Жогарғы партиялық басқару жүйесіндегі өзгерістер
Жоспар
■
Қазақстан терең дағдарыс жолында
Жогарғы партиялық басқару жүйесіндегі өзгерістер
Брежнев бастаған топтың басқару жүйесіне келуі
1965ж экономикалық реформалар және аяқталмауы
Идеологиялық тоқырау
І.Жоғарғы партиялық басқару жүйесіндегі өзгерістер.
60ж жылдардың бірінші жартысында қоғамдық өзгерістердің ерекше белгісі оның
қайшылығы мен жеке адамдарға табынуды жою процесінің нақты
жетістікгері,сондай-ақ экономикал ық дамудың белгілі бір табысты кезеңі
болды.Сонымен қатар, бүл кездегі қияли утопиялық жоспарлар ішкі партиялық
қоғамдық өмірді демократияландьіруға қадамдар жасауға жэне Н.С Хрущевтің
өзінің жеке басына табынудың күрт күшеюі сияқты қайшылықтар көрініс берді.
Партиялық XXII съезінде (1961Ж) КОКП-ның жаңа бағдарламасы түр.Айта
келіп,Хрущев:Бүл коммунизмнің материалдық -техникалық базасын салу
бағдарламасы, бүрыңғылардан оның өзгешелігі -ол 20жылға есептелген шынайы
бағдарлама.Бұл кезеңнің соңында коммунизмнің базасы жасалып бітеді.Сөйтіп
Кеңес адамдардың қазіргі ұрпағы коммунизм тұсында өмір сүретін болды-деп
мәлімдеді. Осынау сөздер ондаған миллион кеңес адамдарын шабыттандыратын,
оларды жанқиярлықпен еңбек етуге шақырды.Хрущев бүгінгі қиыншылықтар
уақытша ғанаДО жылдан кейін Кеңес Одағын тек жақсы өмір ғана емес,
коммунизмнің басталуы күтіп түр деп дэмелендірді. Бірақ Хрущевтің бүл сөзі
желге үшқан болатын. Қалыптасқан жағдайды түзеу және жол берілген
қателіктерді жою жөнінде кезек күттірмейтін шүғыл шаралар алған КОКП
орталық комитетінің Қазан (1964ж) Пленумы өтті. Пленум К.С.Хрущевті КОКП
орталық комитетінің Бірінші хатшысы жэне КСРО министрлер кеңесінің төрағасы
қызметтерінен босатты. Оның орнына КОКП Орталық комитетінің бірінші хатшысы
етіп Брежневті (КСРО Жоғарғы кеңесі А.Н.Брежневті сайлады, ал кеңес
үкіметінің басшысы етіп КСРО Жоғарғы кеңесіА.И.Косигинді тағайындады.
Осының артынша партия кеңес және басқа қоғам үйымдарын 1962 жылы жүзеге
асырылған өндірістік қағида бойынша бөлу ойластырылмаған іс деп бағаланып,
олардың территориялық-өндірістік қағида бойынша, құрылуын
қалпына келтіру ісі қолға алынды. Сонымен қатар жоспарлау мен экономикалық
ынталандыру әдістеріндегі қателер де түзеле бастады. Дегенмен осы жылдарда
іске асырылган шаруашылық реформалары жүргізілмегеннің өзінде де елдің
экономикасын көтеруге ықпал жасады.
1964-65жылдары Қазақстанда халық шаруашылығы кеңесі және
экономикалық аудандардың халық шаруашылығы кеңестері таратылып,
салалық одақтық-республикалық министрліктер мен кэсіпорындар
бірлестіктері қүрылды.
Қарастырылып отырған кезеңде орталық партия комитеті 1965 жылы наурыз
Пленумы шешімдері негізінде ауыл шаруашылығының пайдасына
үлттық табысты қайта бөлушылықты жүргізудің жаңа жүйесіне көшіруді
аяқтады.
Бес жылды алғанда республикада жоспарлау мен мтериалдық ынталандырудың
жңа жүйесі бойынша 1467 кэсіпорын жүмыс істеді. Олардың үлесіне өткізілген
өнімдердің 90%-ға жуығы жэне табыстың 95 пайызынан астамы тиді. Жаңаша
жүмыс істеген кэсіпорындар материалдық ынталандыру қорына қаржы ауаруды
арттырып, осы арқылы эрбір қызметкерлердің өз кэсіпорынның сапалық
көрсеткіштерін жақсартуға деген мүдделігін күшейтеді.
Бұл арада айта кететін бір жайт осы ірі жетістіктер жұмысшылардың
үлкен шабыты мен жанқиярлық жасампаз ынта-ықыласын жете пайдалану есбінен
іске асырылды. Алайда, өнеркэсіп орындарын түпкір-түпкірінен келген маман
жүмысшыларға комсомол шақыруына үн қосып, жаңа жерлерге аттанған жастарға
жергілікті жерге жағдай туғызылмады, олар азық-түоікпен жете қамтамасыз
етілген жоқ. 1959 жылы Теміртауда Қарағаны металлургия комбинатын салуға
жер-жерден келген жастардың бүлікшілік жасауы осы жағдайға байланысты еді.
