Кадмий (Cadmium )

Пән: Химия
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 4 бет
Таңдаулыға:

Кадмий (Cadmium ) ,Cd --- Менделеевтің периодты системасыны 2 тобындағы
химиялық элемент,рет нөмірі 48,атомдық массасы 112,40.Табиғи Кадмидің 8
тұрақты изотопы бар.Кадмийдің көп қасиеті мырышқа ұқсас болғандықтан
мырышпен аралас,мырыш кендерінде кездеседі.Сондықтан алынған мырышта әуелгі
кезде әрдайым Кадмий болады.Кадмиді 1817 жылы неміс химигі Ф.Штромейер
мырыш карбонатынан тапқан Кадмий сирек элемент,жер қыртысындағы салмақ
мөлшері 1,3 10 ---%,мырышпен аралас,оның рудаларында кездеседі.Мырыштағы
Кадмийді ажыратып алу үшін,бұларды фракциялап айдайды,қайнау
температураларының айырмашылығы (140 ) фракциялауға мүмкіншілік береді.Бұл
металды ажыратудың тағы бір тәсілі --- мырыш ұнтағын күкірт қышқылында
ерітеді де,активтік қатарындағыорындарына сай Кадмийді мырышпен ығыстырып
шығарады.
Кадмий --- ақ түсті,жылтыр,жұмсақ,созылғыш металл,тығыздығы 8,65 гсм(20 С-
та),балқу t 320,9 С,қайнау t 767 С-та,жылу және электр тогын жақсы
өткізеді,қосылыстарында екі валентті.Кадмийдің қосылыстары.Кадмий оксиді
CdO қоңыр түсті зат,кадмийдің карбонатын,нитратын,гидроксидінқызд ырғанда
түзіледі:

3Cd(NO ) == 2CdO + 4NO + O
Cd(OH) == CdO + H O

CdO негіздік қасиеті бар,сумен реакцияласпайтын,қышқылдарда еритін оксид.
Кадмийдің гидроксиді,ерімтал тұзымен сілті арасындағы алмасу реакциясында
түзіледі.Zn(OH) сияқты борпылдақ ақ тұнба,аммиак ерітіндісінде аммиакат
түзе ериді.

Cd(OH) +6NH ==[Сd(NH ) ]

Cd(OH) негіздік қасиеті өте басым қосылыс,қышқылдық қасиеті Zn(OH)
–ананағұрлым кем.Концентрленген сілті ерітіндісімен араластырып ұзақ
қайтқанда гидроксидті кадматтар K [Cd(OH) ], Ba[Cd(OH) ] т.б. түзеді.Кадмий
комплекс түзгіш,тіпті автокомплекс те түзеді.Мысалы:

3Cdl == Cd[Cdl ]

Кадмий сульфиді алмасу реакциясы арқылы алынады:

CdSO +Na S==! CdS + NaSO

CdS сары кейде қызыл сары түсі болады,бояу есебінде қолданылады.
700 C-та ол балқымай бірден буланады.Кадмий галогендермен оңай әрекеттесіп
галогенидтер түзеді.Оның галогенидтерден басқа маңызды тұздары :
Кадмий сульфаты CdSO,Кадмий нитратыCd(NO) ,Кадмий циониді Cd(CN) ,Кадмий
карбонаты CdCo және Кадмий сульфиді CdS.Өнеркәсіпте Кадмийді мырыштан
фракциялап айдау арқылы немесе электролиттік әдіспен бөліп алады.Кадмий
Қазақстанда Лениногорскіде өндіріледі.Одан атомдық реакторлардың реттеуіш
стерженьдері дайындалады.Кадмий оңай балқитын қорытпалар,электротехникаға
қажет сымдар(трамвай,троллейбус),сілтілік аккумулятор жасау үшін және
болаттардың бетіне жалатуға (кадмийлеуге),тіс пломбасына қолданылады.
Кадмий нейтрондары жақсы сіңіретіндіктен,атом реакторларында тізбекті
реакциялардың жылдамдығын азайтуға,Металдарды қаптауға қолданылады.Сары
түсті кадмий сульфиді сары бояу жасауға жұмсалады.Металлургия өнеркәсіпінде
кадмийді екі әдіспен полиметаллургиялық және электрометаллургиялық
әдістермен өндіреді.Екі әдіс бойынша да алдымен ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.