Исаак Ньютон биографиясы

Пән: Жалпы тарих
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 3 бет
Таңдаулыға:

Исаак Ньютон

Ньютон 1646ж қаңтардың 4 дүниеге келген, Грантем маңындағы Вулсторпта. Ол 1727жылы наурыздың 31 дүниеден қайтқан. Ағылшындардың ұлы физигі және математигі. Ол- дифференциялдық және интегралдық есептеулердің (Лейбницпен бірге), механика мен астранмияның теориялық негізін қалаушы, бүкіл әлемдік тартылыс заңын ашушы, айналы телескопты жасаушы әрі оптика бойынша маңызды эксперименттік жұмыстардың афторы.

Ньютон 1661ж Кембридж ун-тінің бөлімшесінің Принти Коледжге оқуға түседі. Оны 1664ж бітіріп, 1669ж осы унттің профессоры және физика- мат кафедрасының меңгерушісі болып сайланады. Бұл қызметі 1701жылға дейін атқарды. 1672ж 1 қаңтарда Лондон Карольдік қоғамының мүшесі болып сайланады(1703жылдан өмірінің соңына дейін оның президенті) . 1687жылы Ньютонның әйгілі еңбегі- «Табиғат философиясының математикалық негіздері» басылып шықты. 1696жылы Н- Англияның монеталар сарайының бақылаушысы, ол 1699жылдан монета сарайының директоры. Ньютон дүние жүз. Ғалымға аса зор үлес қосты. Ол жаратылыс ғалымдары дамуының бірінші кезеңін аяқтап кетті. Механикада Галилео. Г., Кеплердің, Х. Гюйзенстің т. б еңбектерін одан әрі дамытып, оны дәл ғалымдар көтерді. Қозғалыс, тыныштық, инерция, масса, жылдамдық, үдеу, күш, энергиф, қуат т. б. ұғымдардың нақты мағынасын айқындап берді. Механиканың негізгі заңдарын, бүкіл әлемдік тартылыс заңын, олардың салдарын тұжырымдады. Аспан денелерінің қозғалыстарын және олардың орбиталарын, мұхиттардың шадқып шегінуі себептерін, күн мен түннің теңелу нүктелерінің жыл сайын жылжып отыру (процессия себептерін т. б. көптеген мәселелерін түсіндіріп берді) .

Н. Коперник, Г. Галилей, И. Кеплер еңбектері негізінде жаңа астрономияны Н. жоғары сатыға көтерді, оны бір жағынан телескоптың бақылауларға сүенетін етті. Н. өз қолымен 2 телескоп жасап (1668, 1671) аспан құбылыстарын тікелей бақылайды. Оның астрон. Еңбектері механика мен физикадағы табыстарына ұштасып жататы. Физикада Н. денелердің суыну соңын, ақ жарықтың монохромат сәулелерге жіктелу соңын ашты. Ол - термометрді ойлап шығарған алғашқы ғалымдардың бірі. Соңғы ғасырларда Н. түсініктерінің дәлсіздіктері мен кемшілдіктері аңғарылды. Механика мен Физика А. Эйнштейннің салыстырмалық теориясы негізінде толықтырылды. Алайда Ньютон идеалары өз тұсыда зор прогрессивтік роль атқарды, ол дүниені сыртқы күштердің әсерінсіз, табиғат заңдары арқылы түсіндіріп берді. Н. шешкен Матым. Мәселелерінің ең негізгілері Мыналар: 1. Функцияның туындысын табу, яғни дифференциалдау. 2. Туындысы бойынша функцияны табу, яғни интегралдау. 3. Шамалардың ең үлкен және ең кіші мәндерін табу. 4. Қисық сызыққа жанама жүргізу. 5. Қисық сызықтың қисықтығын табу. 6. Қисық сызықтың ұзындығын табу. 7. Жазықтықтағы тұйық сызықтың қоршайтын ауданын табу. 8. Функцияларды қатарларға ажырату т. б. Бұл матем. Анализдің негізі болып табылады. Н-ның ғылыми шығармаларының жинағы 5 том болып 1779-85 ж. Лондонда латын тілінде басылған. 1959-67 Кембридже 4 том болып Н-ның жазған хаттары басылып шықты (ағылшын тілінде) . Оның ағылшын тілінде де, латын тілінде де ғылым елегінен өткен академиялық жинағы жоқ. Н-ның ғылми еңбектерінің бәрі де орыс тіліне аударылған, оларға түсініктер берілген. Н-ның шығармаларын орыс тіліне аударуда акад. А. Н. Крылов, акад С. И. Вавилон, проф. Д. Д. Мордухай- Батовский елеулі еңбек етті.

Ньютон заңдары

И. Ньютон тұжырымдаған (1687) классикалық механиканың негізгі 3 заңы. Бірінші заң: «Егер денеге басқа бір дене әсер етпесе, онда ол тыныштық күйін немесе түзу сызықты бір қалыпты қозғалыстағы күйін сақтайды». Екінші заң: «Дененің қозғалыс мөлшерінің өзгеруі түсірілген күшке пропорционал болады және ол күш әсер еткен түзудің бойымен бағытталады». Үшінші заң: «Әрбір әсерге тең және оған кері бағытталған қарсы әсер сәйкес келеді, басқаша айтқанда, екі дененің бір-біріне әсер ететін күштері шама жағынан тең және бағыт жағынан қарама-қарсы болады». Ньютон ашқан бүкіл әлемдік тартылыс заңын, кейде Н-ның төртінші заңы деп атайды.

Н. з. Г. Галилейдің, Х. Гюйгенстің т. б. жүргізген бақылаулары мен тәжірибелерін, сондай-ақ олардың теориялық зерттеулерін жалпылаудың нәтижесінде ашылды.

Кванттық механика мен салыстырмалық теориясының дамуына байланысты Н. з-на негізделген классикалық механиканың қолданылуына шек қойылды. Микро бөлшектердің қозғалысы және олардың өзара әсері кванттық механикада қарастырылады. Ал салыстырмалық теориясында жарық жылдамдығымен шамалас (v≈c) жылдамдықпен қозғалған днелнрдің қозғалысы зерттеледі. Жылдамдығы жарық жылдамдығынын әлдеқайда төмен денелердің қозғалысы Н. з өрнелектеледі.

Ньютон Биномы.

Екі қосылғыштың (биномның, екі мүшенің) қосындысының кез келген бүтін оң дәрежелері арқылы өрнектейтін формуланың аты.

Биномдық коэффицентердің кейбір маңызды қасиеттері бар. Н. б-ның формуласы бүтін оң көрсеткішті биномдар үшін И. Ньютонға дейін белгілі болған. Алайда бөлшек не теріс көрсеткішті биномдар үшін де бұл жіктелудің мүмкіндігін И. Ньютон көрсеткен болатын (1676) . Н. б. математиканың барлық саласында маңызды роль атқарады.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.