Көтеріліс басылды.
1967-1970 жылдары Қазақстанның 586 совхозы толық шаруашылық есепке
көшті. Сегізінші бесжылдық кезінде республика совхоздарының күрделі
қаржысы 4,2 млрд сомаға өсті. Бірақ өнеркәсіпте, әсіресе ауыл
шаруашылығында басталған реформа аяқталмай қалды. Оның басты себебі
қолданылған шаралар тиімділігі айтарлықтай болмады. Соның салдарынан бұл
саладан жоспарланғандай қайтарым, күндегідей өсім алынбады. 4. Идеалогиялық
тоқырау.
КОКП Орталық Комитеті мен Кеңсе үкіметі одақтас республикалардың
қүқығын кеңейтуге бағытталған шараларды жоққа шығара бастады. Экономика
саласында жалпы бағытты белгілеу, кадрларды тағайындау мен ауыстыру және
басқа да көптеген мәселелер Мәскеудегі шағын топтың қолында болды,
республикаһар бүлардан шет қала берді. Бүл жылдары Қазақстанның экологиялық
жағдайы төмендей түсті. Қазақастан партия, кеңес үйымдарының жүмысында да
елеулі кемшіліктер орын ала бестады. өнеркәсіптік, қарапайым халықты
менсінбеушілік, партия үйымдары басшыларының компирмстердің қүқытарын аяқ
асты етуі, орынды сынға қүлақ аспады.
Кадр мәселесінде жершілдік пен ағайын-туысқандық принципінің етек алуы
осының бәрі қоғамда қалыптасқан басқару жүйесінің тетіктерін сол кезде-ақ
босата бастады, сөйтіп, ол бүкіл одақтағыдай Қазақстанда да тоқырау және
тежеу құбылыстарының пайда болуына әкелді.
1965 жылғы экономикалық реформа және оның аяқталмауы.
Ғылыми-техникалық прогресс-қоғамның әлеуметтік-экономикалық дамуының аса
маңызды факторы. 60-жылдары ғылыми-техникалық прогрестің табыстары қең
көлемде енгізілді: электрлендіру және химияландыру, ... жалғасы
■
Қазақстан терең дағдарыс жолында
Жогарғы партиялық басқару жүйесіндегі өзгерістер
Брежнев бастаған топтың басқару жүйесіне келуі
1965ж экономикалық реформалар және аяқталмауы
Идеологиялық тоқырау
І.Жоғарғы партиялық басқару жүйесіндегі өзгерістер.
60ж жылдардың бірінші жартысында қоғамдық өзгерістердің ерекше белгісі оның
қайшылығы мен жеке адамдарға табынуды жою процесінің нақты
жетістікгері,сондай-ақ экономикал ық дамудың белгілі бір табысты кезеңі
болды.Сонымен қатар, бүл кездегі қияли утопиялық жоспарлар ішкі партиялық
қоғамдық өмірді демократияландьіруға қадамдар жасауға жэне Н.С Хрущевтің
өзінің жеке басына табынудың күрт күшеюі сияқты қайшылықтар көрініс берді.
Партиялық XXII съезінде (1961Ж) КОКП-ның жаңа бағдарламасы түр.Айта
келіп,Хрущев:Бүл коммунизмнің материалдық -техникалық базасын салу
бағдарламасы, бүрыңғылардан оның өзгешелігі -ол 20жылға есептелген шынайы
бағдарлама.Бұл кезеңнің соңында коммунизмнің базасы жасалып бітеді.Сөйтіп
Кеңес адамдардың қазіргі ұрпағы коммунизм тұсында өмір сүретін болды-деп
мәлімдеді. Осынау сөздер ондаған миллион кеңес адамдарын шабыттандыратын,
оларды жанқиярлықпен еңбек етуге шақырды.Хрущев бүгінгі қиыншылықтар
уақытша ғанаДО жылдан кейін Кеңес Одағын тек жақсы өмір ғана емес,
коммунизмнің басталуы күтіп түр деп дэмелендірді. Бірақ Хрущевтің бүл сөзі
желге үшқан болатын. Қалыптасқан жағдайды түзеу және жол берілген
қателіктерді жою жөнінде кезек күттірмейтін шүғыл шаралар алған КОКП
орталық комитетінің Қазан (1964ж) Пленумы өтті. Пленум К.С.Хрущевті КОКП
орталық комитетінің Бірінші хатшысы жэне КСРО министрлер кеңесінің төрағасы
қызметтерінен босатты. Оның орнына КОКП Орталық комитетінің бірінші хатшысы
етіп Брежневті (КСРО Жоғарғы кеңесі А.Н.Брежневті сайлады, ал кеңес
үкіметінің басшысы етіп КСРО Жоғарғы кеңесіА.И.Косигинді тағайындады.
