика-сын көрсетеді. Есеп айырысу
шотындағы ақша қаражат-тарының қалдығы ақша қаражаттарының келуі мен ке-туі
есебінен қалыптасады. Барлық түсімдер мен төлемдер Ақша қаражаттарының
қозғалысы туралы есепте ... жалғасы
Жоғарыда атап өткендей, инвестициялық жобаны қаржылық талдау қаржылық
пайда, не зиян әкелетін жобаны қабылдау не қабылдамау жөнінде шешім
қабылдау үшін қажетті мәліметтер алуға арналған
Иивестициялардын тиікділігін анықтау жөніндегі мәселе іс жузше келгенде
әрбір компания мен әрбір инвесторлардың алдында түрған үлкен мәселе.
Капитал салу немесе өз кәсіпорнына басқа капитал енгізу жөнін-де шешім
қабылдамас бұрын, инвестицияны жоспарлау және талдау әдісін білу шарт.
Біздің кәсіпкерлеріміздін бұрын-соңды нарықтық экономикада өмір
сүрмегендігі, енді ғана қадам^басып жатқандығы баршамызға мәлім. Соған орай
олар бүл әдістемені білмейді. Нарықтық ^атынастары дамыған елдерде
инвестицияларды жоспар-Г.ау мен талдау саласында жеткілікті мөлшерде
тәжірше жинақталғандығын ескерсек, біз осы гэжірибені пяйда-лана білуіміз
қажет.
Барлық дамыған елдер үшш қабылданып, бүгінгі таңда қолданылып отырған
инвеетициялық жобалардың гиімділігін бағалау белгілері мен жоспарлау
әдістері, эр гүрлі елдердің инвесторлары мен кәсіпкерлерінің өртак түсінісу
әдісіне, тіліне айналған. Бұларға УМГОО, Дүниежүзілік банк, Европалык банк
секілді ірі халы-қаралық ұйымдардың, инвестициялық жобаларың тиімді-лігін
бағалау әдістемелерін жатқызуға болады. Олардың барлығы да ақша ағымын
талдау эдісіне негізделген, инвестициялык жобаларды қаржылық талдау принцип-
теріне сүйенеді. Ағылшын тіліндегі Кзш-Флоу деген түсінік барлық дамыған
ещердің зкономистерінің лек-сиконьліа еніп отыр әрі маркетинг жэне
контроллингген де көбірек пайдаланылады. Бугінгі таңда Кэш-Флоу
талдауын өз инвестициялық қызметінде қолданбайтын ұйым жоқтың қасы. Бұл
ақша ағымын талдау инвестицияларды талдаудың классикалық әдістеріне негіз
болып және инвестицнялық жобалардың тиімділігін бағалау мен жоспарлаудың
танымал әдістемелерінде қолданылатындыгына байланысты болып отыр.
Саsһ-Ғ1оw (Кэш-Флоу) дәл тәржімалағанда бар ақша ағымы деген мағьшаны
береді.
Іс жүзінде қаржылық жоспарды құраушы және инвестициялық жобаны
жоспарлауға, талдау мен бақы-лауға мүмкіндік беретін 3 негізгі құжат бар:
Бухгал-терлік баланс, Қаржы-шаруашылық қызметінің нәти-жесі туралы есеп
және Ақша қаражаттарының козға-лысы туралы есеп. Алғашқы құжат,
кәсіпорынның белгілі бір уақыт арасындағы емес, нақгы мерзімдегі, мысалы,
1996 жылдың 31 желтоқсанындағы қаржылық жағдайын сипаттайды. Баланс,
белгілі бір мерзімде жобаны жүзеге асырып отырған кәсіпорынның қаржы-лық
жағдайы қаншалықты мөлшерде тұрақты екенін көрсетеді
Баланс, егер де көлденең нысанда жасалган. болса, екі жақтан құралады:
актив (сол бөлігі) және пассив (оң бөлігі), олардың қосынды мэндері үнемі
өзара тен болуы тиіс. Актив кәсіпорынның меншігіндегіні көрсе-теді. Пассив
кәсіпорынның кімге, қанша карыз екендігін көрсетеді
Қаржы-шаруашылық қызмет нәтижесі туралы есеп кәсіпорынның белгілі бір
уақыт аралықтарындагы оие-раикялық немесе өндірістік қызметінің жағдайын
сипат-тайды, сонымен қатар, өндірістік шығындардың өнімді еткізуден түскен
табыспен өтелуі тұрғысынан алғандағы оның тиімділігін көрсетеді. Басқаша
айтқанда, бұл есептен кэсіпорынның өзінің негізгі қызметін қалаи орындап
отырғандығын байқауға болады.
Қаржы-шаруашылық қызметінің нәтижесі туралы есеп кестесін жасау үшін
сату жоспарының мәлімет-тері - өнімді әткізуден түскен және
шығындар жоспарының мәліметтері - тұрақты және айнымалы
шығындар сомалары қажет болады.төмен болады. Басқаша айтқанда, жоспарлай
отырьщ, кәсіпкер өзінің барлық шығындарын жауып, пайда әкелетіндей табыс
табу болып табылатын басты мін-детін шешуі тиіс. Егер кәсіпкер өз
бәсекелестеріне қарағанда аз шығын жұмсап өнім өндіріп отырса, оның өнімді
нарыққа шығару жөніндегі шығындарын арт-тыруға немесе бағаны төмендетуге
мүмкіндігі бар.
Тек осы екі құжатты - Бухгалтерлік баланс пен Қаржы шаруашылық қызмет
нәтижесі туралы есепті пайдалана отырып кәсіпкер халықаралық іскерлік тәжі-
рибеде анағұрлым жиі қолданьшатын кәсіпорын тиімді-лігін сипаттайтын
табыстылық, төлем қабілеттілігі және өтімділік көрсеткіштерін есептеуге
мүмкіндік алады. Бұл құжаттардан өзгешелігі, Кэш-Флоу әдісіне негіздел-ген,
ақша қаражаттары ағымының жоспарын жасауда Ақша қаражаттарының қозғалысы
туралы есеп ақша қаражаттарының қозғалысын сипаттайды және кәсіпо-рын
қызметін кезеңнен-кезеңге қарағандағы динамика-сын көрсетеді. Есеп айырысу
шотындағы ақша қаражат-тарының қалдығы ақша қаражаттарының келуі мен ке-туі
есебінен қалыптасады. Барлық түсімдер мен төлемдер Ақша қаражаттарының
қозғалысы туралы есепте ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz