Каспий теңізінің биоресурстарын сақтап қалу



Каспий теңізінің биоресурстарын сақтап қалу – ұлттық экологиялық мәселе
Қазіргі таңда өркениетті елдердің қатарына қосылу үшін өзіңнің ұлттық
болмысың мен интелегенттік-интелектуалдық жетістіктеріңді ғана дәлелдеу
жеткіліксіз. Олардың қатарында тұру үшін ең алдымен өзіңнің атамекеніңдегі
табиғат сыйға тартқан бағалы қазба байлықтар мен биоресурстарыңды алға
тартуың керек. Экономикалық даму жағынан экспортта үлесің де кем болмауы
тиіс. Әрине, Қазақстан Республикасы да өзінің тәуелсіздігін алғалы бері сол
өркениеттілікке жетуге талпынуда. Біздің ұлан-асыр даламыз жер асты
байлықтары және өзіндік ерекшеліктері бар флора мен фаунаға да бай екені
бәрімізге аян. Жас мемлекетіміздің әрбір жері мен тау-тасын бассаңыз тұнып
түрған тарих. Ал сол жерлер мен өзендердің асты толған байлық. Осындай
ғажайыптарға толы жеріміздің бүгінгі күнде шаң-тозаңға айналып, құрғап
кетіп жатқан жері бар. Оған кім немесе не себепші болды? Осы сұрақ кімді
болмасын толғандырары анық.
Адамзат баласы дүниеге шыр етіп келген күнінен бастап, әрқашанда
әрнәрседенде алдыда болуын қалайды. Ендеше біздің мемлекетіміз де сол
кішкентай нәресте сияқты әр талпынған сайын алға ұмтылуда. Сол ұмтылыстың
мақсаты - өркенитті елге айналу. Енді сол оқ бойы озып кеткен елдердің хал-
ахуалын саралап көрейікші. Біз жаңа күнді теледидер, радио немесе баспа
құралдары арқылы ел жаңалықтарымен танысудан бастаймыз. Сол танып-білген
хабарымыздың кем дегенде 70%-ы табиғаттағы өзгерістер және соның салдарынан
болған төтенше жағдайлар туралы ақпараттар екені шындық. Өркениетті елге
айналамыз деп табиғатты тепе-теңдігінен айырған мемлекеттер аз емес.
Мысалы, өзіміздің ағайындар – Түркия мемлекеті (жер сілкінісінің жиі
болуы), Мексика, Америка және Куба елдеріне қауіп төндіріп тұрған Вилма
дауылы, Ямайкадағы жаңбырдың шекткен тыс жаууы және т.с.с.
Міне жоғарыда айтылған деректерге қарап, біздің климаттың жағдайы
қандай екен деген қызығушылық туып отыр. Қазақстанның оңтүстік аймағындағы
өткен жылдың қыс мезгілін алайық. Табиғат-ана көп жылдан сақтап келе
жатақан дәстүрін бұзып, ең аз қар түсетін аймақтарға мол қар түсіріп,
керісінше шығыстағы аязды әсем қаланың бірі –Алматыға әкелгені бәрімізге
белгілі.
Соңғы шешім – табиғаттың тепе-теңдігін бұзатын адамзат баласының
құмары мен қызығушылықтары екені анық.
Енді биоресурстардың жойылуына тоқталайық. Ең алдымен биоресурстар
табиғатта қандай роль атқаратындығын анықтайық.
Биоресурстар - табиғаттағы зат аламасу поцестерін аз болса да реттеп,
өзінің тіршілік ортасының тепе-теңдігін сақтап отырушы ресурстар.
Біздің елімізде ең қымбат экспорттық тауардың барлығы барлық елдерді
қызықтырып отыр, ал олардың елімізде аз қалғандығы әлем экологтары мен
табиғатты қорғау ұйымдарын алаңдатып отыр. Себебі біздің Каспийіміздегі
құртпа-бекіре тұқымдас балықтар осы мекенде дамып көбейеді екен. Құртпа-
бекіре тұқымдас балықтар ішіндегі ең ірі әрі айтарлықтай бағалы балық
түріне жатады, оның уылдырығының бағасы да әлемде өте қымбат: мәселен,
дүние жүзіндегі азық-түлік тауарлары ішінде оның бөлшек саудадағы 1
келісінің бағасы 5 мың АҚШ доллары тұрса, АҚШ–та бір фунты 3 мың доллардан
асады. Дүниежүзілік уылдырық саудасынан түсетін жылдық түсім 100 млн АҚШ
долларымен бағаланады. Бұрынғы КСРО, 1992 жылдан бері қарай Каспий
өңіріндегі ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Каспий теңізінің экологиясы мен құқықтық мәртебесі
Қазақстанның экологиялық жағдайы
Каспийдің химиялық, органикалық заттармен ластануы
Балқаш проблемасы
Арал, Каспий көлдерінің экологиялық проблемалары
Каспий теңізі туралы
Азияның көлдеріне физикалық – географиялық сипаттама
Каспий теңізінің экологиялық жағдайы туралы
КАСПИЙ ТЕҢІЗІНІҢ ӨЗЕКТІ МӘСЕЛЕЛЕРІ
Каспий экологиясы
Пәндер