Осының артынша партия кеңес және басқа қоғам үйымдарын 1962 жылы жүзеге
асырылған өндірістік қағида бойынша бөлу ойластырылмаған іс деп бағаланып,
олардың территориялық-өндірістік қағида бойынша, құрылуын
қалпына келтіру ісі қолға алынды. Сонымен қатар жоспарлау мен экономикалық
ынталандыру әдістеріндегі қателер де түзеле бастады. Дегенмен осы жылдарда
іске асырылган шаруашылық реформалары жүргізілмегеннің өзінде де елдің
экономикасын көтеруге ықпал жасады.
1964-65жылдары Қазақстанда халық шаруашылығы кеңесі және
экономикалық аудандардың халық шаруашылығы кеңестері таратылып,
салалық одақтық-республикалық министрліктер мен кэсіпорындар
бірлестіктері қүрылды.
Қарастырылып отырған кезеңде орталық партия комитеті 1965 жылы наурыз
Пленумы шешімдері негізінде ауыл шаруашылығының пайдасына
үлттық табысты қайта бөлушылықты жүргізудің жаңа жүйесіне көшіруді
аяқтады.
Бес жылды алғанда республикада жоспарлау мен мтериалдық ынталандырудың
жңа жүйесі бойынша 1467 кэсіпорын жүмыс істеді. Олардың үлесіне өткізілген
өнімдердің 90%-ға жуығы жэне табыстың 95 пайызынан астамы тиді. Жаңаша
жүмыс істеген кэсіпорындар материалдық ынталандыру қорына қаржы ауаруды
арттырып, осы арқылы эрбір қызметкерлердің өз кэсіпорынның сапалық
көрсеткіштерін жақсартуға деген мүдделігін күшейтеді.
Бұл арада айта кететін бір жайт осы ірі жетістіктер жұмысшылардың
үлкен шабыты мен жанқиярлық жасампаз ынта-ықыласын жете пайдалану есбінен
іске асырылды. Алайда, өнеркэсіп орындарын түпкір-түпкірінен келген маман
жүмысшыларға комсомол шақыруына үн қосып, жаңа жерлерге аттанған жастарға
жергілікті жерге жағдай туғызылмады, олар азық-түоікпен жете қамтамасыз
етілген жоқ. 1959 жылы Теміртауда Қарағаны металлургия комбинатын салуға
жер-жерден келген жастардың бүлікшілік жасауы осы жағдайға байланысты еді.
Көтеріліс басылды.
1967-1970 жылдары Қазақстанның 586 совхозы толық шаруашылық есепке
көшті. Сегізінші бесжылдық кезінде республика совхоздарының күрделі
қаржысы 4,2 млрд сомаға өсті. Бірақ өнеркәсіпте, әсіресе ауыл
шаруашылығында басталған реформа аяқталмай қалды. Оның басты себебі
қолданылған шаралар тиімділігі айтарлықтай болмады. Соның салдарынан бұл
саладан жоспарланғандай қайтарым, күндегідей өсім алынбады. 4. Идеалогиялық
тоқырау.
КОКП Орталық Комитеті мен Кеңсе үкіметі одақтас республикалардың
қүқығын кеңейтуге бағытталған шараларды жоққа шығара бастады. Экономика
саласында жалпы бағытты белгілеу, кадрларды тағайындау мен ауыстыру және
басқа да көптеген мәселелер Мәскеудегі шағын топтың қолында болды,
республикаһар бүлардан шет қала берді. Бүл жылдары Қазақстанның экологиялық
жағдайы төмендей түсті. Қазақастан партия, кеңес үйымдарының жүмысында да
елеулі кемшіліктер орын ала бестады. өнеркәсіптік, қарапайым халықты
менсінбеушілік, партия үйымдары басшыларының компирмстердің қүқытарын аяқ
асты етуі, орынды сынға қүлақ аспады.
Кадр мәселесінде жершілдік пен ағайын-туысқандық принципінің етек алуы
осының бәрі қоғамда қалыптасқан басқару жүйесінің тетіктерін сол кезде-ақ
босата бастады, сөйтіп, ол бүкіл одақтағыдай Қазақстанда да тоқырау және
тежеу құбылыстарының пайда болуына әкелді.
1965 жылғы экономикалық реформа және оның аяқталмауы.
Ғылыми-техникалық прогресс-қоғамның әлеуметтік-экономикалық дамуының аса
маңызды факторы. 60-жылдары ғылыми-техникалық прогрестің табыстары қең
көлемде енгізілді: электрлендіру және химияландыру, ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz